FILM
In de uitgestrekte woestijn bosgebieden van Tatooine Alegaësia zijn we getuige van de queeste van de jonge boerenzoon Luke Skywalker Eragon (de essentieel niet over enige voorgaande acteerervaring beschikkende jonge snaak Mark Hamill Ed Speleers), die aanvangt na een noodkreet van prinses Leia Arya (Sienna Guillory) van Alderaan Ellesméra. Leia Arya heeft hem twee droïds een drakenei toevertrouwd alvorens ze in handen is gevallen van Darth Vader Durza (Robert Carlyle), de rechterhand van de sadistische keizer Palpatine koning Galbatorix (John Malkovich), die samen de hoeders van de staat, de orde der Jedi Drakenrijders hebben afgeslacht. Wanneer Luke's Eragons oom Owen Garrow (Alun Armstrong) door de stormtroopers Ra'zac van de Sith Lord Shade Darth Vader Durza wordt vermoord, heeft hij geen andere keuze meer dan de wijk te nemen met zijn mentor, de oude wijze Obi-Wan Kenobi Brom (Jeremy Irons). Obi-Wan Brom vertrouwt Luke Eragon toe dat hij zelf de laatste overlevende van de Jedi Drakenrijders was, en dat met Luke Eragon mogelijk een nieuwe generatie is opgestaan die de keizer koning kan onttronen. Daartoe moeten ze zich bij de rebellen de Varden, onder leiding van Mon Mothma Ajihad (Djimon Hounsou), voegen op de ijsplaneet Hoth in het Beor-gebergte om daar de finale confrontatie met het leger van Darth Vader Durza aan te gaan. Koppig als hij is wil Luke Eragon eerst prinses Leia Arya uit de handen van Darth Vader Durza redden, en hij krijgt daarbij de hulp van het eerder schimmig te noemen marginale randfiguur Han Solo Murtagh (Garrett Hedlund). Bij de strijd verliest Obi-Wan Brom zijn leven in een duel tegen Darth Vader Durza, en Luke Eragon zal vanaf dan moeten zien dat hij op zijn eentje de erfenis van de Jedi Drakenrijders kan voortzetten.



Zoals U wellicht uit de vorige paragraaf kan opmaken is het scenario van Eragon (merk op dat de naam van het hoofdpersonage slechts één letter van het woord "dragon" verschilt) niet echt het origineelste fantasy-script aller tijden, en dan druk ik me voorzichtig uit. Meer nog, de jonge auteur Christopher Paolini die al vanaf zijn 17de begon aan het toevertrouwen van zijn Inheritance-trilogie op papier heeft, zo kan ik opmaken uit de extra's, ongeveer de hele rek fantasy uit de bibliotheek van zijn geboortestadje in Montana leeggeplunderd, alvorens zelf een scenario neer te pennen dat zowat alle clichés deelt met zowat alle grote fantasy-werken uit de literaire geschiedenis. Gesteund door zijn trouwe fanbasis kende zijn carrière vervolgens een gelijkaardige wending als die van de Britse schrijfster J.K. Rowling: instant succes en een resem contracten op zak voor vervolgromans, met een onbegrensd vertrouwen van de uitgever; Rowling had bij de eerste verfilming nog maar drie van haar zeven boeken af, van Paolini is alleen nog maar het tweede deel, Eldest, intussen verschenen - in boek drie kan hij als hij wil honderden bladzijden vullen met een theekransje voor drakenrijders waarin de nieuwste breimodelletjes uitvoerig besproken worden. Rowling's leerling-tovenaar Harry Potter brengt het er toch iets beter vanaf op het filmscherm, mee door de schier onuitputtelijke bron van ideeën die de auteur aanlevert, waar Paolini - net als zijn hoofdpersonage overigens - toch nog niet tot voldoende rijping is gekomen. Ook voor regisseur Stefen Fangmeier - eerder special effects-animator bij toch redelijk klinkende en uiteenlopende films als Terminator 2: Judgment Day, Signs, Jurassic Park en recent nog het Jim Carrey-vehikel Lemony Snicket's A Series Of Unfortunate Events - en voor hoofdacteur Ed Speleers was Eragon een debuut, wat ons gelukkig stemt, want dan kunnen ze alleen nog maar van hun fouten leren. Fangmeier heeft wel een zeker jeugdig enthousiasme waarmee hij een big budget blockbuster mee heeft trachten te scoren, en 95 % van het budget is zo te zien opgegaan aan een overweldigend vuurwerk aan speciale effecten, waarin zelfs niet echt essentiële scènes van een paar seconden lang uitgebreid bestudeerd zijn geweest vooraleer er één centimeter pellicule werd geschoten, maar alhoewel Eragon een zeer entertainend spektakel is, is de diepgang praktisch nihil. Het is teleurstellend om te merken dat met het geschreven materiaal van Paolini, dat ondanks de overload aan stereotiepen overigens niet moet onderdoen voor het gros van de fantasy, niet veel werd gedaan, want originaliteit is in dit genre vaak ver te zoeken, alhoewel het me persoonlijk nauw aan het hart ligt. Jeremy Irons, die zijn ingesluimerde carrière een indrukwekkende boost gaf met Kingdom Of Heaven, en vooral John Malkovich, doen geen moeite om hun respectievelijke rollen een attractieve flair mee te geven, en het feit dat ze van het scherm gespeeld worden door Rachel Weisz, die in deze prent alleen te horen is als de stem van de draak Saphira, spreekt boekdelen. Vooral de negatieve houding van Malkovich, die zijn lijnen uitbalkt en daarbij nét nog niet in slaap valt, laat me hopen dat zijn gage in verhouding tot de geleverde prestatie was - wat in dit geval betekent dat hij nog geld heeft moeten bijbetalen om in deze film te mógen meespelen. Zelfs soulzangeres Joss Stone, die een zeer kleine bijrol in de film speelt als zieneres Angela, heeft véél meer uitstraling.



