Naar aanleiding van de bioscooprelease van The Wolfman brengt Universal een aantal van haar klassieke monstersfilms opnieuw uit op dvd. Deze releases zijn - op de cover na - identiek aan de eerdere uitgave(n).

FILM
Hoewel Universal eerder ook al The Phantom of the Opera maakte, zal Dracula wel altijd zijn plaats in de geschiedenis behouden als de film die het startshot vormde van een reeks monsterfilms die tot de dag van vandaag onlosmakelijk met de studio verbonden blijft. De film zette niet alleen visueel en qua sfeer de toon voor latere klassiekers als Frankenstein, The Mummy en The Wolf Man, maar gebruikte ook al de formule die door zijn opvolgers rigoureus gevolgd zou worden. De hoofdrol wordt namelijk vertolkt door een acteur met een gedegen toneelopleiding, de regie is in handen van een excentrieke cineast met veel visuele flair en het decor kleurt bijzonder Victoriaans. Dat Dracula de eerste prent van Universals monsterreeks is, heeft echter ook een keerzijde: de film gaat gebukt onder een aantal beginnersfouten die de prent meer dateren dan zijn opvolgers.

Voor de plot blijft Dracula behoorlijk dicht bij de roman van Bram Stoker. Notarisklerk Renfield trekt naar Transylvanië om met de titulaire graaf de verkoop van het Londense Carfax Abbey te regelen. De plaatselijke en angstige bevolking waarschuwt de klerk nog voor de excentrieke kasteelbewoner, maar Renfield slaat die goede raad in de wind en bekoopt dat met een afdaling in de waanzin. Wanneer Dracula naar Londen afreist, valt zijn oog op de bevallige Mina Harker, die hij tot zijn bruid wil maken. En daarvoor haalt de vampier zijn beste bovennatuurlijke trucs boven met als machtigste wapen zijn hypnotiserende ogen die zijn slachtoffers als was in zijn handen maken.

Qua sfeer zit het al vanaf de eerste minuut snor met Dracula: een koetsreis langs de grillige passen van de Karpaten wordt namelijk tot stand gebracht met een knappe combinatie tussen live action en matteschilderijen. Ook de aankomstscène in het kasteel van de graaf staat bol van de macabere sets. De afreisscène naar Engeland op een gedoemd schip slaagt er bovendien goed in rillingen bij de kijker op te wekken. Maar eenmaal Transylvanië voorgoed verleden tijd is, zakt de film grotendeels in elkaar. De unieke look (no pun intended) van de Karpaten maakt immers plaats voor een redelijk klassieke Victoriaanse look die gewoon een voortzetting is van wat in de stille film de norm was.

Ook de performances zijn tegen dan afgegleden naar een bizar amalgaam van acteerprestaties in de stille en de geluidsfilm. Symptomatisch hiervoor is Dwight Frye als Renfield. Nog intrigerend angstig en voorzichtig in Transylvanië, evolueert hij - eenmaal onder de invloed van Dracula - tot een waanzinnige die één grote karikatuur is. De pivotale rol van Mina Harker kent evenmin een goede invulling. Helen Chandler mist immers de charme om op een geloofwaardige manier duidelijk te maken waarom de Roemeense graaf in haar geïnteresseerd is. Ook karikaturaal, maar dan in positieve zin, is de vertolking van Edward Van Sloan als vampiersjager Abraham Van Helsing. Hij spreekt weliswaar eerder met een Duits dan met een Nederlands accent, maar hij injecteert de prent wel geregeld met de nodige dosis energie. En dan hebben we natuurlijk nog Bela Lugosi in de hoofdrol. De Hongaarse immigrant is zo'n icoon geworden dat zijn performance eerlijk gezegd wat op een anticlimax uitdraait. Zo is hij wél een en al mysterieuze charme, maar mist hij de gevaarlijke dreiging die van een Dracula moet uitgaan.

