FILM
In de meeste Europese landen wordt de keuring van films geregeld door de overheid of door een instituut dat in alle transparantie bepaalt hoe oud je moet zijn om een film te mogen bekijken. In de Verenigde Staten ligt dat iets anders. Daar ligt de almacht bij de MPAA, de Motion Picture Association of America, waarin alle grote filmstudio's vertegenwoordigd zijn. Sinds 1968 heeft de MPAA een keuringscommissie van ouders die elke prent die in de Amerikaanse bioscopen draait van een certificaat voorziet. Voor films die een PG (Parental Guidance) of ALL (All Audiences) krijgen, is er doorgaans geen probleem. Maar een NC-17 (verboden voor iedereen jonger dan 17) betekent dat kranten geen advertenties voor de film plaatsen en dat de grote bioscoopketens de prent niet spelen. De MPAA heeft bijgevolg een gigantische invloed op de slaagkansen van een prent en dus zou je verwachten dat er duidelijke regels en transparantie bestaan voor de Amerikaanse filmkeuring. This Film is Not Yet Rated toont aan dat de waarheid anders is.

Regisseur Kirby Dick toont aan dat er vooral een vooringenomenheid is t.o.v. seks. Films waarin naakte lichamen tegen elkaar aanschurken krijgen opvallend vaker een NC-17 dan films waarin buitensporig geweld voorkomt. Maar ook in het soort seks hanteert de MPAA een opvallend conservatief moralisme. In een treffende splitscreen is bijv. te zien dat films waarin homoseksuele of lesbische liefde bedreven wordt met een restrictievere rating beoordeeld worden dan prenten met stomende heteroseksuele scènes. Ook masturbatie blijkt een probleem voor de keurders, met name voor vrouwen. Een jongen met blote kont die een warme appeltaart neukt in American Pie kan zo op meer sympathie rekenen dan een meisje dat volledig gekleed en half verscholen achter een gordijn een geile hand in haar pyjamabroek steekt. Kirby Dick laat ook filmmakers aan het woord die uit de eerste hand ervoeren hoe inconsequent de MPAA de onzichtbare regels toepast: o.a. Kevin Smith, Atom Egoyan en opvallend veel vrouwelijke regisseurs passeren de revue.

Het probleem met deze aanpak is dat This Film is Not Yet Rated niets vertelt dat de meeste mensen nog niet wisten. De regisseur gaat dus door met het aanklagen van de dubbele moraal en neemt een stel privédetectives in de arm om na te gaan wie nu precies de ouders zijn die de certificaten toekennen. Want ook dat wordt hardnekkig geheimgehouden. Deze delen van de prent zijn helaas de saaiste stukken, die door een slome montage en een over-the-top-vertelling de kijker niet kunnen overtuigen. Toch komen er dankzij dit onderzoek enkele nieuwe feiten aan het licht. Zo blijken de keurders zelden kinderen jonger dan twintig te hebben (toch cruciaal als je weet op wie hun verdicten impact hebben) en blijken de leden van de al evenmin doorzichtige beroepscommissie van de MPAA allemaal belangrijke studiobonzen of bioscoopuitbaters, wat van een ongekend nepotisme getuigt en de eerlijkheid van het ratingssysteem finaal ondergraaft.

This Film Is Not Yet Rated tracht de verschillende invalshoeken op humoristische wijze aan elkaar te plakken via pancartes die de hypocrisie van de MPAA aan de kaak stellen, juxtapositie van beelden en zelfs geanimeerde versies van het hoofd van de commissie. Kirby Dick gaat met andere woorden de Michael Moore-toer op, maar hij mist de gave van de controversiële cineast om dat ongedwongen te doen. Bij Kirby heb je steeds het gevoel dat de boodschap je geforceerd ingelepeld wordt. De vele zijpaadjes die hij inslaat, leiden ook af van de kern van de zaak: de nood voor hervorming van het systeem. Door louter regisseurs aan het woord te laten die niet tot de mainstream behoren, creëert Dick ook de suggestie van een vooringenomen film. This Film Is Not Yet Rated was een stuk sterker geweest indien een van de personen die in de openingsminuten van de prent vermeld wordt  zijn zegje had kunnen (of willen) doen. Zowel Martin Scorsese en Spike Lee als Ang Lee (om er slechts enkele te noemen) gingen immers ooit in beroep tegen een verdict van de MPAA.

This Film Is Not Yet Rated had ik bijgevolg als een teleurstellende documentaire geklasseerd, ware het niet voor het laatste kwartier. Daarin dient Kirby Dick namelijk de docu zelf in bij de MPAA en hij krijgt - o, verrassing! - een NC-17. Wegens expliciete seksscènes krijgt hij eerst (terecht) te horen, maar wanneer hij in beroep gaat, blijkt zelfs het vergelijken van scènes een taboe te zijn bij de MPAA. Ook de ontdekking dat de beroepscommissie aangevuld wordt met een katholieke en protestantse priester, is in deze sequentie een onthulling van formaat. In dat laatste kwartier toont Dick beter dan ooit aan hoezeer de MPAA vervlochten is met de allesbehalve onafhankelijke studio's, met conservatief gedachtengoed en met een systeem van zelfpreservatie. Als de cineast dat in het uur dat hieraan voorafging even goed had gedaan, was This Film Is Not Yet Rated een stuk relevanter geweest.

BEELD EN GELUID
Het is bijzonder jammer dat de documentaire niet anamorfisch op schijf is geperst, want een deel van het detail van het beeld gaat zo toch verloren. Nu is het wel zo dat je sowieso geen wereldschokkende kwaliteit moet verwachten van een prent die grotendeels gedraaid is met kleine handcamera's en dus nooit een referentie zal zijn betreffende kleurenweergave of contrast.
De soundtrack is een degelijk stereospoor zonder meer, waarbij het vooral de accenten van bepaalde sprekers zijn die verstaanbaarheid tegenwerken.

EXTRA'S
De enige extra is een Trailer voor de documentaire, die vreemd genoeg wél anamorfisch op de schijf geperst is.

CONCLUSIE
This Film is Not Yet Rated biedt een intrigerend inzicht in de wijze waarop de Amerikaanse filmkeuringscommissie opereert, maar verliest zich te vaak in zijpaadjes om van een essentiële documentaire te kunnen spreken. Niettemin legt regisseur Kirby Dick ongedwongen en vaak humoristisch de pijnpunten van het keuringssysteem bloot. Het beeld lijdt onder het feit dat de transfer niet anamorfisch is en ook de soundtrack is niet van een optimaal niveau op de disk. De enige extra is een trailer.