MISERY
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2003-05-01
FILM
Schrijver Paul Sheldon (James Caan) verdient zijn brood met pulpromannetjes te schrijven over ene Misery, die zowat alle tegenslagen te verduren krijgt die een mens in zijn leven kan tegenkomen. Paul is de broodschrijverij beu en net op het moment dat het laatste Misery-boek in de winkels ligt, het boek waarin Misery sterft, heeft hij zijn manuscript voor zijn eerste "serieuze" roman klaar. Op de terugweg van zijn sabbatsoord in Silver Creek heeft hij een auto-ongeval, en hij wordt door de verpleegster Annie Wilkes gered. Alhoewel, "gered" is niet het echte woord, want Annie is een geobsedeerde fan, die een serieuze slag van de molen gekregen heeft wanneer haar man haar heeft verlaten. Ze doet alsof door de sneeuwstorm alle communicatie met de buitenwereld onmogelijk is, en verpleegt Paul, die zijn beide benen gebroken heeft. Annies gemoedstoestand varieert van het zonnetje in huis tot zwaar onweer, en wanneer ze een kopie van het nieuwe laatste boek van Paul te pakken krijgt, en leest hoe hij Misery op de laatste bladzijde aan haar einde laat komen, is het kot te klein. Ze verplicht hem het manuscript van zijn serieuze boek te verbranden, en eist dat hij een nieuwe Misery-roman schrijft, waarin alles weer goed komt. Paul probeert diverse malen te ontsnappen, maar zijn strenge verpleegster steekt daar een stokje voor. Intussen is de zoektocht naar Paul Sheldon begonnen, en wanneer het autowrak wordt gevonden, gaat men ervan uit dat hij dood is. Alleen de lokale sheriff (Richard Farnsworth) heeft een sterke indicatie in de juiste richting. Maar zal hij nog op tijd zijn?
Misery draagt onmiskenbaar de stempel van Stephen King. De man werd vorig jaar warempel nog in onvervalste
Misery-stijl op een hoopje gereden door een vrachtwagen, en alhoewel dit verhaal al meer dan tien jaar oud is, draagt het personage van Paul Sheldon zonder de minste twijfel enkele karaktertrekken van King zelf met zich mee. King wilde met zijn boek ook een beetje een aanklacht formuleren tegen de publieke functie die bekende personen moeten vervullen ten opzichte van hun fans, en creëerde als extreem voorbeeld de ultieme stalker-fan, rechtstreeks uit de hel geïmporteerd, in de gedaante van de sadistische en knettergekke zuster Wilkes, briljant vertolkt door de daar met een Oscar voor bekroonde Kathy Bates, die op het moment van het uitkomen van de film een actrice met een eerder bescheiden palmares is. Grootste troef van deze film is dat men door de visualisatie het redelijk simpele verhaaltje heeft kunnen aandikken tot deze thriller van formaat. Zo wordt vaak de camera op ooghoogte van Sheldon - die in een rolstoel zit - geplaatst, en beleven we daardoor het verhaal voornamelijk vanuit zijn standpunt. Naarmate Sheldons leefomstandigheden verslechteren en we meer en meer te weten komen over het duistere verleden van zijn "behoedster", wordt de spanning gradueel maar gestadig opgebouwd totdat het ontaardt in pure psychische terreur. Ook het feit dat regisseur Rob Reiner voor de rest zo minimalistisch mogelijk te werk is gegaan (kleine selectie aan acteurs, altijd dezelfde lokatie, etc.), heeft hij vorm en inhoud knap weten te verzoenen, en kunnen we van de pijn op James Caans gezicht, telkens als hij zich in of uit zijn rolstoel hijst, bijna het aantal gebroken botten tellen. Rob Reiner heeft zich wel Alfred Hitchcocks stijl eigen gemaakt (zeg maar geplagieerd), en de kopie is dan nooit zo goed als het origineel. Toch wel een verdienstelijke prent.
BEELD EN GELUID
Deze versie zou de kale, extra-loze disc moeten vervangen die reeds eerder op de mensheid werd losgelaten. Vooreerst werd de geluidstrack opgewaardeerd van Dolby Surround 2.0 naar Dolby Digital 5.1. Een goede zaak, maar erg veel gebruik van de mogeliljkheden wordt er niet gemaakt. De dialogen klinken helder, maar het hele geluidslandschap, ook de achtergrondgeluiden, worden vooral op de voorste speakers weergegeven, wat ons het nut van een opwaardering naar 5.1 in twijfel doet trekken. Ook is de muziek aan het begin en het einde van de film lichtjes off-key. De subwoofer komt nauwelijks in actie, en de suspense in deze film moeten we dan ook voornamelijk inhoudelijk, eerder dan vormelijk zoeken. Want bij scènes als de car-crash in het begin van de film had men toch wel even de registers kunnen opentrekken, of wat meer achtergrondgeluid wanneer Sheldon door Wilkes' huis dwaalt, hadden de spanning kunnen verhogen. Zeer goede punten kunnen we dan weer uitdelen voor de anamorfische beeldtransfer, ondanks de ouderdom van de film zelf zeer scherp, met zeer goed uitgebalanceerde kleuren en vooral weinig tot geen artefacts.
EXTRA'S
In tegenstelling tot de eerste versie krijgen we op deze disc wel extra's gepresenteerd, en ze zijn voorwaar nog interessant ook. De menu's zijn geanimeerd alsof ze uit een schrijfmachine komen, maar een beetje aan de langdradige kant. Voornaamste kluif hebben we hier aan de twee audiocommentaren, één van scenarist William Goldman, die het boek van King heeft moeten bewerken, en één van regisseur Rob Reiner. Beide zijn informatief en bevatten leuke weetjes. De beste feature is echter de half uur durende documentaire "Misery Loves Company", een voor televisie gemaakte documentaire met hopen interviews met makers en cast, vermengd met enkele beelden van op de set. Zoals gewoonlijk hemelen dit soort documentaires de film wel wat subjectief op, maar het valt nog binnen de grenzen van het redelijke. In een kortere documentaire "Composer Marc Shaiman's Musical Misery Tour" van een kwartier vertelt componist Marc Shaiman over het creatieve proces achter het schrijven van een soundtrack. Tot slot vinden we nog een fotogalerij, een teaser trailer en een bioscooptrailer terug. Het doosje bevat ook nog een erg informatief boekje met weetjes.
CONCLUSIE
Misery toont aan dat je ook zonder aliens (nietwaar M. Shyamalan?) of dodelijke virussen (nietwaar M. Boyle?), maar net met alledaagse dingen, buitengewoon goede thrillers kan verzinnen. De technische kwaliteit van deze release is aanvaardbaar, rekening houdend met de ouderdom, en de hoeveelheid en de kwaliteit van de extra's laten ons toe om hiervoor juist een voldoende te geven.