Regie: Tom Berninger
Met: Tom Berninger, Matt Berninger, Bryce Dessner, Aaron Dessner, Bryan Devendorf, Scott Devendorf, Carin Besser, Brendon Raid, The National
Maar Tom Berninger is vooral met z’n camera bezig en al op de eerste dag leidt dat tot moeilijkheden met leden van de technische ploeg die hij stoort tijdens hun werkzaamheden. Later zal hij ook op het matje geroepen worden omdat de catering niet helemaal in orde is en als hij op een keer ja knikt als hem wordt gevraagd of er genoeg handdoeken en tissues voorzien zijn, zien we hem achteraf door de gangen van een concertgebouw hollen om wat hij vergeten was snel in orde te brengen. Hij wordt de oren gewassen door z’n oudere broer Matt en later opnieuw als hij te opdringerig met z’n camera bezig is terwijl hem is verzocht het apparaat niet te gebruiken. De spanning neemt toe en uiteindelijk wordt hij na 8 maanden naar huis gestuurd. Teleurgesteld hangt hij z’n rugzak over de schouder en slentert in de richting van het busstation (ondertussen zit The National in Los Angeles). Einde avontuur. Einde documentaire?
Het is niet gemakkelijk om het jongere broertje van een rockster te zijn, zegt Tom Berninger achteraf een beetje ontmoedigd tegen z’n camera, waarmee het duidelijk wordt dat Mistaken For Strangers niet uitsluitend het verslag is over de grote wereldtournee van The National is, maar voor minstens de helft van de tijd het verhaal over de frustraties van het jongere broertje van de zanger van The National, een veertiger die zich vaak gedraagt alsof hij nog 16 is en met wie samenwerken dus onder alle omstandigheden een heikele aangelegenheid is. In hoeverre de scènes in Mistaken For Strangers gefingeerd zijn is niet duidelijk, maar je kan je moeilijk voorstellen dat Tom Berninger echt zo naïef is als hij zich voordoet in deze documentaire, terwijl je je heel goed voor kan stellen dat de beide broertjes hun creativiteit gecombineerd hebben om met een product voor de dag te komen dat anders is dan de klassieke concertregistratie met de bekende backstagekiekjes en de nauwelijks verrassende interviewtjes van cast en crew. Daarin zijn ze perfect geslaagd en het concept van Mistaken For Strangers is zonder meer origineel én bovendien heel erg grappig met een maker (Tom Berninger) die tegelijk underdog en winnaar is, want als hij in de documentaire (schijnbaar) een belabberde indruk maakt, dan bewijst hij met het eindproduct – waarvoor voor alle zekerheid een beroep is gedaan op Matt Berningers echtgenote Carin Besser als co-monteur – dat hij een verhaal kan vertellen dat steek houdt en dat de toeschouwer/kijker van begin tot einde kan boeien, amuseren en emotioneren.
Het geheim zit in de perfecte dosering van het materiaal, want na 75 minuten heeft de fan een vrij goede indruk van hoe het er tijdens een concert van The National aan toe gaat – wat uiteindelijk de bedoeling is van een concertfilm – én is hem ook een beeld geschetst over de bizarre relatie tussen Tom en Matt Berninger enerzijds en tussen Tom Berninger en het fenomeen The National anderzijds. Het wordt gauw duidelijk dat Tom helemaal niet geschikt is om een dergelijke film te maken, want hij is bijna de hele tijd met z’n eigen weinig succesvolle leventje bezig, stelt de foute vragen tijdens interviews die nooit tot een goed einde worden gebracht en hij jaagt de andere bandleden op de kast door nooit over hun eigen inbreng, maar altijd over die van z’n broer te praten. Aan de afspraken die hem door de stage manager zijn opgedragen en waarvoor hij zoals de rest van de crew wordt betaald, houdt hij zich alleen maar voor zover ze zijn werkzaamheden als regisseur niet hinderen, en dat leidt tot spanningen, want in zijn profielbeschrijving is daarover niets terug te vinden en voor zijn argument dat hij de jongere broer is van Matt Berninger is er bij de administratieve crew nauwelijks begrip, want die heeft maar een doel: een vlekkeloze tournee. Dat hij wordt weggestuurd is dan ook geen echte verrassing, maar het zorgt wel voor een dramatisch en tegelijk komisch effect dat hijzelf niet aan heeft zien komen en dat je als kijker een klein beetje overrompelt.
Daarmee is het verhaal evenwel niet af, want na de tournee nodigt Matt Berninger zijn broertje alsnog uit om z’n film in New York te monteren en ook daar is er sprake van nervositeit en spanningen, want als monteur is Tom een eindeloze twijfelaar. En als weken later de previsie van de film voor familie en vrienden al na een paar minuten fout gaat wegens een haperende projector, is dat voor Matt Berninger de zoveelste aanleiding om z’n broer de huid vol te schelden, want die heeft de installatie vooraf niet gecontroleerd zoals een professional zou doen en dus voor de zoveelste keer gezichtsverlies geleden. Maar Tom Berningers wraak is zoet, want Mistaken For Strangers werd niet alleen met succes op verschillende grote filmfestivals in Amerika vertoond, de productie won ook de grote prijs op het East End Film Festival in Engeland (2014) en was genomineerd op het Warsaw International film Festival (2013).
BEELD EN GELUID
Technisch is Mistaken For Strangers een weinig conventionele productie. De camera zwiept vaak van links naar rechts en van onder naar boven waardoor de belabberde kwaliteit van de maker geaccentueerd wordt, maar het effect is tegelijk dolkomisch. De opnamen zijn bijgevolg niet altijd even scherp en de kleurvastheid van het materiaal is nooit gegarandeerd. De opnamen van het concertmateriaal zijn door een andere camera gemaakt en zijn wel goed van kwaliteit. En dat er in deze film sprake is van een vooropgezet plan blijkt uit het feit dat Tom Beringer zelf heel vaak te zien is in de productie, wat betekent dat er een tweede camera is ingezet om dat onderdeel te filmen. Maar het oogt allemaal wel heel erg spontaan en natuurlijk. Het geluid staat in stereo en in 5.1, maar dat is duidelijk een montagetrucje, want het cameraatje van Tom Berninger levert uiteraard niet meer dan monogeluid en de concertfragmenten zijn in hun originele vorm hooguit stereo-opnamen. De kwaliteit ervan is evenwel goed, zij het dat dat duidelijk niet de allereerste bekommernis is in deze film.
Engels / Duits Dolby Digital 5.1
Engels / Duits Dolby Surround 2.0