"Overhaast", dat is misschien nog het woord dat als eerste associatie in me opkomt bij het zien van de film. Saphira de draak op ongeveer tien seconden tijd volwassen wordt, zónder dat er in de film wordt aangegeven dat hier een zekere tijd over gaat (integendeel, Eragon loopt haar achterna in wat duidelijk één sequens is) is maar één van de voornaamste continuïteitsfouten die de film teisteren. Scenarist Peter Buchman, die het boek van Paolini aanpaste tot filmscenario, en die nochtans net als Steve Kloves bij de Harry Potter-anthologie op voorhand inzage kreeg in de synopses van de nog te verschijnen delen, en daarvoor zelfs contractueel geheimhouding moest zweren, zal zich er bij een tweede deel flink mogen uitlullen hoe het komt dat bijvoorbeeld personages als Katrina of de Twins in het eerste deel niet voorkomen - ter zijner verdediging, ze zitten wel in de verwijderde scènes, dus mogelijk moeten we hier de steen naar Fangmeier zijn hoofd smijten. De stroeve dialogen blijven echter geheel voor rekening van Buchman. Ook het vliegend beest van Durza schijnt uit het niets - en al helemaal niet uit het boek van Paolini - te verschijnen, en afgezien van de spectaculaire dodge fight komt de afwikkeling van het luchtduel tussen Eragon en Durza wat als een anticlimax. Hier en daar maakt Fangmeier wel de juiste keuzes: als hij ook nog bijvoorbeeld de elfenkoningin Arya puntoren had meegegeven zoals in het boek, hadden de erven van Tolkien hem ongetwijfeld helemaal een joekel van een proces wegens plagiaat aan zijn broek gesmeerd. De scène waarin Durza zijn leger toespreekt vanop een verhoog, is overigens zó uit Lord Of The Rings gepikt, dat in een dergelijk proces Peter Jackson zich maar wat graag burgerlijke partij zou stellen, en een goeie kans maakt om met een financiële compensatie naar huis te wandelen die hem misschien zijn misère met New Line Cinema zou kunnen doen vergeten en hem alsnog zou kunnen overtuigen om The Hobbit te draaien. Het enige wat Fangmeier juridisch zou kunnen redden is als hij George Lucas en Peter Jackson tegen elkaar laat opbieden wie van hen twee het meest geplagieerd is geworden.



Op technisch gebied kent Fangmeier zijn vak, waarbij hij een uitgebalanceerde mix van computeranimatie en echte decors, grotendeels opgetrokken in Hongarije, aflevert. Visie, originaliteit en humor zijn alvast drie eigenschappen die hem pijnlijk ontbreken. Eragon is duidelijk geconcipieerd voor een jonger publiek dat de leeftijd van Paolini had toen die aan zijn boeken begon, en het kind in mij kan een ongecompliceerd heldenavontuur altijd wel smaken. Als Fangmeier zich ooit echter wil wagen aan een verfilming van Eldest, zal hij toch voorafgaand een periode van zelfreflectie kunnen gebruiken, om te leren dat speciale effecten alleen niet volstaan voor een goed opbrengende spektakelfilm. De niet te lange speelduur van de film maakt het geheel ondanks de vele, vele, vele, vele plotgaten toch nog genietbaar als je er niet te lang blijft bij nadenken. Er zijn minder aantrekkelijke alternatieven om uw zaterdagavond te spenderen.



