De 13-jarige Christiane (Natja Brunckhorst) heeft een zeer labiele persoonlijkheid, en probeert altijd mee te doen met de laatste trends - dus ja, als iedereen van het dak van de kerktoren zou springen etc. Ze heeft ook niet bepaald een warm nest om op terug te vallen: haar zus is bij haar vader gaan inwonen, en haar moeder heeft enkel maar oog voor haar nieuwe vriend, Klaus. Om toch maar met alle geweld ergens bij te willen horen, papt ze aan met een bende erg foute jongeren die hele weekends lang in de lokale discotheek, de Sound, rondhangen. Veel interactie is er echter niet; het leitmotiv is om zich allen om ter coolst voor te doen. Daar komt Christiane dan ook voor het eerst in aanraking met drugs. Beginnend met onschuldige kleine pilletjes, "trips" zoals ze in het jargon genoemd worden, worden het uiteindelijk pillen die volgens ons alleen maar kunnen dienen als zetpil voor runderen. Ze valt bovendien nog voor de compleet verkeerde jongen, éne Detlev (Thomas Haustein), die al een fase verder is dan zijzelf, en heroïne spuit. Na een concert van David Bowie belandt ze met Detlev en zijn kameraad Axel (Jens Kuphal) in een auto, en daar snuift ze voor het eerst heroïne. Ze houdt mordicus vol dat het maar eens om te proberen is, en dat ze kan stoppen wanneer ze wil. Het blijft echter niet bij een snuifje, en al spoedig laat ze haar eerste shot zetten. Ze heeft intussen ontdekt dat Detlev zijn dure hobby financiert door te tippelen en hand-en spandiensten te verlenen aan homo's aan het beruchte Bahnhof Zoo. Detlev beweert echter dat hij geen seks met mannen heeft, alleen maar met haar. Wanneer Detlev echter te ziek is om zich te gaan prostitueren, doet Christiane dat in zijn plaats. Uiteindelijk komt het koppel voor een moeilijke noot om te kraken wanneer ze besluiten om samen af te kicken. Met veel pijn en zelfopoffering slagen ze om clean te worden, maar nog geen dag later komen ze weer verkeerd gezelschap tegen, en het feit dat ze zijn afgekickt geeft hen een vals gevoel van veiligheid, waardoor ze onder meer in de waan verkeren dat ze kunnen stoppen wanneer ze willen. Niet dus; de zaken worden er als maar slechter op, en één voor één zien ze hun vrienden sterven aan drugs. Het komt tot een breuk met Detlev, die bij zijn broodheer gaat inwonen, en wanneer Christiane een foto van haar vriendin Babsi (Christiane Reichelt) in de krant ziet die als 14-jarige drugsdode wordt aangehaald als het nieuwste dieptepunt van de Berlijnse drugscène, is de maat vol...

De Duitse overheid heeft lang het probleem van de drugscène en de daaraan verwante kinderprostitutie rond het station Bahnhof Zoo genegeerd, of toch op zijn minst geminimaliseerd. Toen echter de autobiografie van junkie Christiane Felscherinow werd gepubliceerd, die daarin een zeer openhartig portret schetst van haar verleden als 14-jarig heroïnehoertje, barstte de zweer open en was het kot te klein. Heroïneverslaving kreeg met haar plots een gezicht, en het boek deed vele mensen beseffen dat ze hun ogen tot dan toe bewust hadden gesloten voor de problematiek. De film is zeer expliciet en (bewust) schokkend; laten we zeggen dat de details over hoe Christiane de verschillende drugs tot zich neemt en hoe ze aan haar geld voor diezelfde drugs geraakt, niet verdoezeld worden. In één van de meest intense scènes, waarin Christiane en Detlev vrijwillig proberen af te kicken, gaat het zelfs zover dat ze elkaar letterlijk onderkotsen en van pure misère het behang van de muren afkrabben. Eens ze de lichamelijke gevolgen van hun drugverslaving hebben overwonnen, komt echter de mentale verslaving boven water: voortdurend bedriegen ze zichzelf met kromme redeneringen waaruit moet blijken dat ze hun drugsprobleem nog perfect in de hand hebben, en kunnen stoppen wanneer ze dat willen. Maar met een stortvloed aan drogredenen zitten ze binnen de kortste keren weer onder de stuff, en veranderen ze geleidelijkaan meer en meer in het soort van zombies die de metro van Berlijn bevolkt.

