FILM
Het zal je maar overkomen: je gaat naar het ziekenhuis voor een vruchtbaarheidstest en je krijgt te horen dat je altijd al onvruchtbaar bent geweest wegens een extra X-chromosoom. Schokkend, uiteraard, want geen enkele man verneemt graag dat zijn zaad dor is. Kwestie van fierheid, uiteraard. Toch is er een probleem als je ondertussen een 13-jarige zoon blijkt te hebben...

Het overkomt Armin Minderhout (Peter Paul Muller), een dertiger, weduwnaar en vader van Bo, een gezonde en sportieve tiener. Op slag verandert de wereld voor Armin. Wie is Bo's vader?, vraagt hij zich af, terwijl hij in gedachten een stoet van bekende en onbekende mannen, kennissen en vrienden aan Monika's graf ziet passeren en de mogelijkheid afweegt of zij misschien iets hadden met zijn overleden echtgenote. Een proces van selectie en eliminatie komt langzaam op gang, waarbij Armin er niet voor terugschrikt om oude bekenden op te zoeken om zonder omwegen naar hun betrekkingen met Monika te informeren. De zoektocht is lastig en releverend, want de tijden waren anders, de gewoonten losser, en Monika (Carice van Houten) was een vrijgevochten jonge een aantrekkelijke jonge vrouw die zich vrijheden permitteerde die we nu nog altijd alleen van mannen plegen te accepteren.



Op een natte, donkere avond komt Armin onder een voorwendsel in het huis van een oude bekende in het oosten van het land terecht. Ellen (Halina Rijn), zijn vriendin én voormalige hartsvriendin van Monika, vindt dat hij het hele plan moet laten varen en de realiteit accepteren voor wat ze is, maar voor Armin is het gewoon van belang om te weten met wie Monika hem heeft bedrogen. In het oude woonhuis in Arnhem hoopt hij uitsluitsel te vinden voor zijn verdenkingen en het lot zit hem mee wanneer hij ontdekt dat de oudste zoon van de huidige eigenaar ook Bo heet. Wat Armin niét weet, is dat Ellen sinds altijd al op de hoogte is van de werkelijke toedracht. Zij weet wie Bo’s echte vader is.

De Passievrucht is de verfilming van de gelijknamige bestseller van de Nederlandse schrijver en journalist Karel Glastra van Loon. Het boek is inmiddels in meer dan 30 talen vertaald. Van Loon stierf in 2005 als gevolg van een hersentumor. Hij werd 42 jaar oud. In zijn verhaal tast hij de grenzen af van het vader- en zoon-zijn, vraagt hij zich af wie belangrijker is: de vader die je gemaakt heeft of degene die je opvoedt en je waarden en gedragsregels meegeeft voor de reis door het leven. In de verfilming van Maarten Treurniet beperkt de actie zich voornamelijk tot Armins zoektocht naar de biologische vader en naar de man die hem horens heeft gezet. De vader-zoon-relatie krijgt een flinke deuk wanneer Armin verneemt dat Bo niet zijn zoon is en de jongen vervolgens de waarheid hoort. Deze dramatische problematiek wordt jammer genoeg alleen van terzijde aangeraakt en een rechtstreekse confrontatie tussen beide mannen is niet aan de orde. Van dat uitstel komt uiteindelijk afstel en de existentialistische probleemstelling moet onherroepelijk de duimen leggen voor de whodunit. Die is niet alleen verrassend, maar ook origineel en geloofwaardig. Toch blijft er bij het happy end een gevoel hangen alsof niet alle mogelijkheden zijn benut, want hoe verwerkt Bo de nieuwe situatie die finaal nog veel ingewikkelder blijkt te zijn dan ook Armin zich kon voorstellen? Regisseur Maarten Treurniet maakt er zich te gemakkelijk vanaf en sublimeert de problematiek met mooie, bij momenten oogstrelende filmopnamen en een montage annex special effects van hoog niveau, die de film visueel naar een aparte hoogte tillen.



