INLEIDING
Ik heb al reeds een tijdje de UK-versie van deze titel in mijn bezit, omdat ik nogal nieuwsgierig was geworden naar het andere werk van regisseur John Madden na Shakespeare In Love. Bij een recent bezoek aan een grote mediaketen waarvan de initialen MM zijn, merkte ik dat RCV een box met 10 Britse films had uitgebracht met onder meer een Nederlands ondertitelde versie van deze Her Majesty Mrs. Brown in. Aangezien de andere 9 titels mij niet konden bekoren, ben ik vervolgens op zoek gegaan naar de losse versie hiervan. Na lang zoeken heb ik toch een winkeltje gevonden die de releases los verkocht, zij het tegen 5 euro per stuk waar de box anders 20 euro kost voor de 10 films samen. Enerzijds heb ik hier dus 5 euro voor betaald in plaats van 2 euro; ik bekijk het echter zo dat ik daarentegen 15 euro heb bespaard doordat ik anders met 9 andere films opgezadeld zat die me hoegenaamd niet interesseren. De laatste tijd word ik overspoeld door films waarvan ik oorspronkelijk een buitenlandse versie in huis had omdat we in de Benelux verstoken bleven van een Nederlands ondertitelde versie. Ik denk dan onder meer aan Great Expectations met Robert De Niro, Ethan Hawke en Gwyneth Paltrow of één van mijn jeugdfavorieten, The Breakfast Club, die na talloze valse aankondigingen eindelijk wél is verschenen. In Love And War. Muriel's Wedding. De laatste maanden kon mijn geluk echt niet meer op. En nu ook nog Her Majesty Mrs. Brown? Groot was dan ook mijn teleurstelling toen ik een blik wierp op de technische specificaties, maar daarover verder meer.




FILM
Na de dood van haar prins-gemaal valt koningin Victoria (Judi Dench) in een staat van onverschilligheid. Ze trekt zich terug in haar paleizen, niemand van het personeel mag nog naar binnen of naar buiten zonder haar toestemming, en de sfeer is nog het beste te beschrijven als een jaren durende koffietafel. Tory-eerste minister Disraeli (Antony Sher) maakt zich niet al te veel zorgen over het feit dat de koningin plots ook geen zin meer heeft om het land te besturen, maar moet af en toe de republikeins gezinde volksvertegenwoordigers in bedwang houden, terwijl hij volop bij de prins van Wales (David Westhead), de vermoedelijke nieuwe monarch, kan slijmen naar hartelust. Met lede ogen moet de hofhouding toezien hoe de koningin een vertrouwenspersoon van wijlen haar man, de Schot John Brown (Billy Connolly) vanuit het koninklijke buitenverblijf Balmoral naar Windsor laat overkomen om de paarden te verzorgen. Alhoewel Brown geen blad voor de mond neemt, en bij hun eerste ontmoeting zelfs met een zeer ongepaste opmerking hare majesteit choqueert, kan hij door zijn koppigheid haar toch bewegen om tenminste dagelijks een wandeling in open lucht te maken. Stukje bij beetje krijgt Queen Victoria terug zin in het leven, maar van het opheffen van de officiële rouw of het hernemen van haar officiële functies is vooralsnog geen sprake. Naarmate de jaren verstrijken trekt Victoria zich terug op Balmoral, en eigent John Brown zich meer en meer de positie van lijfwacht / beschermengel / hoofdbediende toe. Hiermee maakt hij zich ongelofelijk veel vijanden, niet alleen onder het andere personeel, maar zelfs onder het gewone volk die de "roddels" over de nieuwe "minnaar" van de koningin als zoete koek slikken.

