No One Knows About Persian Cats is een film over de Iraanse alternatieve muziek naar westerse snit, een genre dat in Iran niet alleen verboden maar zelfs illegaal is, met alle mogelijke negatieve consequenties voor de jonge artiesten die via die weg hun ongenoegen proberen te uiten over de gang van zaken in het Islamitische land van wijlen de Sjah en ayatollah Khomeini. Tegelijk is het een film over vrije meningsuiting en vrijheid in het algemeen, waarden die in Iran met de voeten worden getreden. De jonge muzikanten leven in de illegaliteit en regisseur Bahman Ghobadi toont hun armoedige en vaak ongezonde onderkomens en de kelders en afgelegen schuren waar ze repeteren en optreden en waar ze – zoals in deze film – door het vee met hepatitis besmet kunnen geraken. 

 

Hoofdpersonages in No One Knows About Persian Cats - de titel slaat op het Iraanse verbod om met katten en honden op straat te komen om hygiënische redenen - zijn Negar Shaghaghi en Ashkan Koshanejad die ondertussen naar Londen zijn gevlucht om er met hun indieband Take It Easy Hospital de muziek te maken die ze in Iran niet mochten maken. Regisseur Ghobadi registreert hun zoektocht naar medewerkers voor hun indiegroep en voert de kijker op die manier langs rock-, metal-, hip hop- en rapbands in de Iraanse hoofdstad. Omdat Negar en Ashkan op het punt stonden om Iran te verlaten, was Ghobadi verplicht om z’n film in minder dan drie weken te draaien. Het resultaat is een jachtige mengeling van fictie en werkelijkheid met een stevige documentaire insteek en een scenario dat steunt op de inbreng van de diverse undergroundmuziekgroepen en de zoektocht van Negar en Ashkan naar twee gitaristen/een drummer enerzijds, en de jacht op paspoorten en visa anderzijds. Met nog 22 dagen te gaan, wordt het een hectische toer om de nodige illegale documenten bij elkaar te krijgen en als drie dagen vóór hun vertrek de man die het allemaal moet organiseren door de politie opgepakt wordt, lijkt hun droom in het water te vallen.

 

No One Knows About Persian Cats is evenwel meer dan een portret van een artistiek milieu, want de regisseur gebruikt de diverse muzikale fragmenten niet louter om de artiesten en hun instrumenten te tonen, hij gebruikt het materiaal als soundtrack bij een flitsende beeldmontage over de sociale en maatschappelijke karakteristieken van de voor westerse ogen bizarre smeltkroes Teheran, waar traditie (hoofddoeken en sluiers) en moderniteit (nagelnieuwe flatgebouwen, chaotisch verkeer en economische armoede) schijnbaar hand in hand gaan. Dat No One Knows About Persian Cats daardoor vaak meer op een MTV-videoclip gaat lijken, behoort de regisseur te worden vergeven, want zijn bedoelingen zijn goed en het project - dat zonder vergunning van het Iraanse Ministerie van Cultuur werd gedraaid - kostte hem uiteindelijk zijn recht om in Iran te wonen en te leven.

 

De muziek in deze film is zeer gevarieerd, soms van goede en uitstekende kwaliteit, andere keren nauwelijks beter dan het lawaai van amateurs: twee fijnzinnige traditionele Perzische liederen, begeleid op gitaar of op oosterse instrumenten, nogal wat harde metal en luide rock, maar ook breekbare geluidjes uit de pen van Negar en Ashkan op hip hop-ritmes of gewoon a capella gezongen (alleen lijken hun Engelse teksten wat te veel op melige karamellenverzen). De beste bijdragen worden in het Perzisch gezongen en komen van de hand van een iets oudere boysband die zijn muziek in Amerikaanse blues doopt én van een traditionele band die oosterse en westerse instrumenten combineert met een ijle en breekbare mannenstem. De beste bijdragen komt evenwel van de rappers van Yellow Darks wier door regisseur Bahman Ghobadi gedraaide videoclip zó op MTV kan worden vertoond.

 

 

De beeldkwaliteit van No One Knows About Persian Cats sluit naadloos aan bij de sfeer van het onderwerp, mede omdat er vaak met verborgen camera is gewerkt, omdat er te weinig tijd was om scènes meer dan een keer te draaien of omdat de kans bestond dat de politie werd getipt en het project in gevaar werd gebracht. De cameravoering is bijgevolg zenuwachtig. Sommige fragmenten breken plots af of hun scherpstelling is fout waardoor het beeld wazig wordt (en vaak blijft). Voor extra licht was er geen geld en geen ruimte en dus is het beeldmateriaal soms donker (bruin of sepia), grauw of zwart en korrelig. De kans dat u ongerechtigheden (strepen, zwarte vlekken of witte puntjes) opmerkt is evenwel klein, want het gaat bijwijlen allemaal zo snel dat je als kijker ogen tekort komt om alles in je op te nemen. Het geluid is goed, maar soms is de microfoon te ver uit de buurt en zakt het niveau dramatisch. Af en toe klinkt de muziek alsof ze in de badkamer is opgenomen, andere keren illustreert ze perfect de kwaliteit van de muziekstukken.

 

In het Interview met regisseur Bahman Ghobadi vertelt de maker over de moeilijke werkomstandigheden, de trucjes die hij toepaste om in officiële gebouwen te draaien of de medewerking van de politie te krijgen, en over de gevolgen van het project voor zijn carrière in Iran. Hij wijdt ook aandacht aan de politieke situatie in Iran en koestert de hoop dat na meer dan 30 jaar islamitisch bestuur de tijden stilaan veranderen. Voorts is er nog de Originele Bioscooptrailer en zijn er een aantal Andere Trailers (o.a. die voor Ajami).

 

No One Knows About Persian Cats is een woelige en nerveuze film met documentaire eigenschappen. Het scenario is wegens tijdgebrek en als gevolg van onverwachte omstandigheden tijdens het draaiproces voortdurend aangepast en bijgewerkt met een vrij chaotische structuur tot gevolg die evenwel nauw aansluit bij het minstens even rommelige wereldje van de Iraanse undergroundscène. Regisseur Bahman Ghobadi zegt in het interview (zie Extra’s) dat hij geen klassieke muziekfilm wilde maken en daar is hij perfect in geslaagd.