FILM
Henry Frankenstein (Colin Clive) is geobsedeerd door het creëren van leven. Zijn vele experimenten worden door collega-wetenschappers niet in dank afgenomen en hij dient de faculteit te verlaten. Zijn onderzoek zet hij rustig verder in een afgelegen kasteel. Bijgestaan door zijn assistent Fritz (Dwight Frye) schuimt hij kerkhoven af en steelt hij lichaamsdelen die hij in zijn laboratorium aan elkaar naait. De hersenen ontbreken echter. Die steelt hij ’s nachts op de faculteit. Ondertussen maakt Elizabeth (Mae Clarke), de verloofde van Henry, zich zorgen omdat hij zich al geruime tijd vreemd gedraagt en geen informatie prijsgeeft. Samen met Victor Moritz (John Boles) en dokter Waldman (Edward Van Sloan) gaat ze op onderzoek uit en belanden ze uiteindelijk in de kelder waar Henry de laatste hand legt aan het nieuwe lichaam. Samen zijn ze getuige hoe het monster (Boris Karloff) tot leven komt. Een dolgedraaide Henry weet met zijn geluk geen blijf. Wanneer Fritz door het monster gedood wordt, weet Waldman Henry te overtuigen om het te vernietigen. Maar het monster ontsnapt en begeeft zich naar de bewoonde wereld...


- Henry Frankenstein: "Look! It's moving. It's alive. It's alive. It's alive, it's moving, it's alive, it's alive, it's alive, it's alive!"
- Victor Moritz: "Henry, in the name of God!"
- Henry Frankenstein: "Oh, in the name of God! Now I know what it feels like to be God!"

De uitspraak "Now I know what it feels like to be God!" werd te aanstootgevend bevonden en voor een re-release in 1937 geknipt of zelfs vervangen door onweersgeluiden. Zelfs in de bioscooptrailer die je hier terugvindt, is dit stukje dialoog weggelaten. Dergelijke uitspraak lag te gevoelig in die tijd. Gelukkig werd deze scène op deze DVD intact gehouden. Voor diezelfde re-release werd de scène waar het monster een meisje in het water gooit ook achterwege gelaten. Heel merkwaardig was de introductie die de film voorafging en de kijker waarschuwde voor wat komen zou. Een monsterfilm was niet echt dagdagelijkse kost en dus achtte men het raadzaam om de kijker op voorhand in te lichten.

Het verhaal van Frankenstein werd in de 19e eeuw door Mary Shelly in een boek neergepend, de film zelf is eerder gebaseerd op een later toneelstuk van Peggy Weblin. De hoofdrol was in eerste instantie weggelegd voor Bela Lugosi die eerder dat jaar al schitterde in Dracula. Lugosi weigerde de rol toen bleek dat er het monster geen dialoog had. Dat zinde Lugosi niet en zo ging de rol uiteindelijk naar Boris Karloff, die het monster op een heel serene haast sobere wijze gestalte gaf. Dankzij de supergeslaagde make-up effecten kon Karloff het monster de nodige gelaatsuitdrukkingen meegeven en emoties tonen. Make-up artiesten van deze tijd kijken nog steeds vol lof naar het masker dat Karloff toen droeg. Deze film betekende tevens de grote doorbraak voor Karloff en hij zou de rest van zijn leven als het monster van Frankenstein aanzien worden. Heel merkwaardig is het feit dat Karloff’s naam tijdens de begingeneriek niet getoond wordt, naast de rol van "The Monster" staat een vraagteken. Op de eindgeneriek wordt zijn naam wel vermeld. Een andere opmerkelijke acteerprestatie is die van Colin Clive. Heerlijk over-the-top, een typische stijl die zich ontwikkelde net na de periode van de stille film.

