SERIE
"Look up and share the wonders I have seen"...

Voor het vierde seizoen van Farscape - het eerste en tevens laatste in widescreen - worden de kaarten nog maar eens grondig herschud. In het laatste deel van seizoen 3 zagen we hoe John Crichon samen met de crew van Moya het vlaggenschip van Scorpius (Wayne Pygram) vernietigde, en daarbij Peacekeeper-generaal Grayza (Rebecca Riggs) onsterfelijk belachelijk maakte. Met de vijand uitgeschakeld - of toch tijdelijk - maakten D'Argo (Anthony Simcoe) Rygel (Johathan Hardy), Chiana (Gigi Edgley) en Jool (Tammy Macintosh) zich klaar om naar hun respectievelijke thuiswerelden terug te keren, terwijl Aeryn (Claudia Black) vertrok met onbekende bestemming. Moya werd echter voor Johns ogen in een wormgat gezogen, en John zelf bleef alleen in de uitgestrekte eenzaamheid van de ruimte achterge in zijn Farscape-module, terwijl hij juist had vernomen dat Aeryn zwanger was.



En daar pikken we de draad weer op: met John gestrand op een ander Leviathan-schip dat op sterven na dood is. Uiteraard wordt de crew van het levende Leviathan-schip tijdens de eerste paar afleveringen na het overwinnen van de nodige obstakels opnieuw herenigd, minus dan de twee bemanningsleden die ons op het einde van vorig seizoen hebben verlaten, maar met twee nieuwe passagiers in de plaats: de Leviathan-biologe Sikozu (Raelee Hill), die over enkele vreemde fysieke eigenschappen beschikt, zoals regeneratie, en het tegen de muren kunnen oplopen, en de reeds op het einde van vorig seizoen geïntroduceerde, compleet getikte oude heks Noranti (Melissa Jaffer), alweer twee extreem exotische personages die de onderlinge verhoudingen op het schip herdefiniëren. De dreiging die uit de aanwezigheid van de Peacekeepers - en ook de Scarrans - uitgaat, komt stilletjesaan weer naar de voorgrond sijpelen, alhoewel ook daar het verhaal weer een paar aardige bochten neemt. Übergriezel Scorpius, in ongenade gevallen, vraagt namelijk asiel op Moya, en zijn bedoelingen lijken op het eerste zicht oprecht: Johns kennis van wormgaten zo ver mogelijk uit de buurt van de Scarrans houden, maar Scorpius zou Scorpius niet zijn als hij er geen verborgen agenda op nahield. Zijn neurale kloon wordt eindelijk uit Johns persoonlijkheid gewist, maar Scorpius probeert de beïnvloedbare Sikozu aan zijn kant te krijgen. Wie bovendien de knipperlichtrelatie tussen John en Aeryn graag volgt, krijgt in deze box zeker waar voor zijn geld. Er is zeker seksuele spanning aanwezig tussen hoofdacteurs Browder en Black, en het seksuele element wordt nog eens versterkt door het personage van commandant Grayza, de nieuwe antagoniste, die tussen haar borsten een klier heeft laten implanteren die een stof afscheidt die mannen verleidt (wat een excuses ze allemaal uitvinden om diep uitgesneden decolletés te tonen!); natuurlijk is dit een mogelijke manier om militaire ambities waar te maken, maar dat ambitie blind is blijkt dan wel uit het feit dat de klier Grayza's levensverwachting gevoelig heeft ingekort, en ze daar zich perfect van bewust is. Nog een ander verhaalelement dat steeds nadrukkelijker gaat spelen, maar pas later in het seizoen afgewikkeld wordt, is het feit dat Scorpius als mogelijk enige de lokatie van de Aarde in zijn hoofd heeft geprent, en er ontstaat dus een wankel evenwicht tussen hem en John, de voormalige aartsvijanden, maar elk moment kan het conflict openbarsten als een rijpe zweer.

De aanvang van seizoen 4 legt wel de lat ineens zeer hoog voor late instappers. Er wordt volop naar gebeurtenissen en personages uit de eerste drie seizoenen gegrepen - vooral de quasi nonsensikale aflevering John Quixote, waarin tot grote vreugde van de fans een lang niet meer gezien personage in opduikt, vergt toch wel enige voorkennis - en het dramatische element dat het slot van seizoen 3 zo aantrekkelijk maakte, blijft hier jammer genoeg afwezig. Ook worden er nogal wat castwissels doorgevoerd bij de aanvang van het seizoen - Lani John Tupu, Paul Goddard en Tammy Macintosh worden naar de achtergrond geschoven - waarbij van de nieuwkomers niet iedereen even overtuigend acteert - de invulling van Melissa Jaffer's personage Noranti is soms toch echt compleet off the wall. Toch blijft het Farscape-universum nog altijd trouw aan zijn eigen wetmatigheden, alhoewel er met de realiteit een flink loopje genomen wordt.



