FILM
Lucius Artorius Crastor, roepnaam Arthur (Clive Owen), is een afstammeling van een door de Romeinen onderworpen Oosteuropees nomadenvolk, de Samartianen. Zijn voorvaders kregen genade als de mannen van de stam in ruil daarvoor elk 15 jaar in het Romeinse leger zouden dienen. De 15 jaren zitten er voor Arthur en zijn gezellen, die gestationeerd zijn bij de muur van Hadrianus, bijna op, en alhoewel ze al veel strijdmakkers hebben zien sneuvelen, kijken ze reikhalzend uit naar het einde van hun dienstplicht. In tegenstelling tot zijn strijdmakker Lancelot (Ioan Gruffudd), die zich vasthoudt aan zijn paganistische wereldbeeld, heeft Arthur zich intussen bekeerd tot het christendom. Arthur probeert zich bovendien mentaal voor te bereiden op een rustig leven in het Rome van zijn verbeelding, een utopische, verlichte en beschaafde stad. De vijf andere wapenbroeders, Tristan (Mads Mikkelsen), Gawain (Joel Edgerton), Galahad (Hugh Dancy), Bors (Ray Winstone) en Dagonet (Ray Stevenson) vormen samen met Lancelot en Arthur een geduchte groep huurlingen die de meest vuile klusjes voor Rome opknappen, waaronder het onder bedwang houden van de volkeren ten noorden van de muur, de Picten (Woads), geleid door krijgsheer Merlin (Stephen Dillane). Het vertrouwen dat zijn mannen in Arthur stellen wordt echter geschaad door bisschop Germanius (Ivano Marescotti), een gezant uit Rome. Die weigert de papieren voor vrije doortocht te verlenen aan Arthurs manschappen als die niet eerst nog een laatste opdracht uitvoeren: het ontzetten van één van de laatste (en koppigste) Romeinse kolonisators, Marcus Honorius (Ken Stott) die nog boven de Muur woont. Het is de paus met name te doen om zijn favoriete petekind, Alecto (Lorenzo De Angelis), die een carrière in het Vaticaan te wachten staat, veilig en wel naar Rome te halen. Arthur merkt echter dat Marcus Honorius zijn lijfeigenen behandelt als slaven, en niets doet om de oprukkende Saksische horden weerwerk te bieden. De Saksen worden aangevoerd door de meedogenloze Cerdic (Stellan Skarsgård), die zijn gevangenen geen kwartier geeft. In de kerkers van Honorius bevrijdt hij de op sterven na dood zijnde Pictische prinses Guinevere (Keira Knightley). Arthur probeert zo veel mogelijk van Honorius' lijfeigenen te redden, wat Guineveres bewondering wekt, en eens ze voldoende hersteld is, biedt ze haar boogschietkunsten aan om samen met Arthurs mannen de Saksen te weerstaan. Wanneer de groep na een hachelijke tocht veilig en wel terugkeert aan de muur van Hadrianus, staan de Romeinen ingepakt en klaar om nooit meer terug te keren. Zullen Arthur en zijn mannen hun zuurverworven vrijgeid verzilveren, en daarmee de hulpeloze bevolking aan hun lot overlaten, of het aanbod van Merlin aannemen en aan de zijden van de Picten de Saksen trotseren?

First Knight. Quest For Camelot. Excalibur. Monty Python And The Holy Grail. The Sword In The Stone. The Mists Of Avalon. Van de Arthur-legenden zijn er ontelbare verfilmingen gemaakt, gebaseerd op al even ontelbaar vele literaire interpretaties, van klassieke auteurs zoals Sir Thomas de Mallory tot Marion Zimmer Bradley en Terence White. Of deze King Arthur van Antoine Fuqua nu de enige echte historisch juiste is of niet, verschillend van de klassieke "bijgeschaafde" hoofse legenden uit de middeleeuwen is deze film zeker en vast. De legenden van Excalibur en van de Ronde Tafel passeren misschien even de revue, al dan niet als rekwisiet, maar alle magische trekjes zijn met één veeg uit het scenario gekegeld, en de al dan niet platonische driehoeksverhouding tussen Arthur, Lancelot en Guinevere is ook compleet afwezig. Hét grote verschil is het andere tijdskader: deze Arthurverfilming wordt nog voor de val van het Westromeinse rijk gesitueerd, en is daarmee historisch allicht een stapje dichter bij de waarheid gekomen. Ook het christelijke laagje vernis dat door de jaren over deze Keltische legende is gegroeid, is er grotendeels afgekrabd: Arthur wordt geportretteerd als een brugfiguur tussen de keltische en christelijke stammen, één van de weinigen die door zijn diplomatische houding inzake levensbechouwing de verschillende volkeren kon samenbrengen. In deze versie treedt - surprise surprise - Guinevere op het einde van haar leven dan ook waarschijnlijk niet in het klooster in - de nonnetjes zouden zich de pleures schrikken. Voor een romantische of ridderlijke versie van het verhaal bent U bij deze film absoluut aan het verkeerde adres: het resultaat van regisseur Antoine Fuqua (Training Day) valt nog best te beschrijven als een Braveheart-zonder-romantiek. Het is alleszins een evenwichtsoefening geworden: door alle niet ter zake doende nevenlijnen uit het verhaal te schrappen houdt Fuqua een portie spektakel over in de onvervalste traditie van producent Jerry Bruckheimer. Daartegenover staat dat de karakters in de film bijzonder weinig diepgang vertonen, het niet nodig vinden om hun "heldendaden" te motiveren, en buiten wat gewauwel over het onbereikbare streven naar vrijheid van Arthur en zijn gezworenen komt er op emotioneel vlak niet veel uit de bus. Daartegenover staat dat enkele van de acteurs toch hun rol sterk invullen: met name Clive Owen die zichtbaar worstelt met zijn lotsbestemming, en vooral Stellan Skarsgård, die op bijzonder sadistische wijze aan de Saksische warlord Cerdic gestalte geeft. Net zoals bij Pearl Harbor is van deze film naast de theatrical cut een 14 minuten langere director's cut gemaakt, die bovendien ook nog eens tegelijkertijd wordt uitgebracht; het voornaamste verschil tussen de twee versies zitten in een paar korte flashback-scènes in het begin van de film, maar vooral in het iets gewelddadigere (en dan druk ik me nog voorzichtig uit) hak-en snijwerk. In deze versie wordt er niet op een afgehakt hoofdje of armpje meer of minder gekeken, alhoewel het gore-gehalte toch dat van pakweg Gladiator niet overstijgt.

