ALICE IN WONDERLAND
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2005-01-26
FILM
Alice (Kathryn Beaumont), die liever zit te dagdromen dan op te letten voor de les geschiedenis, volgt een wit konijn (Bill Thompson) die kennelijk haast heeft, in een konijnenhol. Daarbij komt ze terecht in een rare droomwereld bevolkt met een gevarieerd assortiment aan rare wezens: een rokende duizendpoot (Richard Haydn), de tweeling Tweedledum en Tweedledee (J. Pat O'Malley) die haar een verhaal vertellen over een walrus en een timmerman die een school oesters verorberen, een uitgestorven dodo, een gekke hoedenmaker (Ed Wynn) en een dikke kat met kameleon-eigenschappen (Sterling Holloway). In het magische wonderland zijn er bovendien tal van etenswaren aanwezig waarvan Alice ineenkrimpt tot een dwerg of uitgroeit tot een reus. Uiteindelijk belandt ze in een koninkrijk waar de soldaten speelkaarten zijn, geleid door een nukkige Hartendame als koningin (Verna Felton).
Zelfs een grote studio als Disney kan de bal al eens misslaan, en volgens mijn bescheiden mening is dat met deze Alice In Wonderland volledig het geval; niet dat men er niet in geslaagd is om de boeken van Lewis Carroll met veel bravoure te verfilmen, integendeel. De oorzaak dat Alice In Wonderland als een stuurloos verhaal wanhopig ronddobbert op zoek naar een pointe, ligt ongetwijfeld aan auteur Carroll zelf. In het verhaal moet Alice voortdurend paddestoelen eten om van grootte te veranderen, en me dunkt heeft Lewis Carroll zelf iets te vaak aan de verboden zwammen gezeten. Het verhaal laat zich bekijken als één langgerekte drugtrip, en er zitten wel meer referenties naar de verheerlijking van het overmatig gebruik van hallucinogenen in het verhaal. Zo kan het bijvoorbeeld geen toeval zijn dat hetgeen de duizendpoot aan het roken is, verdacht veel lijkt op een wietpijp. Meer onschuldig kan je de belevenissen van Alice ook beschouwen als een ode aan de onbegrensdheid van de kinderlijke fantasie. Maar is dat een sluitende garantie voor een degelijk verhaal? Wel, het is verbazingwekkend hoeveel "ernstige" literatuurstudies er aan dit boek - en in het verlengde daarvan, aan deze film - gewijd werden, waarin men maar op zoek gaat naar de diepere betekenis van Carroll's bizarre wereld. De onderwerpen van de studies variëren over de klassieke Victoriaans achtergrond waarin Alice opgroeit, alhoewel dat maar even sporadisch wordt vermeld bij het begin en het einde van de film, tot en met de mystieke betekenis van de verschillende personages uit de film. Voor hetzelfde geld kan je deze film echter ook afdoen als één stortvloed aan baarlijke nonsens uit de koker van een gestoorde ziel, en kunnen de vele studies gelijk de papiermand in. De invloed van de film was nochtans niet gering, met adaptaties die variëren van De Kaartendans van Suske en Wiske tot en met het terugkeren van het white rabbit-thema in de Matrix-trilogie. Akkoord, Alice In Wonderland is in de eerste plaats een escapistisch werkstuk, en zeker dan moeten we het met de realiteit niet al te nauw nemen; maar pakweg Pinocchio is dat ook, en daar zit tenminste toch nog een rode draad in het verhaal die je kan volgen zónder zo stoned als een kieken te zijn. Alhoewel Walt Disney zich de moeite heeft getroost om aan de hand van Carroll's boeken een bont gezelschap aan cartooneske figuren te putten, missen de karakters aan bezieling, en kan je op geen enkel ogenblik ook maar de minste diepgang in hun handelen bespeuren, noch sympathie (of antipathie) opbrengen. Om optimaal van de film te kunnen genieten is dus enige achtergrondkennis over het werk van Carroll geen overbodige luxe; misschien uitgezonderd voor de kleintjes, die allicht al voldoende hebben aan de wervelende animatie en spetterende kleuren, maar wiens aandachtsspan zich beperkt tot een minuut of vijf. Mogelijk denkt U er anders over, maar ik vind persoonlijk Alice In Wonderland een harde psychedelische noot om te kraken, een buitenbeentje in de reeks Disney-klassiekers, die de charme en warmte mist die andere klassiekers zo onvergetelijk maken.