De acteerprestaties zijn niet buitengewoon. Ook hier is een keuze gemaakt voor esthetiek in plaats van karakterisering en verdieping. Carice van Houten en Halina Reijn komen nauwelijks uit de verf. Hun status van Bekende Nederlander maakt op een buitenstaander geen blijvende indruk. Met Bo (Dai Carter) is het erger gesteld: hij speelt nauwelijks een rol. Zijn coming-of-age situeert zich rondom zijn vriendinnetje waarmee hij op zeker moment door Armin in bed wordt betrapt. Hoe hij op de hele situatie reageert gaat niet verder dan wat nukkigheid en vooral zwijgzaamheid, niet meteen krachtige wapens om een innerlijke proces zichtbaar te maken. Armin, de hoofdfiguur, is verkeerd gecast of wat erger is: zijn personage is fout van boek naar film vertaald. In De Passievrucht, de film, is hij uitsluitend met de vragen over wie-is-de-vader-als-ik-het-niet-ben bezig, met zeer praktische dingen: mannen terugvinden, opzoeken, uithoren, etc., en veel minder met de omstandigheden van het overspel, of was het vrije liefde, of een tijdsgewricht met lossere zeden? Een fragment waar we hem samen met Monika en Ellen in bed zien stoeien, is de enige aanwijzing in die richting. Waarom is hij dan nu zo overstuur? De regisseur blijft het antwoord schuldig. Of moeten we als toeschouwer aannemen dat jonge mensen toentertijd niet stilstonden bij de eventuele consequenties van hun liederlijk gedrag? Dat je dat bij jezelf en bij een ander kan afzetten zoals je het licht uitdraait of de televisie uitzet? Het past niet helemaal in deze tijd.



BEELD EN GELUID
Vormelijk heeft regisseur Maarten Treurniet de zaken grondig aangepakt. De actie speelt zich af in een kletsnat decor. Het regent zowat de hele tijd en het kleurenpalet is bijgevolg vrij donker, met veel grijs en donkerblauw tot zwart. Het licht in de scènes is in beperkte mate aanwezig en vaak onrechtstreeks door het glasachtige van de waterplassen op straat. In de flashbacks neemt Treurniet alle ruimte om met kleuren bezig te zijn. Ze zijn bont als jurken met overdadige bloemetjesmotieven en soms zelfs oververzadigd met een irrealistisch en sprookjesachtig effect tot gevolg, maar het gaat dan ook om herinneringen van het hoofdpersonage. De transfer is in orde. Het geluid doet zijn voordeel met een 5.1-versie en een DTS-track, al blijft het verschil tussen beide oplossingen klein. Jammer genoeg staan er geen Nederlandse ondertitels op deze dvd. De verstaanbaarheid laat nl. af en toe nogal te wensen over, door het achtergrondgeluid, stemmen die door elkaar praten of regionale uitspraakinvloeden.

EXTRA'S
De Weggelaten Scènes, een drietal, stellen weinig voor of leren ons weinig meer over wat we al wisten. De Making Of is uitgebreid (25') en bevat een interessante kennismaking met de regisseur. De acteurs praten over hun rol en de algemene bedoelingen van de film, plus de samenwerking en de stijl van Treurniet. Er is de Originele Bioscooptrailer en een Commentaarband van de regisseur en de scenarist voor wie nog nood heeft aan meer.



CONCLUSIE
De Passievrucht van regisseur Maarten Treurnicht is en interessante whodunit, mooi in beeld gebracht en vooral schitterend gemonteerde, zij het af en toe met beperkte drive en soms een weinig geïnspireerde voortgang. Het acteerwerk is matig tot goed, maar deze Nederlandse film laat het vooral afweten wat betreft de afwikkeling van de vader-zoon-relatie. Daar wordt nauwelijks iets mee gedaan. De Passievrucht zal het dan ook vooral goed doen bij toeschouwers die gevoelig zijn voor detective-achtige intriges en zich weinig vragen stellen over hoe de getroffen personages hun nieuwe werkelijkheid ervaren en verwerken. In een bijrolletje ziet u Jan Decleir als de stukadorende grootvader.