SERIE
De reacties van mijn collega's hier op DVDInfo waren redelijk meewarig toen ik aankondigde dat ik de bespreking van het eerste seizoen van FC De Kampioenen op mij zou nemen. Terwijl intussen op de VRT de aftrap is gegeven voor het vijftiende seizoen, is Universal - eindelijk - begonnen met de uitgave van de oudere afleveringen op dvd. FC De Kampioenen is redelijk volks vertier, maar staat al onafgebroken nummer één in de kijkcijfer-toppers; zelfs de heruitzendingen trekken meer volk dan de andere pogingen tot sitcoms die de VRT de afgelopen jaren heeft gelanceerd, zoals RIP, Freddytex en andere ongein. Toch meen ik dat FC De Kampioenen door de rake typering en de herkenbare situatiehumor ver boven zijn contemporaine soortgenoten uitsteekt, met name gedrochten als De Kotmadam, Benidorm, De Strangorianen of alle misbaksels van de hand van Ruud De Ridder, man achter het Echt Aantwaarps Theater. FC De Kampioenen is een stuk minder ranzig, is opgenomen voor een echt publiek in plaats van met een lachband, en is gewoon globaal genomen geestiger, alhoewel het natuurlijk geen high-brow Britse comedy als Fawlty Towers is.



Voor wie de laatste jaren op Mars of in Nederland heeft gewoond (alhoewel de serie daar ook bekeken wordt) even een inleiding: FC De Kampioenen is zonder tegenstand de slechtste voetbalploeg van Vlaanderen. Ze kunnen eenvoudigweg niet meer verder degraderen, omdat er onder hen geen andere divisie meer bestáát, en zelfs in de huidige divisie bengelen ze zodanig aan de staart, dat de trainer, Oscar Crucke (Carry Goossens) uit pure frustratie het scorebord ondersteboven heeft gehangen. Zijn vrouw Pascale (Danni Heylen) beklaagt zich voortdurend over de uitgebluste carrière van haar man, en probeert tegenover de anderen in het algemeen en haar zus Madeleine in het bijzonder een schijn van "beter volk" op te houden, alhoewel het koppel voor de kost een café uitbaat. Hun enige kind is hun tienerdochter Bieke (An Swartenbroeckx) die op een leeftijd gekomen is waarop een bezorgde vader nog het liefst een ketting rond haar nek zou leggen. Bieke is een losbol, maar ze wordt erg kort gehouden omdat ze iets té graag feest. Wie ook een liefhebber van feestjes is, is voorzitter-sponsor Balthasar Boma, eigenaar van een vleesfabriek waar zelfs Vetsmelter Verkest zich zou schamen. Zijn worst is niet te vreten, Boma sjoemelt dat het een lieve lust is én hij smijt graag met geld uit zijn schier onuitputtelijke familiefortuin, liefst in de richting van het plaatselijk bordeel, de Pussycat, of naar ander vrouwelijk schoon. Hij heeft vooral een boon voor Pascale, die alle moeite van de wereld doet om zijn avances af te wijzen, maar zich daar soms toch ook bij laat gaan.



