INHOUD
Een nieuw jaar, een nieuwe dvd Selected Shorts, met daarop de beste Vlaamse kortfilms van de voorbije twaalf maanden. De vorige editie bleek het magerste beestje in tijden, met nauwelijks een unieke stem onder het kleine dozijn regiseurs. Maar het ene jaar is duidelijk het andere niet. Niet dat de gemiddelde kwaliteit erop vooruit is gegaan. Integendeel. Voor het derde jaar op rij zitten er immers heel wat slechte kortfilms in de selectie. Gelukkig is het niet al kommer en kwel wat de klok slaat. Onder de regisseurs bevinden zich immers een aantal overduidelijke talenten van wie we de komende jaren ongetwijfeld nog zullen horen.

Dat geldt in de eerste plaats voor Philippe Verkinderen. Zijn Een Kleine Duw is een oerklassieke vertelling, maar de regisseur spreidt een groot professionalisme tentoon en creëert een handvol scènes die uitstekend tot hun recht komen. Hij grijpt weliswaar nog te vaak terug naar clichés en zoekt soms geforceerde links tussen scènes, gebeurtenissen en personages, maar de kiem van iets moois wordt zeker gezaaid. Intrigeren doet ook Marc James Roels met A Gentle Creature. Qua sfeerschepping moet hij niet onderdoen voor de besten en er wacht hem vast en zeker een grote toekomst in reclamefilms. Of hij ook gemaakt is voor langspelers, dat hangt momenteel nog in de balans, want van het vertellen van goede verhalen heeft de cineast nog te weinig kaas gegeten.

De enige regisseur die op het eerste gezicht nu al alles in huis heeft om het volledig te maken, is Philip James McGoldrick. Siemiany is een intimistische karakterstudie zoals we die graag zien: met een goed evenwicht tussen realisme, humor en nostalgie. De cineast is ook de enige die een hele film lang een coherente verhaalstijl kan doortrekken waardoor zijn film als enige een volstrekt coherent geheel vormt. Hij is eveneens de enige die internationale klasse toont én een unieke stem lijkt te hebben. Het is dan ook te hopen dat we van McGoldrick op een van de volgende Selected Shorts meer zullen zien.

Minder zouden we dan weer graag zien van kunstzinnige beelden die het gebrek aan verhaal moeten verdoezelen, van montagegeile cineasten die teveel naar CSI hebben gekeken en van films die nauwelijks meer zijn dan slecht vertelde kalendermoppen of stijloefeningen met een vette knipoog naar de favoriete regisseurs van de jonge cineasten. Want als er één algemene conclusie is die we naar aanleiding van Selected Shorts 10 kunnen trekken, dan is het wel dat de kwaliteit van de kortfilms er nu al drie jaar op rij op achteruitgaat en dat er van het nieuwe elan dat de Vlaamse (kort)film enkele jaren geleden kenmerkte weinig meer overblijft. Schiet dus wakker, jonge filmmakers, en toon volgend jaar wat jullie in jullie mars hebben!

FILMS
Een Kleine Duw
Regie: Philippe Verkinderen
De laatste schooldag van het jaar. Een gestrande walvis. Een jongetje dat gepest wordt en van zijn oudere broer geen hulp hoeft te verwachten. Een vader die naar een voetbalmatch op tv kijkt. In amper tien minuten verweeft de regisseur al deze verhaallijnen tot éen coherent, maar iets te zeemzoet geheel. De kortfilm bevat een aantal erg mooie karaktermomenten, maar omdat die allesbehalve subtiel zijn, missen ze geregeld impact. Een wrang-komisch telefoongesprek over een overlijden is de uitzondering op de regel. Toch is het verfrissend een cineast te zien die teruggrijpt naar klassiek vertel- en montagestijlen en die de tijd neemt om de personages centraal te stellen.

Nachtraven
Regie: Hans Van Nuffel
Voor wie het nog niet wist: de vampier is weer helemaal terug. Getuige Nachtraven, waarin een vrouwelijke vampier moeite heeft haar ware aard te onthullen aan de vrouw op wie ze verliefd is geworden. De prent grossiert in de clichés, maar dat is niet de grootste zonde. Wél dat regisseur van Nuffel de focus legt op de slechte dialogen i.p.v. op sfeer of visuele innovatie. Hij heeft ook iets te veel naar de films van Michael Mann gekeken, te oordelen naar de in blauwe tinten badende decors. Vaag herkennen we in Nachtraven een metafoor over vertrouwen in een (seksuele) relatie, maar de kortfilm blijft vooral 'all tease and no bite'.