Vlak voor Shakespeare In Love leverde regisseur John Madden ook al een pracht van een historische kostuumfilm af. De film speelde natuurlijk handig in op de tijdelijke heropleving van het Britse kostuumdrama in de tweede helft van de jaren '90, wanneer ook regisseurs als Shekhar Kapur (Elizabeth) goed in de markt liggende bio-pics over the ancient British way of life, liefst dan nog van adellijke figuren, hadden lopen. Dat Madden daarbij Judi Dench als koningin castte, lijkt de goede keuze, gezien de manier waarop ze in Shakespeare In Love niet meer nodig zou hebben dan een knip van haar wimpers om de wispelturigheid van Elisabeth I gestalte te geven. Maar de keuze voor de voornamelijk in comedy's spelende Billy Connolly als de flamboyante maar uit het goede hout gesneden Schot John Brown is op zijn minst verrassend te noemen. Alle lof overigens voor Connolly, want hij steelt in deze prent werkelijk de show. Zijn karakter maakt in de film ook de grootste evolutie door, gaande van de onverantwoorde stijfkop tot de tot in het paranoïde bezorgde trouwe dienaar van de koningin, maar telkens met zijn pose respect afdwingend. Voor de rest heeft Madden voornamelijk oog voor het historisch correct in beeld brengen van de grillen van het hof tijdens de heerschappij van Victoria: als zij stopt met eten, moet iedereen aan tafel automatisch ook stoppen met eten, en als zij en de prinsessen besluiten om pootje te gaan baden, dan kan dat natuurlijk alleen wanneer de dames in kwestie "zedig gekleed" zijn - lees: tot aan de hals ingepakt, in meerdere lagen. Het scenario is natuurlijk de zoveelste variant op de onmogelijke, platonische liefde tussen de verschillende standen, maar het verhaal is ook tegelijkertijd het verhaal van het verwerken van een rouwperiode voor een erg geliefde echtgenoot, en is wat dat betreft zeker niet pompeus of overdreven, zoals dit soort film wel eens pleegt te zijn. Maar zelfs zonder dit alles is het uitspelen van twee zeer goede acteurs, Dench en Connolly, die hun rol minutieus onder de knie hebben en erg goed op elkaar inspelen, alleen al een bestaansreden voor deze film.



OPEN BRIEF AAN RCV

Hier stond oorspronkelijk een oproep aan RCV om zich te bezinnen over hun recente releasepolitiek. Aangezien de reviews op onze site nogal hevig circuleren, en om te vermijden dat dit essay binnen de kortste keren zou van de voorpagina verdwijnen, hebben we besloten om dit als apart artikel te plaatsen. U kan de volledige tekst hier lezen!

BEELD EN GELUID
Zoals in dit artikel uitgebreid betoogd heeft men voor deze release een 1.33:1 pan en scan-versie genomen in plaats van de 1.85:1-versie die onder meer te vinden is op de eerder besproken UK-versie. Deze is bovendien ook nog eens van lamentabele kwaliteit: in sommige donkere scènes is er nauwelijks detail te zien, de kleuren ogen niet fris en het contrast is duidelijk veel te donker. De print vertoont ook nogal wat beschadigingen. Dat de beeldcompositie finaal naar de botten is mag na het lezen van bovenstaande open brief wel duidelijk zijn, zeker? De 2.0-track is ook aan de gebrekkige kant: een ruimtelijk gevoel komt er helemaal niet uit, en bijvoorbeeld de regenval in één van de scènes klinkt buitensporig dof. Het enige positieve wat we over deze geluidstrack kunnen zeggen is dat de dialogen verstaanbaar zijn.




EXTRA'S
De cross-promotionele trailers die automatisch opstarten voor het begin van de hoofdfilm moeten we eerder onder de E van Ergerlijk klasseren dan onder de E van Extra's. Vroeger werden deze ergens in het menu ondergebracht; ook hier weer speelt de kortzichtigheid van RCV troef, die denken dat als deze niet voor de film gemonteerd worden, de consument ze niet bekijkt. Ook daarin zou U zich kunnen vergissen, want een filmliefhebber interesseert zich meestal toch wel voor andere films, en slechts weinig mensen zullen, als ze al één extra bekijken, cross-promotionele trailers aan hun neus laten voorbijgaan. Het verplichtende karakter ervan werkt ook eerder afstotend dan aantrekkend.



CONCLUSIE
Een uitstekende film als Her Majesty Mrs. Brown werd door RCV in een compleet ondermaatse versie afgeleverd, die de spreekwoordelijke druppel is die de emmer doet overlopen. We kunnen in dit geval alleen maar adviseren om alsnog de UK-versie aan te schaffen, tenzij U echt geen jota Engels kent. Aan RCV: dit is een dringende oproep om het roer radicaal om te gooien en Uw releasebeleid eens danig door te lichten, want U jaagt enorm veel filmliefhebbers de stuipen op het lijf.