RATATOUILLE (UHD)
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2023-10-30
FILM
Iedereen kan koken. Dat is tenminste het devies van wijlen Auguste Gusteau (Brad Garrett), de papzak annex eigenaar van een klasserestaurant in Parijs die gestorven is aan een gebroken hart toen criticus Anton Ego (Peter O'Toole) hem zijn vijfde ster ontnam. De zaak wordt tegenwoordig beheerd door Gusteau's vroegere sous-chef Skinner (Ian Holm), een koleriek mannetje dat niet toevallig de sous-chef was onder Gusteau, want hij heeft voor alles en nog wat een trapladdertje nodig. Op een dag biedt zich ene Linguini (Lou Romano) aan voor een baantje helemaal onderaan de hiërarchische ladder: het buitenzetten van de vuilnisemmers. Linguini is de zoon van één van Gusteau's oude maitresses, en meer dan waarschijnlijk zijn natuurlijke zoon. Wat voor Skinner een ramp zou zijn, want volgens het testament van Gusteau zou de slungel en niet de sous-chef nieuwe eigenaar van het restaurant worden. Gelukkig dreigt er niet dadelijk gevaar want Linguini kan voor geen meter koken.
Maar daar komt verandering in: Linguini ontmoet het speelse en hoogst aaibare ratje Remy (Patton Oswalt), dat als kenner van wat andersoortig eten dan wat een rat gewoonlijk in het afval vindt, alle boeken van Gusteau heeft uitgelezen, hierdoor min of meer kan koken, en zich ook nog eens verstaanbaar kan maken bij Linguini. Ze smeden een plannetje waarbij Linguini plaats neemt en Remy zijn pupil "bestuurt" (denk Woody Allen of Jean-Luc Dehaene in
Alles Kan Beter) door aan zijn haar te trekken. Linguini klimt naar de hoogste regionen van de Parijse haute cuisine-wereld, houdt er een leuke vriendin, kokkin Colette Tatou (Jeanine Garofalo) aan over, en plots wordt de vraag over de erfopvolging van Auguste weer prangender. Skinner wordt buitengebonjourd, en omdat hij Linguini's geheim weet, belt hij naar goeie schurkengewoonte een anonieme tip door naar de gezondheidsinspectie dat er ratten in de keuken bij Gusteau zitten. Uiteraard net op de avond dat Anton Ego zijn beruchte kritiek komt neerschrijven.
Naar een nieuwe Pixarfilm is het altijd uitkijken geblazen. De studio van John Lasseter heeft nog nooit een minderwaardig produkt afgeleverd, en met deze
Ratatouille werd de goede traditie anno 2007 voortgezet, alhoewel dit de zoveelste variant is op de
rise and fall van een antiheld die verblind wordt door zijn eigen succes. Vorige keer was het nog een
raceauto, een
insect of een
superheld op leeftijd, aan de basisstructuur van het verhaal wordt er niet zo heel veel veranderd. Het decor is telkens anders, regisseur Brad Bird en zijn medewerkers hebben zich weer eens mooi laten inspireren door een alledaagse setting uit te zoeken, en alhoewel het basisgegeven, een kokende rat, hier en daar toch het verhaal een beetje in een moeilijke bocht wringt, maakt de manier waarop het wordt uitgewerkt veel, zo niet alles, goed. Parijs heeft er zelden zo betoverend uitgezien als in deze CGI-animatie. Elke nieuwe Pixarfilm heeft wel een paar nieuwe eigenaardigheden die de prent onderscheiden van al zijn voorgangers. Zo is het in deze film aanvankelijk niet duidelijk wie eigenlijk het hoofdpersonage is: het verhaal wordt weliswaar verteld vanuit het standpunt van Remy, maar het is Linguini die de grootste verandering in zijn karakter doormaakt. De nevenpersonages zijn wat aan de karikaturale kant: Remy's broer Emile is een vetbol die alleen maar zijn aandacht kan richten op eten, Anton Ego (briljant gevoicet overigens door Peter O'Toole) schept alleen maar plezier in het schrijven van vernietigende kritiek met zo hard mogelijke bewoordingen, en Skinner is een doortrapte schurk die eerder op de lachspieren werkt dan de kleintjes angst inboezemt.
Ratatouille is overigens verhoudingsgewijs een redelijk kindvriendelijke film, met niet te veel beangstigende scènes zoals in andere moderne animatiefilms wel eens het geval pleegt te zijn. Enkel één scène waarin Remy's vader een hoop dichtgeklapte rattenvallen aan zijn zoon toont is een beetje op het randje.
