FILM
52 slachtoffers waaronder een heleboel kinderen, met dit trieste aantal werd Andrej Tsjikatilo één van de meest beruchte seriemoordenaars aller tijden. Het is frappant dat de man vooral zijn gangetje mocht gaan, omdat de leiders van de toenmalige Sovjet-Unie gebonden zaten aan hun doctrine. Het model van de Sovjet-Unie was te perfect om daar een seriemoordenaar in te plaatsen. Hulp van buitenaf, zoals van de FBI, was uit den boze, en de bevolking moest in het ongewisse gelaten worden zodat de bruut vrij spel kreeg.




Dit opzienbare verhaal van de Rostov-ripper, zoals hij later genoemd werd, was dan ook perfect materiaal voor een verfilming. In 2004 bracht David Grieco de film Evilenko uit, waarin de rol van Andrej Tsjikatilo vertolkt werd door Malcolm McDowell, maar bijna tien jaar eerder was er (volgens velen de heel wat betere) televisiefilm Citizen X van regisseur Chris Gerolmo, die gemaakt werd voor HBO Pictures.

De klemtoon komt veel minder te liggen op Andrej Tsjikatilo, die deze keer gespeeld wordt door Jeffrey DeMunn, maar meer op het dappere verhaal van politieman Victor Boerakov (Stephen Rea), die de moordenaar wil klissen, ook al krijgt hij hiermee al zijn oversten op zijn dak en krijgt hij alleen maar de steun van Kolonel Mikhail Fetisov (Donald Sutherland), die er in de eerste plaats op moest toezien dat Boerakov werkte volgens het communistische boekje.
De film is grotendeels gebaseerd op de roman The Killer Department van Robert Cullen.




Echt veel over de moordenaar kom je niet te weten, behalve dat hij een grijze muis is die op zijn werk door zijn onkunde alsmaar de pineut is. De moorden komen fragmentarisch in beeld, en hoe gruwelijk ze in werkelijkheid ook waren, zijn ze in deze televisiefilm allemaal netjes in beeld gebracht, wat wellicht de opdracht van HBO was, zodat men de kijkers niet te veel op stang joeg. Echt spannend is de film niet, maar toch is Citizen X door de vertolkingen (hoe statisch soms ook) één van de betere televisiebewerkingen uit tijden toen die niet meer waren dan een afdankertje. De film kreeg diverse prijzen en je kunt je wel de bemerking maken dat in Netflix-tijden een film als deze er compleet anders zou uitzien, maar desondanks dat blijft Citizen X een aanrader.

BEELD EN GELUID
De film verscheen destijds op Paradiso, en gelukkig is de aspect ratio van 1.33:1 behouden. Het beeld ziet er wat gedateerd uit, zonder dat er vlekjes of zo te zien zijn, maar je merkt toch dat je een oudere (en goedkopere) dvd in de lader hebt zitten en de sobere Dolby Surround 2.0 (geheel in Engels) dikt dit gevoel alleen maar aan.




EXTRA'S
Er staan geen extra's op dit schijfje, want met zo'n onderwerp best wel jammer is.

CONCLUSIE
Citizen X is een geslaagde televisiefilm over Andrej Tsjikatilo, één van de meest beruchte seriemoordenaars uit de geschiedenis die 52 doden op zijn geweten heeft. Deze verfilming is wat oubollig, maar daarom niet minder degelijk.