FILM 
Denemarken, 1945. De Tweede Wereldoorlog is voorbij, maar op de stranden langs de westelijke kust zijn meer dan 2 miljoen Duitse landmijnen achtergebleven. Om ze op te ruimen besluit het Deense leger om een beroep te doen op jonge Duitse soldaten die eerder als krijgsgevangenen zijn opgesloten. Met de belofte dat ze na drie maanden naar hun vaderland kunnen terugkeren, gaan jongemannen met enige ervaring inzake mijnen aan de slag. Het opsporen en ontmijnen van de projectielen is een tijdrovende en gevaarlijke bezigheid en gezien de vijandigheid van de Denen ten opzichte van de voormalige bezetter is het voor de Duitse jongens niet echt een droomklus. Maar sommigen nemen de risico’s en de harde discipline er graag bij, want ze willen zo gauw mogelijk terug naar huis.

De Deens sergeant Carl Rasmussen, een man die elke Duitser persoonlijk de nek om zou willen wringen, krijgt de opdracht om met tien Duitse soldaten een stuk strand schoon te maken waar volgens informatie uit Duitse bron zo’n 45.000 mijnen ingegraven zijn. Tijdens een selectieproef onder leiding van zijn chef luitenant Ebbe Jensen is één kandidaat omgekomen, maar dat is nauwelijks meer dan collateral damage. Het zijn maar Duitsers, zegt hij tegen zijn ondergeschikte en opnieuw als hij een paar dagen later merkt dat Rasmussen een mand met brood heeft meegenomen omdat de Duitse soldaten op het strand sinds hun aantreden niets te eten hebben gekregen. Nee, ik heb niet met ze te doen, is Rasmussens reactie, maar je had me misschien ervaren mannen kunnen sturen in plaats van jongens…

Rasmussens initiatief is een reactie op een incident van een dag eerder, want om hun honger te stillen hebben de jongens op een nabijgelegen boerderij koeienvoer gestolen waardoor ze doodziek (wegens de rattenkeutels) meer dan een dag op bed hebben gelegen en de planning in de war hebben gestuurd. Nadien krijgen ze de opdracht om per uur niet 6 maar 8 mijnen onschadelijk te maken.  De  planning moet worden gerespecteerd! Maar dat leidt tot onvoorzichtigheid: de blonde Wilhelm verliest beide handen en voorarmen en zal een paar dagen later overlijden, van zijn collega Werner blijft helemaal niets over nadat een dubbele landmijn is ontploft tijdens het verwijderen van de bovenliggende. Zijn tweelingbroer Ernst kan zijn verdriet niet onder controle krijgen en hij zal een paar dagen later – na de reddingsoperatie van het dochtertje van de boerin uit een niet ontmijnd stukje strand – zelfmoord plegen door het strand verder op te lopen…
 

De gebeurtenissen kruipen Sergeant Carl Rasmussen niet in de kleren. Veel meer dan Duitse soldaten die misdaden hebben gepleegd (volgens Ebbe Jensen), ziet hij de ontmijners als jongens, grote kinderen die het slachtoffer zijn van de waanzin van anderen. Met één van hen, de iets oudere Sebastian Schumann, ontstaat een zekere verstandhouding die resulteert in wederzijds respect, waardoor Rasmussen na afloop van de ontmijningsopdracht in conflict komt met zijn chef Ebbe Jensen.

Land Of Mine is een vergeten of (voor ons) onbekend verhaal uit de Tweede Wereldoorlog. Duizend jonge Duitsers werden door het Deens leger na de wapenstilstand verplicht om de miljoenen mijnen op de Deense stranden te verwijderen en onschadelijk te maken. Zo’n vijfhonderd – de meesten waren nauwelijks volwassen – kwamen tijdens de opruiming om of werden zwaar gewond. Het is een schending van de internationale afspraken en dus een oorlogsmisdrijf, want volgens de Geneefse Conventie (1929) mogen krijgsgevangenen niet verplicht worden om werk te verrichten dat een rechtstreekse band heeft met de oorlogsverrichtingen. Het is een zwarte bladzijde uit de Deens naoorlogse geschiedenis die te lang is verzwegen.
 

