FILM
In 1799, op de vooravond van de 19de eeuw, staan de politionele onderzoeksmethoden in New York nog in hun kinderschoenen. Detective Ichabod Crane (Johnny Depp) is de notoire uitzondering, want hij probeert waar mogelijk zijn onderzoek te staven met wetenschap en logica, iets waar zijn superieuren hem voor met de nek aankijken. Crane heeft een traumatische jeugdervaring achter de rug, waarbij hij heeft moeten toekijken hoe zijn vader zijn moeder heeft terechtgesteld wegens het bedrijven van hekserij. Crane komt bij zijn bevindingen vaak in aanvaring met zijn oversten, en een rechter (Christopher Lee) verplicht hem min of meer om in het slaperige stadje Sleepy Hollow, dat voornamelijk wordt bewoond door Nederlandse kolonisten, onderzoek te gaan doen naar een mysterieuze reeks moorden. De bevolking van Sleepy Hollow wordt namelijk geterroriseerd door een ruiter zonder hoofd, die zelf al drie mensen heeft onthoofd, en vlak na Ichabods aankomst in Sleepy Hollow valt er een vierde slachtoffer.




Alhoewel Ichabod een doorgewinterde scepticus is, zit er een bovennatuurlijk randje aan de zaak. De hoofdloze ridder is de geest van een bloeddorstige Hessische soldaat die op het slagveld een twintigtal jaar geleden onthoofd is geweest, en omdat zijn hoofd niet mee in zijn graf ligt, is de ruiter op zoek naar het zijne, in de plaats daarvan hoofden van onschuldige slachtoffers nemend. Ichabod ontdekt al snel dat de moorden niet zomaar willekeurig plaatsgrijpen, en er een verband is met een ingewikkelde erfeniskwestie tussen de families Van Tassel en Van Garrett. Wat de zaak nog enigszins bemoeilijkt is dat Ichabod amoureuze gevoelens begint te ontwikkelen voor Katrina Van Tassel (Christina Ricci), de dochter van de rijke landeigenaar Baltus Van Tassel (Michael Gambon). De ruiter lijkt intussen onstopbaar, en laat hoofd na hoofd rollen, en er is Ichabod veel aan gelegen dat het hoofd van Katrina niet het volgende zal zijn.




Tim Burtons welbekende voorliefde voor het gothic genre straalt van begin tot einde af van deze Sleepy Hollow. Van het donkere horrorsprookje van Washington Irving bestaat zelfs een brave en gekuiste Disneyversie - The Adventures Of Ichabod & Mr. Toad - maar Tim Burton herwerkt het gegeven met wel zeer veel dichterlijke vrijheden tot een film die helemaal naar zijn hand staat. Hij doet dat samen met zijn fetisjacteur Johnny Depp, in een periode nog vooraleer hun gezamelijk werk zoals Charlie And The Chocolate Factory en Alice In Wonderland onbekijkbaar zou worden door de maniertjes van Depp. Johnny houdt zich in deze prent gelukkig gedeisd, en Burton, die in zijn carrière hoogte- en laagtepunten kent, is met deze Sleepy Hollow aardig op dreef.




Sleepy Hollow valt daarom nog best te catalogeren als een klassieke detective met bovennatuurlijke horrorelementen, waarbij redelijk wat kwaliteitsacteurs mogen opdraven (om vervolgens onthoofd te worden). Qua verhaal is het een redelijk rechttoe-rechtaan scenario waarbij de puntjes netjes worden afgevinkt, inclusief de detective die als alles verloren blijkt plots de waarheid beseft na de één of andere geniale ingeving, en net op tijd komt om de meubelen te redden. Een personage als Ichabod Crane zou wellicht ook in het rijtje van Sherlock Holmes en Hercule Poirot passen als historische detective. Visueel is de film een cocktail van achttiendeeeuws kostuumdrama en véél speciale effecten, die stijlvol in beeld gebracht wordt. De scènes stralen een sfeer uit van aftakeling en vergane glorie, baden in een heerlijk duister sfeertje, en het geheel wordt overgoten met een bombastische soundtrack van Tim Burtons huiscomponist Danny Elfman.

BEELD EN GELUID
Van Sleepy Hollow kwam reeds eerder een Blu-rayuitgave uit die niet Nederlands ondertiteld was, en voor een Nederlands ondertitelde versie moeten we teruggrijpen naar de dvd. Er werd echter een nieuwe transfer gemaakt met vooral vooruitgang op audiogebied, en een hele ris ondertitelingssporen, waaronder Nederlands. Het dient gezegd te worden dat Paramount één van de weinige studio's is die nog geeft om het heruitbrengen van films uit hun archief op Blu-ray, zoals ze ook met onder meer Ferris Bueller's Day Off deden. Sleepy Hollow is omwille van de aard van de film al zeker niet de helderste transfer die we ons voor de geest kunnen halen. De hele film baadt in een donkere sfeer, met mistige landschappen en amper een streepje zon - behalve dan heel opvallend in de slotscène waarin het kwaad is bezworen. Eén en ander gaat spijtig wel ten koste van de scherpte en de detaillering, want in de donkere bossen lijkt de omgeving in elkaar te lopen in diverse vegen grijs en donkerbruin. Een milde laag grain is zichtbaar, en helemaal vrij van compressie-artefacts is deze transfer niet, maar de aard van de film is sowieso spookachtig en donker, zodat een beetje mysterie nooit weg is. Tegenover de vorige uitgave heeft de geluidstrack wel een gevoelige opwaardering gekregen, met een prima DTS-HD MA 5.1-track die zeer ruimtelijk, zeer dynamisch en fijn is, en vooral de soundtrack van Elfman naar voor weet te brengen als geen ander. De hoefslagen van de Ruiter zonder Hoofd weerklinken zeer gericht, alsook de hoofden die rollen - er is één scène waarbij een kind van een slachtoffer zich in een valluik verstopt die indruk maakt.




EXTRA'S
Niet al het bonusmateriaal van de Amerikaanse Blu-ray of de dvd is weerhouden. De audiocommentaartrack van Tim Burton en enkele trailers zijn verdwenen, maar de twee featurettes zijn behouden. Sleepy Hollow: Behind The Legend (30:02) is een product van zijn tijd, en vooral een elektronisch zelfverheerlijkingspakket waarin de makers zichzelf ongebreideld ophemelen. Toch is er mee door de lengte wel één en ander te zien van achter de camera, met setopbouw, speciale effecten en een uitgebreide bijdrage over de achtervolgingsscène per koets. Daarnaast is er Reflections on Sleepy Hollow (11:25), bestaande uit een reeks interviews met Tim Burton en een hoop castleden, alle datererend van rond de bioscooprelease.

CONCLUSIE
Sleepy Hollow is één van Tim Burtons betere outings, een donker en spannend sprookje met een Johnny Depp uit zijn vintage years. Paramount verdient bewondering dat ze hun backcatalogus niet laten verwateren, en er zowaar nog wat bonusmateriaal aan toevoegen, maar volgende keer zou een iets completere versie nog méér welkom zijn.