SNOW CAKE
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2007-06-19
FILM
Snow Cake van de Welshe regisseur Marc Evans gaat over auto-ongelukken, autisme en de zoektocht van het hoofdpersonage Alex Hughes (Alan Rickman) naar zichzelf en een nieuwe zingeving na het verlies van de zoon die hij nooit ontmoette en een gevangenisstraf wegens moord. Op weg naar Winnipeg stopt hij voor een ontbijt in een wegrestaurant in Wawa, Noord-Ontario en ontmoet er Vivienne Freeman (Emily Hampshire), d.w.z. Vivienne komt op hem toe en vraagt of ze aan z'n tafeltje mag zitten. Later zal hij van haar moeder vernemen dat Vivienne graag contact maakte met eenzame mensen, of mensen die er eenzaam uitzien, want dat ze zulke aparte levens hebben en heel bijzonder verhalen vertellen. Vivienne wilde nl. schrijfster worden en dus trok ze graag liftend van stadje naar stadje op zoek naar verhalen voor een boek. Uiteindelijk is het haar ook een beetje om een lift naar huis te doen, maar Alex zegt dat hij daar geen zin in heeft. Even later zit Vivienne naast hem in de terreinwagen luidruchtig mee te zingen met
Free en
Allright Now.
Het spijt me heel erg van je dochter, zegt Alex wanneer hij twee dagen nadien bij Linda Freeman in Wawa aanbelt om haar z'n excuses en condoleance aan te bieden voor de dood van haar dochter na de botsing met een vrachtwagen.
Het was een ongeluk, zegt hij,
ik kon er niets aan doen. Viviennes moeder kijkt weg, aarzelt even en zegt
okay, waarop ze de deur dichtklapt. Wanneer hij haar over de lichtgevende dingetjes vertelt die Vivienne voor haar had gekocht, mag Alex binnenkomen en gaat een onbekende wereld voor hem open: Linda is nl. autistisch, ze neemt het cadeau aan en begint als een kind de blauw en rood flikkerende kerstversiering te bewonderen.
Ik wil het graag uitleggen..., probeert Alex, maar Linda heeft alleen oog voor de schitterende ballen.
Trek je schoenen uit en zet ze netjes bij de rest, zegt ze afwezig,
en doe je jas uit want je maakt m'n tapijt nat. Alex is even uit z'n lood geslagen en maar heel langzaam dringt het tot hem door dat Linda geen gewone vrouw is.
Snow Cake heeft net zoals
Rain Man uit 1988 autisme als onderwerp. Marc Evans' autistische hoofdpersonage heeft dezelfde dwangmatige trekjes als Raymond Babbitt (Dustin Hoffman) in verband met hygiëne en stiptheid, is even intelligent als Raymond, maar Linda Freeman is spraakzamer en toegankelijker als de gepaste toon wordt aangeslagen en men haar bijzondere gedrag op gepaste wijze beantwoordt. Linda heeft overigens de mededeling van de politie over de dood van haar dochter heel erg goed begrepen, maar zoals de meeste autisten leeft ze in het heden en vooral ook in haar eigen fantasie en reageert ze niet zoals de buitenwereld van haar verwacht. Zij is vooral bezig met de vuilniszakken, want die zette Vivienne elke dinsdagochtend buiten voor de ophalers, want zelf wil ze er onder geen enkele omstandigheid iets mee te maken hebben. Dus besluit Alex te blijven tot na de begrafenis en de doortocht van de vuilniswagen de dag nadien. Waar ieder ander tot dan toe faalde, slaagt Alex, hij wordt geaccepteerd, onder voorwaarden. Linda bakent zelfs een stukje van de keuken af waar hij kan komen zonder dat ze hysterisch wordt en hij mag onder in haar stapelbed slapen, want dan kan ze hem in het oog houden als ie weer een keer door haar huis gaat schuifelen, wat ze niet verdraagt van vreemden.
Snow Cake speelt zich af in de loop van één week, maar voor Linda maakt dat niet uit: als Alex scrabble met haar speelt, op de trampoline springt en de begrafenis organiseert, dan voelt ze zich veilig en geborgen, net zoals bij Vivienne.
Ondanks het niet evidente thema slaagt regisseur Marc Evans erin om van
Snow Cake een zeer genietbare en luchthartige film te maken vol melancholie, vriendschap en romantiek. Linda wordt in al haar naïeve eerlijkheid en impulsiviteit tegenover de stille en gesloten Alex geplaatst, een Brit met de gereserveerdheid en het flegma van een op en top Engelse gentleman. Z'n diepe fluwelen bariton werkt rustgevend en zijn voorzichtige initiatieven raken de jonge vrouw op een teer punt waardoor ze haar aandacht op hem gaat richten. Het vuurwerk dat op die manier ontstaat is hartverwarmend en grappig, want debuterend scenariste Angela Pell, zelf moeder van een autistisch kind, heeft een goed oor voor dialogen en karakteriseert haar personages zonder veel poeha, maar met een geraffineerde precisie.
Alex begint een romance met Linda's buurvrouw Maggie (Carrie-Anne Moss), een verhaallijn die een beetje te dik is aangezet, en waarin de actrice – ondanks de beweringen van haar personage – te veel het brave en alles accepterende vrouwtje speelt. Dat romantische avontuur zorgt evenwel voor een driehoeksverhouding met heel aparte karakteristieken, die – gelukkig – altijd ondergeschikt blijft aan de relatie Linda-Alex. De uitgebluste en hypochonderachtige Engelsman krijgt weer zin in het leven wanneer de aantrekkelijke Maggie haar oog op hem laat vallen. Ze noemt zichzelf egoïstisch. Ze is oprecht en vrijgevochten en haar vele vrijers noemt ze
gentlemen callers, wat haar in het stadje een slechte naam heeft gegeven.
