Victoria’s oom Leopold, sinds 1831 koning van België – hij is overigens vaak in Londen omdat z’n maîtresse er woont - komt zich met de zaak bemoeien en stelt Victoria z’n neefje Albert van Saksen-Coburg en Gotha als huwelijkspartner voor. De jonge koningin reageert afwijzend, maar als ze voelt dat Lord Melbourne niet zinnens is om met haar een relatie te beginnen, raakt ze uiteindelijk toch geïntrigeerd door de wat humorloze en stijve Albert. En precies omdat hij zo heel anders is, weet hij Victoria voor zich te winnen, vooral ook omdat Lord Melbourne de relatie goedgezind blijkt te zijn. Maar het huwelijk van Victoria en Albert wordt niet door iedereen toegejuicht. De Tories, voorlopers van de conservatieven van Theresa May, zijn tegen omdat Albert van Duitse afkomst is. Hun afkeer van alles wat te maken heeft met het Europese continent heeft m.a.w. een lange voorgeschiedenis. Ze verzetten zich tegen een Britse titel voor Albert en verminderen zijn financiële toelage met 20.000 pond. Victoria is razend, maar tegen de eerste en enige parlementaire democratie in de wereld kan ze maar weinig beginnen, want de prerogatieven van de vorst zijn in het 19de-eeuwse Groot-Brittannië veel beperkter dan elders.
Alleen als hij voor een troonopvolger zorgt kan Albert von Saksen-Coburg en Gotha in zijn nieuwe vaderland op meer sympathie en welwillendheid rekenen en dus wordt dat één van zijn grote bekommernissen, naast de afschaffing van de slavernij waarvoor hij zich met hart en ziel wil inzetten en zijn begeestering over de nieuwste technologische uitvinding: de trein, die hij trouwens deelt met de kersverse Tory-premier, Sir Robert Peel. Het wordt een hele klim voor prins Albert om nuttig en zinvol bezig te zijn in de schaduw van zijn koningin die op alle terreinen het laatste woord heeft en behoort te hebben, maar liefde verzet bergen en de rustige Albert weet ondertussen hoe hij z’n temperamentvolle echtgenote tot matigheid kan bewegen…
In dit eerste seizoen maken we Queen Victoria mee tijdens de eerste drie jaar van haar koningschap. Als je beseft dat ze uiteindelijk 64 jaar op de Britse troon heeft gezeten, dan is het duidelijk dat dit een verhaal wordt van meerdere seizoenen en het heeft er alle schijn van dat Victoria de opvolger wordt van Downton Abbey, waarmee de Britse commerciële zender ITV z’n grote concurrent BBC opnieuw passeert als leverancier van kwaliteitsdrama van wereldklasse. Want dat wordt hier geleverd, met dien verstande dat niet de landadel centraal staat zoals in Downton Abbey, maar dat de kijker via Victoria in het milieu van de hoge Engelse adel en The House of Lords wordt binnengeleid, waar alles nog een flink stuk luxueuzer, grootser en imposanter is. Dat de makers niet mochten filmen in Winsor Castle, Buckingham Palace, Westminster Abbey of het Engelse Hogerhuis en zich moesten beperken tot de tuinen en de omgeving, is jammer maar nauwelijks een verrassing, maar Engeland heeft voldoende adembenemende kastelen, burchten en kerken om de illusie overeind te houden. Voor de rest heeft men z’n toevlucht genomen tot zeer precieze reconstructies en CGI, die sowieso nodig was om sommige hedendaagse settings in hun 19de-eeuwse stijl en aankleding te situeren.
Uiteraard is er veel aandacht in de serie voor de politieke perikelen omtrent de benoeming van de piepjonge vrouwelijke monarch en later voor de amoureuze wederwaardigheden omtrent haar verloving en huwelijk met Albert von Saksen-Coburg en Gotha, maar via het personage Lord Melbourne (en later Robert Peel) krijgen we ook een zeldzame kijk op een parlementaire systeem dat uniek was voor die tijd, op een politieke cultuur en op politieke ideeën (slavernij, algemeen stemrecht, vrouwenrechten) die pas in de loop van de tweede helft van de 19de eeuw en het begin van de 20ste eeuw op de agenda kwamen in de rest van Europa, en zelfs op de grote doorbraak van de industriële revolutie in het publieke domein met de introductie van de stoommachine en de trein. Bovendien was er in de 19de eeuw in het Verenigd Koninkrijk sprake van grote industriële, politieke, culturele, wetenschappelijke en militaire veranderingen en een enorme expansie van het rijk in de derde wereld. En precies in die boeiende periode zat Victoria op de troon, waardoor zij meer dan welke Engelse vorst vereenzelvigd wordt met de gewezen grootsheid van Groot-Brittannië.
