ACHTERGROND
"Beam me up Scotty", "Full power Scotty - I cannot do it Captain, I don't have the power", "To boldly go where no man has gone before"... het zijn maar enkele van de vele historische uitspraken van de legendarische Enterprise-crew. Het brein achter de series en de films is Gene Roddenberry die na wat aandringen zijn project verwezenlijkt zag. Op 8 september 1966 ging de eerste aflevering van de eerste Star Trek televisieserie in première en dat betekende het startsein van een franchise die na bijna veertig jaar nog steeds niet is doodgebloed. De acteurs in de originele serie waren naast de set geen al te beste maatjes en dat straalt uiteraard van het scherm af. Onvergetelijk zijn de soms verhitte discussies tussen James T. Kirk (William Shatner), Spock (Leonard Nimoy) en dokter McCoy (DeForest Kelley) die het op de één of andere manier nooit echt eens raakten. Andere memorabele crewleden zijn technieker Montgomery Scott (James Doohan), Sulu (George Takei) en Chekov (Walter Koenig). Het succes van de eerste serie was voldoende groot om er een vervolg aan te breien maar de plannen voor een tweede serie werden met de komst en het immense succes van Star Wars Episode IV opgeborgen. Bij Paramount broedde eveneens het plan voor een langspeelfilm met de originele crew van de serie. In 1978 gingen producer Gene Roddenberry en regisseur Robert Wise van start met de opnames. De film zou in 1979 in première gaan en nadien bij de Academy Awards genomineerd worden in de categorie Beste Speciale Effecten.


FILM
We schrijven het jaar 2271. Een elektromagnetische storm vernietigt een aantal Klingon ruimteschepen. Een team van de Federatie is in de buurt van het ongeval maar ook hun ruimtestation Epsilon IX wordt eveneens slachtoffer van de mysterieuze wolk. Op aarde maakt de crew van de U.S.S. Enterprise zich in gereedheid om de herkomst van deze elektromagnetische storm te onderzoeken. Admiraal James T. Kirk weet admiraal Noruga te overtuigen het commando van kapitein Will Decker aan hem over te dragen. Kirk krijgt zijn zin en eist tevens dat de gepensioneerde dokter McCoy zijn crew vervolledigt. Na hun vertrek wordt de Enterprise haast vernietigd door een grote wormhole en kunnen ze op het nippertje ontsnappen. Op dat moment wordt Spock via een transportschip overgebracht. Hun tocht gaat nu definitief van start, maar blijkt veel moeilijker dan verwacht. De wolkenformatie blijkt veel te krachtig en beschadigt hun ruimteschip op alle niveau's. Tot hun grote verbazing verschijnt er uit de wolk een ruimtesonde dat zich aan het computersysteem van de Enterprise vastpint. De sonde bemachtigt alle technische gegevens van het ruimteschip. Spock tracht de overdracht van gegevens een halt toe te roepen, maar wordt onmiddellijk aangevallen waarop de sonde verdwijnt en navigator Ilia gevangen neemt. Nauwelijks bekomen van de aanval, wordt Ilia teruggestuurd naar de Enterrprise, maar doet dienst als boodschapper van een zekere V'Ger. De Enterprise wordt door een magnetische straal in de wolk getrokken. Kirk en zijn crew komen te weten dat de aarde vernietigen het doel van V'Ger is.

De kritiek die Star Trek The Motion Picture bij de lancering te slikken kreeg - de film zou teveel langdradige scènes bevatten - wordt nu dankzij een nieuwe en snellere montage weggewuifd. Regisseur Wise kreeg in 1979 van Paramount niet voldoende tijd om de film te monteren zoals hij dat wou. Dat probleem is met deze DVD-release dus rechtgezet. De Director's Edition die we nu te zien krijgen, is iets langer dan de oorspronkelijke bioscooprelease, maar dat merk je geenszins tijdens het bekijken van deze prent. Dankzij de aangepaste montage, het gebruik van nooit eerder vertoonde scènes en nieuw toegevoegde speciale effecten oogt Star Trek The Motion Picture als nooit tevoren.


