SECRET ARMY - SEIZOEN 1
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2009-09-02
TV-SERIE
Secret Army was één van die series waarvoor de Vlamingen destijds massaal thuisbleven omdat ze geen enkele aflevering wilden missen. Anders dan vandaag waren er nog heel veel mensen die als volwassene of als kind de oorlog hadden meegemaakt of die de verhalen over jarenlang geweld, angst en ontbering nog uit de eerste hand hadden horen vertellen. Het lag anno 1977 nog allemaal veel verser in het geheugen en het sprak heel erg tot de verbeelding. Dat het om waargebeurde – zij het gedramatiseerde – situaties ging speelde uiteraard mee en bovendien was de serie – in samenwerking met de toenmalige BRT – van een voor die tijd goede technische en uitstekende inhoudelijke kwaliteit. Vandaag kijken we daar anders tegenaan, het is meer dan zestig jaar geleden, de maatschappij is veranderd en nieuwere oorlogen, nieuwere tegenstellingen en wereldwijd terrorisme eisen onze aandacht op. Bovendien is televisie maken ook veranderd, want het medium is sindsdien – niet altijd in de goede zin - volwassen geworden. Het leven is jachtiger geworden en aan die evolutie heeft televisie zich als massamedium aangepast. Wat een scenarioschrijver anno 1977 qua verhaallijnen en plots in drie feuilletons kwijt kon, propt hij tegenwoordig in één enkele aflevering. Het moet vooral vooruitgaan, want de afstandsbediening hangt als een zwaard van Damocles boven zijn hoofd en de kijkcijfers regeren het aanbod.
In 1977 was het allemaal veel eenvoudiger: het tempo van feuilletons lang een flink stuk lager,
oneliners waren nog lang niet het criterium voor goede of slechte televisie, special effects waren nauwelijks aan de orde en acteurs kregen ruimte voor karakterontwikkeling en sfeerschepping. Bovendien was van verzuiling nog geen sprake: het hele gezin keek naar
Roots (1977),
Soldaat Van Oranje (1977),
Law and Order (1978),
Holocaust (1978),
Wheels (1978),
Centennial (1978) en uiteraard de moeder aller tv-series
Dallas (1978). Dat gold ook voor
Secret Army dat 16 weken lang op een trouw kijkerspubliek mocht rekenen. Iedereen keek, want iedereen had het er de dag nadien over op de trein, bij de bakker, op de speelplaats, op kantoor… Het was de gouden tijd van televisie. Het medium was net 20 jaar oud en op het hoogtepunt van zijn populariteit. Voor belangrijke gebeurtenissen viel het openbare leven stil: het huwelijk van Albert en Paola, dat van Boudewijn en Fabiola, de begrafenis van J. F. Kennedy of de eerste landing op de maan, zelfs het Eurosongfestival scheerde bijzonder hoge toppen. Waar toen makkelijk meer dan twee miljoen Vlamingen voor een toppositie in de kijkcijfertoptien zorgden, is minder dan de helft tegenwoordig al voldoende voor een plaatsje in de top-3.
Secret Army behoort tot de betere series uit de jaren zeventig. De BBC zond de eerste reeks van 16 afleveringen uit tussen september en december 1977 en de tweede (14 afl.) en derde serie (13 afl.) resp. in 1978 en 1979 (co-producent VRT startte in februari 1979 met serie 1). In Secret Army staan de verhalen centraal van Britse piloten die tijdens W.O.II met hun vliegtuig boven België werden neergehaald door de Duitse bezetter, meer bepaald gaat het om hun ervaringen met de ontsnappingslijnen die met de steun van Londen in ons land werden opgezet om RAF-personeel via Frankrijk en Spanje veilig naar Engeland te smokkelen. In Secret Army worden de activiteiten van de Brusselse ontsnappingslijn (Engels: Life Line) in de kijker geplaatst, een bont gezelschap van Vlamingen, Brusselaars en Walen dat z’n leven waagt voor het goede doel vanuit hun hoofdkwartier, café Le Candide in Elsene. Daar komen de hoofdrolspelers regelmatig samen om te overleggen en om hun strategie te bepalen en daar leert de kijker ze ook beter kennen waardoor het café als de rode draad in de serie fungeert: we maken er kennis met cafébaas Albert Foiret (Bernard Hepton) die voor de praktische kijk op de zaak zorgt en die vaak de vuile werkjes opknapt, maar die vooral ook voor een cover zorgt voor de vrijwilligers van de ontsnappingslijn, want terwijl de Duitsers in zijn gezellige zaak zijn maandsalaris bij elkaar drinken, zitten hij en z’n medestanders in een kantoortje achter het café hun acties voor te bereiden. Alberts echtgenote Andrée (Eileen Page) is sinds een auto-ongeluk waarvoor hij zich verantwoordelijk voelt verlamd en we zien haar uitsluitend in de slaapkamer boven het café op de eerste verdieping. Ze is voor alles op Albert aangewezen, maar ze misbruikt de situatie ook. In de loop der jaren is van Alberts liefde voor z’n echtgenote niets overgebleven en stiekem is hij een relatie begonnen met Monique (Angela Richards), een aantrekkelijke en jongere vrouw die hem helpt in het café. Monique heeft het moeilijk met de situatie en af en toe verwijt ze Albert lafheid, maar Albert heeft geen keuze: hij heeft Andrée beloofd altijd voor haar te zullen zorgen.