BEELD EN GELUID
Deze uitgave moet intussen al de derde of zo zijn - we zijn eerlijk gezegd de tel een beetje kwijtgeraakt. Voor deze re-issue werden beeld en geluid digitaal gerestaureerd, en dat is er goed aan te merken. We krijgen een nagenoeg foutloze transfer van een film die niemand meer dan 50 jaar oud zou schatten, waarvan alle printbeschadigingen die er in de loop der tijd op zouden kunnen op zijn gekomen, vakkundig zijn weggewerkt. Met een formaat van 1.33:1 wordt de originele aspect ratio van 1.37:1 zo goed als mogelijk benaderd. De kleuren zijn uiterst levendig, rijk gedetailleerd en er zit opvallend weinig interlacing in het beeld. De Engelse Dolby Digital 5.1-track is natuurlijk "maar" een kunstmatige track die de originele geluidsband kwalitatief vele malen overstijgt; ruimtelijke spreiding en gebruik van een subwoofer zijn minimaal, maar er valt niets af te dingen aan de kwaliteit van het geluid: nergens klinken de dialogen hol of de muziek vals.
EXTRA'S
Uiteraard geen Disney-dvd die niet start met een reeks trailers om U aan te zetten nóg meer Disneyspul in huis te halen. Princess Party, een compilatie van fiilmfragmenten uit films met prinsessen in, gericht op meisjes van maximaal 9 jaar, Aladdin-crapquels... wat krijgen we nog allemaal? Gelukkig ook een paar respectabele trailers voor Bambi SE en The Incredibles. In de sectie bonusmateriaal belanden we eerst en vooral op de Mad Hatters Virtual Wonderland Party, een interactieve set spelletjes het een hoog Fisher Price-gehalte, maar met bijzonder weinig meerwaarde voor volwassenen. Ook de Adventures In Wonderland Set Top Game is niet meer dan een zeer gelimiteerd interactief spelletje met beperkte mogelijkheden. Thru The Mirror (9 min.) is een cartoon uit 1936 waarin Mickey Mouse zijn eigen avontuur in Wonderland beleeft nadat hij in slaap is gevallen tijdens het lezen van het boek. De meest ernstige extra is Operation Wonderland (11 min.) een featurette uit 1951 - dus nog in zwart-wit - waarin we een rondleiding in de Disney-studio's krijgen ten tijde van de productie van de film.
De tweede pagina extra's begint met de mogelijkheid om de liedjes "All In The Golden Afternoon" en "The Unbirthday Song" nog eens apart te bekijken in een sing-along versie. Nog meer muziek krijgen we in een verwijderde scène, waarin de voice-actor van Alice, Kathryn Beaumont, ons een niet eerder uitgegeven song van de Cheshire Cat, "I'm Odd" presenteert, één van de meer dan 30 ongebruikte songs voor de film. De bijhorende animatie is een samenraapsel van filmfragmentjes, een paar nieuwe animaties en conceptuele schetsen. Ook "Alice Daydreams In The Park" bevat een verwijderde scène die niet verder is geraakt dan het conceptueel schets-stadium. Kathryn Beaumont legt ons vervolgens in de featurette From Wonderland To Neverland (7 min.) uit hoe enkele van de niet gebruikte liedjes met een aangepaste tekst later gerecycleerd zouden worden in Peter Pan. Als afsluiter krijgen we nog een zeer uitgebreide galerij met conceptuele tekeningen voorgeschoteld.
CONCLUSIE
Persoonlijk is Alice In Wonderland niet mijn smaak, en onbetwistbaar is het een film die op vele vlakke afwijkt van het klassieke Disney-stramien. Op de presentatie van deze speciale uitvoering valt echter niet veel kritiek te leveren.
Studio:
Buena Vista
Regie:
Clyde Geronimi, Wilfred Jackson & Hamilton Luske
Met:
Kathryn Beaumont, Ed Wynn, Richard Haydn, Sterling Holloway, Jerry Colonna, Verna Felton, J. Pat O'Malley, Bill Thompson
Beeldformaat:
1.33:1 PAL
Geluid:
Engels Dolby Digital 5.1
Nederlands Dolby Digital 5.1
Frans Dolby Digital 5.1
Ondertitels:
Nederlands, Engels, Frans, Engels CC
Extra's:
• 2 spelletjes
• Mickey Mouse-cartoon
• Featurette "Operation Wonderland"
• 2 karaoke-nummers
• 2 verwijderde scènes
• Featurette "From Wonderland To Neverland"
• Conceptuele schetsengalerij