FILM
Lady And The Tramp is in 2012 de volgende titel die in de Platinum-reeks werd hernomen. We kijken even naast de Blu-ray of de dvd ook aan de technische normen voldoet.

Een jong getrouwd koppeltje, wiens naam we alleen maar horen vernoemen als Darling (Peggy Lee) en Jim Dear (Lee Millar), nemen een jonge cocker spaniel in huis, Lady (Barbara Luddy), die daarmee letterlijk in een warm nestje is gekomen. Al heeft ze de eerste tijd de aandacht voor zich alleen, toch merkt ze op gegeven ogenblik een verandering in het gedrag van haar baasjes: ze willen niet meer met haar gaan wandelen of gaan spelen. De honden van de buren, de Schotse terriër Jock (Bill Thompson) en de ex-politiehond Trusty (Bill Baucom) kunnen haar echter geruststellen: het echtpaar verwacht gewoon een baby. Lady, die eerst nog het mysterie van het nieuwe leven moet leren kennen, breidt haar natuurlijke affectie en gevoel van bescherming onmiddellijk naar de nieuwe boreling uit. Evenwel, als Darling en Jim Dear een paar dagen het huis uit moeten, komt tante Sarah (Verna Felton) met haar twee afgrijselijke Siamese katten op de kleine passen. Terwijl de katten de gordijnen in repen trekken en ei zo na de kanarie en de goudvis verorberen, ziet de dame in Lady een potentieel gevaar voor de baby, en wil haar laten muilkorven. Bij de dierenwinkel zet ze het echter op een lopen, en zo kruist haar pad dat van de Tramp (Larry Roberts), een raszuivere bastaard met een stamboom recht uit de derde vuilbak van rechts in de Visgraatstraat. Tramp keek altijd al wat meewarig neer op het leventje van gedomesticeerde honden, en zou zijn vrijheid klaarblijkelijk voor niets willen inruilen. Door een tijdje op te trekken met Lady leren de twee elkaar beter kennen en appreciëren, en ze delen uiteraard onder een romantisch gesternte het inmiddels klassiek geworden bord spaghetti with-e a lot-te of meat-te balls. Lady is echter vastbesloten terug naar huis te keren om de baby te bewaken.




Deze Lady And The Tramp is hiermee al aan een derde uitgave of zo toe. Eertijds, in de begindagen van de dvd, onder auspiciën van Warner Home Video was er reeds in een pan & scan-versie op de markt gebracht geweest. Deze versie is intussen al een tijdje out of print, en de film stond daarom al geruime poos in de steigers om voor een re-release in de felbejubelde Platinum Collection te worden opgenomen. Het verhaal van Lady And The Tramp werd aangebracht door Walt Disney zelf, die in een vergelijkbare situatie als bij het begin van de film zijn vrouw een hondje cadeau deed. Waar in het begin de jonge Lady nog niet spreekt maar blaft, verandert het point of view al gauw in de film naar dat van de honden, waardoor het typisch antropomorfe Disneyverhaaltje een klassieke boy meets girl-story wordt, zonder heel veel uitdieping, maar bijzonder effectief. De kijker wordt al vanaf het begin dicht bij de gebeurtenissen betrokken, omdat in deze film eens niet voor een sprookjesdecor of een fantastische wereld werd gekozen, maar een heel gewone, kleinburgerlijke woonwijk van een universele, naamloze grootstad. Van de lichamen van de volwassenen krijgen we in onvervalste Tom & Jerry-stijl in drie vierde van de gevallen alleen nog maar de onderste helft te zien, en de weinige menselijke figuren die toch nog min of meer een rol te spelen hebben in de belevenissen van de twee honden, zijn ofwel monsterlijke karikaturen (tante Sarah), of geschifte Italianen, waarbij ik me bij het bekijken van de film elke keer weer afvraag wat de klanten - als die er al zijn - ervan denken dat ze op bediening moeten wachten terwijl de chef en het keukenhulpje per sé buiten een aubade moeten gaan brengen aan een straathond; doch dit terzijde.

