FILM
Aspirant-brandweerman Wayne Grey (Seann William Scott) is op een avond een verlaten hutje in de fik aan het steken om te oefenen voor zijn brandweerman-examen, wanneer er een kanjer van een meteoriet vlak naast zijn auto inslaat. Grey komt er met de schrik (en een buis op het examen) vanaf, maar de meteoriet wekt de interesse van twee professoren van een nabijgelegen universiteit, de bioloog Ira Kane (David Duchovny) en zijn spitsbroeder, de geoloog Harry Block (Orlando Jones). De geleerden nemen enkele samples mee naar hun labo, en Kane ontdekt dat de DNA-structuur van één of ander ééncellig organisme bijzonder ingewikkeld is. Nog voor hij zijn vondst aan Block kan laten zien, zijn de ééncelligen nauwelijks een paar uur later al geëvolueerd tot meercelligen. Wanneer ze hun studenten mee op field trip nemen naar de grot, blijken de wezens al voortgeëvolueerd tot platwormen. De twee geleerden beginnen al luidop te dromen van de Nobelprijs; alleen Kane heeft geen goed oog in de snelheid van de evolutie. Omdat hij vroeger nog voor het Pentagon heeft gewerkt, tapt het leger bovendien Kanes computer af, en binnen de kortste keren is de plaats van de impact een verboden zone voor publiek geworden. De leider van de militaire operatie, Generaal Woodman (Ted Levine) heeft overigens nog een eitje te pellen met Kane aangaande een vroeger mislukt experimenteel vaccin tegen miltvuur. Ze ontmoeten op de site ook de sexy doch ietwat onhandige Dr. Allison Reed (Julianne Moore), die in opdracht van de regering de impact van de nieuwe levensvormen op het milieu tracht in te schatten. Kane en Block proberen voor de rechtbank terug toegang te verkrijgen tot "hun" site, maar na twee weken vruchteloos procederen wordt intussen hun laboratorium leeggeroofd. Ze weten dan niet beter dan 's nachts, verkleed als militair, het complex binnen te dringen om terug monsters te kunnen nemen. Tot hun grote verbazing evolueren de wezens steeds naar complexere biologische levensvormen. Maar dan blijkt dat de militairen de aliens niet hebben kunnen isoleren van de buitenwereld, en al snel krioelt het overal in de buurt van rare wezentjes, die niet altijd even vriendelijk zijn. Gouverneur Lewis (Dan Aykroyd) wil de griezels uit zijn jurisdictie weg, hoe sneller hoe liever, en terwijl de militairen met hun groot machtsvertoon de epidemie net nog erger maken, proberen de twee wetenschappers, de brandweerman en de milieudeskundige een remedie te vinden om de plaag in te dijken. En dat is nodig, want de wezens evolueren inmiddels als over de vliegende reptielen tot de eerste primaten!

Evolution is een niet onaardige komedie, die echter een beetje - en dat is dan meteen het grootste punt van kritiek - qua scenario te veel lijkt op Ivan Reitman's vorige grote project, Ghostbusters. Niet onaardig, omdat men redelijk wat aandacht aan de casting heeft besteed. Iemand moet bij de voorproductie "alien conspiracy" hebben vernoemd, en hop, David Duchovny was gecast. De anders redelijk vuilbekkende Seann William Scott houdt zich nog behoorlijk in, en vooral Julianne Moore heeft de rol van vrouwelijke versie van de typische verstrooide geleerde goed onder de huid. Alleen Orlando Jones weet met zijn personage geen blijf, overacteert soms en levert maar een bescheiden meerwaarde aan de film. De film draait nogal wat op archetypes, zoals de ijzervretende generaal die op alles hetzelfde antwoord heeft, namelijk napalm, en dat is dan ook meteen de grootste kritiek. Daartegenover staat dan weer een bijzonder mooi afgewerkte waaier aan speciale effecten, waarbij de vliegende dinosaurus die een shoppingcenter teistert, achterna gezeten door tot op de tanden bewapende Kane, Block en Grey, ongetwijfeld het hoogtepunt van de film vormen. SF-films als deze hebben meestal een wetenschappelijk weinig onderbouwd scenario; toch geldt hier weer het principe dat, als het niet waar is, het goed bij elkaar gelogen is. Liefhebbers van films als Ghostbusters en vooral Men In Black zullen wel voor deze film gewonnen zijn. De goordere scènes zijn tot een absoluut minimum gehouden, wat voor een lichtvoetige komedie als deze noodzakelijk is.

BEELD EN GELUID
Op het 1.85:1 beeld is bijzonder weinig aan te merken: we hebben geen compressiefouten gevonden, weinig aliasing, en een zeer stabiel en natuurlijk kleurenpalet. Er is hier en daar een zeer klein beetje korzeligheid in het beeld te merken, en de layer change zit op een nogal ongelukkig ogenblik. Dé verrassing van de disc is de uitmuntende geluidskwaliteit van de 5.1-track, die zich met de meeste DTS-tracks kan meten. Al van in het begin van de film, bij de inslag van de meteoor, worden alle registers opengetrokken, en ze blijven anderhalf uur lang open. Het is echter niet alleen bruut geweld dat de geluidstrack zo potig maakt, ook de subtiliteit van de druipende stenen in de grot werd met bijzonder veel zorg afgewerkt.

EXTRA'S
De disc bevat een zeer mooie selectie aan extra's, die allemaal Nederlands ondertiteld zijn, wat Columbia voor het Nederlandstalig publiek nogmaals tot een interessante maatschappij maakt waar de anderen wat van kunnen leren. Eerst en vooral is er een commentaartrack met regisseur Ivan Reitman en de drie hoofdacteurs David Duchovny, Seann William Scott en Orlando Jones. Zoals steeds bij films met veel special effects zijn dit soort tracks een goede feature om inzicht te krijgen in de totstandkoming van het geheel, en een track met vier commentatoren zoals deze bevat automatisch minder dode momenten. De rest van de extra's is anders ook niet mis: er staan zes verwijderde scènes van in totaal 20 minten op, voorzien van de nodige uitleg waarom ze het in de uiteindelijke versie van de film niet gehaald hebben. Ook een HBO-making of-documentaire "The Evolution of Evolution" van 15 minuten mocht op deze release niet ontbreken; een tweede featurette van 11 minuten gaat wat dieper in op de speciale effecten, meer bepaald op de schepping van de bonte verzameling aliens. Er zijn ook een zestal storyboard-sequenties van in totaal 23 minuten aanwezig, waarbij je met de multi angle-optie in een klein inzetstukje de vergelijking kan maken met de beelden uit de film zelf. De scetie "photo gallery" bevat een uitgebreide reeks conceptuele schetsen van de buitenaardse wezens. Dan zijn er nog wat productie-aantekeningen en vrij mooi verzorgde filmografieën van Ivan Reitman en de vier belangrijkste acteurs (Duchovny, Scott, Jones en Moore), en tot slot bevat de film nog drie trailers, twee van Evolution zelf en één van Ghostbusters. Omdat de film zelf niet al te lang is, kon men de vrije ruimte goed benutten voor veel bonusmateriaal, en heeft men dat dus ook effectief gedaan.

CONCLUSIE
Evolution is geen bijzondere film, maar een prettige, pretentieloze en evenwichtige comedy; alleen de duidelijke sponsoring door een welbepaald merk van haarshampoo is er net iets te veel aan. Technisch is de disc bijzonder mooi afgewerkt, weer eens een goed voorbeeld om aan je vrienden de capaciteiten van je HT-installatie mee te demonstreren.