Een serie over de 19de-eeuwse Britse adel en burgerij is ondenkbaar zonder ‘downstairs’, want boven kon men alleen maar overleven dankzij de vlijtige handen van een leger van meiden en knechten voor het onderhoud van de gigantische kastelen en stadpaleizen, het bereiden van de maaltijden en de dagelijkse zorg voor de kinderen. In Victoria maken we kennis met hoofdkelner Penge die in tegenstelling tot Mr. Carson (uit Downton Abbey) veel minder scrupuleus te werk gaat, want in samenwerking met één van zijn livreiknechten heeft hij een lucratief handeltje in gebruikte kaarsen opgezet en hij deinst er niet voor terug om de installatie van gasverlichting te saboteren om z’n extra in komen veilig te stellen. Uiteraard zijn de keukens en de werkplaatsen ook de plekken waar alle soorten roddels de ronde doen die tot kleine schandaaltjes worden opgeklopt, maar u zal merken dat ze daarin upstairs – in de salons waar heren en hofdames de dienst uitmaken– nog een stuk beter zijn, want door het ontbreken van radio, televisie en Facebook, is roddelen voor iedereen zo wat het meest bruikbare alternatief. Daar doet de jonge Nancy Skerrett evenwel niet aan mee. Zij moet op haar tellen passen. Ze is aangeworven als kleedster van de koningin, maar tijdens de sollicitatie heeft ze gelogen over haar voorgeschiedenis. De aantrekkelijke Italiaanse chef-kok Francatelli valt voor haar lieve gezichtje, maar hij beseft dat Nancy het spel niet eerlijk heeft gespeeld…
Jenna Coleman (Dancing on the Edge, 2013; Doctor Who, 2012-2015) is een uitstekende Queen Victoria, een personage dat tegelijk macht en kwetsbaarheid uitstraalt, want omdat niemand haar geschikt acht voor de rol van koningin én haar concurrenten hun ambitie niet onder stoelen of banken stoppen, heeft de jonge vrouw redenen genoeg om aan zichzelf te twijfelen, terwijl ze anderzijds beseft dat de rol van koningin haar gewoon toekomt. Omdat ze jong en onervaren is, is Victoria impulsief en lichtjes onberekenbaar, en ook dat maakt Coleman probleemloos acceptabel zonder dat ze zich bezondigt aan overacting. Twee interessante vrouwelijke personages uit Victoria’s onmiddellijke omgeving zijn haar moeder, de Duchess of Kent (Catherine Flemming), een zenuwachtig en gestrest personage dat zich door haar minnaar laat manipuleren en daardoor het respect van Victoria verliest, en Baroness Lehzen (Daniela Holtz) die Victoria heeft opgevoed en voorbereid op haar rol als koningin. Het gaat in beide gevallen om Duitse actrices die o.a. in series als Tatort of Der Alte te zien waren, maar die niet eerder voor een grote internationale productie zijn geselecteerd, wat bij deze is rechtgezet, want wat ze in Victoria doen is van hoge kwaliteit.
Bij de mannelijke rollen valt vooral Rufus Sewell op als Lord Melbourne, de Engelse premier die de kersverse koningin introduceert in het wereldje van macht en politiek. Uit hoofde van zijn functie is Melbourne uiteraard een belangrijk personage, maar hij beseft dat hij voorzichtig moet zijn want de koningin is jong en onervaren en zijn (politieke) vijanden zouden maar wat graag een schandaal uitlokken om hun beider positie in gevaar te brengen. Rufus Sewell kwijt zich uitstekend van zijn taak en voert een personage ten tonele dat voorzichtigheid en realisme hoog in het vaandel voert en dat er alles aan doet om de kroon niet te ontbloten, zoals dat in het milieu wordt genoemd. De Duitse Prins Albert is wellicht het saaiste personage dat ooit in een tv-serie is opgevoerd, maar schijn bedriegt, want hij is vooral een denker en een pragmaticus, een man voor wie inhoud belangrijker is dan vorm. Hij heeft het overigens veel minder moeilijk met het feit dat zijn vrouw het voor het zeggen heeft dan met de constatering dat men voor een Engelse prinsgemaal maar weinig interessants in petto heeft. Tom Hughes is uitstekend op dreef in deze overwegend introverte rol, tegelijk toont hij de warme inborst van Prins Albert en zijn innerlijke vuur om met dingen bezig te zijn die het verschil maken, zoals de afschaffing van de slavernij of de promotie van wetenschappelijke vindingen.
Prins Ernest is het tegenbeeld van zijn jongere broertje Albert: een extroverte en goed uitziende kerel die geniet van het leven en die van de vrouwtjes houdt. David Oakes (The Borgias, 2011-2013; World Without End, 2012 en The Pillars Of The Earth, 2010) behoort tot de bekendere acteurs in de cast en hij slaagt erin om elke scène te domineren waarin z’n personage prins Ernest aan bod komt. Een hele prestatie! Sir Robert Peel (Nigel Lindsay) leren we in de tweede helft van dit eerste seizoen kennen op het moment dat Lord Melbourne na het huwelijk van Victoria en Albert op de achtergrond verdwijnt. Hij is de belangrijkste man in het Tory-kamp, maar als politiek tegenstrever van Melbourne ligt hij bij Victoria niet goed. Daarin zal prins Albert verandering brengen, want hij deelt niet alleen de interesses van Peel inzake wetenschap en industrie, de beide mannen zitten ook op dezelfde golflengte wat betreft de afschaffing van de slavernij in de koloniën. Nigel Lindsay voert aanvankelijk een wat stijve en gereserveerde Robert Peel ten tonele, want die is net zoals zijn partijgenoten weinig opgezet met de komst van de jonge Duitser als echtgenoot van Victoria. Maar Peel zal ook de eerste zijn die voor de nieuwkomer in de bres springt als blijkt dat die zijn ideeën deelt.
De toepasselijke soundtrack is van de hand van Martin Phipps (War & Peace, 2016; Peaky Blinders, 2013) en Ruth Barrett (Wallander, 2010).
