FILM
Kahro (Julian Glover), de keizer van Hebalon, pleegt op een avond zelfmoord, en laat een afscheidsbrief achter aan zijn zoon Hal Tara (James McAvoy), aan wie hij de troon overdraagt. In de brief waarschuwt hij hem goed op zijn zus Jhinna (Claire Skinner) te letten, alsook op te passen voor de machinaties van zijn verraderlijke oom Nezo (Derek Jacobi) en diens rechterhand, de voormalige legeraanvoerder Ghrak (Ian Hart). Tenslotte vraagt hij aan zijn zoon om vrede te bewerkstelligen met de Zerith, de traditionele aartsvijanden van Hebalon. De brief wordt echter door Nezo onderschept, die Kahro's zelfmoord re-ensceneert als een moord door de Zerith. Hal vertrekt daarom samen met zijn vaders generaal, Erito (David Harewood) op wraakmissie om de Zerith uit te moorden, terwijl zijn oom tijdelijk de troon bestijgt. Erito's gezin wordt echter met de dood bedreigd, en Nezo gelast hem om ervoor te zorgen dat Hal nooit meer levend terugkeert naar Hebalon. Op de vlucht voor Erito belandt de vermomde Hal bij de Zerith, en wordt verliefd op hun leidster, Zita (Catherine McCormack).



In Strings krijgen we een wondere sprookjeswereld van marionetten te zien, die qua sfeerschepping de vergelijking met Jim Henson's Dark Crystal tot een zekere hoogte kan doorstaan. De touwtjes die tot in het oneindig hoge doorlopen, zijn niet zomaar slecht gecamoufleerde attributen, maar maken een essentieel en existentieel deel uit van de wereld van de marionetten. Wanneer namelijke hun "levensdraad" wordt doorgesneden, sterven de poppen, zoals wordt geïllustreerd in het begin van de film, waarin de oude keizer Kahro zelfmoord pleegt door zijn eigen draad door te snijden; anderen, die lichaamsdelen zijn kwijtgeraakt tijdens de strijd, zoals Hal die een hand verliest tijdens een roekeloze vechtpartij, worden "gerepareerd" met onderdelen van andere, minderwaardige en minder fortuinlijke slavenpoppen. Zoals Zita ook aan Hal tracht bij te brengen, zijn de draden anderzijds ook een symbool van de mystieke verbondenheid van de poppen met elkaar, die erg treffend tot uiting komt in de connectie tussen Hal en zijn zus Jhinna. Deze Deense film is alleszins een buitenbeentje in zijn genre; de openingsshot is een montage van de poppenspelers die hun marionetten als het ware klaarzetten als pionnen op het schaakbord, alvorens het spel aanvangt. En met "het spel" bedoelen we een typisch drama met Shakespeariaanse inslag: zoon is nog te groen achter de oren om in de voetsporen van zijn vader te treden, kwaadaardige oom neemt maar al te graag zijn plaats in, zoon ondervindt intussen dat pappie eerder in de categorie "gewetenloze dictators" dan "verlichte despoten" thuishoort en moet een hele odyssee ondernemen om de zaken terug op orde te zetten. Wat in het begin uiterst verwarrend werkt, is dat de poppen "spreken" zonder lipsychronisatie. De motoriek van de marionetten is zelfs uiterst beperkt. Dit zou normaal geen nadeel mogen zijn, ware het niet dat vooral in het begin de personages nogal door elkaar praten, en in de donkere wereld van Klarlund de poppen erg op elkaar gelijken. Na een twintigtal minuten wordt dit soort van dialogen echter meer en meer een vanzelfsprekendheid.

