FILM
“Your friends have a high mortality rate” - Harmonica (Charles Bronson)


Brett McBain (Frank Wolff) en zijn gezin worden koelbloedig vermoord. De reden van deze lafhartige daad blijkt te maken te hebben met de nakende aanleg van een spoorweg door McBain’s eigendom. De bouw lijkt vanaf dan extra snel te gaan, want de grond behoort niemand meer toe. Althans tot wanneer de aantrekkelijke Jill McBain (Claudia Cardinale) komt opdagen. Jill, die enkele maanden voorheen stiekem in het huwelijksbootje was gestapt met Brett Mcbain, heeft uiteraard recht op de eigendom en ze besluit dan ook haar intrek te nemen in het McBain huis. Het duurt niet lang voordat ze belaagd wordt door diverse snoodaards onder leiding van de meedogenloze Frank (Henry Fonda). Maar dan verschijnt er een mysterieuze vreemdeling op het toneel die erg graag op zijn mondharmonica speelt. Hij (Charles Bronson) - Harmonica voor de vrienden - en de ruwe, maar goedhartige boef Cheyenne (Jason Robards) besluiten de McBain-moord eens van naderbij te bekijken, met de revolver in de hand...

“People scare easier when they’re dying” - Frank (Henry Fonda)


We schrijven eind jaren ’60. Regisseur Sergio Leone had net erg veel succes geoogst met de “Dollar”-trilogie. Deze trilogie, met telkens Clint Eastwood (Dirty Harry, Unforgiven) in de hoofdrol, bestaat uit volgende legendarische spaghettiwesterns (een synoniem voor in Italië gerealiseerde westerns): Per Un Pugno Di Dollari (A Fistful of Dollars) uit ’64, Per Qualche Dollaro In Più (For a Few Dollars More) uit ’65 en Il Buono, Il Brutto, Il Cattivo (The Good, the Bad And The Ugly) uit ’66. Leone wilde vanaf dan beginnen aan Once Upon A Time In America, want hij had wat genoeg van het wilde westen. Maar Amerikaanse producenten zeiden tegen Leone dat hij enkel en alleen Once Upon A Time In America mocht maken als hij eerst nog een western zou maken. De man is verliefd op het medium film en wilde persé een film maken, dus Sergio Leone begon al snel te denken over een nieuwe trilogie. Deze zou beginnen met de te realiseren western C'era Una Volta Il West (Once Upon A Time In The West), gevolgd door Giù La Testa (A Fistful of Dynamite) en zou afgesloten worden met Once Upon A Time In America.


En blij dat wij zijn dat Leone toch nog westerns heeft gemaakt! Het ontbreekt ons aan warme woorden om deze Once Upon A Time In The West de hemel in te prijzen, want werkelijk alles is briljant aan deze film. Van de adembenemend mooie fotografie van Tonino Delli Colli (de shots van de ver uitgestrekte prairies zijn zo mooi dat het bijna pijn doet) tot en met de feilloze belichting (elke schaduw valt perfect). Ook de casting is perfect. Van de niet direct voor de hand liggende hoofdrolspelers (als daar zijn ‘brave’ Henry Fonda en Jason Robards) tot en met de kleinste en op het eerste zicht betekenisloze rolletjes (Jack Elam, Woody Strode en Al Mullock als de drie kleurrijke huurmoordenaars). Het verhaal zit erg goed in elkaar (geschreven door horrorlegende Dario Argento (!) en regisseur Bernardo Bertolucci) en hoewel er niet echt veel in gesproken wordt, zitten er enkele erg goed gevonden dialogen in. Maar wat iedereen het meeste bijblijft, is de magistrale muziek van Ennio Morricone. Uiteraard had Morricone ook de muziek aangeleverd voor de voorgaande Leone-westerns, maar nooit eerder vloeiden de beelden en de muziek zo perfect in elkaar dat het bijna één geheel lijkt. Telkens als één van de vier muzikale thema’s (voor elk hoofdpersonage één) van Morricone opwellen en dat dan samengevoegt met de stalen blik van een fantastische Fonda of de granieten tronie van een al even fantastische Bronson, zorgt dit nog steeds voor meerdere kippenvelmomenten. Dat alles hier zo mooi bij elkaar past, is omdat al de muziek eigenlijk al geschreven was nog voor er één beeldje op film was vastgelegd. Dit bewijst nog maar eens dat Leone niet zomaar een regisseur was.


Toen Once Upon A Time In The West destijds in Amerika in roulatie werd gebracht, werd de prent maar zéér matig onthaald. Bovendien waren de toenmalige critici niet echt mals voor Leone’s visie van de ontplooiing van de beschaving, geïllustreerd met de komst van de spoorweg, in het wilde westen. In Italië en de rest van Europa had men blijkbaar meer smaak want daar werd de film wel een succes. Meer dan tien jaar later zouden het Amerikaanse publiek en de critici toch beseffen dat deze Once Upon A Time In The West een mijlpaal is in de filmgeschiedenis en waarschijnlijk één van de beste westerns/films die ooit is gemaakt. En daar kunnen wij ons volledig in vinden zie. Cinema van het hoogste niveau!


