FILM
Cleopatra kan je opsplitsen in twee grote delen waarin haar relatie met Romeinse machthebbers centraal staat: enerzijds heb je Julius Caesar (Rex Harrison) en anderzijds Marcus Antonius (Richard Burton). Na jaren het Romeinse rijk te hebben uitgebreid, reist Caesar naar Egypte om een dispuut op te helderen. Ptolemy heeft zijn zus Cleopatra verbannen waarop ze zij zich een eigen leger samenstelt. De ambitieuze Cleopatra wil de troon en ziet in Caesar een bondgenoot om haar daarbij te helpen. Caesar echter wil een zoon in ruil voor zijn steun. Cleopatra willigt die eis in. Tegen de wil van de Senaat bezoekt Cleopatra nadien Rome, waar haar intrede grote indruk maakt. Ze verlangt van Caesar dat hij zich tot keizer uit laat roepen. De Senaat is daarmee niet opgezet en Caesar wordt na een samenzwering om het leven gebracht. Zijn rechterhand Marcus Antonius zet zijn werk voort en tracht Egypte in het Romeinse rijk te integreren. Maar net als Caesar zwicht hij voor Cleopatra's charmes. Octavius (Roddy McDowall) is daar niet gelukkig mee want hij aast op de keizerspositie. Een opstand is in de maak...


Cleopatra's intrede in Rome moet zowat de meest extravagante intrede zijn die ooit voor het witte doek verfilmd is. Het is aan zo'n scènes duidelijk te merken dat dit een groots opgezette en peperdure productie was en dat is inderdaad het geval. Het prijskaartje liep tot net boven de 40 miljoen dollar op, een bedrag dat omgerekend naar onze huidige waarde makkelijk 200 miljoen dollar overschrijdt. De beklijvende documentaire die jullie op deze dvd terugvinden, gaat dieper in op de productieproblemen waarmee men te kampen had. In eerste instantie had men een film van maar liefst zes uur voor ogen, maar die werd ingekort tot 4 uur, wat nog veel te lang was gezien men slechts één vertoning per avond kon organiseren. Deze versie wred alleen tijdens de première vertoond; de versie die op deze dvd is 45 minuten korter. Wat decors en kostuums betreft is Cleopatra nooit overtroffen. De vier Oscars voor cinematografie, kostuums, decors en effecten liegen er niet om: visueel is het een festijn voor de ogen, geregeld wel een beetje kitscherig, maar goed.

BEELD EN GELUID
Veertig jaar oud is deze prent, maar dat valt geenszins te merken aan de kwaliteit van het beeld. Een nieuwe master zorgt ervoor dat de beeldkwaliteit zich kan meten met die van recente films. De film wordt gepresenteerd in een anamorf 2.35:1-beeldformaat dat er voortreffelijk uitziet. De kleuren ogen mooi en warm, het contrast is prima met diepe en solide zwarttinten en nauwelijks merk je nog enige beschadiging op de print. Compressiefouten hebben we niet opgemerkt. Knap werk van Fox. Van het geluid kan in zekere mate hetzelfde gezegd worden. De Dolby Digital 5.1-track (384 kbps) klinkt overtuigend en weet zelfs de beschikbare kanalen waar nodig goed te benutten. De surrounds blijven eerder stil, maar tijdens de actiescènes treden ze wel in werking.


EXTRA'S
De menu's van deze dvd's zijn mooi geanimeerd en vergezeld van een streepje muziek. Vanwege de lengte van de film is die over twee schijfjes gespreid met als bijkomende extra een audiocommentaar met Chris en Tom Mankiewicz (zonen van de regisseur), Martin Landau (acteur) en Jack Brodsky (journalist). De commentaartracks zijn afzonderlijk opgenomen, maar in tegenstelling tot andere dvd's waar e netjes door elkaar worden gemonteerd, komt iedere deelnemer ruim aan bod. Acteur Martin Landau, die in de film zelf de rol van Rufio speelt, mag de spits afbijten en weet het eerste anderhalf uur van de commentaartrack optimaal te benutten en vol te stouwen met een heleboel informatieve weetjes en achtergrondinformatie. En dat geldt eveneens voor de drie overige deelnemers. Deze commentaartrack is in zijn geheel bijzonder interessant en boeiend om naar te luisteren.

De overige extra's staan op de derde schijf. We gaan van start met de twee uren durende documentaire "Cleopatra: The Film That Changed Hollywood", die vrijwel alles onthult over de machtsstrijd en ruzies die zich achter de schermen afspeelden. Cleopatra kostte indertijd iets meer dan 40 miljoen dollar - omgerekend naar onze tijd ruim 200 miljoen dollar - en betekende bijna het faillissement van één van de grootste filmstudio's. Het is tevens de film waarvoor een actrice 1 miljoen dollar ontving. De productie lag constant onder vuur en de opnames bleven maar duren. Niemand wist precies te vertellen waar het zou eindigen. De perikelen en ruzies achter de schermen waren zo mogelijk nog hectischer. De documentaire belicht elk aspect van de productie in detail en plaatst alles netjes in chronologische volgorde, met inbegrip van interviews waarin geen onderwerp uit de weg wordt gegaan. Positief is deze documentaire niet, maar wel het absoluut hoogtepunt van deze dvd.


In 1963 werd de korte featurette "The Fourth Star of Cleopatra" ingeblikt, de vierde ster dus waarmee de productie bedoeld wordt. In dit korte filmpje (9 min.) krijgen we in ijltempo meer achtergrondinfo bij enkele facetten van de productie. Eveneens voorhanden zijn twee "Movietone News" filmpjes (6 min. 30) die beelden tonen van de filmpremière aan de west- en oostkust van de Verenigde Staten. De trailergalerij bevat zes verschillende trailers: drie originele bioscooptrailers, een advanced trailer, een advanced trailer Frans en een advanced trailer Portugees. Ten slotte kan je rondneuzen in één van de vijf uitgebreide fotogalerijen: Costume Concept and Research, Excerpts from Original Exhibitors Campaign Book and Manual, Excerpts from the Original Commemorative Theater Program,,British Lobby Cards, Billboard Art, Miscellaneous Keyart and Japanese Poster.

CONCLUSIE
Cleopatra, een groots opgezette en één van de duurste films aller tijden, krijgt een waardige release op dvd en wordt daarbij in een mooie box gepresenteerd. Rekening houdend met de ouderdom van de film zijn zowel beeld- als geluidskwaliteit zeer goed. Dat extra's niet altijd kwantitatief dienen te overklassen, bewijst deze release. Het bonusmateriaal is eerder gering in aantal, maar blijkt des te meer bijzonder interessant; de twee uur durende documentaire en de audiocommentaar kluisteren je aan het scherm, wat minder gezegd kan worden van de film zelf. Liefhebbers van spektakelfilms en/of klassiekers mogen deze release zeker niet links laten liggen.