Hij een op zijn vrijheid gestelde, wereldwijze avonturier, zij een dame met stijl die uit haar beschermende omgeving wordt gerukt. Mooier kan het niet contrasteren. Het werkte al bij Shakespeare's Romeo & Julia, het werkt blijkbaar tegenwoordig ook nog bij Titanic, en het werkt hier even goed. Het verhaal is misschien al talloze keren opnieuw ten tonele gevoerd, en je vraagt je af wat Disney hoopte te bereiken met het nog eens te vertellen vanuit het standpunt van twee honden. Maar het werkt. Ook al geholpen door de eerder vernoemde inperking van de mensenrollen, beleven we de gebeurtenissen helemaal mee vanuit het standpunt van de honden. Met misschien de nodige simplificaties; zo worden straathonden en gezelschapsdieren uniform gecatalogiseerd al naargelang ze al of niet een hondenpenning dragen - die dan nog eens bij alle honden exact dezelfde vorm heeft. In vergelijking met enkele andere Disneyprenten uit hetzelfde era is dit misschien wel één van de meest geschikte films voor kinderen: de prent bevat nagenoeg geen geweld van betekenis, een occasionele oorveeg tussen twee Italiaanse koks uitgezonderd, de enige dreiging in de film komt van een overigens naamloze rat, die op zeer vakkundige en voral onzichtbare wijze het hoekje wordt om geholpen, ook het upper middle class-huwelijksleven van Darling en Jim Dear wordt uiterst kuis en zedig gehouden conform de tijdsgeest, en als toppunt wordt er ook nog een ongelofelijk zoetsappig einde zonder pijn of leed aan de film gebreid, alhoewel je stiekem hoopt dat de twee Siamese katten van tante Sarah uiteindelijk tot hondenbrokken worden vermalen. Ook in tegenstelling tot de meeste Disneyfilms is er niet echt een booswicht aanwezig: de dreiging die van de hondenvanger uitgaat is minimaal - de man is zelfs heel voorkomend tegen Lady, omdat ze een penning draagt - en tante Sarah is eerder het nurkse (ongetrouwde) familielid dat zich iets te graag met zaken wil bemoeien, maar uiteindelijk het beste met iedereen voor heeft. De spanning wordt er wat minder door, maar er komt ademruimte vrij om de klemtonen op andere vlakken te leggen.

Dat de film misschien wel geboekstaafd staat als de meest romantische animatiefilm ooit, is uitsluitend te danken aan de befaamde spaghetti-scène, naar waar de referenties in andere instanties van populaire cultuur al niet meer te tellen zijn. Maar er zitten meer instanties van subtiele humor in de film dan dat: wanneer Tramp bijvoorbeeld illustreert hoe hij elke dag ergens anders gaat schooien voor eten, doet stemacteur Larry Roberts achtereenvolgens geweldige impressies van een Duits en een Iers accent na. Voeg daar nog de twee Italiaanse chefs, de Ierse politie-agent, een Russische windhond en een Mexicaanse chihuahua bij, en we hebben een prent die tegenwoordig zó vijf klachten aan hun broek gesmeerd zou krijgen door het centrum voor racismebestrijding wegens stereotypering. Naar de hel evenwel met dergelijke politieke correctheid! Het zou een veel aangenamere wereld zijn als niet iedereen dadelijk zo op zijn lange tenen zou getrapt zijn. De humor is zeker nergens beledigend, want dat zou helemaal in discordantie zijn met de zachtmoedige toon van de rest van de film.




De grootste troef waar Lady And The Tramp evenwel mee kan uitpakken is de ambachtelijke animatie die toch een souplesse heeft die we in recente Disneyfilms helaas niet meer terugvinden, zeker niet nu de studio's zich hebben teruggeplooid op computeranimatie, waar ze feitelijk geen jota verstand van hebben, en al helemaal niet in het liefdeloze bandwerk van crapquels dat nog steeds als een onophoudelijke stroom diarree uitgestoten wordt door een bende cultuurbarbaren die nooit in het gilde der animatoren hadden mogen worden opgenomen. Ook Lady And The Tramp II wordt op Blu-ray hernomen, alhoewel er hópen films klaarstaan die een HD-benadering beter verdienen. We weten dat we in herhaling vallen, maar in plaats van met hun quirky bandwerk studio's als Nickelodeon en consoorten na te willen hollen, heeft Disney absoluut de verkeerde keuze gemaakt, en is het bij uitstek de verkeerde studio die de concurrentie naholt. Als je merkt hoeveel studie in deze film bijvoorbeeld is gestoken om de dieren zo natuurlijk mogelijk te laten bewegen, zelfs al wordt dat soms een beetje cartoonesk overdreven (wanneer Trusty ongeveer de helft van zijn huid over zijn ogen krabt), merk je dat de "oude garde" bij Disney, die niet onder enige druk van buitenaf stond om kwantiteit af te leveren, het vak enorm goed onder de knie hadden, en vele animatoren er beter vandaag een voorbeeld aan zouden nemen.

