SERIE
Elizabeth Jennings keert terug naar haar gezin in Washington na een herstelperiode als gevolg van een werkongeval. Het leven is namelijk niet altijd een pretje voor Russische spionnen in Amerika. Acclimatiseren en weer wennen aan haar echtgenoot Philip en aan haar kinderen Henry en z’n oudere zus Paige is er evenwel niet bij, want er ligt een nieuwe opdracht klaar die niet echt goed afloopt: de gestolen informatie over een nieuw soort propeller voor Amerikaanse duikboten wordt aan Philip overhandigd, maar zijn Russische collega die de afspraak had geregeld in een pretpark, wordt later samen met zijn vrouw en zijn dochter vermoord teruggevonden in een hotelkamer. De zaak lijkt met andere woorden verraden. De verdenking valt op de Amerikaanse informant, maar die blijkt brandschoon te zijn. Uiteraard vreest Philip voor zijn eigen leven en dat van zijn gezin, maar zo ver komt het niet. Van hun chef Claudia krijgen Elizabeth en Philip de opdracht om achter de moordenaar van hun collega aan te gaan en er is alvast één verdachte: een Amerikaanse marineofficier die betrokken is bij geheime CIA-plannen om in Nicaragua het linkse Sandinistische regime omver te werpen. Maar die kerel hadden ze beter niét tot samenwerking gedwongen, want Amerikaans Navy Seals vormen een keihard volkje dat je in normale omstandigheden liever uit de weg blijft...

Stan Beeman, Elizabeth en Philips buurman en FBI-agent die in seizoen 1 vooral geïnteresseerd was in de geheimzinnige activiteiten van zijn nieuwe buren – de beide Russische spionnen gebruiken een reisbureau als cover, wat hun toelaat om regelmatig voor meerdere dagen van huis te zijn – is ondertussen helemaal in de ban van zijn Russische vriendinnetje Nina Krilova, de rechterhand van KGB-topman Arkady Zotov op de Russische ambassade in Washington, die hem gevoelige informatie bezorgt over de activiteiten van de Russen. Wat Beeman niet weet is dat Zotov de geheime relatie van zijn medewerkster op het spoor is gekomen en haar heeft verplicht om via Stan het FBI te bespioneren. Desondanks kan Beeman z’n voordeel doen met Nina’s eigen informatie en voorkomen dat een Amerikaanse overloper een buitenlandse diplomaat vermoordt. Het rekruteren van een naar Amerika gevluchte Russische wetenschapper met joodse roots gaat evenwel de mist in want dat heeft Nina niet aan zien komen en bovendien blijkt de Israëlische geheime dienst Mossad het FBI net iets te snel af te zijn. Maar de betrokkene valt uiteindelijk toch in Russische handen, want Philip Jennings – uiteraard was hij voor de KGB bij de zaak betrokken – heeft tijdens een gewelddadige confrontatie ter gelegenheid van de kidnapping van de wetenschapper, een Israëlische spion gevangengenomen en voor één keer willen de Israëli’s hun mannetje terug.

Liegen, omkopen, bedriegen, bedreigen, chanteren en vermoorden, het zit weer allemaal in dit tweede seizoen van The Americans, een snoeiharde spionagethriller die je elf uur aan het scherm gekluisterd houdt met bloedstollende verhalen uit het leven van Russische spionnen in Amerika. En mocht je vermoeden dat het allemaal uit de lucht is gegrepen, dan vertellen we er graag bij dat niet langer dan 7 jaar geleden ruim 10 schijnbaar doodgewone Amerikaanse burgers door het FBI en de CIA werden ontmaskerd als Russische spionnen en in alle gevallen ging het om mensen die soms getrouwd waren met Amerikanen en die in de meeste gevallen kinderen hadden die niet op de hoogte waren van wat hun ouders (of ééntje ervan) uitspookten. Moskou had ze voorzien van geloofwaardige (en op het eerste gezicht waterdichte) nieuwe identiteiten en de meesten spraken vloeiend Engels. Ze waren als het ware compleet onzichtbaar en volgens de makers zijn er beslist nog dergelijke Russische spionnen in Amerika (en Europa) aan de slag, want spionagemethoden mogen dan geëvolueerd zijn in de loop der jaren, in Moskou houdt men zich graag aan procedures die hun doelmatigheid hebben bewezen.

