FILM
Filmfestivals zijn een wonderbaarlijke uitvinding. Niet alleen kan je er films bekijken waar je al maanden naar verlangt, je kan er ook onverwachte ontdekkingen doen, producties aanschouwen waar je nooit uit eigen beweging geld aan zou spenderen, maar die je snel even meepikt om de leemte tussen twee andere voorstellingen te vullen. Zo kwam ik in Gent enkele jaren geleden in contact met Staplerfahrer Klaus: Der erste Arbeitstag, een hilarische Duitse kortfilm. Jawel, gedurende negen memorabele minuten bewijzen onze oosterburen wel degelijk een gevoel voor humor te bezitten. Meer zelfs: nooit in mijn leven heb ik een goed gevulde filmzaal zodanig in lachen weten uitbarsten als bij Staplerfahrer Klaus. Deels kwam dit door het verrassingseffect (we waren gekomen voor de hoofdfilm, waarvan de naam mij nu niet meer te binnen schiet), maar de kunde van de Duitse regisseurs mag ook niet onderschat worden.

De premisse is eenvoudig. Binnen het kader van een oubollige voorlichtingsfilm maken we kennis met Klaus, die zonet zijn diploma van vorkliftchauffeur heeft behaald. Aan de hand van enkele praktijkvoorbeelden en eenvoudige animaties wijst een ernstige voice-over vervolgens Klaus (en de kijker) op de gevaren die het rondrijden met een vorklifttruck met zich meebrengt. Wat volgt is een lange reeks arbeidsongevallen, de een al bloederiger dan de andere, maar met één rode draad: absolute hilariteit.

De makers van Staplerfahrer Klaus zijn ontegensprekelijk grote fans van Sam Raimi, want deze kortfilm mixt humor en horror op een even vakkundige wijze als diens Evil Dead-films. Zelfs de tergend trage (doch cruciale én zeer efficiënte) opbouw hebben ze daarmee gemeen. Maar de kortfilm verdient het op eigen merite beoordeeld te worden. De persiflage van voorlichtingsfilms is bijvoorbeeld subliem, o.a. geholpen door de participatie van een stemacteur die jarenlang dergelijke filmpjes insprak. Ook spreiden de regisseurs een uitstekend gevoel voor timing tentoon. Iedere grap, ieder gruwelijk ongeval spat met dodelijke efficiëntie van het scherm. Bovendien worden het tempo en de intensiteit van de gruwel stelselmatig opgevoerd, zodat het eerste, vrijblijvende gegrinnik steeds sneller overgaat in een niet aflatend geschuddebuik en gebulderlach. Een speciale pluim verdienen ook de acteurs, die de moeilijke verhouding tussen realisme en overacting perfect weten te doseren. Maar de ster van de show zijn de special effects. Liters varkensbloed, afgehakte hoofden, geamputeerde handen en een moorddadige kettingzaag zijn allen uitstekende voorbeelden van hoe een beperkt budget niet noodzakelijk minder geslaagde SFX hoeft op te leveren.

Staplerfahrer Klaus mag dan bij meerdere visies heel wat aan verrassende kracht inboeten (en werkt zeker beter in een gevulde bioscoopzaal dan thuis op de zetel), het blijft een prima, originele kortfilm, die aan iedere horror- en splatterfan een brede grijns zal ontlokken en ook de occasionele kijker niet onberoerd zal laten. Hoewel het bezit van een sterke maag en een flinke dosis relativeringsvermogen zeker aan te raden zijn.

BEELD EN GELUID
Zowel beeld als geluid zijn van een middelmatig niveau, maar de vraag rijst in welke mate dat niet juist de bedoeling was. Als je een voorlichtingsfilm wilt persifleren, helpen meerdere vuiltjes en krassen natuurlijk, evenals oververzadigde kleuren, twijfelachtige scherpte en een minderwaardig contrast. Eén onmiskenbaar minpunt is hoe dan ook het ontbreken van een anamorfische transfer. De audiotrack bestaat uit een simpel stereospoor, met een heldere voice-over en degelijke geluidseffecten, die zijn kortfilmorigine nooit overstijgt. Van de digitale remastering die de cover trots aankondigt, zijn er m.a.w. op het eerste gezicht weinig sporen.

EXTRA’S
De cover van deze dvd kondigt eveneens fier de inclusie van ruim 70 minuten bonusmateriaal aan. Over de lengte is alvast niet gelogen, maar de kwaliteit van de extra’s laat toch enigszins te wensen over. De meeste bonussen nemen de vorm aan van Interviews met cast en crew. Zowel beide regisseurs als de vertolker van Klaus en een hoofdtelefoondragend nevenpersonage komen uitgebreid aan het woord. Tussen hun verklaringen vinden we enkele leuke anekdotes over de conceptie van het project en de draaiomstandigheden (o.a. het werken met liters varkensbloed), maar de monotone interviews duren doorgaans veel te lang en lijden onder de vragen van een amateuristische interviewer. Bovendien wijdt acteur Douglas Welbat bijna een kwartier uit over enkele Duitse hoorspelen die niet-Teutonische kijkers worst zullen wezen. Interessanter is de featurette Special Effects in detail (5’), waarin een van de regisseurs nadere uitleg geeft bij o.a. de wijze waarop de kettingzaag zelfstandig over de werkvloer scheurt. Ook leuk is de Storyboard-Film Vergelijking (3’30”), die duidelijk maakt dat de beeldvoering van de horrorsegmenten nauwkeurig gepland was. Nadeel bij al deze extra’s is dat ondertiteling niet voorhanden is. Enig kennis van Goethes taal is dus aangewezen.

CONCLUSIE
Staplerfahrer Klaus is een originele, grappige, intelligente mix van horror, komedie en persiflage. De dvd moet echter genoegen nemen met een teleurstellende beeld- en geluidskwaliteit en het bonusmateriaal is veel geblaat en weinig wol. Toch is deze kortfilm het levende bewijs dat de Duitse (kort)film een ware, populistische renaissance doormaakt.