Geen sant in eigen land. Dat is het minste wat je over de regisseuse Mounia Meddour kan zeggen. In Frankrijk werd haar debuut Papicha gelauwerd met een César voor beste debuutfilm en ook Lyna Khoudri kreeg er eentje voor de meest veelbelovende actrice, maar in Algerije was men er minder mee opgezet. De film werd wel geselecteerd als de Algerijnse inzending voor de beste internationale speelfilm voor de Oscars (wel raakte hij niet genomineerd), maar het liefst zagen de Algerijnse autoriteiten deze film het liefst onder de mat geveegd omdat het land op een niet al te fraaie manier afgeschilderd wordt. Zeker niet als het gaat om de rechten van de vrouw.




De jonge studente Nedjma (schitterend gespeeld door Lyna Khoudri) wil niet zo zeer de wereld veranderen of de Algerijnse politiek doen vallen, maar ze jaagt net zoals iedere mens van haar leeftijd gewoonweg een droom na. In haar geval is dat het ontwerpen van kledij en die laten zien op een modeshow in de school waar ze studeert. Maar deze onschuldige wens wordt met geweld in de kiem gesmoord door fundamentalisten die vinden dat de vrouw ten dienste van de man moet staan en voor de rest van hun leven maar beter hun mond houden.

Dit aangrijpende verhaal speelt zich af in 1997 toen het land volop verwikkeld was in de Algerijnse Burgeroorlog en je moet echt geen specialist ter zake zijn om onmiddellijk door te hebben dat men alle vrijheden wilde afpakken. De affiches die op de straatmuren hingen lieten er geen twijfel over bestaan, een plichtsbewuste moslima loopt gesluierd over straat en verfoeit alle Westerse waarden. Het gedrag van de achttienjarige Nedjma die de lokale kledijwinkeltjes afschuimt om op zoek te gaan naar hippe Italiaanse kledij is dan ook een doorn in het oog van de fundamentalisten. Nedjma bezoekt samen met een paar vrijgevochten vriendinnen hippe discotheken in Algiers zodat ze haar modecreaties aan de wereld kan tonen, maar het is steeds met de daver op het lijf en met het gevaar om gelyncht te worden. Nedjma weigert op te geven, maar als haar zus die een journaliste is voor haar ogen neergeknald wordt weet de jonge Algerijnse dat ze zal moeten vechten voor haar dromen en vrijheden.




Gedienstig als we zijn dienen we de regels van onze hoofdredacteur te volgen en dus dient Papicha in een vakje te worden gestopt. Want is deze eerste film van Mounia Meddour nu arthouse of niet? De film valt niet onmiddellijk te lijmen met wat je doorgaans te zien krijgt en ook het feit dat dit drama vorig jaar op Cannes een chouchou werd, duwt de film in het straatje van de arthouse. Maar, en laten we dat toch maar eens onderstrepen, is Papicha in de eerste plaats een moedige en aangrijpende film van een wereld waar we niet onmiddellijk thuis in zijn en waarbij je als Westerling weleens de gladgestreken stereotiepen voor durft boven te halen. Makkelijk verteerbaar wordt het nooit, maar toch kiest de Algerijnse voor een luchtige aanpak waar ondanks het geweld en het onrecht ook hoop te zien is. Een meer dan prima aanrader zelfs voor wie niet zo maar een Algerijnse film in zijn avondprogramma zou duwen.

BEELD EN GELUID