Al vanaf de eerste scène zit je als kijker midden in het drama (Carl Rasmussen die z’n haat tegen alle Duitsers de vrije loop laat en jonge Duitse krijgsgevangene in elkaar slaat) en regisseur Martin Zandvliet gaat op dat tempo door in een vervolgscène waarin we zien hoe tien jonge Duitse rekruten de opdracht krijgen om een landmijn onschadelijk te maken. Dat dat geen tien keer goed gaat, dat kan je al raden, maar toch komt het nog als een verrassing en dat gebeurt telkens weer in de loop van 100 minuten. Zandvliet is z’n carrière begonnen als filmmonteur en daarmee doet hij in Land Of Mine z’n voordeel, want de spanning blijft zelfs hangen in de minder gerelateerde verhaallijnen die de revue passeren en die elk op zich ijzersterk zijn. Die afwisseling is nodig, want de kijker heeft af en toe even een rustpauze nodig. Maar die is zoals blijkt telkens van korte duur.
 

Roland Møller is zondermeer een unieke vondst, want hij is een perfecte sergeant Carl Rasmussen die in de loop van de ontmijningsopdracht z’n haat op een geloofwaardige wijze omzet in empathie. Het zijn grote kinderen, zie je hem na verloop van tijd denken, die niet anders zijn dan andere jongeren van hun leeftijd, waarmee hun nabijheid hem verwijderd van z’n overste Ebbe Jensen die z’n haat jegens alles wat Duits is nauwelijks onder stoelen of banken kan stoppen. Mikkel Boe Følsgaard zit daarmee opgezadeld met een zeer eendimensionaal personage, maar je kan je voorstellen dat die er aan Deens kant ook waren. Hij speelt de rol overigens op een logische en overtuigende manier. Uit de groep jonge Duitsers selecteert de regisseur er een vijftal om z’n verhaal vorm te geven. Er is de tweeling, Werner en Ernst, die niet zonder elkaar kunnen en die al plannen maken voor een eigen bouwbedrijf eens ze terug thuis zijn, er is Ludwig Haffke (Oskar Bökemann) die revolteert tegen de onmenselijke behandeling door de Denen maar die door z’n collega’s wordt teruggefloten omdat zijn eventuele vlucht zwarte gevolgen zou hebben voor hun eigen leven, er is Sebastian Schumann (Louis Hofmann) die ondanks de vijandige houding van Carl Rasmussen probeert om de dialoog op gang te brengen, waarin hij na verloop van tijd slaagt en meer dan de anderen de houding van de sergeant beïnvloedt. Een schitterende ensemblecast van jonge acteurs die de kijker vanaf het prille begin op de hand krijgt.
 

Land Of Mine bevat geen enkele zwakke scène en dat is mede te danken aan de perfect manier waarop de film is gemonteerd, want de overgangen ogen logisch en staan altijd ten dienste van de voortgang van de hoofdverhaallijn. Niet elke nieuwe ontwikkeling is onvoorspelbaar – je beseft dat het hier vooral om ontploffende landmijnen gaat waarbij mensen gedood of gewond raken), maar het verrassingseffect blijft tot de laatste seconde overeind.

BEELD EN GELUID Lege stranden en al even lege legerkampen, met heel veel bruin en beige (de legeruniformen) en tinten van zand en zeewater en daartussen het donker en grauw van de hut van de Duitse soldaten en de al even kleurloze vertrekken van Carl Rasmussen in de nabijgelegen boerderij. Alleen de kleine Elisabeth (Zoe Zandvliet) – het dochtertje van de boerin – zorgt voor een beetje kleur en om het effect te versterken zet papa haar telkens in het zonnetje. De ons totaal onbekende componist Sune Martin schreef een zeer minimalistische score die vaak wordt gebruikt in de scènes waarin Carl Rasmussen alleen op pad is. Er wordt een klein beetje Deens gesproken in Land Of Mine (tussen Carl en Ebbe), maar de meeste gesprekken gebeuren in het Duits.