Deze film verscheen op dvd als onderdeel van een 3-dvd-box waarvan ook zusterfilm Letters From Iwo Jima deel uitmaakt.

FILM
Eén juist gekozen beeld, één treffende foto kan een oorlog fnuiken. De foto van het huilende naakte rennende meisje na een napalmbombardement kostte de Amerikaanse regering alle krediet in de Vietnamoorlog. De afgrijselijke beelden van wantoestanden in Abu Ghraib keerden voorgoed de publieke opinie omtrent de 'heropbouw' van Irak. Maar het omgekeerde is ook mogelijk. Oorlogsfotograaf Joe Rosenthal beklom op 23 Februari 1945 het hoogste punt van het Japanse eiland Iwo Jima om een kiekje te schieten van zes mariniers die er met vereende krachten de Amerikaanse vlag hesen. Het was een foto zoals hij er duizenden had gemaakt, ditmaal tijdens een veldslag die tot een van de bloedigste van de Tweede Wereldoorlog zou uitgroeien. Maar dit beeld was niettemin anders. Het sprak tot de verbeelding en gaf de Amerikaanse natie hoop dat de oorlog in het Oosten niet lang meer zou duren. Het leger buitte de foto dan ook optimaal uit voor propaganda en het inzamelen van fondsen. Pas enkele jaren later zou de ware toedracht over het optrekken van de vlag op Iwo Jima aan het licht komen, een verhaal dat door filmmaker Clint Eastwood in Flags of our Fathers nog eens uit de doeken wordt gedaan.



In de film volgen we de drie overlevende mariniers die aanwezig waren op het moment dat de Amerikaanse vlag gehesen werd op Japanse bodem. De regering heeft hen naar het thuisland teruggeroepen om hen in groots opgezette manifestaties tot helden uit te roepen, in een poging patriottisme aan te wakkeren en de verkoop van broodnodige oorlogsobligaties te stimuleren. De mariniers staan echter weigerachtig tegenover de eer die hen te beurt valt. Voor Hospik John ‘Doc’ Bradley roepen de vieringen herinneringen op aan de vele strijdmakkers die hij tijdens de strijd om Iwo Jima zag sterven. Indiaanse soldaat Ira Hayes worstelt met schuldgevoelens omdat hij niet kan verkroppen dat hij als held wordt geëerd en zijn vrienden in het graf liggen. Enkel Rene Gagnon vat zijn verplichtingen opportunistisch op en poogt via de gemaakte contacten zijn financiële zekerheid voor na de oorlogsjaren veilig te stellen. Ook hij draagt echter een goed bewaard geheim met zich mee: de wetenschap dat zij drieën niet de eersten waren die de vlag neerpootten in het zwarte Japanse zand. Een feit dat – mocht het uitkomen – de reputatie van het leger geen goed zou doen.

Flags Of Our Fathers is gebaseerd op het gelijknamige boek van John Bradley's zoon en maakt het zichzelf niet gemakkelijk door die typische heroïek van een Amerikaanse oorlogsprent volledig overboord te gooien. Het scenario focust voornamelijk op de mythe die rond de vlaggendragers wordt opgehangen en de leugens daarrond die de diepe schaamte van de protagonisten in de hand werken. Maar de boodschap komt niet volledig naar voren omdat het script weigert te kiezen voor een duidelijke protagonist. Is dit het verhaal van John 'Doc' Bradley? Van de zoon die wil weten waarom zijn vader nooit iets over zijn heldendom vertelde? Van Ira Hayes, een outsider in zowel het leger als in de maatschappij? Gaat het wel over de nasleep van die beroemde foto, want bijzonder veel tijd wordt besteed aan de slag op Iwo Jima zelf, dat de foto slechts een bijgedachte lijkt. Dat gebrek aan duidelijkheid gaat na een tijdje op de zenuwen werken, zeker in een film die op zijn minst twintig minuten langer duurt dan noodzakelijk is.

Regisseur Clint Eastwood valt nochtans weinig te verwijten. Hij filmt sober als altijd, wat past bij een prent als Flags Of Our Fathers. Maar ook hij kent problemen in het creëren van emotionele banden in een cast die te uitgebreid is, en wordt door het scenario vaak gedwongen met een verontwaardigd vingertje te wijzen. Bovendien zijn we de laatste jaren zo vaak om de oren geslagen met realistische oorlogsfilms als Saving Private Ryan, dat de gruwelen van de slag om Iwo Jima niet meer de impact hebben die ze tien jaar geleden gehad zouden hebben. Een ander pijnpunt vormt de montage, die voortdurend vooruit en achteruit springt in de tijd. Ik weet niet wie we daarvoor met de vinger moeten wijzen – scenarist, regisseur, monteur of misschien zelfs producent Steven Spielberg – maar het resultaat benadrukt enkel de onoverzichtelijke rommeligheid van de film.