AFLEVERINGEN
4.1. Crichton Kicks
Na onbestemde tijd in zijn Farscape-module te hebben rondgezworven, arriveert John op een oud en stervend Leviathan-schip, Elack. Hij vult zijn tijd met het recreëren van de wormgat-vergelijkingen, beslist om terug uit dit hellegat te keren, maar zijn rust wordt bruusk verstoord wanneer de buitenaardse Sikozu (Raelee Hill) met haar schip op Elack neerstort. Ze was in opdracht van een bende piraten, de Grudek, op zoek naar Leviathans, opdat die de toubray, het hersenweefsel van de schepen zouden kunnen oogsten. Met de vondst van het ruimtekerkhof meent hun leider, Ilkog (Peter Whittle), dat ze de diensten van Sikozu niet langer nodig hebben. Hij stuurt een Brindz Hound, een bloeddorstig beest, op het tweetal af. Er komt hulp opdagen uit onverwachte hoek: Chiana en Rygel hebben zijn signaal opgevolgd en hem teruggevonden. Ze brengen echter niet zo'n goed nieuws mee: de Peacekeepers hebben een behoorlijke prijs op hun hoofd gezet. De vlucht is dus nog lang niet over...

4.2. What Was Lost part I: Sacrifice
Crichton, Chiana, Rygel en Sikozu vinden Jool en D'Argo terug op de planeet Arnessk, waar Jool samen met enkele andere leden van haar ras, de Interions, archeologische opgravingen doen naar een oude beschaving die een vrede tussen de Scarrans en de Peacekeepers heeft bewerkstelligd. De kennis daarover is echter verloren gegaan, en het merendeel van de tijd is de planeet niet toegankelijk voor levende wezens door een sterk magnetisch veld. De leidster van de opgravingen, Vella (Elizabeth Alexander), heeft het niet zo op de nieuwkomers begrepen, te meer omdat haar opgravingen een dekmantel zijn om een formidabel wapen, de Darnaz Triangle, op te graven, waarvan nog één van de drie delen verloren is, om het dan aan Peacekeeper-commandant Grayza te kunnen overhandigen. John is geïnteresseerd in de opgravingen, omdat op één van de blootgelegde tegels een stuk hiëroglyfe terug te vinden is, wat zou betekenen dat de oude Egyptenaren contact hadden met de buitenaardsen. Ook Noranti is op Arnessk, vastbesloten om de Darnaz Triangle niet in handen van de Peacekeepers te laten vallen. Grayza besluit haar geheime wapen in te zetten om van Crichton te weten te komen waar het derde artefact zich bevindt. Bovendien heeft ze nog een cadeautje voor de gevluchte Moya-crew: Scorpius aan een leiband, alleen nog in staat om zichzelf onder te zeveren...

4.3. What Was Lost part II: Resurrection
John heeft een aanslag op zijn leven overleefd, en wordt naar de geheime bergplaats van D'Argo en Sikozu gebracht. Die hebben een plan om de Peacekeepers uit te schakelen, alleen moet John een paar uurtjes de aandacht van Grayza kunnen afleiden. Omdat hij mogelijk niet kan weerstaan aan de stof die ze afscheidt, mag hij echter zo weinig mogelijk weten over het plan. Wat er overigens in alle subtiliteit op neerkomt dat Rygel de stervende Elack laat neerstorten op de Marauders van de Peacekeepers. Jammer genoeg geraakt D'Argo's schip ook beschadigd, en nadert de magnetische storm met rasse schreden. Terwijl de andere leden van de crew nog twijfelen of Sikozu nu al dan niet te vertrouwen is, besluit Jool op Arnessk te blijven.



4.4. Lava's A Many Splendored Thing
Na het eten van een kruid tegen de honger dat Noranti hen heeft gegeven, worden alle bemanningsleden misselijk, en ze moeten op een rotsachtige lavaplaneet landen om hun spijsverteringsstelsel in achteruit te zetten. Ze stoten daarbij per ongeluk op een schuilplaats waar de geroemde Tarkan-Verzetsstrijders hun voorraden en schatten hebben opgeslagen. Wanneer Rygel zijn lange vingers alweer niet kan thuishouden, laat hij een alarm af gaaf. En ondanks het feit dat Noranti blijft beweren dat de Tarkans goedaardig zijn, geeft hun leider, Raa'Keel (John Adam) alvast niet die indruk.

4.5. Promises
Op Moya vinden John en zijn vrienden Aeryn terug. Ze lijdt echter aan het warmte-delirium waar Sebaceans zo gevoelig aan zijn, klaarblijkelijk opgelopen toen ze een moordmissie volbracht. En tot grote afschuw van John is het uitgerekend Scorpius die haar gered heeft door haar in een thermisch pak te stoppen. Scorpius vraagt asiel op Moya, en om zijn goede intenties te bewijzen verraadt hij dat commandant Grayza van plan is een nieuwsoortige raket uit te testen die de genetische structuur van Leviathans kan naspeuren. Tijd om te vluchten krijgt Moya niet, want ze worden tegengehouden door het monstreus grote ruimteschip van een zekere Ullom (Richard Carter), die eist dat Aeryn de naam van haar opdrachtgevers noemt. Aeryn is echter gebonden door een belofte, en ze smeekt John dat ze die niet zou moeten breken.



