JOE KIDD
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2009-02-02
Joe Kidd maakt deel uit van de Clint Eastwood Collection, een boxset die zes films van de acteur bundelt. De overige films in de collectie zijn: Play Misty For Me, The Eiger Sanction, High Plains Drifter, Coogan's Bluff en Two Mules For Sister Sara.
FILM
Hoewel het nog geen 24 uur geleden is dat ik de film heb gezien, heb ik nu al de grootste moeite om me veel details te herinneren van
Joe Kidd, een western met Clint Eastwood. De prent grossiert namelijk in de grootste clichés van het Wilde Westen en rekent er op dat de kijker die als herkenbaar en dus amusant zal interpreteren. De mate waarin dit het geval zal zijn, lijkt echter op een desillusie voor de makers uit te draaien. Men kan zich namelijk moeilijk voorstellen dat veel kijkers zich de moeite zullen getroosten de tweede helft van
Joe Kidd tot het einde uit te zitten omdat al bijzonder snel duidelijk is hoe de vork aan de steel zit en welke conclusies daaraan verbonden zullen zijn voor de protagonist. De film - gedraaid in het begin van de jaren zeventig - is dan ook een wandelend anachronisme. In een tijd waarin de western op zijn meest revisionistisch was, houden John Sturges en co immers vast aan een vertelstijl die hopeloos gedateerd is, hoezeer een handvol knullige subversieve elementen dat ook tracht te verhullen.
Een van de grootste problemen van de prent is niet zozeer dat het personage uit de titel een enigma is, maar dat hij gedurende de film meermaals van karakter verandert. Nu eens is Joe Kidd de sympathieke outlaw, dan weer de nukkige huurling of de opportunistische cowboy. Als kijker is het onmogelijk een logisch pad te vinden in het motievenlabyrint dat scenarist Elmore Leonard bouwt - toch geen kleine naam (hij schreef ook het verhaal waarop superieure western
3:10 To Yuma Gebaseerd is) - en verlies je geleidelijk alle empathie voor het hoofdpersonage. Je wilt nog geloven dat hij in het begin van de film wegens geweld tegen de sheriff in de gevangenis is beland, maar het gemak waarmee Joe Kidd vervolgens overstapt van trouw aan een corrupte landeigenaar naar haat tegen een rebelse, landloze Mexicaan en de opportunistische onverschilligheid betreffende het conflict tussen die twee is moeilijk te slikken.
Eastwoods vertolking kan je daar voor een flink deel verantwoordelijk voor achten. De acteur waant zich eerder in een moderne stadthriller dan in een conventinele western - hoewel het me niet zou verbazen mocht dat net de bedoeling zijn geweest van de makers. Hoe dan ook: de vertolking is een ramp. Als eerst medestander en vervolgens tegenstrever is Robert Duvall uit beter hout gesneden. Hij is de enige die wat diepgang geeft aan zijn personage, ook al geeft het scenario hem daartoe weinig ruimte. John Saxon heeft te weinig schermtijd om impact te genereren voor zijn Mexicaanse variant op Robin Hood. De rest van de cast staat erbij voor spek en bonen (de mannen) of moet zonder aanwijsbare reden als een blok vallen voor de charmes van Clint Eastwood.
Dat juist een van de grootmeesters van de klassieke Hollywood-cinema verantwoordelijk is voor
Joe Kidd, stoot misschien nog het meest tegen de borst. John Sturges blijft een van de grootste vakmannen uit de jaren vijftig en zestig, die in staat was in gestileerde formulefilms het beste uit cast en scenario te halen. De man die verantwoordelijk was voor
The Great Escape,
The Magnificent Seven en
Gunfight at the O.K. Corral blijkt hier echter slechts een schim van zichzelf. Zijn gepatenteerde widescreenregie bezit ditmaal geen magische composities, zijn talent met acteurs is nergens evident. Zoals zoveel van zijn generatiegenoten heeft Sturges moeite om een (toen) modern seventiespubliek te vermaken: de sociale kritiek die in
Joe Kidd verweven zit - het recht op land voor de Mexicanen - komt in zijn handen over als een loden moraal in een leeg omhulsel. De film is er dan ook een van het ergste soort: geen productie die rotslecht is, maar eentje die lui, onopvallend en saai is.
BEELD EN GELUID
De prent oogt aanvaardbaar op dvd, maar er zijn niettemin genoeg minpunten aan te stippen om van een teleurstellende presentatie te spreken. Grain is voortdurend aanwezig, printbeschadigingen zijn evenmin zeldzaam en in enkele donkere scènes blijkt het contrast ronduit bedroevend. Voeg daaraan toe dat de scherpte nagenoeg alle 83 minuten van de film ondermaats is en je kan onmogelijk van een geslaagde transfer spreken. Daar tegenover staat echter dat de disk oorspronkelijk dateert uit de oertijd van de dvd (begin deze eeuw) en daardoor met een iets minder kritisch oog bekeken mag worden. Het originele monospoor bevat geen kraakjes of storende schrille tonen, maar slaagt er ook niet in om een treffende soundscape te creëren.
EXTRA'S
Deze dvd bevat geen extra's.
CONCLUSIE
Joe Kidd probeert wanhopig de spirit van de vroege jaren zeventig te koppelen aan een stereotiep cowboyverhaal, maar slaagt daar helemaal niet in. Ondanks de korte lengte van de film is dit een erg lange zit, waarbij de verleiding om op de fast forwardknop te drukken vaak nauwelijks te weerstaan is. Beeld en geluid scheren bovendien geen al te hoge toppen. Een bonussectie is zelfs onbestaande.
Studio:
Universal
Regie:
John Sturges
Met:
Clint Eastwood, Robert Duvall, John Saxon, Don Stroud, Stella Garcia, James Wainwright
Beeldformaat:
2.35:1 anamorfisch PAL
Geluid:
Engels Dolby Digital Mono 1.0
Frans Dolby Digital Mono 1.0
Duits Dolby Digital Mono 1.0
Italiaans Dolby Digital Mono 1.0
Spaans Dolby Digital Mono 1.0
Ondertitels:
Nederlands, Engels, Frans, Duits, Italiaans, Spaans, Portugees, Deens, Fins, Noors, Zweeds, Grieks, Russisch, Arabisch, Turks
Extra's:
• geen