Heel af en toe bekruipt je als recensent de goesting om een film een score van 11 op 10 te geven. Heel zelden dus, want vaak zit er een hapering in het scenario of zijn de acteerprestaties niet helemaal in orde, is er sprake van foute casting, een gebrekkige sfeerschepping, onvoldoende karakteruitdieping of gewoon een gebrek aan enthousiasme om het project tot een goed einde te brengen. Young@Heart van regisseur Stephen Walker, een documentaire film over een zangkoor van bejaarden uit Northampton, Massachusetts, heeft evenwel de wind in de zeilen en slaagt erin om de kijker van begin tot einde te ontroeren. De productie werd dan ook terecht bekroond met de Publieksprijs op het Internationaal Film Festival van Gent (2008), de Publieksprijs op het Film Festival van Atlanta (2008), de Publieksprijs op het Film Festival van Los Angeles (2007) en opnieuw de Publieksprijs op het Internationaal Film Festival van Warschau (2008).

 

 

Regisseur Stephen Walker maakt kennis met het koor na een succesvolle Europese tournee en bij de aanvang van de repetities voor een nieuwe Amerikaanse tour. Koordirigent Bob Cilman – hij stichtte het koor in 1982 – heeft voor de gelegenheid een aantal nieuwe songs meegebracht van Sonic Youth, The Pointer Sisters, James Brown en Coldplay die hij over minder dan zes weken wil ten gehore brengen bij de première van de nieuwe show in The Academy Theater in thuishaven Northhampton. Niets nieuws onder de zon, hoor ik u al denken, maar het bijzondere aan Young At Heart is het feit dat de gemiddelde leeftijd van de koorleden 81 jaar is. Desondanks zijn ze er de voorbije 25 jaar in geslaagd om voor uitverkochte zalen te spelen, voor het Noorse koningspaar en altijd met hetzelfde enthousiasme en dezelfde gedrevenheid. Sonic Youth is evenwel een flinke dobber. De koorleden weten niet wat ze zich bij die geluidsexplosie moeten voorstellen. Eentje duwt snel een papieren propje in de oren, haar buurman gebruikt gewoon zijn beide wijsvingers, eentje kijkt bedenkelijk, een man op de achterste rij tokkelt het tempo op zijn knie al een beetje mee. Het nummer heet Schizofrenia, zegt Bob Cilman bedarend. Maar je kan de stem helemaal niet horen!, zegt iemand lichtjes onthutst, zich er nauwelijks van bewust dat niemand behalve Bob Cilman met een dergelijk waanzinnig idee af zou durven komen. Nirvana en The Cure, daar kunnen ze zich nog iets bij voorstellen voor een groepje 80-plussers, maar Sonic Youth?

 
 

Tussen de repetities door volgt Stephen Walker met zijn camera de koorleden tijdens hun dagelijks bezigheden. Sommigen wonen nog samen het hun partner, anderen leven al een heel tijd in een bejaardentehuis. Eileen Hall is ondertussen 92. Van haar 70st tot haar 90^ste deed ze een stripact, met veel succes overigens, nu beperkt ze haar activiteit tot de zangpartijen. Ze houdt van klassieke muziek en musicals, maar bij Young@Heart blonk ze uit door haar bezielde interpretatie van Nirwana. Fred Knittle is terug van weggeweest. Na een hartaanval moest hij het zingen opgeven, maar nu is hij weer present voor een eenmalig optreden. Hij oefent op Fix It van Coldplay en hij weet nog niet dat hij dat nummer over enkele weken zal zingen ter nagedachtenis van zijn beste vriend Joe die net vóór de Academy-première overlijdt. De 83-jarige Dora Morrow heeft het ritmische gevoel van haar Afrikaanse voorouders geërfd. Zij zal I Feel Good van James Brown brengen. Alleen vergeet haar zangpartner, de 76-jarige Stan Goldman, al eens zijn tekst en kan hij moeilijk het juiste ritme houden. Na een paar repetities moet Bob Cilman concluderen dat Yes We Can Can (Allen Toussaint) van The Pointer Sisters te hoog gegrepen is voor z’n clubje hoogbejaarden. Ik stel voor dat we dat nummer laten vallen, zegt hij gedecideerd, want de koorleden schijnen er niet in te slagen om de tekst – waarin 71 keer het woord can voorkomt – onder de knie te krijgen. Zijn besluit stuit op algemeen verzet. Ondertussen is de repetitie van Schizofrenia nauwelijks opgeschoten. Bob Cilman heeft er geen goed oog in. Hopelijk halen drie van de tien nieuwe nummers de première, zegt hij zuchtend, want in de laatste rechte lijn verdwijnen Bob Salvini en Joe Benoit, twee van z’n belangrijkste voorzangers, in het ziekenhuis wegens ernstige complicaties.