De serie speelt zich af in 1982 op het moment dat er weliswaar een zekere dooi was opgetreden in de gespannen relatie tussen Amerika en Rusland, maar precies op dat moment nam de militaire technologie in de States een zeer hoge vlucht dankzij Ronald Reagan die het budget drastisch verhoogde, wat in Moskou voor grote zenuwachtigheid zorgde. Tot hun grote verdriet moesten de Russen vaststellen dat de plannen voor de duikbootpropellers nep waren wat hun een duikboot en 160 bemanningsleden kostte, maar hun propaganda tegen de Amerikaanse zgn. Contra-activiteiten in Nicaragua zorgde wel voor opschudding en afschuw, niet alleen in Amerika en Europa, maar vooral ook in Zuid-Amerika. In de tweede helft van de serie wordt echter ingezoomd op een veel groter probleem waarmee de Russen worden geconfronteerd, nl. de Stealth-technologie waardoor radarreflectie wordt geminimaliseerd en o.a. Amerikaanse bommenwerpers zo goed als onzichtbaar worden. Elizabeth en Philip worden erop uitgestuurd om een uitstrijkje van de Stealth-coating te bemachtigen (een mengeling van metalen bolletjes en verf waardoor het anti-radareffect wordt bereikt), en Stan Beeman, ondertussen helemaal in de macht van de Russische zaakgelastigde Akardy Zetov, krijgt de opdracht om details van het ECHO-communicatiesysteem buit te maken. Sanctie: de doodstraf  voor zijn minnaresje Nina wegens hoogverraad.

Als kijker kan je het je niet permitteren om ook maar één scène te missen, want het tempo ligt vrij hoog en de verhalen hebben een hoog John Le Carré-gehalte, wat betekent dat de makers zelden de gemakkelijkste weg kiezen. We betrapten ons erop dat we af en toe de neiging niet konden onderdrukken om even terug te spoelen om weer helemaal mee te zijn. Maar dat betekent niet dat The Americans alleen maar actie biedt, integendeel, er wordt ook heel veel aandacht besteed aan de relatie tussen de hoofdpersonages, want dat is uiteindelijk (altijd) de lijm die de verschillende onderdelen van een serie samenhoudt. Van Elizabeth en Philip weten we uit seizoen 1 dat ze een door de KGB gearrangeerd huwelijk hebben: hun verbintenis is een onderdeel van hun opdracht, inclusief hun kinderen Paige en Henry, want op die manier lijken ze op een doorsnee Amerikaans gezinnetje. De breuk tussen de volwassenen (seizoen 1) is ondertussen gerepareerd en Philip is opnieuw in de echtelijke woning ingetrokken (want tijdens Elizabeths lange afwezigheid wilde hij er zijn voor zijn dochter en zoon), en het huwelijk krijgt een tweede adem, al blijft Elizabeth de fanatieke verdedigster van de harde KGB-ideologie en wil Philip de teugels liever een beetje laten vieren, al was het maar om z’n beide kinderen een normale opvoeding en een normaal leven te gunnen.

Keri Russell (The Upside Of Anger, 2005; Austenland, 2013) is een uitstekende Elizabeth Jennings en je kan je voorstellen dat vrouwelijke Russische spionnen er uitzien zoals zij: aantrekkelijk, geraffineerd, bikkelhard en ideologisch gebrainwashed. Bovendien wordt ze door de makers in talloze vermommingen gestopt en blijft haar personage toch geloofwaardig. Dat heeft vooral ook te maken met Elizabeths rotsvast geloof in de missie waarvoor ze is opgeleid en misschien nog veel meer in de ideologie die ze in deze totaal vreemde omgeving verdedigt. De Amerikaanse droom is aan haar niet besteed, ook al heeft ze het beter dan destijds in Rusland. Gelukkiger ben ik hier niet, vertrouwt ze Philip toe als die op een keer met een peperdure nieuwe Amerikaanse slee voor de deur staat te showen. Hij heeft er minder problemen mee, maar dat heeft Elizabeth altijd al geweten; hij heeft nl. nooit haar opleidingsniveau bereikt, nooit haar ideologische zuiverheid vanbinnen. Matthew Rhys ziet er soms een beetje lachwekkend uit in z’n vermomming als Clark (het personage dat in het huwelijk treedt met de secretaresse van Frank Gaad, Stan Beemans chef bij het FBI), maar je kan je voorstellen dat mannen er in de jaren 80 zo uitzagen met hun grote brillen en geruite jassen. Als Philip Jennings is Rhys evenwel een uitstekende vader voor zijn kinderen, al heeft hij het heel moeilijk als dochter Paige begint te puberen en hij de controle verliest, niet wetend hoe haar aan te pakken, terwijl Elizabeth vooral streng en onbuigzaam wil zijn. Het is stof voor conflicten, maar ook voor verzoeningen, want Elizabeth en Philip beseffen dat de combinatie van spionagewerk en gezin een moeilijke evenwichtsoefening is.