Gestreept
Regie: Toon Mertens & Jonas Baeckeland
Ik twijfel er niet aan dat de cineasten van Gestreept de beste bedoelingen hadden met hun film, maar ze bewijzen vooral dat daarmee de weg naar de hel geplaveid  ligt. De prent is namelijk een pretentieuze bedoening, waarin een half dozijn personages filosofeert over de keuzes die ze in hun leven gemaakt hebben dan wel zullen moeten maken. Rode draad vormt een ontsnapte zebra. Onvergeeflijk is dat de makers het streepjesmotief niet ten volle uitbuiten, maar slechts zo ver komen als het leggen van linken met een zebrapad of een man die achter de tralies zit. Gestreept wil poëtisch zijn, maar is vooral belerend. Dat de Humanistische Vereniging de film deels mee op poten zette is op dat vlak al in de begingeneriek een treffende waarschuwing.

A Gentle Creature
Regie: Marc James Roels
Badend in een mysterieuze sfeer, heeft deze in het Engels gedraaide kortfilm veel weg van een aflevering van The Twilight Zone. Kunde spreiden de makers ampel tentoon: de beelden ogen dreigend dankzij de vele trage zooms en de cineast maakt efficiënt gebruik van een unheimliche soundtrack. Helaas verdoezelt dit niet dat er in A Gentle Creature zoveel aandacht wordt besteedt aan de opbouw dat men vergeet een ontknoping te bedenken die de kijker van z'n sokken blaast. Nochtans is net dat het cruciale ingrediënt om van een sfeervolle film een beklijvende productie te maken. En dus kan je niet anders dan concluderen: opdracht gefaald.

Helsinki
Regie: Caroline De Maeyer
Waarom Helsinki per se opgenomen moest worden in deze collectie is een raadsel. De prent steekt namelijk nauwelijks uit boven het niveau van de gemiddelde soap. Emblematisch is vooral dat het verhaal - over een jonge vrouw die met de wagen naar Finland wil trekken, maar geen geld heeft - zich veelvuldig bedient van toevalligheden en 'dingen die gebeuren' i.p.v. conflicten of obstakels die het drama voeden. Bovendien is een filmische stijl onbestaande, vergelijkbaar met het werk van een eerstejaarstudente die louter toepast wat ze op school geleerd heeft zonder na te denken over welk shot het verhaal het best vooruit helpt. Aan de andere kant: mensen die aan slapeloosheid lijden, zullen hun hart ophalen: zij hebben nu een perfect medicijn voor hun kwaal.

Siemiany
Regie: Philip James McGoldrick
In de eerste minuten lijkt Siemiany van het ene cliché in het andere te rollen met een verhaal over de ontluikende puberteit van twee jongeren in een aftands Pools plattelandsdorp. Maar de prent draagt het hart op de juiste plaats en die waarachtigheid sleurt je alsnog mee in wat uiteindelijk een ontroerende, anekdotische vertelling blijkt te zijn. Zelfs de techniek om de personages af en toe de kijker toe te laten spreken, werkt zowaar. Dat is de verdienste van de solide regie, maar vooral van de jonge acteurs, wier doorleefde, ongecompliceerde vertolkingen de film een niveau hoger tillen. Al zijn fantastische, onverwachte, maar eerlijke dialoogzinnen als "later wil ik een slet worden", ook een reden voor het succes.

Post Scriptum
Regie: Jef Vingerhoedt
Deze film is het resultaat van een afstudeerproject aan de filmschool en dat is eraan te zien. De fotografie legt bijv. de fake aard van de decors al te opzichtig bloot, waardoor je nooit in een andere wereld wordt gezogen. Maar het gebrek aan ervaring uit zich ook in de erg flauwe gimmick die de basis van de plot vormt: een dertiger leeft zijn leven op basis van de instructies die zijn overleden moeder in dagelijkse brieven neerschreef. Zo'n plot kan werken, maar dan moet je subtiel te werk gaan en niet - zoals hier - als een moralist met een mokerhamer. Verzwarende omstandigheid voor dit onding is bovendien de abominabel acterende cast: Dimitri Leue is afgrijselijk en Marie Vinck lijkt het project vooral te hebben uitgekozen om nog maar eens op het witte doek uit de kleren te kunnen gaan.