BEELD EN GELUID
Kon Disney op de dvd-versie nog uitpakken met een krachtige DTS-track, dan is die voor deze release niet meer weerhouden; de DTS-tracks in Frans en Spaans tel ik even voor het gemak niet mee. De keuze is beperkt tot een PCM-track en een Dolby Digital 5.1-track. De tracks hebben een optimale spreiding, en zijn netjes afgewerkt in al hun details. Wanneer Arthur en zijn mannen het ijs trachten te breken om de Saksen in de rivier te doen wegzakken, klinkt het gekraak diep en stevig door in alle richtingen. Er zitten echter toch een paar foutjes in de audiotrack; zo weerklinkt bij enkele weerbarstige paarden duidelijk een tubing-effect. De details, zoals het ontspannen van een boog en het zoeven van een pijl, zijn wel mooi gericht, maar in de massale mêlee-gevechten klinkt af en toe nog wel eens alles door elkaar, en dat kost wel een paar punten. De PCM-track klinkt daarbij iets gecontroleerder maar ook qua volume iets stiller. Werd de beeldtransfer van de dvd nog geplaagd door interlacing, een gebrek aan scherpte en wat ruwe overgangen tussen de kleurvlakken, dan zijn de euvels op de blu-ray grotendeels weggewerkt. De algemene teneur van de film blijft echter nog steeds donker, somber en grofkorrelig, maar de scherpte, de detaillering in o.a. de vuren die bij de finale slag worden aangestoken en de panoramische vergezichten maken veel goed.

EXTRA'S
Voor de zoveelste keer wordt bij Disney een commentaartrack opgeofferd om nóg meer audiotalen op één disc te persen, wat we niet dadelijk een goeie ontwikkeling vinden. Qua extra's scoort de Amerikaanse blu-ray dus beter, alhoewel deze blu-ray toch één featurette meer bevat dan de dvd. De eerste documentaire is Blood On The Land: The Making Of A King (17:10), een goed gestoffeerde maar korte all-round documentaire die een paar interviewfragmenten vermengt met wat behind the scenes-shots, informatie over de gebruikte props en aangeleerde vechttechnieken, het gebruik van CGI en de muziek. Allemaal dingen die nog veel uitgebreider hadden kunnen behandeld worden, maar gezien de ruimte die de film reeds inneemt, moeten we het hier maar mee stellen. De featurette is zeker info-tainend genoeg om er even bij te blijven hangen. In een tweede documentaire, Cast and Filmmaker Roundtable (15:01), worden cast en regisseur aan een ronde tafel gezet voor een vraag-en antwoordgesprek over de film, de historische achtergrond ervan en het productieproces. In een volgende sectie vinden we, al dan niet voorzien van commentaar na Antoine Fuqua, een alternatief einde (4:13) met een iets langere afwikkeling van de slag bij Badon Hill. Aangezien dit inhoudelijk zo mooi een brug bouwt met het begin van de film, hadden ze deze laatste scène wat mijn betreft ook in de director's cut mogen stoppen. De bonussectie wordt afgesloten met een redelijk summiere fotogallerij.

CONCLUSIE
De director's cut van King Arthur is in tegenstelling tot de dvd de enige versie die op blu-ray is uitgebracht. Ten opzichte van de dvd is de blu-ray vooral een significante verbetering op het gebied van beeld.