FILM
Rechter Claude Frollo (Tony Jay) wil de stad Parijs zuiveren van het kwaad, en de zigeuners zijn zijn geliefde doelwit. Wanneer hij in zijn overijver een jonge zigeunerin van een trap van de Notre Dame laat vallen, en de vrouw een vreselijk mismaakt kind bleek te dragen, wil Frollo hem zich van het onfrisse zaakje ontdoen en het kind in een waterput gooien. De aartsbisschop heeft echter de zaak voor zijn ogen zien gebeuren, en hij verplicht Frollo moreel om toch tenminste het kind te onderhouden. Frollo sluit hem op in de toren, waar hij, als hij ouder zal zijn, de klokken kan luiden, en noemt hem Quasimodo, de half gevormde. Quasimodo (Tom Hulce) leeft een eenzaam leven, waar zelfs zijn drie vriendjes-waterspuwers hem niet gelukkig kunnen maken. Tijdens het carnaval waagt de mismaakte bultenaar zich naar beneden, in de waan verkerend dat zijn misvorming zal aanzien worden als een carnavalsmasker. De zaken lopen wat uit de hand: Quasimodo wordt achtereenvolgens tot Zot van het Jaar gekroond en dan door het publiek bespot, nadat de zigeunerin Esmeralda (Demi Moore) hem op het podium heeft gesleept. Esmeralda's vrijpostige houding is een doorn in het oog van Frollo, die langs de andere kant een ziekelijke begeerte voor haar koestert. Quasimodo kan haar kerkasiel verlenen, en wanneer Esmeralda door Quasimodo weer naar buiten, voorbij de wachters wordt geloodst, ontlaadt Frollo's woede zich in alle hevigheid. Hij beveelt zijn nieuwe kapitein, Phoebus (Kevin Kline) om de stad te zuiveren van zigeuners, en niets of niemand te ontzien om hem Esmeralda te brengen. Phoebus weigert om onschuldige burgers te executeren, en wordt zelf geroyeerd. Door een list van Frollo verraden Phoebus en Quasimodo per ongeluk de locatie van het Hof der Wonderen, waar Esmeralda zich schuilhoudt, en ze wordt, na een laatste poging van Frollo om haar tot de zijne te maken, tot de brandstapel veroordeeld.




Alhoewel dit zeker één van de betere Disney's is, doet The Hunchback of Notre Dame absoluut geen recht aan het oorspronkelijke boek van Victor Hugo. Begrijp ons niet verkeerd: het is geen slechte film, maar heeft weinig of niets meer te maken met Hugo's oeuvre, behalve dan de toevallige overeenkomst van enkele namen. Dit is een klassieke Disneyproductie, in die zin dat alle clichés die bij een dergelijke prent horen, voor deze film waar zijn in het kwadraat: drie zingende en soms te irritante sidekicks en toch wel iets te veel liedjes om bij momenten nog serieus over te komen, alhoewel het een werkstuk van Alan Menken is en als dusdanig als volwaardig lid van de Disney-renaissance dient aanzien te worden. Dit is alleszins één van de meest volwassen prenten die ooit uit de Disney-animatiestudio's is gerold, en die overigens naadloos paste in de pogingen van de Disneystudio's om voorzichtig meer volwassen elementen in hun films te introduceren. De thema's uit het verhaal, zoals seksuele frustratie en Esmeralda's afwijzen van Quasimodo en haar liefde voor Phoebus, hadden misschien toch een iets serieuzere aanpak verdiend, maar ze overstijgen qua ernst toch ruim de klassieke roze prinsessentroep. In tegenstelling tot de dvd bevat deze Blu-ray de leeftijdskeuring 6, wat wellicht nog een understatement is. Sommige scènes zijn voor de allerkleinste kinderen toch minder geschikt, zoals het roemloze einde van Frollo. De vele wervelende carnavalscènes en de impressionante animatie van het kathedraalgebouw zijn technisch nagenoeg perfect, en de casting is zoals bij de meeste Disney's weer voortreffelijk uitgekiend, met vooral een opvallende rol voor Tom "Amadeus" Hulce als de vreselijk lelijke maar hypergevoelige en mensenschuwe Quasimodo. Het mooiste aan de film zijn wel de massascènes, zoals de woedende menigte die op het einde van de film de kathedraal bestormt, of de duizenden computergeanimeerde feestvierders op het Feest van de Zotten.




BEELD EN GELUID
Van de releases die Disney in maart 2013 op Blu-ray zette is The Hunchback Of Notre Dame waarschijnlijk de release die het meeste baat had bij een hogedefinitietransfer. De resolutie is ten opzichte van de dvd gevoelig toegenomen, waardoor je meer detail ziet in de meticuleus gedetailleerde decors van Parijs. De kleuren zijn fris en levendig, en doen de animatie eens zo goed tot haar recht komen. De aflijning is nogal scherp en in hogedefinitie wordt de pracht van de handgeschilderde achtergronden nog eens nadrukkelijk naar voren geschoven. De release in onze contreien is bovendien in tegenstelling tot de Amerikaanse niet op één disk gekwakt samen met de crapquel, waardoor de artefacts waaronder de Amerikaanse versie wat te lijden heeft, hier quasi niet te merken zijn, tenzij u over een heel groot scherm beschikt. De negatieven van deze film werden op 1.66:1-formaat geschoten, maar de intended ratio is toch 1.85:1: u ziet de film dus zoals die bedoeld was. De DTS-HD MA 5.1-track is vergelijkbaar met die van soortgelijke films uit de Disney-renaissance zoals Mulan. Dit betekent een kristalheldere dialoog, waarin zelfs de schraapgeluidjes in de stem van Tony Jay hoorbaar worden, nette ambiënte geluiden van onder meer het feestgedruis tijdens het Festival van de Zotten, zware bastonen wanneer Quasimodo de klokken luidt en vooral een niet door PAL-speedup gehinderde soundtrack, wat in een film met verhoudingsgewijs veel liedjes een belangrijke troefkaart is. Op audiovisueel gebied is deze release stukken beter dan de dvd, en zo hoort het ook.




EXTRA'S
Ai. Er stond al nagenoeg niks op de dvd, en daar is mogelijk nóg de schaar in gezet. De documentaire "The making of The Hunchback Of Notre Dame" (28:02) is nog wel een aardig snel overzicht van de productie van Disney's 34ste classic, maar de geforceerd humoristische stijl waarmee Jason Alexander - één van de waterspuwers in de film, de meest vadsige - het geheel presenteert gaat al snel vervelen en zelfs irriteren. Tweede extra is een meertalige videoclip van het nummer "A guy like you" (3:23). Een verwijderde scène is tegenover de dvd verdwenen, en ook de audiocommentaartrack die de Amerikaanse release siert, is hier pijnlijk afwezig. Aan cross-promotionele trailers dan weer geen gebrek!

CONCLUSIE
The Hunchback Of Notre Dame is inhoudelijk één van de meest volwassen Disneys op de markt, vooral door Frollo's duidelijk seksuele en destructieve obsessie voor Esmeralda. De Blu-ray is technisch zeer hoogwaardig, aanprijzenswaardig, en u kan uw dvd er gerust voor de deur uit smijten, maar qua bonusmateriaal is deze disk een sick joke.