De Brusselse ontsnappingslijn wordt geleid door Lisa Colbert (Jan Francis), een aantrekkelijke brunette die sinds de dood van haar beide ouders bij haar oom Gaston en zijn echtgenote Lena inwoont. Gaston is adjunct-bankdirecteur en vanuit die positie kan hij voor valse voedselbonnen zorgen en het geld beheren dat vanuit Londen naar Brussel wordt gesluisd om de activiteiten van de ontsnappingslijnen te financieren. In het begin van de serie wordt de Engelse RAF-luitenant John Curtis (Christopher Neame) als verbindingsman vanuit Londen naar Brussel gestuurd om de activiteiten van de ontsnappingslijnen te coördineren en van financiële en technische ondersteuning te voorzien. Naast de driehoeksverhouding Albert-Monique-Andrée verschijnt er daardoor een andere, nl. die van Lisa Colbert-John Curtis. In deze eerste serie is het de driehoeksverhouding die de meeste aandacht krijgt. De relatie Lisa-John wordt even in het begin aangeraakt en dan opgeborgen tot in de laatste aflevering. Dat leidt tot een zekere continuïteit tussen de afleveringen, maar ze kunnen niettemin altijd als aparte producties worden bekeken.
In de scenario’s van Secret Army staat verrassend genoeg niet altijd het overleven van de Britse piloten centraal, maar in eerste instantie het voorbestaan van de ontsnappingslijn in Elsene. Zonder het clandestiene werk van Albert Foiret en Lisa Colbert en hun medestanders droogt de stroom van geredde Britse piloten richting Engeland op en dus is hun veiligheid altijd ondergeschikt aan die van de ontsnappingslijn en haar vrijwilligers. Dat leidt tot onverwachte en realistische wendingen in het scenario en heeft beslist bijdragen tot de populariteit van de serie. Bernard Hepton (als Albert Foiret van café Le Candide) zien we in elke aflevering aan het werk en zijn prestatie is zonder meer sterk en geloofwaardig. De wat zeurderige rol van zijn maîtresse Monique wordt gestalte gegeven door Angela Richards en ook zij schittert in elke scène. Jan Francis als Lisa Colbert – de leidster van de ontsnappingslijn – is een twijfelgeval, maar Christopher Neame (als RAF-luitenant John Curtis) is geloofwaardig, hoewel zij personage niet altijd nuttig is. In het andere kamp is er de voortdurende wedijver tussen Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler (Clifford Rose) en Luftwaffe Major Edwin Brandt (Michael Culver) die voor prettig gestoord vuurwerk zorgen en de toeschouwer bij momenten tot op het puntje van zijn stoel brengen. Beide acteurs leveren telkens opnieuw een prima prestatie door het spel van hun zeer verschillende karakters en hun aparte manier van optreden, waarbij vooral de listigheid en vermetelheid van Kessler voor opmerkelijke scènes zorgt.