Clint Eastwood heeft de voorbije jaren een trouwe band opgebouwd met zijn Million Dollar Baby-schrijver Paul Haggis, maar zijn keuze om de man William Broyles oorspronkelijke script wat op te smukken is discutabel op zijn best. Haggis' belerende stijl laat immers zijn vingerafdrukken na in talloze scènes uit Flags Of Our Fathers. Subtiliteit ruimt bijgevolg vaak plaats voor pseudo-diepgravend sentiment en fnuikt daarmee de goodwill die Eastwoods soberheid creëert. Andere vaste medewerkers van de scenarist laten zich wel in positieve zin opvallen. In de eerste plaats production designer Henry Bumstead. De veteraan stierf niet lang na de opnames, maar recreëerde in zijn laatste film wel subliem het Amerika van 1945 en knipoogt in zijn visie op de strijdmacht naar de in kaki gedrenkte oorlogsfilms van de jaren vijftig. De geluidsmensen steken bovendien groot voorbeeld Saving Private Ryan naar de kroon met een uitstekend soundscape.

Nog een andere vast lid van de Eastwoodclan dat na de productie overleed – casting director Phyllis Huffman – bevolkte de prent met goede acteurs, die allen hun best doen om de middelmatigheid van het scenario te overwinnen. Ryan Phillippe kiest de laatste tijd interessantere rollen uit in op papier intrigerende films en werkt zich langzaam op tot een acteur die meer is dan een knap kopje. Voor Jesse Bradford komt Flags Of Our Fathers nog iets te vroeg, voel je evenwel. Hij verzuipt af en toe in een rol die nochtans cruciaal is voor de prent. Indrukwekkend is dan weer de prima vertolking van Adam Beach als Ira Hayes. Van alle personages in de film is het zijne het enige waar je als kijker een emotionele band mee durft op te bouwen en dat is grotendeels Beach's verdienste. Nevenrollen in de bijna uitsluitend mannelijke cast worden ingevuld door zowel betrouwbare karakteracteurs als aanstormend talent.

Heel af en toe bevat Flags Of Our Fathers momenten die de waanzin van oorlog treffend in beelden vatten. Een jonge marinier die van het schip valt en door een genadeloos opstomende vloot genegeerd wordt, of de beklimming van een papier-maché replica van de berg op Iwo Jima in een afgeladen vol sportstadion. Maar dat soort scènes is te zeldzaam om een invloed te hebben op de impact van de film. Op papier had Flags Of Our Fathers nochtans alles om tot een grote speler uit te groeien: een fascinerend verhaal, een goede regisseur, een aanzienlijk budget. Maar als puntje bij paaltje komt, schiet te prent te kort in nagenoeg al zijn ambities. Gelukkig kreeg Clint Eastwood tijdens de preproductie het idee de slag om Iwo Jima ook eens vanuit het Japanse perspectief te vertellen. Het resultaat – een veel goedkopere, soberdere, minder spectaculaire film, volledig in de Japanse taal gefilmd – zou een veel betere prent worden dan zijn zusterfilm. Eentje die voor het eerst sinds Unforgiven Eastwoods talent achter de camera ten volle zou uitbuiten: Letters From Iwo Jima.



BEELD EN GELUID
Zowel beeld als geluid krijgen een goddelijke behandeling op deze dvd. Het beeld wordt gekenmerkt door een schitterende weergave van de onderkoelde kleuren, een uitstekend contrast, goede zwartniveaus en een totaal gebrek aan printbeschadigingen of grain. Enkel in een handvol scènes met een extreem contrast tussen donkere en lichte vlakken toont de transfer zijn beperkingen. Het Dolby 5.1-spoor steekt Saving Private Ryan naar de kroon tijdens de oorlogsscènes, waarin kogels je om de oren vliegen en ontploffingen levensecht weerklinken. Maar ook in de rustige scènes, met niet meer dan dialoog, geven de boxen het beste van zichzelf.

EXTRA'S
Alle extra's zijn gebundeld op een tweede bonusschijf. Na een korte Introductie (5 min.) door Clint Eastwood over het project volgen zes hoogst interessante featurettes. Words on the Page (17 min.) focust op het boek dat de basis vormde voor de film en op de moeilijkheden die de adaptatie opwierp. In Six Brave Men (20 min.) staan de cast en de historische personages die ze vertolken centraal. The Making of an Epic (30 min.) is een standaard making of, opgedeeld in verschillende aspecten van het productieproces en met een mooie hommage aan de recent overleden production designer Henry Bumstead als epiloog. De verwoede pogingen om de beroemde foto zo goed mogelijk op film na te bootsen komen aan bod in Raising the Flag (3 min.), terwijl Visual Effects (15 min.) de SFX-kunstenaars van Digital Domain uitgebreid aan het woord laat. De laatste featurette heet Looking into the Past (10 min.) en bundelt archiefbeelden en newsreels die als basis dienden voor de authentieke enscenering van diverse sequenties uit Flags Of Our Fathers. Afrondend bevat de schijf ook nog een Trailer (2 min.).



CONCLUSIE
Flags Of Our Fathers heeft de ambitie een epische oorlogsfilm te zijn, met een beklijvend verhaal en een ontnuchterende moraal, maar schiet schromelijk te kort dankzij een flauw scenario en een verwarrende montage. Clint Eastwoods solide regie en de knappe bijdrages van de technische crew kunnen daar niets aan verhelpen. Op dvd ziet de film er wél prachtig uit, en klinkt hij zo mogelijk nog beter. Ook de bonussectie is rijkelijk gevuld met interessante extra's.