FILM
Paul Biegler (Pauly voor de vrienden – James Stewart) werd recent uit zijn ambt van openbaar aanklager ontzet. Teruggebombardeerd naar de advocatuur brengt hij meer tijd al vissende en al drinkende door dan achter zijn bureau. Zijn hartsvriend Parnell Emmett McCarthy (Arthur O'Connell) is naast een vreemde kwiet die veel te veel drinkt ook een ten onder gegane juridische knobbel. McCarthy doet overdag niet veel meer dan op café rondhangen en zijn roes uitslapen in Pauls sofa. In dit rustige, teruggetrokken leventje komt verandering wanneer Paul na een van zijn vissersuitstapjes gecontacteerd wordt door Laura Manion (Lee Remick). Ze vraagt hem haar man te verdedigen. Luitenant Frederick Manion (Ben Gazzara) wordt beschuldigd van eerstegraadsmoord op de barman/eigenaar van de Thunder Bay Inn, Barney Quill. Die laatste zou Laura na het geven van een lift  afgeranseld hebben en daarna verkracht. De Manions wonen in een trailerpark op een wandelafstand van het centrum. Ze verhuisden naar Thunder Bay omdat Frederick daar gestationeerd werd. Frederick is een arrogante jonge knaap met losse handjes en Laura een geboren flirtster, wat hun geloofwaardigheid in het kleine, conservatieve stadje niet ten gunste komt. Biegler neemt de zaak aan, bijgestaan door McCarthy en zijn secretaresse Maida (Eve Arden). Hij ziet de dingen op zijn eigen manier. Een blad voor de mond nemen is alles behalve zijn cup of tea. Met de nodige strijdlust vecht Biegler de verdediging aan met onschuldig op grond van tijdelijke ontoerekeningsvatbaarheid. De al bijna even hilarische rechter Weaver (Joseph N. Welch) coördineert het schouwspel op een gevatte manier.

Pauls doel in het leven, ook als advocaat, lijkt niet het bevredigen van (in zijn eigen ogen vermoedelijk overbodige) materiële behoeften, maar eerder het doen van wat moreel juist is. Is het zo dat wanneer je de capaciteiten hebt de “American Dream” te verwezenlijken, dat ook daadwerkelijk moet gebeuren? De gedrevenheid en ambitie heeft hij, alleen haalt hij zijn voldoening niet uit wat voor de hand ligt. Gewoon je leven leven volgens de maatstaven en met de doeleinden die de maatschappij ons met de paplepel inschept is niet voor iedereen weggelegd.

BEELD EN GELUID
De film dateert van 1959 en werd voor de laatste keer vernieuwd in 1987. Hij werd gedraaid in zwart-wit. Een beoordeling van beeld- en geluidskwaliteit naar de normen van vandaag is praktisch onmogelijk. Een schitterende jazzy soundtrack van de legendarisch Duke Ellington sluit steevast aan bij de spitse, onvoorspelbare en komische dialogen. In die tijd was Anatomy Of A Murder een van de eerste mainstreamfilms die voor jazz op de soundtrack koos, wat destijds wel voor de nodige commotie zal hebben gezorgd.

EXTRA'S
Onbeduidend weining.

CONCLUSIE
Een ondergewaardeerde klassieker. Past net in het rijtje van Mr Smith Goes To Washington en Rear Window. Ondanks de lange speelduur verveelt deze prent geen minuut. Het maakt niet uit dat deze film een halve eeuw geleden werd gedraaid, als je verder dan de vormgeving kijkt, dan voel je de finesse, de emotie, daar kleeft geen datum op, die zijn zo actueel als het moment waarop ze opduiken.