AFLEVERINGEN
Een overzichtje van alle 16 afleveringen:
1. Lisa – Codename Yvette
Vanuit hun hoofdkwartier in café Le Candide in Elsene proberen de vrijwilligers van de clandestiene ontsnappingslijn Life Line om voor neergestorte Britse piloten via Biarritz en Spanje een veilige vluchtroute naar Londen te organiseren. Lisa Colbert, een jonge lerares maar nu parttime verpleegster, organiseert hun aftocht. Life Line levert goed werk en dat heeft de Duitse bezetter gemerkt, want te veel neergestorte Britse piloten verdwijnen spoorloos. Om de kansen te keren stuurt Berlijn Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler. Hij is een meedogenloze nazi en eist van majoor Edwin Brandt van de Luftwaffe-polizei dat hij voorkomt dat nog meer Britten ontsnappen. In Londen is men op de hoogte van de komst van Kessler en worden er tegenmaatregelen genomen: RAF-luitenant John Curtis, een voormalig piloot en specialist in overlevingstechnieken, komt naar Brussel om de ontsnappingslijnen vanuit België via Frankrijk en Spanje naar Engeland beter op elkaar af te stemmen en professionele ondersteuning (geld en wapens) te geven, maar Lisa Colbert en haar vrijwilligers zijn daarmee niet echt opgetogen.
2. Sergeant On The Run
In café Le Candide heerst paniek: cafébaas Albert Foiret, zonder wiens medewerking geen enkel plan uitgevoerd wordt, verneemt dat acht Britse piloten onderweg zijn naar Brussel: vijf komen er uit Luik en drie uit Hamme. Lisa Colbert praat met haar baas, dokter Pascal Keldermans, die bereid is drie mannen op te nemen tot hun papieren in orde zijn. Doch onderweg naar Brussel worden de drie Britten uit Hamme opgemerkt door een Belgisch politieman die de Duitsers waarschuwt: twee piloten worden ter plekke doodgeschoten, de derde weet te ontsnappen maar wordt later toch gevat. Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler is er als de kippen bij om sergeant Walker te ondervragen. Walker probeert echter zelfmoord te plegen en ligt wekenlang in coma. Tijdens een behandeling tegen verlammingsverschijnselen ten huize van een specialist ontsnapt hij aan z’n bewakers. Voor de ontsnappingslijn Life Line is hij evenwel een risicofactor: hij kent adressen, gidsen, tussenpersonen. Albert Foiret verneemt van een informant waar sergeant Walker zich schuilhoudt en besluit zelf tot handelen over te gaan.
3. Radishes With Butter
Ondertussen brengt luitenant John Curtis een ferme stapel Belgische bankbiljetten naar de bank waarmee de clandestiene activiteiten van Life Line en Clarence (een organisatie die voornamelijk joden in veiligheid brengt) worden gefinancierd. Te laat merkt zijn bankier Gaston Colbert (Lisa’s oom) dat het geld vals is, wat ook Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler inmiddels opgevallen is. Hij raadt het doel van het geld en besluit de bron op te sporen. Inmiddels leert John Curtis een joodse familie in het centrum van Brussel kennen. Hun levensomstandigheden zijn precair, hun leven is in gevaar. Hij vraagt Yvette, alias Lisa Colbert, om ze het land uit te smokkelen, maar die houdt vol dat ze alleen Britse piloten kan helpen. Joden vallen te veel op. Maar Lisa staat bij John Curtis in het krijt na een incident een paar dagen eerder.
4. Child’s Play
Via Duitse spionnen in Amerika komt Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler in het bezit van een tekst die nooit in de krant is verschenen en waarin een Amerikaanse piloot in dienst van de RAF vertelt over hoe de Brusselse Life Line hem naar Spanje heeft gesmokkeld. Majoor Brandt mag de zaak uitzoeken en reist naar Biarritz. Yvette zit twee compartimenten verderop in dezelfde trein met twee Britse piloten. In Biarritz praat Brandt met de plaatselijke politiechef in een poging om op basis van het Amerikaanse verhaal de vluchtroute te vinden én de boerderij waar de piloot vóór zijn oversteek de nacht doorbracht. De Franse politiechef lijkt niet erg snugger, maar corrupt en gewiekst is hij wel.
5. Second Chance
Café Le Candide wordt in het oog gehouden door een klein mannetje met dikke brillenglazen die als secretaris op het Gestapo-hoofdkwartier werkt. Voor het huis van dokter Keldermans waar regelmatig Britse piloten zich verschuilen in afwachting van hun vertrek naar het zuiden, staat sinds een paar dagen een vreemde auto. De bestuurder heeft een fototoestel bij zich. Albert Foiret is er niet gerust in. Ofwel wordt het hoofdkwartier van de ontsnappingslijn verplaatst, ofwel wordt ervoor gezorgd dat Le Candide opnieuw een onverdachte plek wordt. Een gewonde Britse piloot op een rivierboot heeft hulp nodig, maar hij wil niet naar Spanje, hij wil naar Zwitserland. De deserteur komt Albert en z’n medewerkers misschien wel goed uit.