BEELD EN GELUID
Het anamorfisch 2.35:1 beeld is werkelijk verbazingwekkend! Het beeld is scherp en detailrijk, met een goed zwartniveau en een perfect schaduwdetail. De heldere en mooie kleuren zijn om van te smullen. De gebruikte print is erg proper en is zo goed als volledig vrij van vuiltjes of beschadigingen. Er is wel wat lichte edge-enhancement toegepast en er is ook wat filmgrain aanwezig, maar bij beiden blijft het binnen de perken. Digitale compressiefouten hebben we niet echt zien voorbijkomen. Een prachtige beeldkwaliteit, maar een film met alleen mooi beeld is net als maar één been hebben. Maar je kan op je beide oren slapen, want ook op het gebied van geluid zit het meer dan snor! De Engelse Dolby Digital 5.1-track klinkt helder en dynamisch, met voldoende ondersteuning waar nodig. De dialogen komen mooi uit de centerspeaker en zijn prima te verstaan, terwijl de voor kippenvel zorgende muziek van Ennio Morricone en enkele aanwezige geluidseffecten voor de nodige ruimtelijkheid zorgen. Ruis of andere geluidsstoringen zijn gelukkig niet aanwezig. Prachtig werk van Paramount!

Belangrijke noot: Niet alle dialogen lopen even lipsynchroon. Geen nood, dit is normaal. Dit komt omdat vroeger het geluid pas achteraf aan de film werd toegevoegd. Bovendien is het nergens storend.


EXTRA’S
Op disc één starten we met een informatieve audiocommentaar, geleid door de producer van deze DVD Lancelot Narayan. Er worden een heleboel mensen aan het woord gelaten waaronder actrice Claudia Cardinale, Leoni’s biograaf Sir Christopher Frayling, filmkenner Dr. Sheldon Hall en regisseurs Alex Cox, John Milius, John Carpenter en Bernardo Bertolucci. De track bevat een schat aan interessante weetjes en info over Once Upon A Time In The West en diens realisator. Er is ook een easter egg aanwezig. De tweede disc bevat om te beginnen de drie documentaires: An Opera Of Violence, The Wages Of Sin en Something To Do With Death. De 29 minuten durende An Opera Of Violence handelt over het ontstaan en de casting van Once Upon A Time In The West.

De tweede documentaire, The Wages Of Sin (19 min.), vertelt ons wat over diverse locaties, sets en de aankleding. Er wordt ook even ingegaan op het camerawerk. De laatste aanwezige documentaire, Something To Do With Death (18 min.), handelt voornamelijk over de legendarische muziek van Ennio Morricone, politiek in Leone’s films en het succes van de film vroeger en nu. Vervolgens hebben we de korte featurette Railroad: Revolutionising The West (6 min.) waarin wordt ingegaan van de veranderingen die de spoorwegen meebrachten in het wilde westen. Dan treffen we twee fotomontages aan. De eerste montage toont ons afbeeldingen van locaties van de film vroeger en nu. Fotomontage nummer twee bestaat uit afbeeldingen van de productie, de zogenaamde production stills (pittig detail: er zijn enkele foto’s te zien van scènes die niet in de uiteindelijke film zitten, hierin wordt Harmonica afgetroefd door enkele deputy’s). Er zijn beknopte, doch interessante cast profielen te vinden voor Claudia Cardinale, Jason Robards, Henry Fonda, Charles Bronson en Gabriele Ferzetti. De obligate bioscooptrailer mag uiteraard niet ontbreken. Tenslotte steekt er in de stijlvolle verpakking nog een leuk boekje met veel waardevolle informatie en weetjes. Top!


CONCLUSIE
Once Upon A Time In The West houd je vanaf de geniale openingsscène (langste openingsscène in de filmgeschiedenis!) tot en met de eindcredits aan het scherm gekluisterd zoals maar weinig films dat de dag van vandaag nog kunnen. Paramount brengt deze tijdloze klassieker uit in een zogenaamde “Special Collector’s Edition” en het moet gezegd deze uitgave verdient deze titel volledig! Het beeld en geluid zijn bijna feilloos en er is een schat aan extra’s mooi verdeeld over twee glimmende schijfjes. Neem er dan nog bij dat het geheel verpakt is in een prachtige vormgegeven digipack. Dit alles geeft als uitkomst dat deze DVD in geen enkele collectie mag ontbreken. Een must voor ieder die zich zelfs maar een beetje filmfan voelt!