FILM
In een post-apocalyptisch Chicago is de bevolking verdeeld in vijf facties. Erudite groepeert de intelligentsia van de bevolking en haar factieleden proberen door kennis en wetenschap de levensomstandigheden van de bewoners te verbeteren. De leden van Amity bedrijven landbouw en zorgen voor de aanvoer van levensmiddelen. Candor waardeert eerlijkheid en spreekt daarom recht. Dauntless is de factie waarin de avontuurlijk aangelegden kunnen worden getraind tot soldaat. En ten slotte Abnegation, dat dienstbaarheid aan de anderen als hoogste goed stelt, regelt de administratie van de stad. Zodra kinderen de volwassen leeftijd bereiken, wordt hen toegestaan om één keer van factie te veranderen. Om zich daarop voor te bereiden worden ze onderworpen aan een oriënterende, maar niet verplichte test, waarop pakweg 95 % toch de hoogste score haalt voor de factie waarin ze geboren is. Eens gekozen blijft echter gekozen; wie om welke reden dan ook zijn factie afvallig wordt, is gedoemd zijn leven te slijten te midden van de rechtenloze factionless.




Natalie (Ashley Judd) en Andrew (Tony Goldwyn) Prior, twee hooggewaardeerde leden van Abnegation, moeten met lede ogen toezien hoe hun kinderen voor andere facties kiezen. Dat hun slimme zoon Caleb (Ansel Elgort) voor Erudite kiest, komt niet helemaal als een verrassing, maar de eerder seutige Beatrice (Shailene Woodley) kiest voor Dauntless. Beatrice's testresultaten waren echter op zijn zachtst gezegd merkwaardig te noemen. Zij kwalificeerde als een Divergent, iemand die talenten van alle vijf de facties beschikt, iets wat de hogere overheden en in het bijzonder Erudite niet graag ziet. Terwijl ze de testresultaten geheim houdt doorloopt ze het loodzware militaire trainingsprogramma van Dauntless, waar ze zich afwisselend de blikken van haar instructeur Four (Theo James) en de pesterijen van factieleider Eric (Jai Courtney) moet laten welgevallen. Erudite-leidster Jeanine Reynolds (Kate Winslet) heeft echter plannen om Dauntless in te zetten tijdens een bloederige revolutie waarbij Erudite tracht het bewind over te nemen van Abnegation. Soldaten met een geweten zoals Tris (de naam die Beatrice heeft gekozen bij haar overstap naar Dauntless) kunnen ze daarbij missen als kiespijn. Vooraleer ze er zelf erg in heeft zit ze midden in een burgeroorlog verwikkeld waarin het niet even duidelijk is wie haar bondgenoten zijn en wie haar vijanden.




Wie wil zien hoe een stuk young adult-literatuur niet verfilmd moet worden, verwijs ik graag door naar mijn besprekingen van Twilight. Divergent, een film die het midden houdt tussen The Hunger Games en The Matrix is daarentegen een film die wél aanprijzenswaardig is. Young adult-films hebben als centrale thema de groeipijnen bij het volwassen worden, typisch in een door één of andere ramp verziekte (Hunger Games) of bovennatuurlijk fenomeen opgeleukte (Harry Potter) maatschappij, met als nevenplots thema's als eerste verliefdheid en de gespannen relatie met of het overlijden van de ouders. Divergent vinkt op deze schaal alle kenmerken van het genre netjes af. Het op het eerste zicht banale gegeven maakt naarmate de film vordert plaats voor een gewetensstudie waaruit mag blijken hoe fantastisch weinig er feitelijk nodig is om avontuurlijk aangelegde jongeren te transformeren tot fascistische moordmachines. Een beetje zoals in Starship Troopers maar dan met een stuk minder gore. Divergent is een donkere fabel over hoe macht corrumpeert en de donkerste trekjes van de menselijke psyche naar boven laat komen.




De keuze om de hoofdrol aan de relatief onbevangen, natuurlijk spelende TV-actrice Shailene Woodley te schenken was alleszins een goede zet. Woodley heeft zowel trekken van een naïef seutje als van een goed afgetrainde vechtmachine. Deze film zou wel eens haar definitieve doorbraak kunnen betekenen, nadat ze de rollen van Katniss Everdeen in The Hunger Games en Mary-Jane Watson in The Amazing Spiderman aan haar neus zag voorbijgaan. Met eveneens een hoofdrol in The Fault In Our Stars heeft Woodley twee cultfavorieten ineens te pakken. De opzet van de verfilming van de trilogie is alleszins zeer gelijklopend met de manier waarop Harry Potter, The Hunger Games en Twilight werden behandeld: het laatste deel wordt in twee gesplitst, volgens de officiële verklaring omdat het laatste deel te complex is om in één film af te ronden, de facto om de fans tweemaal langs de kassa te laten passeren. De wereld van Divergent bevat trekjes van 1984 van Orwell - de totale controle over het individu - en Brave New World van Huxley - het kastensysteem - maar is dank zij deze illustere voorbeelden meteen herkenbaar. Er wordt slim gebruik gemaakt van met symboliek beladen thema's; zo moet u maar eens letten op nagenoeg alle scènes waarin Tris in een spiegel kijkt. Alleen de origines van de apocalyps worden nog niet vrijgegeven, alleen dat het minstens honderd jaar geleden moet zijn, maar ik vermoed dat Veronica Roth hier in de komende boeken nog wel op zal terugkomen.




BEELD EN GELUID
Belga Home Video levert een mooie versie van deze film, in een stijlvolle steelbook. De beeldkwaliteit is goed op een paar uitzonderingen na, waar enorm veel banding te bespeuren valt. Dit is onder meer het geval in de scène waarin Tris tegen een nachtelijke hemel via een kabelbaan naar beneden stormt als een soort van ontgroeningsritueel. Het beeld is niet haarscherp maar er zijn zeker genoeg details in de close-ups op te merken, zeker in de scènes waarin Tris' gelaat verkeerdelijk werd aanzien voor een boksbal. De trucages die onder meer te zien zijn tijdens Tris' test, waarin ze wordt geconfronteerd met een oneindig lange reeks spiegelbeelden van zichzelf, alsook alle andere scènes waarin ze onderworpen wordt aan geestverruimende middelen om haar capaciteiten te testen, zijn een klein beetje soft maar verhullen gelukkig ook wel het CGI-karakter ervan. De kleuren zijn zeer geprononceerd en neigen naar het geel en bruin; zelfs het feit dat Tris kiest voor een factie waarin grijs en zwart de hoofdtonen van het uniform uitmaken, doet niets af aan de keuze voor het palet. Naast een erg smaakvol art design met een vrij realistisch beeld hoe een door de apocalyps gespaard Chicago eruit zou kunnen zien, krijgen we een soundtrack van de hand van de Nederlandse Amerikaan Junkie XL, doorspekt met een viertal songs van popdiva Ellie Goulding. De DTS-HD MA 7.1-track is één van de betere die ik de laatste maanden heb mogen beluisteren: geluidseffecten in scènes waarbij van de deelnemers verwacht wordt dat ze van een rijdende trein springen, opgejaagd worden door al dan niet virtuele honden of deelnemen aan een oorlogsspel in een verlaten industriecomplex, maken stuk voor stuk indruk.




EXTRA'S