Toch blijft de verhaallijn van Strings erg beperkt door het feit dat je nergens omheen kan dat het marionetten zijn, wat wel duidelijk Klarlunds bedoeling was. Deze delicate sprookjeswereld is echter een stuk complexer vormgegeven dan andere poppenwerelden: we zien onder meer hoe poppen "geboren" worden wanneer Eike (Samantha Bond), de vrouw van Erito, het "leven schenkt" aan een baby door één van haar eigen draden uit te trekken en deze als nieuwe levensdraad aan te koppelen aan het pasgeboren houtblokje. Wanneer Zita en Hal verliefd op elkaar worden, verstrengelen hun draden zich met elkaar (en nee, daarbij gaat het er niet zo achterlijk boers aan toe als de kinky doll sex-scène in Team America: World Police). Ghrak, die als straf voor het falen tijdens een veldslag door Kharo op twee na al zijn draden moest laten doorsnijden, loopt er zelfs seksueel gefrustreerd bij omdat Jhinna, wiens hand hem in betere tijden beloofd was, hem aankijkt als iets vies dat uit de grond is komen kruipen. Het contrast kan bijna niet mooier zijn: de frêle Jhinna is een porseleinen marionet, kwetsbaar en mager, slechts door een paar dunne draadjes bij elkaar gehouden - als het een actrice was geweest, zou ze geheid anorexia hebben gehad. Ghrak laat zich daarentegen op een blijkbaar voor poppen amorele wijze ombouwen met wisselstukken totdat hij er na een Frankenstein-achtige operatie met vreselijk enerverende zaaggeluidjes uit ziet als het marionetten-equivalent van Arnold Schwarzenegger - overigens:: een personage met een houten kop vol zaagsel die aan touwtjes wordt voortgeleid? De vergelijking is zó slecht nog niet!



Ondanks de beperkte mimiek van de poppen haalt Klarlund toch het maximaal mogelijke uit de al bij al toch erg voorspelbare film: de vormgeving is enorm mooi, goed doordacht en met gevoel voor evenwicht uitgesmeerd. Anderzijds geraakt de verhaallijn niet over de gekende fantasy-cliché's heen waarbij goed en kwaad worden uitvergroot tot een contrast waartegen zelfs de platst commerciële Disneyfilm een diepgaande en genuanceerde karakterschets tegen lijkt. Voor wie niet door de symboliek kan kijken, is de actie wat diffuus en weinigzeggend, behalve misschien dan in het beeld van de veldslag, waarin we de draden van de marionetten zien verteerd worden door vuur, en deze één na één levenloos neertuimelen; het slagveld ziet er achteraf dan ook uiterst spooky uit, net de nasmeulende resten van een open haard waar er hier en daar nog een half herkenbaar lichaamsdeel uitsteekt. Alhoewel er dus uiteraard geen druppel bloed vloeit, is dit toch een film die minder geschilkt is voor kinderen, ook al vanwege de moorddadige en seksueel gefrustreerde kantjes van sommige personages. Een beetje humor had misschien - en hier gaan we weer met flauwe woordspelingen - een pleister op het houten been kunnen zijn.

BEELD EN GELUID
Op deze release van Total Film krijgen we niet de originele Deense versie, maar een voor de internationale markt bestemde Engelse dub met onder meer James McAvoy, Catherine McCormack en sir Derek Jacobi. De geluidstrack is een Engelse Dolby Digital 5.1-track die nogal onevenwichtig klinkt, waarin het volume van de dialogen nogal fluctueert, en de geluidslandschappen eerder kunstmatig klinken. Wat de film nog wel een apart tintje meegeeft is de soundtrack van Jørgen Lauritsen, die erg thematisch aansluitend is opgebouwd rond harpmuziek. De single layer-disc wordt overigens maar matig benut voor de beeldkwaliteit: het 2.35:1-beeld is niet anamorfisch, en bij gewone uitrekking op een breedbeeldtelevisie valt hierdoor de ondertiteling gedeeltelijk buiten het beeld. Er zit enorm veel digitale ruis op het beeld, en in de donkere scènes is het contrast maar op zijn best matig te noemen.



EXTRA'S
Naast een bioscooptrailer krijgen we als enige extra een kwartier durend interview met bedenker/regisseur Anders Rønnow Klarlund voorgeschoteld.

CONCLUSIE
Pro: een film zoals deze heeft U waarschijnlijk nog nóóit gezien, en de manier waarop de touwtjes van de marionetten wezenlijk worden geïncorporeerd in het verhaal, getuigt van een grote zin voor originaliteit. Contra: "originaliteit" is dan weer wel het laatste woord waar we aan denken bij het samenvatten van het verhaal.