AMERICAN IN PARIS, AN (BLU-RAY)
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2009-01-13
FILM
Andere musicals zijn strikt genomen beter, belangrijker en innemender, maar als het op puur enthousiasme en artistieke ambitie aankomt, is
An American in Paris zonder discussie de koning van de Amerikaanse musical. De prent werd oorspronkelijk geconcipieerd als een biografisch verhaal over George Gershwin, het veel te vroeg gestorven wonderkind van de Amerikaanse klassieke en populaire muziek in de eerste helft van de twintigste eeuw. Maar omdat zes jaar eerder reeds een film was uitgekomen met een soortgelijke premisse, besloot MGM-producent Arthur Freed het over een heel andere boeg te gooien. De songs van George Gershwin en zijn broer Ira zouden nog steeds het ankerpunt van de film zijn, maar zouden nu ingepast worden in een originele plot. De beslissing bleek een meesterlijke zet, want bevrijd van de ketenen van een biopic durft
An American in Paris verrassende andere horizonten op te zoeken en komt zo - vooral in de afsluitende sequentie - vervaarlijk dicht in de buurt van kunst met de grote K.
De opening van de film belooft nochtans een standaardmusical. Gene Kelly speelt Jerry Mulligan, een Amerikaanse soldaat die na de Tweede Wereldoorlog in Parijs is bljven hangen en nu een nieuwe carrière als schilder tracht op te bouwen. Niemand ziet echter iets in zijn werk, zelfs niet zijn beste vriend Adam Cook, een concertpianist met grootse dromen maar weinig echte concerten. Wanneer een iets oudere rijke dame haar oog laat vallen op Jerry, maakt hij zichzelf graag wijs dat ze vooral in zijn kunst geïnteresseerd is. Tot hij in Parijs halsoverkop verliefd wordt op parfumverkoopster Lise. Jerry haalt al zijn charme boven om haar voor zich te winnen en lijkt uiteindelijk in zijn doel te slagen. Niettemin blijkt Lise reeds verloofd te zijn met de Franse revuester Henri Baurel, toevallig een goede vriend van Adam Cook. Niet alleen dreigt de driehoeksrelatie eerder vroeger dan later uit te komen, Lise beseft ook dat ze een keuze moet maken.
Niet dat dit allemaal veel uitmaakt.
An American in Paris kiest er immers bewust voor het verhaal slechts als een redelijk generische achtergrond te gebruiken voor het naar een artistiek hoger niveau tillen van het musicalgenre. Het gebruik van George Gershwins muziek is daarin een eerste factor: alle liedjes, deuntjes en noten in de film stralen grootse klasse uit, o.a. dankzij schitterende, uitgekiende arrangementen van het muziekdepartement bij MGM. Telkens de strijkers of blazers op de soundtrack aanzwellen, weet je bijgevolg dat je iets fantastisch mag verwachten, hetzij in minimalistische herkenbaarheid -
I've Got Rhythm of de onvergetelijke introductie van Leslie Caron - hetzij in klassieke grandeur, waarbij het afsluitende ballet dat de prent haar naam geeft uiteraard vernoemd moet worden.
Dat ballet is de apotheose van een film die een heel nieuw elan geeft aan kunstzinnigheid.
An American in Paris werd bijvoorbeeld niet gedraaid op locatie, maar in de Californische studio's van MGM. Voor een modern publiek zullen de sets onnodig onecht lijken - zeker in de HD-kwaliteit die Blu-ray biedt - maar laat nu dat perfect de charme van de musical zijn. Vooral in deze prent - die zoals wel vaker in het oeuvre van regisseur Vincente Minnelli de grens opzoekt tussen de grijze alledaagsheid en een technicolore droomwereld - zorgen de sets voor een soort verhoogde artificiële realiteit die de kijke rmakkelijker toelaat in de soms ondoordringbare en onlogische wereld van een film waarin de personages op tijd en stond hun emoties tonen door zang en dans. Feitelijk schenkt
An American in Paris ons zo het Parijs dat we willen zien: hyperromantisch, charmant en met onbekende flair.