Alhoewel voetbal me elf wordt gespeeld, focussen we in deze reeks toch op twee van de voornaamste spelers en hun familie. Spits Pico Coppens (Walter Michiels) is de antagonist van Boma: een groen politiek geëngageerd schoolmeestertje die leeft voor zijn sport en na de uren bijklust in het zwart door beschadigde tv's te repareren, alletwee zaken waar zijn vrouw Doortje (Ann Tuts) niet echt blij mee is. Doortje is een redelijk preutse en overdreven devote seut die regelmatig de vloer met zich laat aanvegen. Doortje werkt als secretaresse bij garage DDT. De andere speler is keeper Xavier Waterslaeghers, een man zonder andere ambities dan zo veel mogelijk "dagschotels" (pinten bier) te pakken op zo kort mogelijke tijd. Xavier is korporaal in het Belgische leger - voor zijn examen sergeant is hij keer op keer gebuisd - en heeft het voortdurend aan de stok met zijn oversten. Hij is getrouwd met de flamboyante Carmen (Loes Van den Heuvel), een opgedirkt viswijf die voor de kost - ook al in het zwart - kuisvrouw speelt bij Boma. Carmen draagt duidelijk de broek ten huize Waterslaeghers, figuurlijk dan, want letterlijk is de kleinste minirok nog te groot. Carmen paft als een Turk, zuipt als een Rus en vloekt als een ketter. De laatste van de negen hoofdrolspelers is de buurman van café De Kampioenen, de kleine zelfstandige garagist Dimitri De Tremmerie, door zijn vrienden en vijanden minzaam bekend als DDT. DDT is een naar en vies mannetje, altijd belust op geld, zo gierig als een pin en op gebied van automechanika de grootste sjoemelaar die er bestaat. De spanning tussen hem en De Kampioenen wordt door hun wederzijdse pesterijen ten top gedreven, en voor elke ruit die bij hem wordt ingeschopt heeft hij alweer een achterbakse truc achter de hand om zijn buren terug te pakken.



Het geheim? Wel, de cast is niet zo bijzonder getalenteerd, maar iedereen heeft wel een mooi bij zijn persoonlijkheid passende rol toebedeeld gekregen. Zelfs Jacques Vermeire, anders niet echt het toonbeeld van goede smaak, heeft met de rol van de gierige garagist Dimitri De Tremmerie toch wel dé rol gekregen die op zijn lijf geschreven is. Vermeire heeft zich overigens na het achtste seizoen uit de reeks teruggetrokken om programma's te gaan maken voor de commerciële omroep, zoals verwacht niet met het verhoopte succes. Het is dat de rol van DDT hem op het lijf geschreven is, wat tegelijkertijd zijn sterkte en zijn zwakte is, omdat het zijn beperkt talent onderstreept. Ook Carry Goossens (overstap naar VTM) en Walter Michiels (psychische en gerechtelijke problemen) zijn na het vierde seizoen opgestapt. Michiels werd vervangen door Ben Rottiers als Pol, de neef van Dimitri, en de bijrol van Herman Verbruggen als de stuntelige Marc Vertongen, DJ van Radio Hallo, werd opgewaardeerd naar een hoofdrol. Vermeire werd twee seizoenen lang opgevolgd door Jakob Beks als Xaviers neef Bernard, die de garage van DDT heeft omgevormd tot een restaurant. Zijn hyperflamboyante stijl deed het niet bij het publiek, en bij aanvang van seizoen 11 werd hij uit de reeks geschreven ten voordele van Jaak Van Assche, die als de antiquair/brocantier/bedrieger Fernand Costermans weer degelijker weerwerk aan de voetballers kon bieden, en die nu al vijf seizoenen meedraait.



Maar op deze collectie is het nog genieten van FC De Kampioenen in hun originele bezetting, vóór het transferseizoen was begonnen. De scenaristen moesten hun weg nog duidelijk zoeken, en experimenteren soms met een paar surrealistische trekjes; Carry Goossens toont in enkele afleverigen (zoals in Koopjes) dat hij vaak naar Basil Fawlty heeft gekeken, en alhoewel je de pointes van de grappen van achter de backlijn ziet aankomen, zit het wel snor met de timing. Ook doen de acteurs nog niet te vaak aan overacting, een zonde waarin Loes Van den Heuvel in de recentere seizoenen zich wel eens vaker aan bezondigd heeft. Zoals gezegd is het niet het uitblinken in talent van deze of gene acteur die de reeks aantrekkelijk maakt, dan wel het samenspel tussen de verschillende botsende persoonlijkheden. Of hoe de som soms méér kan zijn dan de samenstellende delen...



AFLEVERINGEN
1. De nieuwe truitjes
De spelers van FC De Kampioenen zitten ongeduldig te wachten tot voorzitter Balthasar Boma de lang beloofde nieuwe truitjes brengt. Van de topmatch tegen de ploeg van de brandweer wil Boma gebruik maken om zijn worstenfabriek wat gratis publiciteit te geven. DDT is echter nijdig omdat de Kampioenen alweer een ruit hebben ingeschopt, en belt, zich uitgevend voor Pico, naar de spuiters om te zeggen dat de match is afgelast.

