FILM
In de bergen van Cantabrië in het noorden van Spanje, leven de boeren nog zoals hun voorouders honderden jaren geleden. Ze kennen de stad wel, weten wat een mobieltje is en een vaatwasmachine, maar zelf wonen ze sober. Ze verdienen weinig en op de hellingen van het gebergte hebben ze geen tijd voor luxe door het vele werk en het harde bestaan, de dagelijkse strijd om te overleven. Sinds de toetreding tot de EU is het er voor deze boeren niet makkelijker op geworden: er zijn melkquota ingevoerd en wie zich niet aan de regels houdt krijgt last met Brussel. Velen verkopen hun koeien en strijken de premies van de Gemeenschap op. De maatregel snijdt diep in hun gewoonten, maar dat beseffen de oude buurmannen Gildo (Juan Diego) en Severo (Celso Bugallo) pas wanneer de slachtwagen bijna voor de deur staat. Voor het zover is gaan ze nog een rondje ruziën over Vanessa, Gildo’s melkkoe die het weiland is overgestoken naar het erf van Severo. Een oeroud gebruik wil dat de koe nu van hem is. Maar Vanessa is Gildo’s prijsbeest op de jaarlijkse melkkoewedstrijd in de stad en dus gaat Vanessa terug mee. Het kost Gildo wel Vanessa’s eerste kalf. Dat wordt door Gino’s dochter Val (Marta Etura) de volgende lente naar Severo gebracht, maar die is er van overtuigd dat Gildo hem bedriegt. Zijn dochter, die uit vrije wil tot bij hem is gekomen, sluit hij op in de koeienstal. Die is nu ook van hem. Dat leidt tot zware conflicten wanneer een ongeruste Gildo z'n dochter geboeid in Severo’s stal vindt. Er volgt een handgemeen, er vloeit bloed en vervolgens zien we de begrafenis van Severo, waarvoor diens zoon Rai (Luis Tosar) speciaal van de stad is gekomen.

In een agrarische en gesloten gemeenschap verwacht je dan een wraakactie à la Siciliaanse Maffia, maar dat gebeurt in Cantabrië niet. De Spanjaarden, ook die in de bergen, zijn van het beschaafde soort. Wat gebeurt er dan wel? Gildo, opgejaagd en bang, zet de kat bij de melk: zich afvragend wat Rai van plan is, stuurt hij z'n oudste dochter Val naar een fuifje in het dorp om Severo’s zoon aan de tand te voelen. Val mag dan wel haar studies opgegeven hebben om na de dood van haar moeder op het bedrijf te werken samen met haar vader, maar achterlijk is ze niet, zeker niet wanneer het om een aantrekkelijke en attente man gaat. Val en Rai belanden in bed en in de dagen die volgen is Val onrustig wanneer ze Rai niet op de afgesproken tijd op de afgesproken plaats terugziet. Voor haar vader breken slapeloze nachten aan: zal Val de boel verraden? Hoe diep zal Rai de zaak zelf willen uitzoeken? Wat moet de politie voortdurend op de berghelling? Gegijzeld in een kolk van frustraties, angst en woede, zal Val besluiten om het ouderlijke huis te verlaten. Ondertussen heeft Rai lont geroken.