Venus Vs Me
Regie: Nathalie Teirlinck
Nathalie Teirlinck is al voor de derde maal aanwezig op een Selected Shorts-dvd. Haar kenmerkende dromerige filmstijl zal haar bij sommigen de titel van 'auteur' opleveren, maar Venus vs Me bevestigt vooral en voor eens en voor altijd het vermoeden dat de cineaste geen bal te vertellen heeft. In deze prent knipt ze een aantal scènes uit het leven van een twaalfjarig meisje aaneen die metaforen moeten voorstelllen voor het 'vrouw-worden'. Teirlinck filmt dat alles in talloze close-ups, met een gigantische geut 'flou artistique' en zo wist ze deze reviewer 25 minuten lang bijzonder hard te ergeren.

Kortfilm Nr. 1
Regie: Vincent Langouche
Is dit een kortfilm? Dat is de voornaamste vraag die je je stelt bij het bekijken van deze prent, die eerder een aaneenrijging is van droge, absurdistische sketches. Een man die zijn computerscherm in de vernieling gooit, onwennige blikken in een wachtkamer, een plotse uitbarsting van geweld in een betonnen setting: meer krijgen we niet te zien in Kortfilm nr. 1. De enige link tussen de sketches is dat sommige acteurs terugkomen en dat de regisseur geregeld speelt met geluid om via gebeurtenissen die zich offscreen afspelen de kijker nieuwsgierig te maken. Langouche bedient zich ook louter van mastershots, waardoor de ganse prent nog geen tien beeldwissels bevat. Met film heeft Kortfilm nr. 1 kortom nauwelijks wat te maken.

How To Enrich Yourself By Driving Women Into Emotional And Financial Bankcrupty
Regie: Pim Algoed
Een intrigerende premisse wordt vakkundig om zeep geholpen in de laatste kortfilm op deze dvd. How To Enrich Yourself draait om twee klusjesmannen die een lukratieve business opzetten: een van hen verleidt alleenstaande vrouwen, om ze vervolgens een dure interieurmake-over aan te smeren en daarna de relatie te verbreken. Het grote probleem is dat 15 minuten wel lang genoeg is om de plot uit de doeken te doen, maar te kort om de motieven en handelswijze van de klusjesmannen volledig te doorgronden. Dat gebrek aan karakterisering breekt de film zuur op, hoewel ook de schreeuwerige beeldvoering en de over-the-top-casting (waarom moet één van de klusjesmannen per se een dwerg zijn?) spijkers in de doodskist van de prent zijn.

BEELD EN GELUID
Zoals dat gaat bij anthologieën, is het moeilijk een algemeen oordeel te vellen over de kwaliteit van beeld en geluid. Een constante is wel een gebrek aan contrast (met name in het duistere A Gentle Creature). Het mooist oogt Venus vs Me, dat uitmuntende helderheid naar nieuwe hoogten tilt. De studenten- en debuutfilms uit de verzameling zien er het slechtste uit. Over de soundtrack is het iets eenvoudiger om een eenduidig oordeel te vellen: die komt namelijk nergens goed uit de verf. Bijwijlen zijn de mixen abominabel slecht, waardoor het moeilijk wordt dialogen te verstaan.

EXTRA'S
De disk bevat louter digitale infofiches bij ieder filmpje.

CONCLUSIE
Selected Shorts 10 is eens te meer een eclectische mix van de beste Vlaamse kortfilms van het voorbije jaar. Hoewel er enkele prima films tussen zitten, is de gemiddelde kwaliteit van de oogst bijzonder mager. Een aantal regisseurs spreidt zelfs een apert gebrek aan talent tentoon. Toch is het moeilijk zeer negatief te zijn voor een initiatief dat nu al vele jaren een verwaarloosd genre aan een groot publiek tracht te verkopen. Beeld en geluid verschillen in kwaliteit van film tot film. De bonussectie bestaat naar goede gewoonte uit digitale infofiches bij iedere kortfilm.