2. Koopjes
Oscar heeft een verrassing gekocht voor Pascale: een videocamera - eigenlijk een cadeautje voor hemzelf, dus. Pascale heeft echter ook zich eens goed laten gaan en een antieke kast aangeschaft. Oscar heeft de camera in een wasmand in de kast verkocht, en in zijn verstrooidheid, denkende dat de kast een afdragertje van Boma is, voor een schijntje aan DDT verkocht, die als enige onmiddellijk besefte dat de kast echt antiek was.

3. Vogelvrij
Het is ruzie ten huize Coppens: Doortje is het beu om te moeten leven in een huis vol te repareren tv's, en Pico trekt nijdig met een pak friet naar het café van de Kampioenen. Het is ook ruzie ten huize Waterslaeghers: Xavier durft aan Carmen niet vertellen dat hij gezakt is voor zijn examen voor sergeant, én hij jaagt haar ook nog eens de kast op met zijn parkieten. Ook hij trekt nijdig met een pak friet naar het café van de Kampioenen. De twee verloren zielen verdrinken hun problemen, en zo zat als een zalm breken ze 's nachts in bij DDT, in de wagen van Boma, die in ruil voor een reclamebord van DDT Oke Cars met Dimitri een deal heeft gesloten om zijn wagen te laten repareren.

4. Het record
Oscar betrapt Boma wanneer die Pascale probeert te versieren. In een ogenblik van overmoed stelt hij dat De Kampioenen financieel niet afhankelijk zijn voor hun behoeften van Balthasars gulheid. Om dit te bewijzen zal Pico tijdens een benefiet het wereldrecord fietsen op een home-trainer trachten te verbeteren. De middenstandsvereniging heeft er 35.000 frank voor veil als Pico in zijn opzet slaagt, dus Boma en Dimitri hebben er alle belang bij om de poging te saboteren. Xavier botst intussen met zijn oude vriend omdat Carmen hem heeft gedwongen om een kraampje te installeren waar de mensen kunnen wedden dat Pico niét slaagt in zijn recordpoging.

5. Doortje
Doortje ondervindt nog maar eens dat zij voor Pico op de laatste plaats komt, na de politiek, de school, kapotte tv's en uiteraard de voetbalploeg. De twee maken openlijk ruzie in het café, en Pico weigert om de tweede helft van de belangrijke match tegen het leger mee te spelen (wat niet zo erg is, aangezien een 5-0 forfait feitelijk winst is voor De Kampioenen, want na de eerste helft staan ze al met 6-0 achter!) Doortje weigert die avond om naar huis te komen, en duikt onder bij Oscar en Pascale. DDT doet haar intussen een voorstel: hij heeft een vrouw nodig... om zijn boekhouding te doen!

6. Transfer
Boma is van plan om Pico Coppens aan een voetbalmakelaar van eerste provinciale te verkopen. Pico ziet dat beetje extra geld wel zitten, want het idee dat Doortje nu als secretaresse bij DDT werkt, zint hem allerminst. Xavier en Bieke zien het vertrek van Pico maar met lede ogen aan, en de speler die Pico komt vervangen is al helemaal een watje. DDT heeft intussen problemen met Doortjes zin voor orde...

7. Carmens wasmachine
Bij Xavier en Carmen stromen de rekeningen onophoudelijk binnen, en bovendien geeft Carmens wasmachine de geest wanneer het haar beurt is om de tien kilo modder van de truitjes te scheiden. Xavier gaat als klusjesman in dienst bij DDT, maar hij wil niet dat iemand weet dat hij meeheult met de vijand. Carmen heeft de kapotte wasmachine naar Oscar gebracht, en Boma zou graag hebben dat Pico zijn kapotte autoradio repareert. Uiteindelijk stappen zij allebei naar DDT en komen de reparaties op het to do-lijstje van Xavier terecht.

