DOCUMENTAIRE
Het protestants-christelijk gedachtegoed is in opmars in de Verenigde Staten. Ondanks het dalend aantal kerkbezoekers in de kuststaten, krijgen de evangelische predikanten steeds meer vat op de semi-landelijke Midwest. Naar schatting 80 miljoen Amerikanen of zo’n 25 procent van de bevolking noemt zich evangelisch en uit onderzoek blijkt dat meer dan 40 procent verlost wordt vóór hun 13de verjaardag. In mijn jeugd waren christenen stil en passief, zegt kinderpredikante Becky Fischer, een vrij mollige en gedreven dame met piekhaar en een ouderwets brilletje, maar dat is veranderd, nu zijn we opstandig en assertief. Becky Fischer kan het weten, want elk jaar organiseert ze in Devil's Lake, North Dakota, een zomerkamp voor protestantse kinderen. Wat je kinderen vóór hun negende levensjaar leert dragen ze de rest van hun leven mee, is haar commentaar wanneer ze in de uitzending van de eveneens gelovige maar kritische radiopresentator Mike Papantonio van Air America aan de tand wordt gevoeld over de methodes die ze toepast om jonge kinderen naar Jezus te brengen.

Mensen als Becky Fischer hebben sinds vele jaren de wind in de zeilen. President George W. Bush heeft ons ontzettend veel geloofwaardigheid bezorgd door zijn openlijke steun aan de evangelische zaak, meent de overtuigde kinderpredikante. Tijdens de bidsessies en de toespraken die ze voor de kinderen en hun ouders houdt zijn woorden als gods leger, vechten voor de goede zaak en oorlog tegen onze vijanden niet van de lucht. Fischer en Co. voeren een verbeten strijd tegen homoseksualiteit, abortus, liberalisme, de verdorven ministers in de federale regering, de liberale rechters in de Hoge Raad (hoogste juridische orgaan van de V.S.), de Evolutietheorie van Darwin en de verdedigers van de opwarmingstheorie van ons klimaat. Het gaat om amper 0,6 graden, zegt Levi, een 12-jarige die door zijn moeder thuis wordt opgevoed en onderwezen terwijl zijn vader als vrijwilliger in Irak voor de goede zaak vecht. Levi’s jongere zusje zegt daarover: het is goed dat papa naar Irak gaat, want de kinderen daar hebben voedsel en water nodig en ze zijn er op zoek naar Jezus…

Tijdens de bijeenkomsten op het zomerkamp worden de jonge evangelisten aangevuurd om hun geloof in Jezus te belijden en berouw te tonen over hun zonden. Met preken en metalmuziek waarin de Heer centraal staat wordt een beklemmende en haast hysterische sfeer opgeroepen die de kinderen in een geforceerde trance brengt. Sommigen gaan gewoon huilen, anderen praten zgn. in tongen onder invloed van de H. Geest. Bij de allerjongsten verliezen een aantal kinderen het bewustzijn. Ze liggen kronkelend als epileptische patiëntjes tussen de massa. Het proces werkt louterend, aldus Becky Fischer, vooral voor diegenen die voor de microfoon gehaald worden om te getuigen over al het wonderlijke dat hun het afgelopen uur is overkomen. Voor zondaars is dit het geëigende moment om publiekelijk hun zonden en hun eventuele twijfel aan de goedheid van Jezus op te biechten. Een achtjarige jongen vat de microfoon en vertelt dat het moeilijk is om in een god te geloven die hij niet ziet en hoort en die altijd een beetje een vreemdeling blijft. Vervolgens vraagt hij de gemeenschap en de Heer om vergiffenis en gaat in trance, even makkelijk als andere kinderen een dutje doen…