Stan Beemans heeft ondertussen z’n huwelijk om zeep geholpen, want z’n buitenechtelijke relatie met de Russische Nina is zijn vrouw Sandra ter oren gekomen. Maar als patriottistische Amerikaan heeft hij het vooral moeilijk met z’n eigen verraad ten opzichte van het FBI en zijn vaderland, al zou je hem op z’n minst meer dan een beetje naïef kunnen noemen, want wie met vuur speelt brandt op een keer uieraard zijn vingers en in zijn geval is er duidelijk meer verbrand dan handen en vingers… Noah Emmerich (The Truman Show, 1998)  speelt de rol op een voortreffelijke manier en hij slaagt erin om de publiekslieveling van de serie te worden, want hij is niet alleen een man van de wet, hij is ook de laatste die je er zou van verdenken omkoopbaar of chanteerbaar te zijn. Hij is een man om fier op te zijn. Jammer dat precies hij al zijn principes moet opofferen om te overleven...

Ondertussen zijn in Amerika al vier seizoen van The Americans ingeblikt en uitgezonden, wordt een vijfde afgewerkt voor dit voorjaar en staat een zesde in de steigers voor 2018. Met een waarderingscijfer van 8.3 op IMDB behoort de serie tot de topproducties van dit decennium, al is het succes bij ons schijnbaar minder groot, want Fox lijkt niet geneigd om het Amerikaanse releaseschema te volgen. Dat is begrijpelijk, want The Americans is natuurlijk een zeer Amerikaanse serie; anderzijds gold dat destijds ook voor The Wire en The Sopranos en die hadden daar duidelijk minder last van gehad. Aan de scenario’s, de cast en het production design ligt het in elk geval niet, want die zijn allemaal van een uitstekende kwaliteit. Misschien zijn er gewoon te veel tv-series in omloop.

BEELD EN GELUID
Heel veel verschillende locaties, een regelmatige afwisseling tussen dag en nacht en opnamen die in alle seizoenen zijn gemaakt garanderen de kijker een veelzijdige serie met zeer diverse tonen en kleuren met de vaak donkere en creepy soundtrack van componist Nathan Barr (True Blood seizoen 1 -7 , 2008-2014) als toemaatje en af en toe popdeuntjes uit de periode. Het beeld is soms een beetje grof in de nachtelijke scènes, maar het is duidelijk dat men de serie in een eightieslook heeft willen stoppen. We kunnen ons voorstellen dat het effect op Blu-ray nog meer opvalt.

Het viel ons op dat de vertaling van de dialogen weleens durft af te wijken van de originele Engelstalige versie en we hebben minstens één dt-fout gezien.

EXTRA’S
Op de drie eerste disks staat telkens 1 Verwijderde Scène waarvan eentje van 5 seconden! De beide anderen stellen niets voor. De Verwijderde Scènes op disk 4 gaan over dochter Paige en die zijn wel interessant omdat ze extra informatie bevatten over het engagement van het meisje in de plaatselijke kerk en haar deelname aan een anti-rakettenbetoging in Pensylvania. De Bloopers zijn vaak leuk, maar vaak ook veel te kort. In Operation Ghost Stories: The Real Directorate “S” vertellen de makers over de actualiteitswaarde van de serie, want toen ze werd gedraaid (in 2013-2014) waren zo’n 10 spionnen nog maar 3 jaar eerder ontmaskerd. Alison Wright (Clarks vrouw Martha in de serie en secretaresse van FBI-chef Frank Graad) zegt dat ze zich heeft voorbereid op haar rol aan de hand van informatie van voormalige secretaressen die ooit getrouwd waren met mannen van wie ze niet wisten dat het KGB-spionnen waren. Keri Russell (Elisabeth) beweert dat ze zich sinds haar rol in The Americans eigenlijk altijd een beetje bespied voelt. In Shades of Red: The Morality of the Americans vragen de makers zich o.a. af hoe het moet zijn om als spion kinderen op de wereld te zetten in een maatschappij waarin je eigenlijk niet wil leven en die je als vijandig beschouwt.

CONCLUSIE
Omdat de personages niet meer moeten worden voorgesteld, vliegen de makers er bijna meteen in om pas 11 uur later te landen met een cliffhanger die nog lange tijd door je hoofd blijft spoken. De moeilijkheidsgraad ligt ons inziens iets hoger dan in seizoen 1, maar de spanning is toegenomen, terwijl we verwend worden met uitstekende acteerprestaties.