Maggie is 'n prostitué, zegt Linda, want dat heeft ze bij de kruidenier horen vertellen. Toch hebben de beide vrouwen hun eigen specifieke invloed op Alex, eisen ze zijn respect en geven hem een inkijkje in hun eigen drama. In het smeltende sneeuwlandschap van Noord-Ontario komt Alex beetje bij beetje terug tot leven, fysiek, seksueel en gevoelsmatig. De handicaps van Linda en Maggie confronteren hem met z'n eigen onverwerkte leed, het verlies van een zoon, een moord uit wraak, een jarenlange celstraf in complete eenzaamheid, en hebben een heilzame uitwerking op zijn persoonlijkheid.
Sigourney Weaver is superbe als de autistische Linda, een rol die haar op het lijf lijkt te zijn geschreven en die ze invult zoals ze nog nooit eerder in haar lange carrière deed. Ze maakt van Linda een persoonlijkheid, een vrouw met gevoelens, ondanks alle fysieke en zintuiglijke beperkingen en voorkomt dat de autist die ze gestalte geeft verwordt tot een hoopje miserie, een personage waarmee de kijker alleen maar medelijden kan hebben en weinig begrip. Weaver is naar eigen zeggen een jaar lang met de problematiek bezig geweest en heeft zelfs een aantal dagen bij een autistische vrouw gelogeerd. Het resultaat is realistisch, authentiek en ontroerend. De jonge Canadese Actrice Emily Hampshire (als Vivienne) ziet de kijker alleen in het begin van de film. Op een mum van tijd, met kleine bewegingen van haar ogen en mond, de klank van haar stem en de toon van haar korte zinnetjes, geeft ze haar personage gestalte zodat de kijker voldoende informatie over haar heeft om nadien aan de hand van onrechtstreekse opmerkingen en zinnetjes het karakter voort op te bouwen. Zoals al aangegeven overtuigt Carrie-Ann Moss niet helemaal: de combinatie van rebellie, zinnelijkheid en conventionele romantiek werkt verwarrend en contradictoir. Alan Rickman, alias professor Severus Snape uit de
Harry Potter-films, levert een indrukwekkende prestatie. Hij was eerder te zien in
Love Actually (2003), Galaxy Quest (1999), eveneens in het gezelschap van Sigourney Weaver en recenter nog in
Perfume: The Story Of A Murderer (2006).
BEELD EN GELUID
Snow Cake speelt zich af in Noord-Ontario en is opgenomen in de lente. Van metersdikke sneeuwlagen was er op dat moment geen sprake meer en voor de sneeuwscènes werd dan ook sneeuw aangevoerd uit een nabijgelegen meer. Het weer was evenwel al een stuk beter dan in de Noord-Canadese winter en de zon scheen bijna de hele tijd tijdens de opnamen. Het resultaat is een veelzijdig kleurenpalet met veel wit, maar ook veel bruin dat lekker contrasteert met de wit, geel en blauw geschilderde houten huisjes van Wawa. De buitenopnamen zijn allemaal ter plekke gedraaid zonder extra decorstukken. Om het zonlicht in sommige scènes te temperen zijn speciale lenzen en digitale trucs gebruikt, maar desondanks is er sprake van een grote helderheid die de film zijn aparte karakter van lichtheid en frisheid geeft. Van ongerechtigheden is er geen sprake en evenmin van beschadigingen. Het geluid staat in een 5.1-versie en dat effect wordt een paar keer zeer nadrukkelijk gebruikt. Voor de rest is
Snow Cake een vrij rustige film en kabbelen de geluiden en de soundtrack op een aangename manier via de surround door de huiskamer.
EXTRA'S
Uiteraard is er een
Originele Bioscooptrailer, een interessante serie
Interviews met de regisseur en de hoofdacteurs over het script, het plot, de casting, de sfeer op de set, de financiering, etc. en als interessantste onderdeel 18 minuten
Weggelaten Scènes met enkele pareltjes die om begrijpelijke reden de film niet hebben gehaald, maar die ofwel heel erg grappig zijn, ofwel extra informatie leveren over de karakters en/of kort gehouden passages uit de film.
CONCLUSIE
Snow Cake heeft het in de media indertijd moeten afleggen tegen een aantal grotere financiële kanonnen en is daardoor op een zijspoor terechtgekomen en uiteindelijk in de vergetelheid geraakt. Het onderwerp, de uitwerking, de karakters en de prachtige cast verdienen beter, want
Snow Cake is een goed gemaakte, niet helemaal perfecte, maar lovenswaardige onderneming geworden rond een niet alledaags thema en een aantal niet alledaagse karakters. De problematiek van autisme bij kinderen is bekend, wat er nadien gebeurt, als die kinderen volwassen worden, is nauwelijks bekend en situeert zich eerder in de taboesfeer. Zonder belerend te zijn of betweterig toont
Snow Cake een geval van autisme bij volwassenen op een gedramatiseerde, maar niet tragische manier, in situaties die afwisselend ontroerend, vertederend, grappig en romantisch zijn. Voor gevoelige kijkers.