FILM
De jonge Nelly Ternan is een fan van het werk van Charles Dickens. De meeste van zijn boeken heeft ze meermaals gelezen en ze is onder de indruk van de manier waarop de auteur z’n personages karakteriseert. Ze is de jongste uit een gezin van drie (allemaal dochters) en sinds de dood van hun vader, verdienen moeder en dochters de kost als toneelactrices. Als ze op een keer voor een voorstelling in Manchester worden geëngageerd, maken ze er kennis met Charles Dickens in hoogst eigen persoon. Uiteraard is Nelly onder de indruk van de grote schrijver, maar ze is ook een beetje geïntimideerd, want ze voelt dat er sprake is van interesse voor haar persoontje, die Dickens nauwelijks onder stoelen op banken stopt.

Dat heeft Mrs. Frances Ternan, Nelly’s moeder, meteen in de gaten en ze is nauwelijks geschokt wegens het feit dat de schrijver getrouwd is en vader van meerdere kinderen. Nelly heeft geen acteertalent en haar toekomst is onzeker is een maatschappij waarin het vrouwen nauwelijks is toegestaan om betaalde arbeid te verrichten. Een relatie met een gefortuneerd man als Charles Dickens biedt tenminste voorlopig een oplossing en dus bereidt Frances Ternan haar dochter voorzichtig voor op wat van haar wordt verwacht. De jonge vrouw, nauwelijks 18 jaar oud, is aanvankelijk gechoqueerd door de plannen van haar moeder, want dat is niet wat haar tijdens haar opvoeding is geleerd, maar ze beseft dat haar moeder en haar beide zussen haar niet kunnen blijven onderhouden – ze hebben het sowieso niet erg breed, want acteerwerk voor vrouwen wordt niet bijzonder goed betaald.
 

Charles Dickens op zijn beurt doet er alles aan om Nelly voor het plan te winnen. Hij vertelt haar dat hij niet van zijn vrouw houdt en dat hij haar wil verlaten, wat hij uiteindelijk ook doet, zij het dat hij niet officieel van haar scheidt. Bewondering is voor Nelly evenwel niet hetzelfde als liefde en die voelt ze ook niet echt voor de oudere man, maar ze beseft dat ze weinig manoeuvreerruimte heeft en dat wat voor haar is gepland, nauwelijks af te wenden is…
 

Ralph Fiennes zit in de stoel van de regisseur, maar hij neemt ook de rol als Charles Dickens voor z’n rekening en dat is doenbaar, want de schrijver is niet meer dan een vrij uitgebreide nevenrol. We zien hem tijdens het schrijven, als acteur, tijdens voorleessessies en als overspelige echtgenoot tussen echtgenote en toekomstige maîtresse, maar met het personage wordt voor de rest weinig gedaan. De gearrangeerde relatie met Nelly Ternan wordt bijna uitsluitend via de ogen van het jonge meisje getoond. Voor haar worden beslissingen genomen die ingaan tegen haar ethische principes en dus krijgt ze gewetensproblemen. Wat voor haar niet meer, maar ook niet minder is dan een bijna ziekelijke bewondering voor een succesvol schrijver van middelbare leeftijd, wordt door haar omgeving geïnterpreteerd als verliefdheid en zelf is ze niet bij machte om dat duidelijk te ontkennen. Ze is door de hele toestand gestrest en dat hoeft niet te verbazen gezien haar jonge leeftijd. Op het moment dat ze wél in staat is om over haar eigen toekomst te beslissen, is het al te laat, de roddelpers in Londen heeft haar werk gedaan en Nelly’s goede naam staat op het spel. Ze is al een beetje verbrand en op de interesse van een jongere huwelijkskandidaat hoeft ze niet meer te rekenen. Geen enkele burgerlijke familie zou iets dergelijks toestaan anno 1857. Haar lot is m.a.w. bezegeld, mede door toedoen van haar moeder, die zich op die manier van een moeilijk te stallen jongste dochter afmaakt.
 

Ralph Fiennes portretteert een optimistische, goedlachse en schijnbaar eeuwig jonge Charles Dickens, die overigens kan bogen op een uitstekende reputatie, waardoor z’n relatie met Ellen ‘Nelly’ Ternan, althans voor de kennissen- en vriendenkring, acceptabel wordt gemaakt. Dickens protegé en toneelschrijver Wilkie Collins hokt trouwens ook samen met een weduwe met wie hij niet zinnens is in het huwelijksbootje te stappen. In het Engelse artiesten- en kunstenaarsmilieu van de tweede helft van de 19de eeuw lijkt een dergelijke onconventionele relatie dus niet op algehele tegenkanting te stoten. Dickens relatie met Nelly Ternan blijft evenwel altijd min of meer geheim en als het stel in 1865 betrokken raakt bij het Staplehurst-treinongeval (alleen de eersteklaswagon waarin zij zaten bleef min of meer ongedeerd, de andere vijf wagons stortten in de diepte), kan Charles Dickens voorkomen dat hij als getuige wordt opgeroepen door de onderzoekscommissie, want hij wil tot elke prijs voorkomen dat zijn relatie met Nelly Ternan algemeen bekend raakt.
 

Kristin Scott Thomas neemt de rol van Frances Ternan voor haar rekening, een liefhebbende maar ook realistische moeder die het beste wil voor haar drie dochters, maar die zich zorgen maakt over de toekomst van haar jongste en weinig getalenteerde dochter Nelly. Thomas levert een sterke en veelzijdige prestatie waarmee ze haar grote talent opnieuw en ten overvloede bewijst. Ze is een beetje een onderschatte actrice, want dat ze haar mannetje kan staan bewees ze eerder in Suite Française (2014), Avant L’Hiver (2013), Only God Forgives (2013), Dans La Maison (2012), Partir (2009) en vooral ook in het uitstekende Il Y  A Longtemps Que Je t’Aime (2008), om enkele titels uit de voorbije 10 jaar te noemen. De zwaarste rol is evenwel weggelegd voor Felicity Jones (Nelly), die in 2014 ook al een uitstekende prestatie leverde als Jane Hawking in The Theory of Everything. Jones beheerst de kunst om in één en hetzelfde fragment van uitbundig naar getormenteerd te evolueren zonder dat de geloofwaardigheid in het gedrang komt, en in The Invisible Woman is dat een voordeel.