BEELD EN GELUID
Het oorspronkelijk 2.35:1 beeldformaat van de film wordt hier bij deze release behouden, en is zelfs anamorfisch op DVD gezet. Wat de beeldkwaliteit betreft, is onze mening verdeeld. Een aantal scènes zien er rekening houdend met de ouderdom van het materiaal vrij goed uit, andere scènes daarentegen ogen dan weer wat gedateerd, hebben een minder goed geregeld contrast, vertonen grain en wat printbeschadigingen. De nieuwe speciale effecten zijn dan weer netjes in het geheel geïntegreerd. Over het algemeen is dit best een geslaagde beeldtransfer, al had elke scène er wel even goed mogen uitzien.

Het geluid scoort over de hele lijn beter, de Engelse Dolby Digital 5.1 (448 kbps) track klinkt heel overtuigend, helder en weet de beschikbare kanalen wonderbaarlijk optimaal te benutten. Zowel de filmmuziek, de dialogen als de geluidseffecten worden uitstekend weergegeven. Tijdens de actiescènes word je als het ware omringd en krijg je het gevoel middenin de actie te zitten. Hierbij is er continu gebruik van split-surround. Draai het volume gerust open en geniet met volle teugen!

Enig minpuntje is de ondertiteling bij de dialogen van de Klingons en Vulcans, deze worden in grote hoofdletters onderaan het beeld geplaatst. Een beetje storend toch. De overige ondertitels worden in een normaal formaat op het scherm getoond.


EXTRA'S
De eerste Star Trek-film verschijnt op een mooie dubbeldvd verpakt in een stevig kartonnen omhulsel waarop in gouden letters de titel van de film prijkt. Paramount heeft een heleboel extra's opgesnord, verdeeld over de twee schijfjes. Regisseur Robert Wise mag samen met special effects verantwoordelijken Doug Trumbull en John Dykstra een audiocommentaar volpraten. Ze worden vergezeld door componist Jerry Goldsmith en acteur Stephen Collins. De commentaar is heel informatief, redelijk technisch gekruid, maar wel een beetje droog verteld. Via een tekstcommentaar laat Michael Okuda, een Star Trek specialist van het eerste uur, een karrevracht aan achtergrondinformatie, weetjes en trivia aan bod komen. Deze twee tracks worden optioneel Engels ondertiteld.

Op het tweede schijfje vinden we drie documentaires terug. "A Bold New Enterprise" is een halfuur durende documentaire die dieper ingaat op de productie van de film. Aan de hand van vele nieuwe interviews met onder meer William Shatner, Walter Koenig, Stephen Collins, regisseur Robert Wise, scenarist Harold Livingston, componist Jerry Goldsmith en Jeffrey Katzenberg krijgen we een duidelijker beeld hoe de film tot stand is gekomen. Vervolgens hebben we "Phase II: The Lost Enterprise" dat handelt over de geannuleerde tv-afleveringen vanwege de plannen voor de langspeelfilm. Deze documentaire toont interviews met de weduwe van Gene Roddenberry, scenarist Harold Livingston en andere crewleden die betrokken waren bij de productie van deze serie. "Redirecting the future" werpt een blik op de nieuwe speciale effecten die speciaal voor deze release ontworpen werden. Interviews ontbreken niet en we krijgen bovendien enkele vergelijkingen te zien tussen oude en nieuwe scènes. Naast de vijf scènes die uit de originele montage werden verwijderd voor de Director's Edition, krijgen we eveneens elf verwijderde scènes voorgeschoteld die voor de televisievertoning in 1983 opnieuw in de film gemonteerd werden. Het rijtje van extra's wordt afgesloten met een storyboardarchief voor drie scènes, acht televisiespots, een teasertrailer, de originele bioscooptrailer, een trailer voor de Director's Edition, en een promotioneel filmpje voor de allernieuwste Star Trek reeks "Enterprise".


CONCLUSIE
Eindelijk krijgt deze film de behandeling die het verdient. Niet alleen mocht regisseur Robert Wise de prent voltooien volgens zijn visie, maar nu is deze eerste Star Trek film ook op een prima DVD verkrijgbaar. Niet te missen. Volgens de geruchten zouden vanaf volgend jaar stap voor stap de overige films aan bod komen en een waardige DVD-release krijgen!