Het succes van de prent - die in 1951 zes Oscars wegkaapte in een nochtans bijzonder competitief jaar - heeft dus enerzijds te maken met de artisanale kwaliteit die het MGM-team keer op keer in zijn musicals kon stoppen. Anderzijds is de status van de film als trendsetter te danken aan slechts één man: Gene Kelly. Begrijp me niet verkeerd, ook Vincente Minnelli draagt met zijn oog voor het ideale shot bij tot de artistieke triomfen op het scherm, maar het is Kelly's visie die
An American in Paris ook anno 2009 nog verfrissend en euforisch laat zijn. De choreografieën van de danser gaan uit van een sterke fysiek, maar koppelen die aan een lichtvoetigheid die je niet voor mogelijk houdt. Bovendien slaagt Kelly er als geen ander in om de kwaliteiten van het andere talent in de film optimaal te benutten. De minder goede danser Georges Guétary krijgt bijgevolg slechts één, redelijk eenvoudig nummer, terwijl de in het klassieke ballet getrainde Leslie Caron heel wat meer hooi op haar vork mag nemen. Gene Kelly's dansuitvoeringen werken bovendien zo aanstekelijk dat je ze meteen zelf wilt uitproberen: geen enkele andere prent uit de filmgeschiedenis slaagt daarin zo goed als
An American in Paris.
Maar dat is natuurlijk niet waarom de prent de filmgeschiedenis zal ingaan. Wat in het eerste anderhalve uur van de film gebeurt - onder meer een prima droomsequentie met Oscar Levant aan de piano en de onvergetelijke onbevangenheid van Leslie Caron in elke scène waarin ze te zien is - is immers slechts een prelude voor het pièce de résistance van
An American in Paris: het afsluitende ballet. Drie jaar eerder hadden Michael Powell en Emeric Pressburger ook al een kwartier ballet prachtig op pellicule vastgelegd in
The Red Shoes, maar de laatste twintig minuten van
An American in Paris overtroeven de Britten op alle fronten. De kleurrijke decors zijn gebaseerd op het werk van de belangrijkste Franse impressionisten op het eind van de negentiende eeuw en zuigen de kijker mee in een wervelende wereld van zang en dans. Gene Kelly mixt de dansstijlen meesterlijk: hij gaat moeiteloos over van klassiek ballet naar moderne dans zonder de vloedgolf van emoties die de evocatieve beelden genereert te breken. Het beschrijven van de filmische wonderen die in die twintig minuten op je netvlies gebrand worden, zou ze oneer aandoen. Het ballet uit
An American in Paris is namelijk niet gestoeld op ratio, maar op pure, ongebreidelde, passionele emotie voor de dans. In mijn ogen is de sequentie niet alleen het hoogtepunt van de Amerikaanse musical maar van films in het algemeen, en een fantastische apotheose voor een prent waarvan het moeilijk is niet hartstochtelijk te houden.
BEELD EN GELUID
De meest kleurrijke film uit de geschiedenis krijgt de behandeling die hij verdient op deze prachtige Blu-raydisk. Grain is weliswaar niet volledig weggepoetst en een enkele scène oogt wat minder scherp, maar de enthousiasmerende kracht van
An American in Paris komt niettemin in al zijn glorie tot uiting. Opnieuw zijn het de laatste twintig minuten die op dat vlak de hoogste ogen gooien: hier komt de disk dicht bij referentiekwaliteit voor een prent van deze leeftijd. De soundtrack bestaat uit het originele, maar schoongemaakte monospoor. De dialoogmix is helaas niet altijd even goed, maar dat wordt overvloedig gecompenseerd door Gershwins muziek, die steevast triomfantelijk uit de boxen schalt in prachtige kwaliteit.
EXTRA'S
Warner Bros. springt doorgaans prima om met klassiekers in hun catalogus en
An American in Paris vormt daarop geen uitzondering. Vooreerst is er een
Audiocommentaar dat mijmeringen van de cast (soms via recent opgenomen commentaren, soms via archiefmateriaal) naadloos aaneenbreit tot een lekker weghappend bijgerecht. De retrospectieve HD-documentaire
'S Wonderful (43 min.) blijft jammer genoeg wat op de vlakte in vergelijking met andere, betere docu's op klassieke releases. Veel interessanter is
Anatomy of a Dancer (84 min.), een uitgebreide kijk op leven en werk van Gene Kelly. De kortfilm
Paris on Parade (8 min.) bezoekt de wereldtentoonstelling van 1937 in de Franse hoofdstad, terwijl
Symphony in Slang (6 min.) een verrukelijke Tex Avery-cartoon is. Daarnaast bevat de schijf de verwijderde scène
Love Walked In (3 min.) en heel wat
Audiomateriaal, waaronder alternative takes van songs uit de film en originele promotie-interviews van cast en crew. Een
Trailer voor
An American in Paris rondt de bonussectie af.
CONCLUSIE
An American in Paris is een briljante musical die naar de sterren reikt en ze zowaar weet te plukken. De chemie tussen Gene Kelly en Leslie Caron alleen al maakt de prent tot een klassieker, maar het is vooral het afsluitende, nooit op film overtroffen ballet dat de harten van de kijker nog steeds sneller doet kloppen. Beeld en geluid halen bovendien een uitstekend niveau op de disk, terwijl ook de bonussectie een topper is.