BEELD EN GELUID
Fox heeft reeds een lange traditie van verzorgde 2-disc-edities die ontkoppeld zijn van de Franstalige tegenhanger, waardoor ruimte is gelaten voor een Engelse DTS-track, die allen zelfs inhoudelijk mediocre films toch boven de middelmaat tillen door de manier waarop je ze op je home theatre kan ervaren. Eragon hoort beslist in dat rijtje thuis. De DTS-track laat de ramen net een beetje harder trillen bij de soms zeer aggressieve, maar altijd mooi rondjes draaiende geluidseffecten, die vooral de vliegscènes goed in de verf zetten. De dialogen klinken zuiver, en de muziekscore van Patrick Doyle wordt goed weergegeven. De karrevracht aan CGI-effecten verliezen op het kleinere scherm niet veel aan kracht ten opzichte van de bioscoop: de details in de massaspektakel-scène blijven intact, de nachtelijke scènes hebben een goed contrast, en afgezien van een occasionele zweem van softheid zijn de kleuren mooi en natuurlijk, en laten vooral het schilderachtige groen van Hongarije goed uit de verf komen.



EXTRA'S
En ja, zelfs de extra's op disc 2 lijken op die van Lord Of The Rings, in die zin dat ze thematisch verspreid zijn over een kaart van het fictieve Alegallalagaghalallagagësia (of zoiets). De commentaartrack van Stefen Fangmeier en een zevental verwijderde scènes - waarvan sommigen écht wel een brug hadden kunnen maken tussen Eragon en Eldest vinden we op disc 1 terug. Disc 2 opent met een mooie zesdelige documentaire Inside The Inheritance Trilogy (51 min.) warin Christopher Paolini vertelt over het idee voor zijn Inheritance-reeks vanaf het meest embryonale stadium, over de casting, de voorstudies, het location scouting en de computergraphics. The Inhabitants Of Alagaësia bevat zes kortfilmpjes (20 min.) over de verschillende karakters, fantastische beesten en monsters uit de film, onderverdeeld in The Dragon Riders, Saphira (5m15s), Arya, Durza, The Urgals en The Ra'zac. Dan krijgen we de animatic The Vision Of Eragon te zien (5 min.) die regisseur Fangmeier presenteerde aan de studiobazen van Fox om groen licht te krijgen voor zijn project. Volgende feature is een Pronunciation Guide die de kijker vertrouwd moet geraken met de elfentaal uit de film, gevolgd door tien Storyboards, waarvan er vier de uiteindelijke cut niet gehaald hebben.

In de featurette Eldest licht Christopher Paolini al een tipje van de sluier op over de twee nog te volgen delen uit zijn trilogie. Dat computeranimatie een groot, zo niet het grootste, aandachtspunt van de film was, blijkt onder meer uit de mini-documentaire Saphira's Animation Guide (2 min.), eventueel vergezeld van commentaar van Stefen Fangmeier die ons de do's en dont's van het creëren van een CGI-hoofdpersonage tracht diets te maken. Waarom deze documentaire is afgesplitst van de 19 special effects-documentaires The Secrets Of Alageaësia (44 min.) is niet helemaal duidelijk, maar deze set filmpjes is veruit de meest interessante maar wel wat technische selectie voor de filmliefhebbers. Bijdragen over onder meer de look and feel van het draken-ei waar Saphira uit komt, toont toch aan dat er in de film meer werk is gestoken dan je zou vermoeden. De disc wordt afgesloten met twee trailers.



CONCLUSIE
Eragon zal niet de geschiedenis ingaan als de meest innovatieve fantasy-film aller tijden, en heeft jammer genoeg inhoudelijk niet meer te bieden dan veel van zijn concurrenten in het genre. Ik zou echter liegen als ik zou stellen dat de film me niet bevallen is, al was het maar voor het knappe werk van de art design-teams. De Topdvd-status is echter enkel te wijten aan de prachtige technische presentatie.