6. Growing Up
Luftwaffe Major Brandt heeft vier inzittenden van een neergestort Brits vliegtuig opgepakt. De vijfde man is spoorloos. Een jong kereltje van twaalf vindt de gewonde piloot en brengt hem naar een steengroeve. Z’n vader is zelf in de oorlog gebleven en z’n moeder heeft iets met een Duitser. Thuis kan hij dus geen hulp zoeken, maar op school zorgt men voor een oplossing. Als z’n moeder het RAF-insigne vindt dat Jean-Paul van de Brit heeft gekregen, trekt ze haar jas aan met het doel de Gestapo op de hoogte te brengen. Een telefoontje naar café Le Candide moet daar een stokje voor steken.
7. Lost Sheep
In Elsene blijven ondertussen de Britse piloten toestromen. Het nieuwste exemplaar heet Romsey en hij blijkt deel te hebben uitgemaakt van een heel aparte en geheime opdracht: een Mosquito-vliegtuig met de allernieuwste radarsystemen aan boord. Uiteraard wil Luftwaffe Major Erwin Brandt de Brit zo gauw mogelijk in handen krijgen, maar die zit dankzij de ontsnappingslijn in Elsene al op een trein richting Parijs. De kerel raakt evenwel in paniek en probeert op eigen houtje weg te komen, wellicht richting Zwitserland. In de buurt van Tours krijgt hij onderdak bij de Britse schrijver Neville die al meer dan tien jaar in Frankrijk woont en die door de Duitsers schijnbaar ‘gedoogd’ wordt. De zoekactie van de Luftwaffe-politie brengt de ondergrondse op het spoor van Romsey en die organiseert z’n veilige aftocht. Maar de zaak is verraden en de Brit wordt door majoor Brandt opgepakt.
8. Guilt
Het verhaal over het Britse radarsysteem staat in Der Adler en de Britse luitenant John Curtis, contactpersoon in Brussel, is alles behalve gelukkig: Britse geheimen zwart op wit in een Duitse krant is een kwalijke zaak voor de reputatie van het Britse leger. Hij gaat ervan uit dat Romsey in Tours is verlinkt en besluit om de verrader uit te schakelen. De ontsnappingslijn stuurt Alberts maîtresse Monique in het geheim achter Curtis aan. Ze moet John Curtis desnoods doodschieten als blijkt dat hij met de vijand onder één hoedje speelt. Curtis is in alle staten als hij Monique betrapt terwijl ze z’n spullen doorzoekt in z’n hotelkamer, maar hij kan hulp gebruiken, want een verrader uitschakelen is één zaak, zelf veilig wegkomen nadien is een stuk moeilijker.
9. Too Near Home
Sinds het succes van de actie van majoor Brandt in Zuid-Frankrijk zijn de lifelines bedreigd in hun bestaan. In Parijs worden contactpersonen opgepakt en gemarteld. Life Line Brussel geeft opdracht om alle veilige huizen ten noorden van Parijs te sluiten. Ondertussen is Lisa Colbert, alias Yvette, in Senlis om de opvang van drie nieuwe Britse piloten voor te bereiden. Zij neemt er contact op met Monsieur Laurent, de plaatselijke smid en een doorwinterd saboteur, in de hoop dat hij nieuws heeft over haar mensen in de Franse hoofdstad. Maar Laurent is verraden en wordt ingerekend. Lisa wordt opgesloten in de gevangenis van Pontoise. Voorlopig weet niemand wie zij is. Maar ondertussen zitten ze in Brussel niet stil: Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler is getipt dat Gaston Colbert, Lisa’s oom én adjunct-bankdirecteur voor het verzet zou werken. Hij wordt opgepakt voor verhoor. Hoewel Gaston niet veel namen en plaatsen kent, is hij vertrouwd met de ondergrondse en kunnen zijn bekentenissen de Life Line van zijn nichtje Lisa schade toebrengen. De Britse verbindingsman John Curtis is ondertussen op de vlucht. De ontsnappingslijn die hem onderdak bood is opgerold. Hij slaapt elke nacht op een andere plek. Voor Lisa Colbert in Pontoise ziet het er niet goed uit.