BEELD EN GELUID
De beeld-en geluidskwaliteit van deze disk zijn best oké, maar bij de Blu-ray halen ze het uiteraard niet door de technische beperkingen. In vergelijking met de dvd-uitgave van een paar jaar geleden is de film niet veel verbeterd, want deze titel was al vrij goed technisch beslagen. De kleuren zijn misschien iets minder scherp dan op de Blu-ray, maar het geheel oogt toch als een fijn palet. De aflijning is helder en is gevrijwaard van blokvorming, en er zitten geen artefacts van betekenis in de film. Ruis is er niet. De film heeft het correcte 2.55:1-aspect ratio. Van Lady And The Tramp bestaan twee versies, ééntje in Cinemascope, en ééntje in het standaard 1.33:1-formaat. Deze laatste versie moest anno 1955 dienen om de behoefte van de oudere cinemazalen te dienen, die nog niet uitgerust waren met de nodige projectie-apparatuur voor het schijnen van de film in widescreen. De versie in 1.33:1 die eertijds door Warner was uitgebracht, was evenwel een pan en scan-versie van de widescreen-editie, wat onder meer in enkele shots bijzonder goed tot uiting komt: wanneer Lady in de tuin een bot begraaft, is enkel de bloem die ze uitgraaft te zien, terwijl de andere bloemen netjes uit de 1.33:1-versie weggeknipt zijn. Ook in één van de slotscènes waarin één van de kleintjes van het kersverse hondenkoppel het manteltje van Jock aan het uitrafelen is, is duidelijk te zien dat deze laatste zijn ongenoegen hierover te kennen geeft terwijl hij zelf uit beeld is verdwenen; de bijhorende pan-beweging is in deze widescreen-versie uiteraard verdwenen. Voor de completisten is het misschien een beetje zonde dat de versie in het Academy Ratio is verdwenen, want dát werd eertijds geacht de "correcte" versie te zijn, terwijl de Cinemascope-versie net de nieuwe gimmick van het moment was. Nu ja, het oppoetsen van beide transfers zou waarschijnlijk toch weer een meerkost hebben gegenereerd, en met de verspreiding alom van het breedbeeldformaat is dit zeker geen handicap. Nu op Blu-ray is al deze onduidelijkheid definitief verdwenen: dit is het enige juiste beeldformaat waarin men Lady And The Tramp dient te aanschouwen. De Dolby Digital 5.1-track is ruim voldoende om de eerder bescheiden geluidsaspecten naar behoren te vervullen, en de 5.1-mix biedt niet echt substantieel méér dan de originele stereotrack, maar het is wel jammer dat de PAL-speedup wat storend werkt.




EXTRA'S
Voor de extra's werd een zeer beperkte selectie gemaakt van het bonusmateriaal dat ook op de Blu-ray terug te vinden was. Naast het gebruikelijke treintje aan cross-promotionele trailers krijgen we een inleiding door Diane Disney Miller (1:21), de dochter van Walt, die de voorliefde van Walt voor dieren belicht, alsook zijn voorkeur voor deze film (wat een beetje overdreven lijkt, want dit zeggen ze uiteraard bij elke film). Dan vinden we een korte documentaire Diane Disney Miller: Remembering Dad (7:51), waarin de dochter herinneringen ophaalt aan haar vader, en zijn invloed op de tekenfilmindustrie bespreekt. Het interview is van hoge kwaliteit maar spijtig genoeg veel te kort; gegeven het onderwerp zou je hier zonder probleem een uur mee interessant kunnen vullen. Van alle features die op de 2-disk special edition stonden is enkel PuppyPedia: Going to the dogs (9:22) overgebleven, een stukje uit DisneyPedia, de enige encyclopedie ter wereld waar de raadpleger dommer van wordt én nog eens plots een subliminaal ingegeven, onweerstaanbare drang door zal voelen om alle Disneyfilms met honden in te gaan kopen. Dat alleen dit extraatje weerhouden blijft en de kwalitatieve documentaires van de special edition overboord werden gekieperd speelt niet in het voordeel. Als afsluitertje komen Timon en Pumbaa weer eens reclame maken voor iets. Blu-ray? 3D? Ik ben het intussen al vergeten wat. In verhouding tot de 2-disk special edition is deze versie dus een bastaardneefje.




CONCLUSIE
Koop deze dvd niet, koop de Blu-ray in de plaats. Als u geen Blu-ray heeft: probeer de 2-disk special edition uit 2006 nog ergens te vinden. Alleen als bonusmateriaal u helemaal niet interesseert, is dit een veilige aanschaf.