OLDBOY
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2013-02-13
FILM
Een goede premisse is vaak al de helft van het werk als je een knappe film tracht te maken. Zo ook in
Oldboy. Al in de eerste minuten wordt Oh Dae-Su, een Koreaanse man van dertien in een dozijn, in een cel gegooid. Hij zal er vijftien jaar vertoeven, in isolement, zonder te weten waarom of door wie hij gevangen is genomen. Als hij vrijkomt, ontdekt Dae-Su de gruwelijke waarheid: een onbekende man - met een connectie i.v.m. zijn verleden - liet zijn vrouw vermoorden en geeft hem nu slechts enkele dagen de tijd om de ware reden van deze uitgekiende wraakoefening te achterhalen. Dae-Su krijgt daarbij onverwacht de hulp van Mi-Do, een veel jonger sushimeisje, dat verliefd wordt op de gekwetste en onberekenbare ex-gevangene. Naarmate Dae-Su klaarheid schept in de mist die zijn antagonist spuit, komen oncomfortabele waarheden aan het licht die ervoor zorgen dat hij nooit meer dezelfde zal zijn.
Dé troef van
Oldboy is zonder meer dat de prent een van de minst voorspelbare is van het laatste decennium. Telkens als je denkt dat je doorhebt welke richting de plot uit zal gaan, kiezen de makers een wending die je niet zag aankomen. Eerst verwacht je dat we Dae-Su lange tijd in zijn cel zullen volgen, maar plots wordt hij vrijgelaten. Dan vermoed je dat hij in zijn eentje de verantwoordelijke voor zijn opsluiting zal moeten vinden, maar ineens openbaart zijn antagonist zich open en bloot aan hem. Net zoals Dae-Su's vijand tot in de laatste minuten een intrigerend kat-en-muisspel speelt met de ex-gevangene, zo sturen de makers van de film je met diverse kluitjes in het riet. Dat houdt de suspense hoog gedurende de volle twee uur, maar het is vooral een kunstmatig in stand gehouden spanning, want wie de plot onder de loep legt, vindt te veel hiaten en gemakkelijkheidsoplossingen om écht te kunnen overtuigen.
Oldboy moet je dan ook niet te serieus nemen. Hoewel de film heel wat ongemakkelijke psychologische vragen opwerpt, blijft de prent te vaak steken in cartoonmodus. Er is de suggestie van diepgang bij de personages, maar die wordt na elke plotwending weer overboord gegooid. De personages zijn vooral pionnen in het doorwrocht, sadistisch spel van de filmmakers. Elk excuus is goed genoeg om te spelen met de verwachtingen van de kijker of de conventies van het handvol genres waartoe
Oldboy gedurende zijn looptijd lijkt te behoren. Ook de personages passen in dat plaatje: nu eens tonen ze intieme, teruggehouden emoties, dan weer schilderen ze hun karakter met kamerbrede stroken over het canvas. Die eclectische mix voorkomt dat de film overkomt als een coherent geheel en haalt uiteindelijk een deel van de kracht van het verhaal onderuit. Eenmaal de ware toedracht van de plot kristalliseert, heb je als kijker eindelijk een houvast, maar dan zitten we al in de laatste twintig minuten van
Oldboy.
Waarom dan heeft de prent op tien jaar tijd zo'n stevig reputatie opgebouwd? Het feit dat de prent de Prijs van de Jury won op het Filmfestival van Cannes in 2004 speelt daarin ongetwijfeld mee. Ook al moet je in het achterhoofd houden dat Quentin Tarantino dat jaar juryvoorzitter was en dat de bekroning dus meer zegt over zijn trashy stijl dan over de kwaliteit van
Oldboy. Niettemin moet gezegd worden dat regisseur Chan-wook Park een oog voor intrigerende visuele composities heeft. Er zit niet echt een duidelijke lijn in zijn regie, maar hij weet wel hoe je aloude filmtrucjes moet gebruiken om de kijker optimaal te engageren, zowel qua kadrage als qua montage en het (gebrek aan) gebruik van geluid. Park knipoogt ook nadrukkelijk naar grootmeesters van de westerse cinema zoals Hitchcock, Scorsese en John Boorman.
Wie afgaat op de immer groeiende reputatie van
Oldboy (de film staat in de IMDB-top 100 en krijgt dit jaar een Amerikaanse remake door Spike Lee) kan bijna niet anders dan teleurgesteld zijn over hoe de film zich ontspoelt. Dit is duidelijk niet het werk van een cineast die zich volmaakt aan de wereld presenteert, maar eerder een beloftevolle genre-oefening die voldoende verrast om te intrigeren. De onverwachte en schokkende wending in de laatste act doet je gemakkelijk alle onvolkomenheden die daaraan vooraf gingen vergeten, maar daar was ik alvast deels immuun voor. Een belangrijke waarschuwing ook: de 16-rating die de film kreeg, is er niet zomaar.
Oldboy bevat immers enkele van de meest verontrustend realitische geweldscènes uit de 21ste eeuw.
BEELD EN GELUID
De beeldkwaliteit op deze dvd stelt stevig teleur. OK, de makers werkten dit deels zelf in de hand door alle scènes stevig digitaal te bewerken om een pulp-achtige kwaliteit te krijgen, maar daardoor zit de kijker wel opgescheept met uitgewassen kleuren, een grote hoeveelheid grain en storende edge enhancement. Hoeveel van de fouten het gevolg zijn van de aristieke visie van de makers en hoeveel van een slechte transfer is onmogelijk in te schatten. maar het is een feit dat de kijker er bekaaid afkomt. De soundtrack scoort gelukkig heel wat beter. je hebt de keuze uit een meer dan behoorlijke DD 5.1-track en een net iets subtieler DTS-spoor. Beide blinken uit in het kristalhelder weergeven van de vele geluidseffecten die luid door alle boxen schallen.
EXTRA'S
De enige extra's zijn
trailers voor
Oldboy en drie andere Asiatische films uit de A-film-stal.
CONCLUSIE
Oldboy geniet een stevige reputatie maar kan die slechts deels waarmaken. Bij momenten komt de film immers origineel en grensverleggend uit de hoek, maar even vaak vervalt de film in gemakkelijk, brutaal geweld. De beeldkwaliteit laat stevig te wensen over op deze release, maar de soundtrack overtuigt wel. Een bonussectie is niet aanwezig op deze dvd-uitgave.