8. De ster
Bieke heeft een brief ontvangen waarin staat dat ze mag meedoen aan een soundmixshow op TV. Door Pascales nieuwsgierigheid is iedereen al op de hoogte van de inhoud, behalve Bieke zelf. Boma ziet direct de zaken groots: met Bieke als anker wil hij een commercieel televisiestation uit de grond stampen. Uiteraard heeft hij in dergelijk geval geen geld meer om ook nog eens een voetbalploeg te sponsoren... En dat is net waar Dimitri op wacht: die wil het veld kopen om een deftige weg naar zijn infrastr-str-str...dingens aan te leggen.

9. Crisis
Na de zoveelste acht-nul tegen stelt Boma op Radio Hallo de positie van Oscar als trainer openlijk in vraag. Pascale is het bovendien kotsbeu om dag in, dag uit niets anders te moeten horen dan over voetbal. Aangestookt door Doortje en (vooral) Carmen, dreigt ze met haar koffers te pakken. Oscar heeft echter alleen nog maar oog voor de match waar zijn lot van zal afhangen, en hij traint zijn spelers half kreupel.

10. Voetbalploeg zoekt trainer
Oscar is bij de Kampioenen aan de deur gezet als trainer, maar hij maakt zich - uiteraard - meer zorgen over het feit dat Pascale bij Boma is ingetrokken. Pico en Bieke proberen een plannetje uit te dokteren om de ploeg en de trainer terug bij elkaar te krijgen, zelfs al betekent dat dat ze de tegenstanders moeten omkopen. Pico maakt zich intussen zorgen dat DDT Doortje tracht te versieren.

11. Het geld of het veld
Nu Oscar terug trainer is, voelt Boma zich geschoffeerd, en hij is van plan het veld te verkopen aan DDT. De kampioenen krijgen er echter lucht van, en proberen alles om Boma van "zijn gedacht" te doen veranderen. Zelfs als dat betekent dat ze het ultieme wapen tegen Boma - Pascale - moeten inzetten. Alleen Oscar, die wanhopig op zoek is naar een stapel keukenhanddoeken, is compleet niet op de hoogte van wat er gaande is.

12. Verkiezingen
De mislukte poging van Boma om het veld aan Dimitri te verkopen, hebben voor een vertrouwenscrisis binnen de ploeg gezorgd. Pico dringt aan op nieuwe voorzittersverkiezingen, en Pascale schuift Oscar, die eigenlijk liever trainer zou blijven, naar voor als tegenkandidaat tegen Boma. Onverwachts komt er ook nog een derde kandidaat opzetten: DDT krijgt bezoek van zijn bazige moeder (een schitterende Jenny Tanghe), die een voorzittersrol voor haar zoon wel ziet zitten. De kandidaten bereiden zich voor op de 3 proeven: een theoretisch examen over het voetbalreglement, penalty's trappen tegen Xavier en... vrijgevigheid!

13. Omkoopschandaal
De Kampioenen spelen een match tegen The Knockers, die hiermee de competitie kunnen winnen, als ze tenminste met vier doelpunten verschil kunnen winnen. Een louche figuur, een zekere Bemelmans, benadert DDT met de vraag of die als tussenpersoon zou kunnen fungeren om Oscar, Pico en Xavier om te kopen. Nadat Pico DDT fysiek duidelijk heeft gemaakt welk lot iemand beschoren is die de Kampioenen probeert om te kopen, besluit DDT om niets te zeggen over het geld, maar tegenover Bemelmans te doen alsof de Kampioenen akkoord gaan. Verliezen met meer dan 4 doelpunten doen ze immers sowieso. Doortje heeft echter een dictafoontje van Pico cadeau gekregen, en heeft lucht gekregen van de conversaties tussen DDT en Bemelmans. In de veronderstelling dat hun echtgenoten elk 10.000 frank rijker zijn geworden, gaan Carmen, Doortje en Pascale een middagje koopjes doen.



