8 FEMMES
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2008-02-25
FILM
Je moet het François Ozon nageven: hoe je ook staat tegenover zijn oeuvre, vervelen doe je je zelden. De Franse cineast, eind jaren negentig bewierookt als de redder van de lokale auteurscinema, verrast immers continu en laat zich niet op één genre vastpinnen. Na dramatisch in toon en stijl verschillende prenten als
Sitcom,
Gouttes D'Eau Sur Pierres Brûlantes en
Sous Le Sable zette Ozon zijn tanden in een toneelstuk van Robert Thomas, een standaard whodunit met een cast van acht vrouwen waarvan er ééntje de pater familias een mes in de rug heeft geplant. Ozon zou Ozon echter niet zijn mocht hij geen bizarre troefkaart deze schijnbare doorsneethriller binnensmokkelen. Naast een hommage aan Agatha Christie is de prent immers ook een musical die vormelijk én inhoudelijk nostalgisch lonkt naar de jaren vijftig, inclusief verblindende pastelkleuren.
Nu had
8 Femmes ook een extra impuls nodig want de plot is zo flinterdun dat men er niet van mag verlangen dat ie een film van ruim zeven kwartier ondersteunt. Veel meer dan gekibbel tussen de acht dames uit de titel valt er immers niet te beleven. Verwijten worden heen en weer geslingerd, persoonlijke geheimen ontrafeld en verborgen agenda’s op tafel gegooid. Voorspelbaar allemaal en de goede verstaander heeft zelfs maar een half woord (of een halve blik) nodig om de ontknoping tot in de miniemste details te voorspellen. Tot zover de suspense. Niet dat Ozon daar ook maar een moment in geïnteresseerd is. Hij heeft slechts twee doelen voor ogen: de stijl van Doris Dayfilms uit de fifties accuraat nabootsen en een octet van de grootste Franse actrices van de voorbije halve eeuw samenbrengen. In beide slaagt de cineast met verve.
De prent opent met een camerabeweging over een matteschilderij dat er opvallend fake uitziet en maakt er geen geheim van dat ieder frame opgenomen is in de studio. Techni- en Eastmancolor worden vervolgens levendig geëvoqueerd in stijlvolle plooirokken in iedere denkbare pastelkleur. Enkel de twee huisbediendes moeten het met zwarte of grijze pakjes stellen. Tachtig procent van
8 Femmes vindt overigens plaats op één set: een ruime hal/woonkamer met een grootse trap als centraal ankerpunt. Dit roept meteen de vergelijking op met Alfred Hitchcocks
Rope, zij het dat Ozon op geen enkel moment de claustrofobie en onmogelijkheid tot ontsnappen uitbuit zoals de Master of Suspense dat wél deed. De actrices die de regisseur wist te strikken voor zijn film zijn stuk voor stuk grote namen: Deneuve, Huppert, Béart, Darrieux, Ardant, Ledoyen, Dagnier, Richard. Omdat elk personage druipt van de clichés kunnen ze helaas niet hun stempel op de rollen drukken. De enige drie die enigszins aan de klauwen van het zwakke scenario kunnen ontsnappen zijn Béart, Ardant en vooral Ludivine Sagnier wier karakter een cruciale rol speelt.
Al drie paragrafen ver en ik ben er voorlopig in geslaagd de grote vette olifant in de kamer te ontwijken. Is het experiment met de musicalnummers – een toevoeging van de cineast die niet in het toneelstuk stond – geslaagd? Het korte antwoord: nee. Het lange antwoord: in de verste verte niet. Integendeel: het scenario leent zich absoluut niet voor plotseling opduikende toonladders en danspasjes. Telkens een actrice de stembanden aan het werk zet, word je bruusk uit de film gerukt. Je gelooft geen moment dat de songs een uiting van de intiemste emoties zijn – zoals dat in een goede musical hoort – en het nonchalante lipsyncen van de actrices helpt evenmin. De nummers zelf zijn vergeten nog voor ze halfweg zijn, de danspasjes lijken het werk van een amateur. Een musical heeft maar kans op slagen als men het genre serieus neemt en op basis van wat op het scherm te zien is, doet Ozon dat niet.
De regisseur koos
8 Femmes trouwens pas als zijn volgende project nadat een geplande remake van het Amerikaanse
The Women was afgeketst. De kloof tussen die semiklassieker uit hét annus mirabilis van Hollywood en
8 Femmes is groot. Ozon verdient lof voor zijn pogingen om de stijl van de fifties te recreëren en om twee radicaal verschillende genres te mengen, maar het resultaat neigt naar het fiasco. Het beste dat je van de prent kan zeggen is dat het een interessante mislukking is die puur op concept en visuele pracht de aandacht van de kijker vasthoudt maar het op elk ander vlak begeeft onder het gewicht van de artistieke aspiraties. Niets meer dan mooi verpakte navelstaarderij.
BEELD EN GELUID
Het beeld van deze release oogt erg knap. De kleuren worden in al hun glorie weergegeven, scherpte en contrast zijn uitstekend en de print kan nergens op vuiltjes, digitale artefacten of andere mankementen betrapt worden. Enkel grain is in grotere mate aanwezig dan je van zo’n recente film zou verwachten. Voor het geluid heb je de keuze tussen een DTS-spoor en een Dolby Digital 5.1-track. Er is slechts weinig verschil tussen beide, temeer omdat de muzikale nummers niet speciaal bombastisch zijn en de boxen dus nauwelijks aan het werk zetten.
EXTRA'S
Wie de taal van Molière machtig is, kan zich wagen aan een
Audiocommentaar van de regisseur met gastoptredens van twee actrices en enkele crewleden. De track is niet ondertiteld, maar Ozon spreekt helder genoeg om met je schoolfrans in het achterhoofd te kunnen volgen. Een laatste opmerking nog: waarom de prent een 12-certificaat kreeg van de Kijkwijzer is een raadsel aangezien de prent absoluut niets aanstootgevends bevat. De site van Kijkwijzer geeft overigens een 6- in plaats van een 12-certificaat voor geweld en angst.
CONCLUSIE
8 Femmes is een interessante mislukking, een halfslachtige poging om een moordverhaal en een musical te combineren. De acht Franse sterren op de cover vormen een prima verkooptechniek maar kunnen de prent niet redden van de verveling. Beeld en geluid ogen en klinken wél goed op de dvd die als extra ook een niet ondertiteld Frans audiocommentaar bevat.