10. Identity In Doubt
Op weg naar het café kan Monique ternauwernood aan een woedende meute ontkomen die haar voor een collaborateur houdt. Albert moet haar tot bedaren brengen. Het huis van Dr. Keldermans wordt door de Gestapo doorsnuffeld net op het moment dat de man zelf met drie Britse piloten uit Oostende arriveert. Nathalie (Lisa’s vriendin) en Jacques krijgen de opdracht om uit te zoeken of een jonge piloot die door een sluiswachter is gevonden werkelijk een Brit is. Beiden krijgen de opdracht om in geval van twijfel de jonge kerel dood te schieten. Maar de soldaat is hen te snel af en brengt de goede afloop van de opdracht in gevaar.
11. A Question Of Loyalty
Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler is z’n belangrijke vangst Gaston Colbert op een jammerlijke manier kwijtgeraakt. Maar hij voelt dat de tijd rijp is voor een groots plan: een infiltrant via de Brusselse ontsnappingslijn naar Londen laten smokkelen. Daarvoor gebruikt hij de identiteit van een Britse piloot die tijdens een crash in Roeselare is omgekomen. Kesslers poulin SS-offizier Stoller heeft familie in Engeland, spreekt perfect Engels en kan dus makkelijk doorgaan voor de verongelukte. Met een gebroken arm wordt hij in de omgeving van het neergestorte vliegtuig als lokmiddel uitgezet. Life Line stuurt Monique op verkenning uit en zij brengt sergeant Maurice Clayton naar een veilige plek. Dr. Keldermans wordt erbij gehaald om de man te verzorgen, maar hij twijfelt of de breuk te wijten is aan een val uit een vliegtuig. Hij raadt Lisa Colbert aan om de verklaringen van de man gedetailleerd na te trekken in Londen. Monique die op dat moment een zoveelste ruzie heeft met Albert over zijn bedlegerige vrouw in Le Candide, laat zich de attenties van de jonge piloot welgevallen en brengt de nacht met hem door. Daardoor maakt ze het evenwel alleen maar moeilijker voor zichzelf mocht de waarheid straks aan het licht komen.
12. Hymn To Freedom
Luftwaffe Major Brandt heeft het duidelijk moeilijk met zijn concurrent van de Gestapo en hij besluit om een eigen mannetje in de ontsnappingslijn te droppen. Hij slaagt erin om een ondergedoken RAF-piloot te vervangen door een lookalike nadat de koerier is opgepakt voor ondervraging. Tegelijk komt John Curtis met de mededeling dat een belangrijke Belgische politieke figuur naar Londen moet worden gebracht via de Life Line. Het transport van de piloot moet dus wijken voor dat van de nieuwe man en dat strookt niet meer met de instructies die de koerier na foltering aan de Gestapo heeft medegedeeld. De dubbelganger probeert zijn overste majoor Brandt zelf nog te verwittigen, maar dat wordt opgemerkt door iemand die de Life Line gunstig gezind is. Voor Lisa Colbert wordt het een race tegen de tijd om majoor Brandt voor te zijn en de nodige maatregelen te treffen opdat het voortbestaan van haar ontsnappingslijn niet zou worden bedreigd.
13. Bait
De oude mevrouw Bidout, een Engelse dame van zeventig die in Brussel woont, wordt op straat aangesproken door een jonge man die beweert een Britse piloot te zijn. Ze neemt hem mee naar huis, verstopt hem op zolder en belt Luftwaffe Major Brandt met wie haar zoon voor de oorlog in Duitsland bevriend was. Het oude vrouwtje wil geen problemen veroorzaken en de Brit uitleveren. Tegelijk strooit een Tsjechische winkelierster in de buurt het gerucht rond over de verstopte Brit. Mevrouw Bidout heeft inmiddels de Brit verraden aan majoor Brandt, maar tot diens verbijstering gaat het om Gestapo-luitenant Schumacher die door Sturmbannführer Ludwig Kessler is uitgezet om het verzet te verschalken. Majoor Brandt zit in een netelig parket: hij weet dat de moeder van zijn overleden vriend door de Gestapo zal worden opgehaald en afgevoerd naar een concentratiekamp en dat wil hij tot elke prijs voorkomen. Maar Schumacher heeft de foto van Brandt én zoon Bidout in de flat van mevrouw Bidout gezien en dus komt Brandts autoriteit en geloofwaardigheid in het gedrang. Sturmbannführer Ludwig Kessler ruikt een dikke kluif, Luftwaffe Major Brandt knijpt ze, maar hij bijt van zich af en in café Le Candide zitten ze met een oud vrouwtje opgescheept dat het land uit moet zien te komen.