Manuel Gutiérrez Aragón maakt van La Vida Que Te Espera een liefdesverhaal annex moordzaak die samen naar een crisismoment evolueren, waarbij ook de toeschouwer lange tijd in het ongewisse wordt gelaten over de feitelijke toedracht van de zaak. De vertelling is gesitueerd in het noorden van Spanje, niet in het afgetakelde industriële Baskenland waar hoge werkloosheid de regel is, maar bij de buren, meer westelijk, waar de natuur nog ongeschonden lijkt, waar kleine stadjes overleven dankzij de bijdrage van de omringende dorpen op de hellingen en in de valleien, innig met elkaar vervlochten en toch op lichtjarenafstand van elkaar verwijderd als het gaat over leef- en werkomgeving. Rai is een boerenzoon die het harde werk op het armoedige bedrijf van zijn vader niet meer zag zitten. Hij is kapper geworden in de stad en leeft zoals de moderne stadsmens, met alle comfort en luxe. Tegelijk is hij nostalgisch als het zijn geboortegrond betreft. De buren, Gino en zijn dochters, zijn in het dorp gebleven. Gino kan zich geen ander leven indenken dan dat van zijn koeien, het werken op het land, het oogsten en de jaarlijkse melkkoewedstrijd. Zijn leven is eentonig en verstoken van luxe, maar hij is verbonden met de grond waarop zijn voorouders generaties lang hebben gewerkt. Zijn oudste dochter Val heeft na de dood van zijn vrouw de rol van haar moeder overgenomen. Ze heeft ook haar zusje opgevoed en er voor gezorgd dat zij wél haar studies kan afmaken. Haar zusje heeft niks met het leven op het land. Die wil zo gauw mogelijk weg, luistert naar popmuziek, kleedt zich modern en hip en steekt nauwelijks het hand uit in het huishouden. Aragón situeert het verhaal grotendeels in de bergachtige rurale omgeving van Cantabrië. De natuur en de dieren zijn de zoveelste hoofdpersoon in zijn film. De prachtige afgevlakte bergtoppen, de groene flanken, de mist in de kloven, de bruine koeien, het weelderige landschap en de typische boerderijen samen met het speciale licht verlenen deze productie een uniek decor waar tegen zich een drama voltrekt met een economische achtergrond: het gebrek aan toekomstperspectief als gevolg van de sanering van de veeteelt die voor heel wat boerengezinnen in de streek de enige bron van inkomsten is, en nog belangrijker: de basis van hun cultuur, hun way of life.

Rai's vader neemt het zijn zoon kwalijk dat hij niet bij hem is in deze moeilijke tijden en de oude kerel raakt buiten zichzelf wanneer zijn koeien op transport worden gezet. Als een wildeman gaat hij te keer en probeert op alle mogelijke manieren het onafwendbare af te wenden. Hij maakt nog nauwelijks onderscheid tussen de koeien van zijn buurman en diens dochters en past het oude gebruiksrecht dus ook op Val toe, zonder zich nog vragen te stellen bij de legitimiteit van zijn daad. Rai's vader verliest langzaam het contact met de realiteit en het drama dat zich afspeelt in de schuur waar hij Val gevangen houdt, versnelt alleen maar zijn dood. Rai blijft er alles bij elkaar vrij nuchter onder. Als stadsmens weet hij dat de veeteelt ten dode is opgeschreven sinds de Europeanen er zich mee zijn gaan bemoeien. De tijden veranderen voor iedereen, dus ook voor de dorpelingen. Hun probleem is de onwil of de onmogelijkheid om zich aan te passen. Dat geldt niet voor Val en haar zusje. Zij kennen de stad, zij weten wat de stad te bieden heeft. Val is ouder dan haar zus en kan de dingen beter relativeren, maar ook zij is niet van plan om levenslang op de berghelling te blijven. Zij blijft voor haar vader, omdat hij goed voor hun zorgt, maar voor haar is het ouderlijke bestaan een stadium dat eindig is. Haar reacties zijn moeilijk te volgen voor een publiek dat niet echt bekend is met de realiteit in grote landen als Spanje en zelfs Frankrijk. Mensen van de stad en van het land lijken er in verschillende werelden te leven, maar in de praktijk hebben radio en televisie er dezelfde functie als bij ons: ze houden de bewoners van de verst afgelegen plekken op de hoogte van het reilen en zeilen in de wereld. Voor regisseur Manuel Gutiérrez Aragón is Vals zusje de bron van alle informatie. Zij houdt Val op de hoogte, zij zorgt dat Val een moderne vrouw blijft, ook al zit ze meestal tussen de koeien of op de bergweiden om te hooien. Ondanks het boeren-karakter van La Vida Que Te Espera is er nooit sprake van een echte boerenfilm à la Pallieter of Boerenpsalm: de actie wordt duidelijk gesitueerd in déze tijd en de problematiek is dezelfde als degene die de boeren bij ons elke dag meemaken, zij het dat het bij hun om mestoverschoten en overbemesting gaat wegens de specifieke problemen van ons overbevolkte Vlaanderen. Het drama van de hoofdpersonages is evenwel duidelijk gesteld en voor de toeschouwer perfect situeerbaar: een Europa dat opteert voor mega-oplossingen en de kleine hardwerkende mens opoffert aan de wensen van de industrie; een Europa met een groot sociaal deficit.