BEELD EN GELUID
De afleveringen staan verspreid over twee discs, zeven op de eerste en zes op de tweede. Het bronmateriaal is redelijk oud, en je mag je hier dan ook niet aan een transfer verwachten die enigszins lijkt op de recentere dvd-series op TV. De kleuren zijn nergens echt stabiel, en vooral grote lichtgekleurde vlakken, zoals de textuur van Boma's minibusje, vertonen grote kleurschommelingen. In elke aflevering zitten er bovendien wel een paar video- of andere artefacts, niet genoeg om de dvd onbekijkbaar te maken maar toch teveel om een hoge score voor beeld toe te kennen. In aflevering 2 zit er ergens een lijn die het video-karakter van het bronmateriaal verraadt, de kleurbalans in afleveringen 10 en 12 is totaal zoek - de kleuren flikkeren, en vooral de rode tinten, zoals de trui van Bieke, lijken precies gemaakt uit het soort glitterstof dat normaal alleen Nicole en Hugo dragen op een Songfestival. In afleveringen 3, 5, 8 en 9 zijn er op bepaalde momenten zeer slechte gevallen van pixelization te zien. Andere afleveringen, zoals 4, halen dan weer een ruime voldoende. Ik moet natuurlijk iets milder zijn voor een transfer van ouder bronmateriaal, maar het ontbreken van stabiliteit werkt toch danig op de zenuwen! Het geluid scoort enigszins beter: FC De Kampioenen heeft slechts een eenvoudige stereospoor meegekregen, maar dat is ten eerste inderdaad het originele geluidsspoor, en ten tweede heb je bij een comedy zonder noemenswaardige achtergrondmuziek niet meer dan een goed verstaanbare dialoog nodig, en die hebben we dus. Ondertiteling is niet aanwezig op deze disc.



EXTRA'S
Ook Universal springt op de bandwagon met een verplicht te bekijken trailer tegen dvd-piraterij. Wij ergeren hier ons een bult aan, niet omdat we voorstander zijn van het kopiëren van dvd's, integendeel, maar omdat we menen dat échte piraten zich hier niets van gaan aantrekken, en de modale consument alweer verplicht wordt om, met alle begincredits tesamen, bijna twee minuten (!) te moeten wachten vooraleer je de afleveringen kan selecteren. Aangezien dit typisch discs zijn die je in meerdere kijkbeurten bekijkt, is zo'n trailerblok een nachtmerrie voor elke dvd-liefhebber, en kijk je er al tegenop om de schijven te gaan bekijken, omdat je weet wat er volgt. Als we dan eindelijk in het hoofdmenu zijn geraakt, krijgen we de keuze tussen het individueel selecteren van de afleveringen en een play all-functie. Een beetje slordig is dat de afleveringen zelf niet meer zijn onderverdeeld in hoofdstukken - elke aflevering duurt toch zo'n klein half uurtje. Er zijn dus geen andere menuschermen: er staat maar één geluidstrack op en geen ondertiteling.

Op de tweede disc vinden we nog een 23 minuten durende making of-documentaire, blijkbaar ter gelegenheid van het vijftiende seizoen, waarbij de leden van de cast één voor één hun rol, herinneringen aan hun eerste draaidag en toekomstplannen mogen komen debiteren. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat het om de cast in de huidige bezetting gaat, dus o.a. mét Jaak Van Assche, Herman Verbruggen en Ben Rottiers, en zonder Jacques Vermeire, Walter Michiels en Carry Goossens. Daarnaast krijgen we nog vijf minuten aan bloopers, ditmaal wél horend bij afleveringen uit dit eerste seizoen.

CONCLUSIE
FC De Kampioenen is toch wel een leuke comedy, en zeker de eerste paar reeksen getuigen van een zekere nieuwe frisse wind die destijds door de gangen van de NIR / BRT / BRTN / VRT / Brussel Vlaams waaide. De afwerking van de dvd is zeer rudimentair, maar de videobanden kunnen nu eindelijk definitief naar het stort. We hopen dat Universal van plan is om ook de volgende seizoenen uit te brengen.

Alle afbeeldingen (C) VRT