FILM
Deze film maakt deel uit van de Rainer Werner Fassbinder Vol. 1-box waartoe ook Liebe Ist Kälter Als Der Tod, Katzelmacher, Warnung Von Einer Heiligen Nutte, Händler Der Vier Jahreszeiten, Die Bitteren Tränen Der Petra Von Kant en Martha toe behoren.

"People are terrible. They can bear anything. Anything! People are hard and brutal. And everyone is disposable. Everyone! That's the lesson." (Rainer Werner Fassbinder)

We hebben het er al eerder over gehad, maar het is een grote misvatting om te stellen dat Fassbinder moeilijke cinema zou maken. Het is met de grootste tegenzin dat we zijn films op onze site in het arthousehokje stoppen, maar de enige reden waarom we dat doen is omdat zijn films nu eenmaal in de bovenste schuif bij de arthousefreaks liggen en een ander hokje de man gewoonweg oneer aandoet. Eigenlijk deed Fassbinder, weliswaar met een enorm cinefiel gevoel, niet meer dan een camera plaatsen op het naoorlogse Duitsland en met plezier de pijnpunten ervan te gaan aanstippen. In het geval van Angst Essen Seele Auf gaat het over het rondsluipend racisme dat om elke hoek loert, niet dat dit een specifiek Duits probleem is.

Emmi Kurowski (Brigitte Mira) is een weduwe van boven de 60 die door de regen in een bruine kroeg in München komt schuilen. Het café lijkt een ontmoetingsplaats te zijn voor Arabisch sprekende gastarbeiders. Daar zit ook Ali (El Hedi ben Salem), een Marokkaan die ongeveer twintig jaar jonger is dan Emmi. De waardin moedigt Ali aan om met Emmi te dansen en na een babbel gaat hij met haar mee naar huis en blijft hij bij haar overnachten. De twee worden snel geliefden en ondanks de afkeur van Emmi’s kinderen en buren, trouwen de twee met elkaar.

Fassbinder stak nooit zijn bewondering voor de melodrama’s van Douglas Sirk onder stoelen of banken. In 1972 bleek dat al eens met Händler Der Vier Jahreszeiten dat sterk beïnvloed was door de melodrama’s van Sirk, en ook voor Angst Essen Seele Auf zocht Fassbinder zijn inspiratie op in diens werken, en dan in het bijzonder All That Heaven Allows uit 1955 met Jane Wyman en Rock Hudson. Het grote verschil is dat de prachtige, bijna fake, kleuren van Hollywood hier moeten wijken voor grijze, bijna karakterloze Duitse industriële kleurtinten. Het was ook één van de weinige films die Fassbinder maakte zonder zijn vaste cameraman Michael Ballhaus en hem verving door Jürgen Jürges. Met zijn 260.000 Duitse Mark is Angst Essen Seele Auf tevens één van de goedkopere Fassbinder-films, maar het is zeker ook één van zijn meest iconische werken waarin hij overigens zelf de rol van de boertige schoonzoon van Emmi Kurowski speelt.

De filmtitel is grammaticaal bekeken niet correct, en dat deed Fassbinder met opzet want hij wilde hiermee de beperkte kennis van het Duits van het hoofdpersonage Ali daarmee extra onderstrepen. Een man die zich onbegrepen en vernederd voelt, en zich neerlegt bij zijn trieste lot om als minderwaardig te worden beschouwd. De rol wordt overigens briljant vertolkt door Fassbinder-habitué (en diens loverboy) El Hedi ben Salem. Soms, en dat is zowat het enige zwakke element aan deze film is dat de dialogen van El Hedi ben Salem net iets te simpel (om niet te zeggen kinderachtig) zijn om volledig geloofwaardig over te komen. Zeker omdat de sterkte van deze film net door de naturelle vertolkingen komt, met voorop een fantastische Brigitte Mira.

BEELD EN GELUID
Ook hier hebben we weer een film waarvan de oorspronkelijke ratio van 1.78:1 is behouden. De details zijn vrij zuiver, en dat zie je vooral in de buitenopnames. Het kleurenpalet is realistisch en gevarieerd, maar ook vrij sober van aard wat de grauwheid van dit bittere verhaal nog een extra dimensie geeft. Net zoals de andere films in deze box heeft deze titel een Duitse Dolby Surround 2.0 die voorzien is van Franse ondertitels.

EXTRA'S
Deze Blu-ray maakt deel uit van de Rainer Werner Fassbinder Vol. 1-box. Op de Blu-ray staan er geen extra’s, maar in de box vind je een dvd met daarop de extra’s Michael Ballhaus À propos De Martha, een interview met Fassbinder uit 1977 en de 90 minuten durende documentaire Life, Love & Celluloid van Juliane Lorenz uit 1998 die we bespreken in het artikel van de Blu-ray box zelf.

CONCLUSIE
Angst Essen Seele Auf is Fassbinder grand cru. Een film waarin de Duitse cineast het racisme hekelt, en met vooral een ongelooflijk sterk spelende Brigitte Mira als de bejaarde weduwe die verliefd wordt op een veel jongere Marokkaan.