 
 

Young@Heart is een gouden onderwerp dat niemand onberoerd laat. Stephen Walker valt van de ene verbazing in de andere, maar ondertussen componeert hij een dijk van een documentaire over een clubje bejaarden dat ondanks de vele kwaaltjes, de slechte benen en de pijnlijke ruggen alleen maar levensvreugde en blijheid uitstraalt. Ze zijn kwetsbaar en breekbaar, maar eens ze in de spotlights staan beginnen de puzzelstukjes een voor een precies op hun plaats te vallen. Hun enthousiasme werkt aanstekelijk en hun zin voor perfectie ontroert. Dat stelt Stephen Walker vast tijdens een try-out in de lokale gevangenis. Zelfs de bikkelharde inmates worden een beetje zacht vanbinnen bij hun versie van Forever Young en na afloop geven ze het koor een staande ovatie.

Maar een koor van bejaarden moet leren leven met de donkere kanten van het bestaan, met het feit dat elke dag de laatste kan zijn. Niemand komt hier levend vandaan, vertrouwt Fred Knittle z’n interviewer toe, doch daar heeft hij geen probleem mee na een goed en gelukkig leven. Tien dagen voor de show overlijdt Joe Benoit en de ochtend van de grote première zijn collega Bob Salvini. De assistente van Bob Cilman vertelt het de koorleden op de bus naar The Academy Theater. Op haar verzoek heeft Stephen Walker z’n camera in de berm van de weg opgesteld en haar een draadloos microfoontje meegegeven. Het voorstel om de show te annuleren wordt unaniem weggestemd. Het optreden krijgt een nieuw doel. Als ik sterf, moeten ze gewoon doorgaan, zegt Eileen, dan zal ik van op mijn wolk hun activiteiten volgen. Die avond wordt het concert in Northampton een eclatant succes. En jawel, zowel Schizofrenia en Yes We Can Can passeren foutloos. Fred Knittle sluit het optreden af met een bevlogen interpretatie van Coldplay’s Fix It. Inde zaal worden zakdoeken uit broekzakken en handtassen getrokken en volgt kort nadien een uitbundig applaus, want iedereen, van de kereltjes van 12 op de eerste rij tot de oudjes van meer dan tachtig achterin, op dit magische moment voelen ze zich allemaal young at heart.

Voor een documentaire leg je als recensent andere maatstaven aan dan voor een bioscoopfilm. Hier is geen tweede, derde of vierde take mogelijk. Het is een kwestie van hebben of nadien berouwen dat je een belangrijk moment hebt gemist. Bovendien is het moeilijk filmen met een grote groep mensen die allemaal belangrijk zijn in het tot stand komen van het eindproduct. In die context is de beeldkwaliteit van Young@Heart gewoon goed. Nooit is er sprake van opvallend kleurverlies of van bruuske overgangen tussen licht en donker, nooit is er sprake van bruuske camerabewegingen of onscherpe fragmenten. Uiteraard is de muziek belangrijk in deze documentaire en daar is grote zorg aan besteed. Regelmatig bonkt het slagwerk en zorgen de diepe dreunen van de basgitaar voor indrukwekkend effecten. Voeg daarbij de soms krakende en twijfelende stemmen, de flinke uithalen van de voorzangers en het wervelend enthousiasme in de concertzaal, en dan wordt Young@Heart een meer dan interessante geluidservaring.

De Originele Bioscooptrailer en een serie Andere Trailers uit het recente Homescreen-aanbod.

Mocht u belangstelling hebben voor één van de beste feelgoodfilms uit dit decennium, dan is Young@Heart precies wat u nodig heeft. Stephen Walkers documentaire film is onderhoudend, ontroerend en bovenal wondermooi. Daarvoor zorgt een stelletje enthousiaste en toegewijde 80-plussers dat pure levenslust uitstraalt en dat één ding duidelijk maakt: het leven eindigt niet op tachtig. Voor de liefhebbers van rock, punk en funk is Young@Heart beslist een nieuwe en verrassende ervaring!