De aftakeling, zowel lichamelijk als geestelijk, wordt door regisseur Uli Edel met de nodige intensiteit in beeld gebracht, waardoor het soms echt moeilijk is om de film te bekijken zonder er zelf misselijk van te worden. Naar het einde van de film toe blijkt ook hoe zeer de gedoemde romance tussen Christiane en Detlev feitelijk op los zand is gebouwd; ze bedriegen elkaar constant wanneer ze elkaar voorhouden dat ze "niet te ver" gaan bij hun prostitutie-klanten, en uiteindelijk blijkt de liefde voor het shot toch nog groter dan de liefde voor elkaar - of wat had U gedacht? En tot spijt voor wie het niet kan of wil geloven dat zoiets bestaat, wordt in de film perfect geïllustreerd wat er met de "stepping stone"-theorie wordt bedoeld. Deze theorie houdt in dat onschuldig lijkende softdrugs uiteindelijk de basis vormen voor een overstap naar het hardere spul. We zien dat in deze film niet alleen op gebied van het gebruik van de diverse hallucinogenen, waarbij voor een Christiane die al eens heroïne gesnoven heeft, de stap om het daadwerkelijk gaan te spuiten zeer klein en bijna vanzelfsprekend is geworden - haar collega-junks proberen haar nog te overtuigen van het niet te doen. Ook op het vlak hoe ver Christiane bereid is om te gaan om zich te prostitueren, wordt de éne grote stap met gemak uit elkaar getrokken tot verschillende kleintjes. Waar ze in het begin van de film nog triomfantelijk verkondigt dat één van haar vriendinnen een hoer is, en zijzelf nooit zo laag zal vallen, is de uiteindelijke stap - Christiane die dringend op zoek is naar geld om haar vriend een shot te bezorgen - zeer klein geworden. Uli Edel heeft dit mooi in beeld gebracht door haar zichtbaar te laten twijfelen of ze nu al dan niet naar die vieze mijnheer in zijn geparkeerde auto zal gaan. De wereld van Christiane en Detlev wordt alsmaar beklemmender, wat mooi wordt in beeld gebracht doordat Edel hoe langer hoe meer fysiek dichter bij zijn acteurs begint te filmen, en de leefwereld waarin Christiane zich beweegt, naar het achterplan wordt gedrukt. Het is bijna te gruwelijk om aan te zien hoe Christiane op één jaar tijd aftakelt van een gezond jong meisje tot een menselijk wrak, en dat allemaal omdat ze de innerlijke leegte van haar bestaan tracht te vullen met al wat je maar kan drinken, spuiten en snuiven.

David Bowie speelt een centrale rol in de film, omdat het na één van zijn concerten was dat Christiane voor het eerst wetens en vooral willens met heroïne in contact kwam. Christiane was een grote fan van Bowie, en het is dan ook haar persoonlijk dieptepunt dat ze haar platencollectie moet verleuren om een paar schamele centen voor een shot bijeen te sparen. Dat is voor haar echt het laatste, want ingebroken, familie bestelen en zich prostitueren heeft ze dan al gedaan. Het siert Bowie dat hij niet alleen toestemming heeft gegeven om zijn songs in de film te gebruiken, maar ook nog eens acte de présence te geven op het fameuze concert, dat speciaal voor de film nog eens werd overgedaan. Daartegenover staat wel dat het obligate nummer dat Bowie mag zingen in ruil voor zijn medewerking, een beetje het tempo uit de film haalt. De film wordt voor de rest gedragen door de jonge acteurs Natja Brunckhorst en Thomas Haustein, die een erg realistisch portrettering geven aan hun aartsmoeilijke rol - vooral dan in het geval van Brunckhorst. Regisseur Edel volgt vooral de chronologie van het gelijknamige boek redelijk nauwkeurig, laat misschien af en toe een paar overbodige details weg, maar wilde blijkbaar toch aantonen dat het statement van Christiane in haar boek op zich al sterk genoeg is om voor onderhoudende cinema te zorgen.

Alhoewel de film eindigt met een positieve noot - Christiane is bij haar grootouders ingetrokken en anderhalf jaar clean wanneer ze haar memoires begint neer te pennen - verging het de echte Christiane Felscherinow minder goed. Ze woont nog steeds in Berlijn maar is keer op keer op keer hervallen. Voor een paar jaar leefde ze nog, maar het is intriest om te moeten vernemen dat of all people zij uitgerekend niets schijnt geleerd te hebben uit haar eigen ervaring.
 

Het beeld heeft alle schijn van een amateurvideo, met de nodige artefacts, colour bleeding en zeer weinig contrast in de donkere catacomben van de dancings van Berlijn. Dit is ongetwijfeld een bewuste keuze van de regisseur geweest, die daarmee de film meer het aanschijn van een docu-drama of een reality-soap avant-la-lettre wilde meegeven. Bewust of onbewust leidt dit af en toe tot een flinke posterisation, en kleurvlakken die op zeer onnatuurlijke wijze uit elkaar breken. Wat absoluut geen bewuste beeldfout kan zijn, zijn de alomtegenwoordige printbeschadigingen in de vorm van witte puntjes. Bovendien, telkens als er een tram in beeld komt, zorgen de metalen buizen en de verchroomde raamranden voor een flinke dosis aliasing. Het originele aspect ratio van 1.66:1 lijkt behouden, alhoewel in de begintitels er af en toe een naam links en rechts van het beeld verdwijnt. Voor deze dvd-release heeft A-Film de moeite gedaan om de originele monotrack op te waarderen tot 5.1, en daarvan zowel een Dolby Digital-variant als een DTS-variant op de schijf te zetten. Deze bieden echter bijzonder weinig meerwaarde, ook al omdat dit een film is waarbij splitsurroud en subwoofergebruik bijzonder bijkomstig is. Met één notoire uitzondering: de scène met het concert van David Bowie, waarvoor alle registers worden opengetrokken. Dat de originele monotrack ook als geluidsoptie werd toegevoegd, is een keuze die we alleen maar kunnen respecteren.

EXTRA'S

Zeker bij een film zoals deze die stof tot discussie kan opleveren, is het jammer dat elke vorm van duidend bonusmateriaal ontbreekt. Het enige wat we hebben teruggevonden zijn cross-promotionele trailers voor Der Untergang, Elephant en The Dreamers.

CONCLUSIE

Christiane F. - Wir Kinder Von Bahnhof Zoo is zeker geen ontspannende film om eens lekker lui bij uit te rekken na een lange en slopende werkdag. De film is een rauw en onverbloemd portret van de Berlijnse drugsscène op het einde van de jaren '70, met redelijk wat schokkend materiaal. Anderzijds kan de boodschap misschien niet krachtig genoeg zijn, en kijkt iedereen die zin heeft in een "onschuldige" joint maar best eens eerst naar deze film.