De grens tussen een goede opvoeding, indoctrinatie en kindermishandeling is heel smal in Jesus Camp, maar Becky Fischer veegt die argumenten van tafel: dit is een essentiële generatie, meent ze, deze jongeren kunnen voor het verschil zorgen en de culturele oorlog winnen en winnen zullen ze, want dat heeft god beloofd in de bijbel. Als je deze radikaaltjes over 20 jaar naar Hollywood stuurt, naar de sportcentra en naar Washington, dan ga je wat zien gebeuren, meent de directrice van een antiabortuscentrum die de abortuskliniek van de buren een werk van de duivel noemt. Wellicht heeft ze nog gelijk ook, want 80 miljoen protestanten kunnen nu al het verschil maken bij eventuele verkiezingen. Hun boegbeeld, president George W. Bush, heeft in de loop der jaren systematisch de liberale rechters in de Hoge Raad vervangen door aanhangers van het christelijk fundamentalisme en de infiltratie van conservatief Amerika in de beslissingscentra van de machtigste staat op aarde is nog maar pas begonnen. De scheiding tussen Kerk en Staat wordt steeds meer onder druk gezet, zegt Mike Papantonio, en dat moet uiteindelijk het einde van de democratie betekenen. Maar daar heeft Bicky Fischer geen boodschap aan. Zij verwijst naar de manier waarop Palestijnen en andere moslimstaten hun zonen van kindsbeen af opleiden voor de Jihad en zij wil dat de legers van god klaar staan voor de grote confrontatie op Amerikaanse bodem. Dit is god’s country, zegt ze verbeten, en dat willen wij zo houden.

Regisseurs Heidi Ewing en Rachel Grady zijn erin geslaagd om een omstandig beeld op te hangen van de onthutsende wijze waarop Amerikaanse kinderen in christelijke zomerkampen worden gemanipuleerd en klaargestoomd om het geloof te verspreiden. Ondanks hun poging om de documentaire uit politiek vaarwater te houden, sluipt de confrontatie tussen liberalen, goddeloze seculieren en conservatieven regelmatig in de gesprekken. Maar dat is wat Becky Fischer ook beoogt, ook al ontkent ze dat zij en haar medestanders politieke doeleinden hebben. De kritische noot die Ewing en Grady in hun documentaire stoppen neemt ze het tweetal overigens niet kwalijk. In een interview na de projectie van de documentaire op het Trebeca Film Festival (New York) prees Fischer de wijze waarop de regisseurs haar geloof in beeld hadden gebracht én hun fijngevoeligheid…

BEELD EN GELUID
Jesus Camp heeft de kwaliteit van een gemiddelde documentaire. De camera ligt vaak op de schouder om de eenmalige gebeurtenissen in geen geval te missen en van extra licht is er niet altijd sprake. De dvd-transfer is in orde, zonder technische ongerechtigheden en vuiltjes. Het geluid wordt gepresenteerd in een stereoversie en dat is precies wat een dergelijke film nodig heeft. De ondertitels zijn niet altijd even accuraat: speaking in tongues betekent niet: praten in diverse talen…

EXTRA'S
Als extra's krijgt u de Originele Bioscooptrailer, een Commentaartrack van H. Ewing en R. Grady, de regisseurs, en een uitgebreide sectie Verwijderde Scènes met hier een daar een fragmentje dat inderdaad meerwaarde biedt.

CONCLUSIE
De grote verdienste van Jesus Camp ligt in het feit dat de makers ons ongecensureerd kunnen tonen dat er ook in de Verenigde Staten scherpslijpers zijn die de grens van het redelijke overschreden hebben en bereid zijn om het fundamentalisme van de buitenwereld – Becky Fischer heeft het in dat verband onomwonden over de moslims - met dezelfde middelen te beantwoorden. Dat ze daarvoor jonge kinderen gebruikt die ze hersenspoelt en manipuleert is een beangstigend neveneffect dat in de Amerikaanse Midwest steeds meer om zich heen grijpt. Toch vindt Becky Fischer dat het doel de middelen heiligt en heel veel evangelische gezinnen treden dat standpunt bij. Uiteraard staan niet alle Amerikaanse protestanten achter de aanpak en de methoden van Becky Fischer en haar soortgenoten, maar hun verbetenheid maant tot voorzichtigheid en alertheid, want hun aantal neemt snel toe en hun eensgezindheid creëert een machtsfactor die op termijn de Amerikaanse democratie bedreigt.