FILM
In de zoektocht naar fantastische tienerboeken die als startpunt kunnen dienen voor een succesvolle filmfranchise à la Harry Potter en Twilight viel het oog van Universal vorig jaar op de Cirque du Freak-serie van auteur Darren Shan. Geen slechte keuze op het eerste gezicht, want de boeken hebben niet alleen de mysterieuze setting van een circus met mythische monsters en freaks, maar bouwen ook op naar een oorlog tussen twee vampierenclans en kunnen wereldwijd rekenen op een trouwe schare fans. Zoals de meeste prenten die trachten mee te surfen op de rage van "fantasy for kids", flopte Cirque du Freak: The Vampire's Assistant echter grandioos aan de bioscoopkassa. En dat terwijl het van alle Harry Potter-klonen die tot op heden passeerden zonder meer de meest indrukwekkende premisse en cast heeft. Dus waar is het allemaal verkeerd gelopen?

In eerste instantie bij het scenario. Het is logisch dat de eerste film uit een (vooropgestelde) reeks heel wat personages moet introduceren, maar in The Vampire's Assistant loopt het de spuigaten uit, temeer daar er slechts vijf personages zijn die écht van belang zijn. Darren, de 16-jarige knul die de spin van een vampier uit een rondreizend circus steelt en als straf diens ondode assistent wordt, is als protagonist uiteraard essentieel. Ook zonder zijn beste vriend Steve, die jaloers is omdat hij zelf vampier wil worden en zal uitgroeien tot een antagonist, kan de film niet bestaan. Idem dito voor hun respectievelijke mentoren: de 'goede' vampier Crepsley en de leider van de slechteriken Tiny. Ook de rol van het vriendinnetje van Darren in het Cirque du Freak speelt een belangrijke rol. Maar behalve deze vijf personages, zijn er nog ruim een dozijn andere karakters die in het script naar voren geschoven worden. Op zich kan dat weinig kwaad, maar als die personages ook nog eens vertolkt worden door grote namen als Ken Watanabe, Willem Dafoe en Salma Hayek (plus vele minder beroemde maar herkenbare acteurs), weet de kijker niet meer waar hij precies aan toe is.

Regisseur-scenarist Paul Weitz had dus beter het Duitse spreekwoord 'in der Beschränkung zeigt sich der Meister' in de praktijk gebracht. Nu, in alle eerlijkheid, hij doet dat ook, maar dan op het verkeerde front, nl. dat van de plot. De uitgebreide expositie van de personages leidt immers onvermijdelijk tot een film die niet meer is dan een teaser van wat nog allemaal moet komen. We komen te weten dat er een oorlog dreigt tussen de Vampiers (die geen mensen doden) en de Vampanezen (die dit wel doen) en dat Mr. Tiny er alles aan doet om die oorlog zo snel en bloedig mogelijk te laten verlopen. Meer plot bevat The Vampire's Assistant niet. Zelfs de groei naar volwassenheid die evident aanwezig zou moeten zijn in een dergelijk verhaal, ontbreekt grotendeels, op een stel montagesequenties na, die schaamteloos ideeën lenen bij met name Spider-Man.

Die vergelijking zorgt er bovendien voor dat The Vampire's Assistant er gaat uitzien als een te goedkoop gedraaide variant op eerdere successen. De fantastische wereld van het Cirque du Freak zou van het scherm moeten spatten, maar doet dat niet. De speciale effecten zijn degelijk doch gewoontjes, de make-up is anders, maar daarom niet beter. Het beste voorbeeld is de weerwolf, die maar weinigen de stuipen op het lijf zal jagen. Hoewel dat ook de bedoeling kan zijn, want de overvloedige aanwezigheid van infantiele humor - en de afwezigheid van macabere sfeer - duidt erop dat vooral jonge tieners geviseerd worden als doelpubliek. De vraag is echter of ook zij wel geïnteresseerd zijn in een non-verhaal met een teveel aan personages dat door een letterlijk verknipte montage nog aan coherentie en daadkracht inboet.

Om een lang verhaal kort te maken, Cirque du Freak: The Vampire's Assistant zal zeker niet het begin zijn van een nieuwe lucratieve franchise voor Universal. Als de twijfelachtige kwaliteit van de film nog niet voldoende is om dat met stelligheid te beweren, dan is de wereldwijde bioscoopopbrengst van amper 40 miljoen dollar dat zeker. Toch is het jammer dat we de latere avonturen van Darren, Steve en de freaks niet kunnen volgen op het witte doek, want zoals Tod Brownings Freaks in 1932 als bewees, zijn outsiders de perfecte personages om maatschappelijke pijnpunten en tendenzen aan te kaarten. Helaas hadden de makers van The Vampire's Assistant dat niet door.

BEELD EN GELUID
Een recente speelfilm van een grote Amerikaanse filmstudio kan op dvd maar één ding betekenen: een solide beeldtransfer. Minpunten zijn er nauwelijks aan te stippen. De kleuren worden prima weergegeven, printbeschadigingen en beeldruis zijn nergens aanwezig en de scherpte haalt voortdurend een goed niveau. Ook in de vele nachtelijke scènes houdt het contrast goed stand. Maar om van een toptransfer te spreken, is de kwaliteit te weinig overdonderend. Hetzelfde kan men zeggen van de soundtrack, die in de vorm van een Dolby Digital 5.1-spoor op de disk staat. Verrassend voor een fantasyfilm is dat de achterste kanalen relatief weinig aan bod komen. Daar staat tegenover dat alle dialogen helder uit de boxen komen en de geluidsmix een aangenaam evenwicht biedt.

EXTRA'S
Maar liefst twintig Deleted Scenes denderen op amper tien minuten voorbij in de bonussectie, waarbij het gevoel je bekruipt dat we niet de volledige verwijderde scènes te zien hebben gekregen, maar slechts fragmentjes. In Guide to Becoming a Vampire (20 min.) vinden we drie featurettes terug, die respectievelijk focussen op de casting, het design en het verhaal. Tour of the Cirque du Freak (20 min.) oogt initieel als een leuke en originele wijze om de prent te ontdekken, maar blijkt al snel niet meer dan een standaard making-of.

CONCLUSIE
Cirque du Freak: The Vampire's Assistant bevat een intrigerende premisse, maar die wordt niet vertaald in een sfeervolle film. Schuldig hieraan zijn het onderontwikkelde scenario, een gebrek aan visie bij de regisseur en de goedkope indruk die de prent continu maakt. Beeld en geluid zijn prima van kwaliteit, maar de bonussectie blijft op de vlakte.