4.6. Natural Election
Terwijl John de nabijheid van een wormgat voorspelt, komt Moya op een moment waarop de aandacht is verslapt in botsing met ruimteafval, dat sporen van een schimmel bevat. De schimmel vreet zich door het metaal van Moya heen, en het schip dreigt zo lek als een zeef te worden. D'Argo meent dat de beste oplossing is om met zijn schip van buitenuit de plant van Moya's romp te schieten. Door de aggresieve reactie gaat de plant echter alleen nog maar sneller groeien. De enige die tot overmaat van ramp de plant schijnt te kunnen tegenhouden is Scorpius. Crichton verneemt intussen schokkend nieuws over de zwangerschap van Aeryn: een pijnlijk confrontatie kan niet langer uitgesteld worden.

4.7. John Quixote
John wordt tegen zijn zin samen met Chiana in een virtual reality-spel gezogen, net op het moment dat D'Argo zijn hulp nodig heeft om Scorpius te beteugelen. Door een fout in de programmatuur moet John echter eerst het spel uitspelen vooraleer hij de virtuele wereld mag verlaten. Daarbij moet hij ofwel de prinses (Aeryn) kussen, ofwel een groene deur vinden. De virtuele wereld, opgebouwd uit de herinneringen van zijn dubbelganger, wordt bovendien bevolkt met een paar replica's van oudere en nieuwere bekenden, waaronder Stark (Paul Goddard) en een erg op Crais (Lani John Tupu) lijkende trol



BEELD EN GELUID
Op de technische presentatie van deze Starburst Editions is wederom bijzonder weinig aan te merken. De beeldkwaliteit gaat er ten opzichte van de vorige delen niet noemenswaardig op voor-of achteruit, maar vanaf dit deel is Farscape wel definitief in het formaat 1.78:1 opgenomen en uitgezonden. Er circuleren overigens ergens versies van het eerste seizoen in widescreen, maar dit zijn met stellige zekerheid pan en scan-opnames. Qua inkleuring is dit het meest duistere van de seizoenen: meer dan ooit speelt de actie zich af in duistere, onverlichte grotten, onbekende achterhoekjes van Moya en zelfs in de eerste paar afleveringen op een ander, stervend Leviathan-schip dat nog maar nauwelijks functioneert. Eén en ander is wel handig om de adult content weg te filteren: in Lava's A Many Splendored Thing wordt een personage nogal nadrukkelijk onthoofd. De kleurcomposities worden actief in het verhaal gebruikt: zo verdwijnt geleidelijkaan de kleur in de dubbelaflevering What Was Lost naarmate de personages meer en meer blootgesteld worden aan een magnetisch veld dat mogelijk alle leven kan vernietigen. Enige negatieve puntje is een soms te nadrukkelijk aanwezige hint van ghosting, vooral op de eerste disc met 3 afleveringen op. De Dolby Digital 5.1-track zorgt weer voor een immersief geluidsbeeld boordevol actie: het enteren van Moya door het schip van Ullom in de aflevering Promises is daar een goed voorbeeld van.



EXTRA'S
Naast de Cool Farscape Facts en Alien Encounters en een in totaal tiental minuten aan verwijderde scènes is op de eerste drie discs de enige extra toegift een audiocommentaartrack voor de voor de acteurs zeer amusante aflevering John Quixote met Ben Browder en Claudia Black.

Disc 4 vangt aan met de 26 minuten durende documentaire "Farscape: The Story So Far", een mengeling van tekstschermen en fragmenten uit de vorige seizoenen. Alhoewel het een aardig geheugensteuntje is, moet u er toch niet van verwachten dat u op een klein half uurtje bijgespijkerd zou worden met voorkennis van drie complete seizoenen. Wat interviews betreft is het op deze editie de beurt aan één ancien en één nieuwkomer op de set: Jonathan Hardy (de stemacteur achter Rygel XVI) en Rebecca Riggs (commandant Mele-On Grayza) worden 21 respectievelijk 29 minuten geïnterviewd. Nieuw op dit vierde seizoen zijn de "Inside Farscape"-themadocumentaires, waarvan we hier twee stuks gepresenteerd krijgen. In de eerste gaat het over de diverse schurken uit de reeks (15 min.), gedeeltelijk overlappend met het interview van Rebecca Riggs, en in het tweede segmentje (10 min.) krijgen we enkele computervoorstudies van speciale effecten uit het begin van seizoen 4 (Natural Election) en het einde van seizoen 3 (Into The Lion's Den) te zien. De twee laatste featurettes nemen ons weer mee achter het klavier van componist Guy Gross, die toelichting geeft bij zijn werk aan Crichton Kicks (7 min.) en John Quixote (8 min.). Opnieuw enkele bladzijden statische tekst updaten nog maar eens de achtergrondgeschiedenis van John, Aeryn, D'Argo en Chiana, en afgesloten wordt met een traditionele fotomontage van 17 minuten, cross-promotionele trailers en creditpagina's.

CONCLUSIE
De aanvang van het vierde seizoen van Farscape zet het verhaal terug wat op de rails, maar na de dramatische plotwendingen op het einde van seizoen is het zeker een nogal hobbelige doorstart.