Mary Crawley, Lord Granthams oudste dochter, heeft nog steeds niet gekozen tussen de beide mannen die naar haar hand dingen. Ze heeft een lichte voorkeur voor de aantrekkelijke Anthony Gillingham en tegen alle conventies in besluit ze om met hem een weekje in een hotel in Liverpool door te brengen om na te gaan of hij op alle vlakken een alternatief is voor haar overleden echtgenoot Matthew. Niet meteen een eerlijke manier van doen, maar Gillingham is overtuigd van zijn zaak en gaat ervan uit dat een dame van de hogere klasse op een dergelijk voorstel niet ingaat indien ze niet al bijna zeker is van de afloop. Maar de test loopt niet echt positief af en tot overmaat van ramp heeft Pratt, de butler van grootmoeder Violet Crawley, gravin-weduwe van Grantham, die in Liverpool was voor een huwelijksfeest, Mary uit het hotel zien komen in gezelschap van Anthony Gillingham. De oud-gravin is in alle staten, want een dergelijk schandaal kan ze missen als kiespijn, want eigenlijk is ze nog niet helemaal bekomen van het net vermeden schandaal omtrent Mary’s jongere zusje Edith, die uit een relatie met een Londense zakenman een dochtertje heeft overgehouden.
Die laatste affaire krijgt evenwel na al die tijd toch nog een staartje, want de baby was in Londen beschikbaar gesteld voor adoptie, maar Edith heeft het kind in het geheim naar Downton Abbey gebracht, waar het opgevoed wordt in het gezin van één van de pachters van Lord Grantham. Op die manier kan Edith haar dochtertje toch regelmatig zien, maar Mrs. Drewe, de vrouw van de pachter, die niet op de hoogte is Ediths moederschap, verwijt haar de kleine Marigold als een speeltje te beschouwen en dus verbiedt ze Edith de toegang tot haar huis. Net op dat moment verneemt de jonge vrouw dat haar minnaar, de drukker Gregson, in Duitsland door een knokploeg van Adolf Hitler is vermoord. Ze erft de drukkerij en besluit om met haar dochtertje naar Londen uit te wijken. Maar Mrs. Drewe komt zich beklagen bij Cora Crawley, Granthams Amerikaanse echtgenote, en die wil een schandaal vermijden, maar ze wil ook haar dochter terug én haar kleinkind.
De jaren 20 zijn een periode van grote veranderingen en bedenker Julian Fellowes aarzelt niet om dat in Downton Abbey zichtbaar te maken: er ontstaat een discussie over de namen op een herdenkingsmonument voor de gesneuvelden van WOI als blijkt dat het comité de naam van het neefje van Mrs. Patmore (de kokkin) weigert aan te brengen omdat die zou zijn gedeserteerd, terwijl Mrs. Patmore beweert dat hij psychologisch niet in orde was als gevolg van de gruwelen van het slachtveld en dat men voorbijgaat aan het feit dat hij zich vrijwillig had gemeld omdat hij per se z’n land wilde dienen. Het dispuut wordt beslecht in het voordeel van Mr. Carson, de hoofdbutler, maar Graaf Grantham is het niet eens met diens visie en zoekt een manier om het verdriet van Mrs. Patmore te milderen. En opnieuw komt de homoseksualiteit van kelder Thomas ter sprake, want die riskeert een veroordeling en een lange gevangenisstraf als z’n geaardheid aan het licht komt. Naar aan aanleiding van een advertentie in de krant gaat hij naar Londen om zich te laten genezen, krijgt elektroshocks en een drankje, maar hij is er duidelijk beroerd aan toe. Gelukkig grijpt een collega in en redt hem van de ondergang. Homoseksualiteit zou in Engeland pas in 1958 uit de strafwet worden gelicht.
Rose McClare, het aantrekkelijke nichtje van Graaf Grantham, die sinds twee seizoenen op Downton Abbey woont wegens de huwelijksperikelen van haar ouders, heeft ondertussen een al even aantrekkelijke jongeman ontmoet en het is liefde op het eerste gezicht. Er is één probleem: de jongen is van joodse afkomst en z’n vader is tegen een huwelijk met een niet-joodse (want dan zijn z’n kleinkinderen geen joden). De Granthams zien er geen graten in, maar ook Rose’s moeder is een huwelijk met een jood niet goed gezind. We denken vaak dat racisme tegen joden een typisch Duits probleem was, maar eigenlijk was het wijdverspreid in West-Europa (en Amerika) en Julian Fellowes legt de vinger in de wond: ook in het Britse aristocratische milieu stond men afkerig van alles wat joods was. De Granthams worden er door hun vrienden op aangesproken, maar ze vergeten één belangrijk argument: de vader van Cora Crawley is ook van joodse afkomst… en dan blijft er de politieke evolutie in Groot-Brittannië, want voor het eerst is er een socialistische regering aan de macht en die heeft zich uitgesproken tégen grootgrondbezit. Lord Grantham knijpt ze en ziet de toekomst donker in, mede omdat de lasten op grote woonhuizen fors is opgetrokken en de inkomsten van zijn landerijen sowieso al behoorlijk zijn gekrompen waardoor hij in de voorbije jaren flink wat grondgebied heeft moeten verkopen en zich op schapen- en varkensteelt toe heeft moeten leggen. Wat hij nog niet beseft is dat het ook downstairs rommelt, want o.a. kokshulp Daisy Mason is niet zinnens om haar hele leven in een kelderkeuken te werken en heeft een studie aangevat. En Mr. Carson en Mrs. Hughes, samen verantwoordelijk voor de goede gang van zaken in het Downton-huishouden, beseffen dat het einde van een tijdperk in zicht is en dat ze er goed aan doen om zich daarop voor te bereiden.
Het is deze vermenging van oogverblindende luxe van de happy few en de overlevingsstrijd van hun personeel tegen een weinig hoopgevende historische achtergrond die van Downton Abbey een unieke serie maakt, want liefhebbers van drama komen ruim aan hun trekken, terwijl ook kijkers met een ruimere interesse op hun wenken worden bediend. Bovendien slaagt bedenker Julian Fellowes er keer op keer in om een perfect evenwicht te vinden tussen emotie en spanning, tussen ernst en luim (meestal via het personage Violet Crawley, op unieke wijze gestalte gegeven door Maggie Smith) waardoor elk seizoen van Downton Abbey zo veel meer is dan de samenstellende delen. Tel daarbij de uitstekende prestaties van minstens een dozijn acteurs en actrices en dan hoeft het niet te verbazen dat een zesde seizoen (maar wellicht definitief het laatste) er straks aankomt.