Voor een filmliefhebber valt Dracula dan ook tussen twee stoelen. Enerzijds valt de invloed van de prent op de filmgeschiedenis niet te ontkennen en weet cineast Tod Browning in de beginfase de mythe van de vampier prachtig in beelden te vatten. Anderzijds laat de prent wel haar tanden zien, maar bijt ze niet door tot de slagader, waardoor de horror al bij al op een laag pitje blijft branden en plaats ruimt voor Victoriaans melodrama. Dat de geluidsfilm nog maar enkele jaren oud was ten tijde van de draaiperiode speelt Dracula eveneens parten, hoewel dat deels wordt opgelost door een optionele nieuwe soundtrack van Philip Glass.

BEELD EN GELUID
Bijna 80 jaar oud is deze prent en dat is er ook aan te zien en te horen. Dit is zeker niet negatief bedoeld, iedereen beseft dat je hiermee je hometheatremateriaal niet moet demonstreren. De film dateert reeds uit 1931 en het bronmateriaal is nog redelijk goed intact gebleven. Zeker op deze dvd krijgen we een aanvaardbare kwaliteit gepresenteerd. De film zelf heeft een beeldformaat van 1.33:1, wat gebruikelijk was in die tijd, vermits dat het standaardformaat was. De print bevat duidelijk grain en lichte beschadigingen, maar in vergelijking met de bijgevoegde bioscooptrailer (die niet opgepoetst is) merk je wel een duidelijk verschil. Tevens tref je hier en daar markeringen aan die rechtsbovenaan in beeld verschijnen en af en toe eens een dunne verticale lijn. De originele Dolby Digital Mono-track klinkt voldoende en je kan de dialogen makkelijk volgen. Soms klinkt het wat hard en scherp. Naast deze originele geluidstrack vinden we eveneens een nieuwe muziekscore gecomponeerd door Philip Glass en uitgevoerd door het Kronos Quartet. Deze Dolby Digital 5.0-track geeft de dialogen identiek weer zoals de mono-track met dat verschil dat de overige kanalen nu gebruikt worden om er de nieuwe muziekscore in te positioneren.

EXTRA'S
Geen vluchtige promotionele featurettes of een eindeloze reeks cross-promotional trailers die je niet altijd kan skippen, neen, Universal heeft ervoor gezorgd dat op deze dvd een aantal waardevolle extra’s staan die een uitstekende aanvulling op de film zijn. Dat smaakt naar meer! Filmhistoricus David J. Skal spreekt vlot een audiocommentaar vol en voorziet de kijker van tal van informatieve achtergrondweetjes en feiten bij de film en het fenomeen Dracula. Hij vertelt voornamelijk over het verhaal en de casting van de acteurs. Zijn commentaar is duidelijk op voorhand voorbereid zodat de informatie steeds to the point is en niet uitloopt op oeverloos geleuter zonder inhoud.

De documentaire The Road to Dracula (35 min.) gaat mogelijk nog iets dieper in op het verhaal over Dracula en illustreert dit aan de hand van oude foto’s en archiefbeelden. De documentaire bevat verschillende interviews met onder meer de zoon van Bela Lugosi. Tevens worden de herkomst en achtergrond van Bela Lugosi uit de doeken gedaan. Vervolgens komt eveneens de productie van de film zelf aan bod en ook hier worden we verwend met een heleboel wetenswaardigheden. In 1931 werd er bovendien gelijktijdig een Spaanse versie van de film gemaakt en die wordt kort toegelicht in deze documentaire. Alleen jammer dat deze versie niet is opgenomen op deze dvd-release, iets wat blijkbaar wel het geval is op de regio 1-versie.

Zoals reeds aangehaald, kan je de film bekijken met de nieuwe muziekscore, gecomponeerd door Philip Glass en uitgevoerd door het Kronos Quartet. Daarnaast is er een fotogalerij met affichemateriaal dat uitmondt in een montage met beelden uit de film die het verhaal beknopt samenvatten. Ten slotte is er nog de originele bioscooptrailer.

CONCLUSIE
Dracula verdient nog steeds zijn status van filmklassieker die de mythe van de vampier definitief gestalte gaf, maar de tijd heeft veel van de kracht van de prent aangetast zodat slechts enkele degelijke performances en een mooi production design blijven hangen. Beeld en geluid halen een aanvaardbaar niveau voor een film die bijna tachtig kaarsjes mag uitblazen, maar de bonussectie had iets uitgebreider gemogen.