Maar zelfs als het compleet ongeloofwaardige verhaal (wat overigens geen verwijt is maar gewoon een vaststelling...) u niets zegt, zal u eens te meer overdonderd zijn door de rijk gedetailleerde, zwierige animatie die overloopt van de schattige details. Nog nooit heeft u ratten kunnen bewonderen met een dergelijke aaibaarheidsfactor - hun haren staan pluizig rechtop als ze uit de afwasmachine komen - en de scène waarmee ze in één welbepaalde scène de taken overnemen in de onderbemande keuken is een bravourestukje. De meticuleuze zin voor nauwkeurigheid uit zich onder meer ook in het feit dat zelfs de lichtreflectie in de glazen bokaal waarin Remy aan het begin van de film wordt opgesloten, tot in de puntjes uitgedokterd is. In mijn ogen hét belangrijkste criterium om een film mee te beoordelen, de amusementswaarde, ligt zoals bij alle Pixarfilms ook bij
Ratatouille hoog: je komt ogen te kort om alles tegelijkertijd gezien te hebben, de disc heeft een zéér hoge herspeel-waarde en
face it, Pixar heeft op een kwarteeuw ongeveer evenveel tijdloze klassiekers uitgebracht waarbij elk iets minder succes dadelijk als een mislukking zou bestempeld worden. Zou, want totnogtoe is het wonderlijk genoeg nog niet het geval geweest.
Ratatouille is voor alle animatieliefhebbers een must-have.
In tegenstelling tot de
Blu-ray krijgt u bovendien de versie waarin de krantenkoppen en de excerpten uit het testament van Gusteau weer in het Engels zijn. We kunnen dus de score weer desanctioneren.
BEELD EN GELUID
De UHD is nog net een tikkeltje scherper dan de
Blu-ray, wat zich onder meer uit in nog fijnere textuur van de haren van de ratten, wat we bijvoorbeeld zien in de scène waarin Remy en zijn broer Emile worden neergebliksemd op het dak. Ook andere texturen zoals de moedervlekken op Linguini's gezicht of de oneffenheden op de koperen pannen zijn geprononceerder, en bieden een mooi gevarieerd beeld dat de bohémien-sfeer van de film maximaal ondersteunt. We krijgen kleuren in HDR die gedetailleerder zijn, maar tegelijkertijd ook duidelijk maken dat
Ratatouille een oudere film is, die zich technisch niet kan meten met de innovaties van de laatste jaren. Maar dit is muggenziften. Grootste upgrade is de Dolby Atmos-track die heerlijk de complexe drukte in de keuken van Gusteau's restaurant tot leven brengt. Ook de harde, krakende knallen van het omaatje die achter de ratten aangaat met een longrifle, klinken compromisloos. Wel moet je zoals alle Disneytracks het volume wat meer openzetten, maar het is niet zo extreem als bij andere films. Het geheel wordt overgoten met een heerlijk muzieksausje van Michael Giacchino, die de Parijse atmosfeer weet te evoceren.
EXTRA'S
De extra's op deze schijf zijn dezelfde als op de
Blu-ray, min dan de Nederlandse ondertiteling. ixar houdt nog steeds de goede gewoonte aan elke film bij de bioscooprelease te voorzien van een nieuwe originele geanimeerde short. Voor
Ratatouille was dat
Lifted (5:06), een filmpje waarin we een alien zien knoeien op zijn vliegexamen waar hij van zijn instructeur een aardbewoner moet kidnappen, maar die problemen heeft met de bediening van de tractor beam. Ook wordt er tegenwoordig altijd een filmpje achteraf bijgevoegd dat aansluit bij de film zelf. Bij
The Incredibles was dat
Jack-Jack Attack, bij
Cars Mater And The Ghost Light en bij
Monsters Inc. het hilarische
Mike's New Car. Helaas is het semi-instructieve filmpje
Your Friend The Rat (11:19) een stukje goedkope en nietszeggende animatie dat de Pixar-reputatie geen eer aandoet. De kleine Q&A-documentaire
Fine Food and Film: A Conversation with Brad Bird and Thomas Keller (13:57) laat ons meegenieten van de filosofieën van regisseur Brad Bird en chef-kok Thomas Keller die als adviseur voor de film fungeerde, die elk op hun eigen manier de liefde voor hun métier trachten over te brengen.
Net als
Cars beschikt deze
Ratatouille over een
Cine-Explore optie. Hierbij krijg je tijdens de film enkele korte making of-filmjes, die je ofwel allemaal automatisch ("Pre-Fixed Menu") of manueel ("A La Carte") kan laten opstarten. Ook is er een
audiocommentaar selecteerbaar door regisseur Brad Bird en producent Brad Lewis.
Een selectie met
3 verwijderde scènes (15:17) en
5 deleted shots R.I.P. (2:49) toont ons wat storyboard-materiaal dat in de prullenmand is beland. Qua achtergrondinformatie worden we op onze wenken bediend in
13 zogenaamde animation briefings (13:39), waarin we Brad Bird en zijn creatieve team aan het werk zien, en
10 korte stukjes documentaire (50:55) waarin de makers uitweiden over de animatie, de muziek, de camerastandpunten en meer van die zaken. In
The Will (2:43) toont componist Michael Giacchino ons hoe het veranderen van de muziek de sfeer van de film compleet kan veranderen.
Remembering Dan Lee (3:00) is een kort eerbetoon aan een animator die tijdens de productie van
Ratatouille aan kanker is overleden. Met een
java-spelletje "Gusteau's Gourmet Game" sluiten we het geheel af.
CONCLUSIE
Ook
Ratatouille is een upgrade naar 4K waard, zij het dat het een oudere film is waarbij de beeldkwaliteit niet echt drastisch verbetert. De origenele Engelse opschriften zijn echter hersteld, waardoor we de score niet langer hoeven te halveren.