Niet alle lof gaat naar de acteurs, ook regisseur James Whale verdient een dikke pluim. De manier waarop hij de beelden toont, zijn wel doordacht en getuigen van vakmanschap. De openingsscènes op het kerkhof baden in een duistere en grimmige sfeer, rouwende familieleden, kruisbeelden die dreigend tegen een donkere hemel getoond worden, enz. Whale maakt bovendien optimaal gebruik van schaduwen, en een sobere doch passende belichting. Het draagt allemaal bij tot een sublieme sfeerschepping. Ook de manier waarop Whale het monster introduceert is heel effectief en de spanning is mooi opgebouwd. Frankenstein is geen echte horrorfilm zoals wij die nu kennen, angstaanjagend wordt het nooit, afgerukte en bloederige lichaamsdelen krijgen we niet te zien. Voor liefhebbers van de klassieke (horror)film is dit zeker een must have!

BEELD EN GELUID
Dat dit geen film is om je thuisbioscoop te demonstreren, zal niemand verwonderen. De film dateert uit 1931 en bijgevolg krijgen we het standaardformaat 1.33:1 gepresenteerd. Over het algemeen bevat de print nog redelijk wat ruis, printbeschadigingen en markeringen die eigen zijn aan z/w films uit die periode. Ook merk je geregeld een flikkering in het beeld wat het klassieke filmgevoel alleen maar aanwakkert. De kwaliteit is zeker doenbaar, het geheel is perfect te volgen waarbij het beeld, op een aantal scènes na, voldoende scherpte en detail bevat. De Dolby Digital Mono-track klinkt zoals verwacht beperkt, bij een aantal scènes wat hard en fel, maar wel gedurende de hele film voldoende verstaanbaar.


EXTRA’S
Maar liefst 71 jaar oud is deze horrorklassieker en wat een interessante extra’s bevat deze release! Daar kunnen meer recente releases toch wel eens een voorbeeld aan nemen. Vooreerst is er een boeiende audiocommentaar door filmhistoricus Rudy Behlmer, een kenner van de klassieke film. Zijn commentaar is niet zomaar uit zijn mouw geschud, neen, hier hoor je duidelijk dat de man zich goed voorbereid heeft. Op geen enkel ogenblik gaat deze commentaar vervelen en krijg je als kijker een karrevracht aan informatie voorgeschoteld. Behlmer behandelt een groot aantal onderwerpen gaande van het boek van Mary Shelly, het toneelstuk van Peggy Weblin, tot de keuze van de acteurs, het creëren van de decors, de impact van de film in die tijd, enzovoorts. The Frankenstein Files (45 min.) is een uitgebreide documentaire met vele interviews waaronder een aantal filmhistorici en Sara Karloff (dochter van). Hier gaat men dieper in op de geschiedenis van het monster Frankenstein, waar het idee ontstaan is, de invloeden op de film, de make-up, de keuze van de acteurs, enz. Sara Karloff praat voornamelijk over haar vader, hoe hij de rol aangeboden kreeg en wat deze film betekend heeft voor het verloop van zijn verdere carrière. Dit alles wordt netjes met archiefbeelden- en foto’s geïllustreerd. De Archieven van Frankenstein (9 min.) toont ons eerst enkele posterafbeeldingen waarna we in vogelvlucht aan de hand van foto’s uit de film het hele verhaal nog eens overlopen, begeleid door stukjes dialoog. Boo (9 min.) is een heel grappige kortfilm waarin de draak wordt gestoken met Dracula en Frankenstein, twee van Universal’s horrorklassiekers uit 1931. Scènes uit beide films worden achter elkaar gemonteerd en via een hilarische voice-over becommentarieerd. Tenslotte is er de bioscooptrailer waarin de uitspraak "Now I know what it feels like to be God!" geknipt werd. Alle extra’s worden optioneel Nederlands ondertiteld.


CONCLUSIE
Frankenstein is en blijft terecht één van de grootste en meest sfeervolle horrorklassiekers uit de filmgeschiedenis, al moet je "horror" wel niet meer al te letterlijk nemen. Veel gruwel of nagelbijtende scènes zijn er niet te zien. De presentatie op DVD is, rekening houdend met de ouderdom van het bronmateriaal, behoorlijk goed. De extra’s vormen de kers op de taart met onder meer een uiterst interessante audiocommentaar en documentaire. Zo hoort dat. Een aanrader!

Deze dvd maakt deel uit van Universal’s Classic Monster Collection, een heuse verzamelbox met maar liefst 8 horrorklassiekers!