FILM
Een barbier (Charlie Chaplin) raakt tijdens de eerste wereldoorlog gewond na een vliegtuigcrash en belandt in een ziekenhuis waar hij jaren verblijft vanwege geheugenverlies. Eenmaal teruggekeerd naar de stad, heropent hij zijn oude barbiershop, maar merkt al gauw dat zijn wijk in een getto veranderd is. Adenoid Hynkel (Charlie Chaplin), dictator van Tomania, regeert met ijzeren hand en wil de joden uitroeien. Hynkel wordt bijgestaan door Garbitsch, zijn rechterhand en tevens minister van Propaganda die achter de schermen de touwtjes stevig in handen heeft. Het joodse getto wordt telkens opgeschrikt door de felle en agressieve toespraken van Hynkel en eens te meer wordt hun wijk belegerd door de vijandige troepen. Maar Hynkel heeft nog meer katten te geselen. Zijn aartsrivaal Napaloni, dictator van Bacteria, wil net als hij een buurland binnenvallen. Dit zint Hynkel niet en hij nodigt Napaloni uit om deze kwestie onder vier ogen te bespreken. De gebeurtenissen escaleren wanneer Hynkel per vergissing wordt aanzien als de joodse barbier en gearresteerd wordt. De barbier op zijn beurt krijgt tot zijn eigen grote verbazing de rol van dictator toebedeeld...


Toen Chaplin bekendmaakte dat hij in een satirische aanklacht tegen het opkomende nazisme, Hitler en diens houding tegenover het joodse volk op de korrel wou nemen, stootte hij aanvankelijk op enig verzet. Van Hollywood tot Engeland adviseerde men hem om van deze plannen af te zien. Wanneer president Roosevelt zelf het licht op groen zette, was elke vorm van tegenwind uit de weg geruimd. Chaplin financierde trouwens de hele film zelf. Hij wou hiermee een politiek statement maken. En dat was niet de eerste keer dat hij stelling nam. Enkele jaren voordien stelde hij al de wankele economische toestand aan de kaak in Modern Times.

Het toeval wil dat Chaplin en Hitler geboren zijn in dezelfde week van hetzelfde jaar, met beiden heel uiteenlopende levenswandels. Om Hitler te imiteren, bestudeerde Chaplin ettelijke newsreels met toespraken van de dictator. Ook de theatrale aanpak en de mimiek worden in The Great Dictator extra in de verf gezet. Op een briljante manier vertolkt Chaplin de rol van Hynkel. Tijdens de hevige toespraken brabbelt Chaplin een onverstaanbaar Duits taaltje en gesticuleert hij er op los. De gelijkenissen tussen hem en Hitler zijn echt wel treffend. Daarnaast neemt hij de rol van de joodse barbier op zich en dat personage zorgt dan eerder voor de visuele humor, de slapstick zoals we die al eerder zagen in zijn vorige films. Acteur Jack Oakie vormt met zijn uitstekende vertolking van Napaloni (karikatuur van Mussolini) het perfecte tegengewicht voor Hynkel waarbij de aandacht gelijkmatig tussen de personages verschuift. De film bevat vele memorabele scènes waaronder de scheerscène op de tonen van Brahms Hungarian Rhapsody No. 5, Hynkels dansje met de plastieken wereldbol en de onderlinge psychologische strijd met Napaloni waarin beide dictators zichzelf verheerlijken door telkens de hoogste plaats in de hiërarchie op te eisen.


BEELD EN GELUID
Het gehele oeuvre van de Chaplin Collection werd door MK2, één van de grootste film- en videodistributeurs in Frankrijk, onder handen genomen. Zij deden beroep op de Cinematheek van Bologna, reeds jarenlang conservator van Chaplins werk. De pelicule werd digitaal omgezet en gerestaureerd. Dat MK2 hun werk goed verricht hebben, merk je aan de goede en contrastrijke beeldkwaliteit waarbij de meeste printbeschadigingen en andere oneffenheden grotendeels werden verwijderd. De geluidstrack werd eveneens geremastered, zowel de originele monotrack als de nieuwe Dolby Digital 5.1 werden onder handen genomen. Deze laatste klinkt wat helderder en ook het geluid is beter gespreid.


EXTRA’S
Deze release is als dubbeldisc op de markt gebracht waarbij de extra’s zich integraal op het tweede schijfje bevinden.

The Tramp and the Dictator (55 min. - Nederlands ondertiteld)
Deze uitgebreide documentaire toont de levensloop van zowel Chaplin als Hitler. Beiden werden geboren in dezelfde week van hetzelfde jaar. Aan de hand van vele interviews, archiefbeelden en foto’s wordt van beide carrières een interessant beeld geschetst. Tevens krijgen we achtergrondinformatie over de totstandkoming van de film waarvan de productie lang bleef aanslepen.

Unieke kleuropnames (25 min.)
Sydney Chaplin filmde tijdens de opnames van The Great Dictator met een kleurencamera. Hier kan je genieten van talrijke kleurenscènes uit de film. Er wordt nergens gesproken wat maakt dat het na een tijdje enigszins eentonig wordt.

Scène Charlie the Barber (7 min.)
Twintig jaar voor The Great Dictator draaide Chaplin reeds een scène in een barbierszaak voor zijn toenmalige kortfilm Sunnyside. Deze scène haalde de eindmontage niet. Deze scène vertoont vele gelijkenissen met de scène zoals we die in The Great Dictator te zien krijgen.

Scène uit Monsieur Verdoux (3 min. - Nederlands ondetiteld).

Scènes uit elke film van de Chaplin Collection.

Fotogalerij met wereldwijde filmposters van The Great Dictator.


CONCLUSIE
Chaplin durfde indertijd als enige de opmars van Hitler te hekelen. Het resultaat is The Great Dictator, een scherpe satire boordevol subtiele aanklachten, maar evengoed doorspekt met leuke en aanstekelijke humor. De technische presentatie van deze dvd mag zeker gezien worden en bij de extra’s springt voornamelijk de documentaire in het oog. Deze dvd is een aanrader zonder meer.