FILM
Niet voor het eerst vindt met Doubt een succesvol toneelstuk zijn weg naar het witte doek. En ongetwijfeld niet voor het laatst zijn de resultaten wisselvallig. Het schoentje knelt daar waar het meestal knelt: Doubt kan nooit verhullen dat het in essentie nog steeds om een toneelstuk gaat, temeer daar het scenario wel verbredende elementen bevat - in de zin van extra locaties of bijkomende personages - maar dat de meerwaarde van die verbreding op zijn best discutabel is. Dat neemt niet weg dat Doubt een oerdegelijke prent is met bijwijlen succulente dialogen en over de ganse lijn goede tot uitmuntende vertolkingen. Helaas heb je na afloop vooral zin om (de verschillen met) de Pulitzer Prize-winnende theaterversie te bekijken in plaats van de bewerking nog eens in de Blu-rayspeler te stoppen.

Het verhaal speelt zich af in 1964 in een door Zusters van Liefde gerunde katholieke school in de Bronx. De school wordt met ijzeren hand geregeerd door Zuster Aloysius die scholieren én staf schrik kan inboezemen met louter haar stoïcijnse blik. Het contrast met de superviserende pastoor Flynn is groot: hij pleit voor een katholicisme op mensenmaat, met ruimte voor wereldse emoties. Tussen deze twee tegenpolen schippert de jonge, naïeve zuster James die plots in het oog van een uitdijende storm belandt wanneer ze melding maakt van een in haar ogen vreemde ontmoeting tussen Flynn en de eerste en enige zwarte student op de school. Zuster Aloysius concludeert haast meteen dat er een 'ongepaste relatie' is ontstaan tussen de pastoor en de jongen, maar ze heeft geen bewijzen om die beschuldiging hard te maken. Voorlopig tenminste, want met koppige overtuiging probeert ze zuster James en de moeder van de zwarte student te overtuigen van haar gelijk in de hoop zo haar vete met pastoor Flynn in haar voordeel te beslechten.

Thematisch is Doubt zonder discussie een ijzersterke film. Twijfel dringt namelijk door in alle geledingen van de prent en neemt diverse vormen aan. De twijfel over de schuld of onschuld van pastoor Flynn is immers slechts een kapstok om diepere twijfels bij de personages bloot te leggen. Wat is de rol van geloof in een steeds wereldser New York? Hoe belangrijk is traditie nog wanneer veranderingen deel uit maken van het dagelijkse leven? Zal de jonge garde - verpersoonlijkt door zuster James, maar ook pastoor Flynn - kunnen opboksen tegen het establishment? En hoe ver wil een moeder gaan om het welzijn en de toekomst van haar zoon veilig te stellen?

Deze vragen - die eloquent doch niet opzichtig in het verhaal verweven zitten - worden bovendien veruiterlijkt op een manier die op een podium onmogelijk is. Bruusk opstekende najaarswind vormt namelijk een visueel en auditief motief in Doubt en fungeert als een intrigerende - maar helaas te dik in de verf gezette metafoor - voor de veranderende tijden en zeden in het begin van de jaren zestig. Visueel oogt de prent overigens verrassend goed dankzij de uitgekiende belichte kadrages van meestercinematograaf Roger Deakins. Je kan je niet van de indruk ontdoen dat hij op dat vlak meer de touwtjes in handen had dan regisseur Shanley wiens bijdrage redelijk klassiek blijft en die in de ritmisch stokkende montage steken laat vallen. Howard Shores intimistische muziek geeft treffend zowel de sfeer van het tijdperk als de zielenroerselen van de protagonisten weer.

Doubt blijft echter vooral een showcase voor acteertalent. De aangezette, maar eloquent verwoorde dialogen van Shanley's script rollen vol pathos uit de mond van een getalenteerde cast. Meryl Streep lijkt geboren om de rol van zuster Aloysius te vertolken. Haar ruwe bolster met dito pit domineert toepasselijk alle scènes of ze nu in die scènes aanwezig is of niet. Het feit dat ze dé geknipte persoon voor de rol is, spreekt anderzijds ook wat in haar nadeel: veel verrassing bevat de vertolking namelijk niet. Min of meer hetzelfde geldt voor Philip Seymour Hoffman in de rol van pastoor Flynn: je verwacht je op voorhand aan een bepaald soort vertolking en die krijg je ook. Amy Adams toont eens te meer dat ze een van de meest getalenteerde actrices van haar generatie is. Als zuster James weet ze perfect het soms dunne koord te bewandelen tussen naïviteit en domheid. Dé revelatie in de cast is echter Viola Davis. Als de moeder van de zwarte jongen heeft  ze slechts één grote scène in de prent, maar daarin speelt ze grande dame Meryl Streep moeiteloos van het scherm met een hartverwarmende doch schokkende vertolking. Alle vier de protagonisten kregen overigens een Oscarnominatie, net als het scenario van Shanley.

Kwaliteit is kortom ampel aanwezig in Doubt, maar omdat de prent de theatrale ketenen niet volledig kan losschudden is de filmische ervaring voor de kijker minder groot dan ze had kunnen zijn. Op zich is daar natuurlijk niks mis mee, maar het weerhoudt Doubt ervan uit te groeien van een degelijke - zelfs goede - film tot een onvergetelijke. Laat daar alvast geen twijfel over bestaan.

BEELD EN GELUID
Hoewel de print geen beschadigingen of digitale compressieproblemen bevat, oogt Doubt op Blu-ray toch minder helder dan je mag verhopen. In heel wat scènes wordt gespeeld met contrasten van licht en donker, waardoor het gebrek aan definitie in de schaduwscènes en een bijwijlen te uitgesproken helderheid van door ramen binnenvallende lichtstralen nog meer opvalt. De kleurenwaargave is echter dik in orde en ook op de scherpte van het beeld valt nauwelijks iets aan te merken. Op auditief vlak valt op dat een film die in essentie door de dialogen gedragen wordt, toch een bijzonder dynamische indruk maakt. De DTS-HD-track klinkt extreem helder, maakt goed gebruik van alle boxen en is vooral gezegend met een quasi perfecte mix.

EXTRA'S
De voornaamste extra op de schijf is een Audiocommentaar van scenarist-regisseur Shanley. Niet verwonderlijk praat hij met kennis van zaken over zowel de motivatie van de acteurs als de artistieke keuzes, maar het babbelspoor is te droogjes en voorgekauwd om de kijker lang geboeid te houden. De making of From Stage to Screen (20 min.) bevat iets te veel schouderklopjes om meer te zijn dan een typisch EPK-product. Van de 3 featurettes is The Cast of Doubt (14 min.) de meest interessante. Minder revelant want te kort, blijken The Music of Doubt (4 min.) en Sisters of Charity (13 min.).

CONCLUSIE
Wie van goede acteerprestaties en een literair script houdt, zal duim en vingers aflikken bij Doubt, een intrigerende adaptatie van het gelijknamige Broadwaystuk. Helaas zorgt vooral de onervarenheid van John Patrick Shanley achter de camera voor een geheel dat minder is dan de som van zijn delen. Het beeld haalt een goed niveau, terwijl de soundtrack zelfs als uitstekend bestempeld mag worden. De bonussectie is degelijk gevuld maar blijft te braaf.