De moordzaak is als zand in een goed draaiende machine: meisje wordt verliefd op jongen en jongen wordt verliefd op meisje, maar er is het probleem van de vaders: de ene schijnt de andere om zeep te hebben geholpen. Rai zoekt de uitkomst, Val weet hoe de vork aan de steel zit. Naargelang de beide jonge mensen naar elkaar toegroeien komt Val in morele problemen. Hoe spaart ze haar vader van een lange gevangenisstraf en raakt ze Rai niet kwijt? Het zou zo makkelijk zijn om wettelijke zelfverdediging te pleiten, maar dan moeten de feiten wel degelijk zijn wat ze lijken te zijn? Aragón houdt zijn kaarten tot op het laatst dicht, laat Vals zusje nog even een poging doen om alles aan de grote klok te hangen, maar het is Val die haar tegenhoudt, om Rai niet te verliezen? Of is wat we zien niet wat we zien? De uitkomst is in elk geval wat ie is: een happy end? Een vis-noch-vlees-oplossing? Het doet er allemaal niet zoveel toe in een film die de toeschouwer 96 minutenlang op een interessante manier bezighoudt, voor spanning zorgt, zijn medeleven opwekt en hem een prachtig beeld biedt van een streek en een leefwijze in Europa waarvan hij het bestaan niet eens afweet.

BEELD EN GELUID
La Vida Que Te Espera is prachtig van beeld, met frisse kleuren en veel detail. De pellicule is onder de beste voorwaarden naar dvd omgezet zonder beschadigingen of andere hinderlijke onaangenaamheden. Het palet is overwegend groen, bruin en wit, gecombineerd met het natuurlijke grijs van de rotsen. De interieurs zijn donker om hun sobere inrichting en het gebrek aan direct invallend licht zo nauwkeurig mogelijk weer te geven. De tinten zijn bruin en zwart, onderbroken door het neervallend licht van een primitieve lamp, waardoor een aardappeleters-effect wordt opgeroepen. Het geluid staat in een eenvoudig 2.0. La Vida Que Te Espera is geen grote actiefilm tenzij de emoties hoog oplopen, maar dan is de actie - op één uitzondering na – verbaal. De muziek volgt dat schema en ondersteunt vooral de sfeer en dringt zich nooit op de voorgrond.

EXTRA'S
De extra’s zijn jammer genoeg aan de magere kant met een Originele Bioscooptrailer en Andere Trailers, waaronder Sophie Scholl.

CONCLUSIE
La Vida Que Te Espera heeft een emotioneel aspect, een sociale context en een criminele dimensie. Regisseur Manuel Gutiérrez Aragón weet ze op een fijnzinnige manier te combineren, zonder te vervallen in folklore of langdradigheid. Marta Etura zet een niet onverdienstelijke rol neer als Val en Luis Tosar – die we kennen van Te Doy Mis Ojos - is een aantrekkelijke Rai, twijfelend, zoekend en verliefd. Qua sfeer en decor is er enige verwantschap met Mar Adentro dat zich niet toevallig in hetzelfde Noord-Spaanse landschap afspeelt in de buurt van hetzelfde soort geharde en gesloten buitenmensen in een bijna sprookjesachtige omgeving.