14. Suspicions
De Neville-affaire in Tours krijgt een nieuwe wending na het afronden van het onderzoek naar de moord op de Britse schrijver door de Franse politie (aflevering 7). Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler verneemt dat ene Mr. Moreels, handelsreizigers in meststoffen voor een Antwerps chemiebedrijf en wonende in Brussel, tot op de dag vóór de moord op Neville in Tours verbleef. Uiteindelijk komt hij bij John Curtis terecht. Z’n flat wordt doorzocht en men pakt hem op voor ondervraging. Iedereen die iets met café Le Candide te maken heeft wordt geschaduwd en Brandt en Kessler sturen een spion naar het café. Lisa Colbert, onderweg met een Brits piloot, kan op het nippertje een confrontatie met de Duitsers voorkomen in café Le Candide en verstopt de man in het huis van haar tante, mevrouw Colbert. Vóór de deur van mevrouw Colberts woning houdt een Duits soldaat het komen en gaan van de bewoners in het oog. Lisa kan niét naar huis vooraleer de Engelsman is opgehaald en naar een veilige plek is gebracht. Op het Gestapo-hoofdkwartier probeert John Curtis, alias Mr. Moreels, Brandt en Kessler ervan te overtuigen dat hij met de moord in Tours niets te maken heeft.
15. Good Friday
Brandt en Kessler kunnen de bewijzen tegen John Curtis niet hard maken en de enige echte getuige, de echtgenote van de schrijver Neville, is ondertussen vanuit Frankrijk via Zwitserland naar Engeland teruggekeerd. Het spoor loopt dus dood. Een nieuwe onderneming, deze keer van majoor Brandt, loop eveneens met een sisser af: z’n informant wordt doodgestoken op straat. Een transport van vier Britse piloten wordt verstoord wegens een controle in de buurt van café Le Candide: één man blijft achter in de kelder. Andrées biechtvader wil de man wel meenemen naar de abdij van Lessines totdat een nieuw transport op stapel staat. Maar de kloosterlingen raken het niet onder elkaar eens over het feit of het hun plicht is om saboteurs en Britse piloten onderdak te bieden. Eéntje meent het beter te weten en dringt tijdens het avondgebed het kantoor van de abt binnen waar de enige telefoon staat…
16. Be The First In Your Block To Rule The World
Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler is zeker van zijn zaak: Mr. Moreels is beslist de Britse geheime agent die hij zoekt en hij wil hem levend in handen krijgen. Wat John Curtis niet heeft gemerkt, is Nathalie wél opgevallen: hij wordt geschaduwd. Via en contact binnen het Brusselse politiekorps vernemen Albert en Lisa dat een grote zoekactie in alle gemeenten van Brussel op touw is gezet om Curtis gevangen te nemen. De ontsnappingslijn kan geen oplossing bieden en dus blijft als enige mogelijkheid een list om John Curtis onder de neus van de Duitsers tóch de stad uit te krijgen. Lisa, als leidster en brein van de ontsnappingslijn, heeft wel een plannetje.
BEELD EN GELUID
Secret Army is meer dan 30 jaar oud en dat heeft littekens nagelaten. Van vuiltjes en krassen is er geen sprake, want Secret Army behoort tot de eerste generatie videoregistraties van de BBC. Maar de kwaliteit van video stond anno 1977 nog in de kinderschoenen en dat merk je vooral aan de kleuren en de beeldscherpte. In de binnenopnamen kan het er allemaal nog vrij goed mee door – al is het aanvankelijk even wennen – maar in de buitenopnamen trekt de fletsheid van de kleuren en de groene waas over het materiaal de aandacht en is de scherpte vaak bedroevend laag. Ergens halfweg de serie heeft één aflevering te lijden van herhaalde beeldvertragingen en verschijnen er tot twee keer toe korte digitale horizontale beeldstoringen midden in het beeld. In de rest van de afleveringen doet het euvel zich gelukkig niet meer voor. Het geluid is eenvoudig en zonder opmerkelijke effecten. In de buitenopnamen klinkt het mager en veraf, in de rest van het materiaal is het acceptabel.
EXTRA'S
Geen
CONCLUSIE
Secret Army kon ruim 30 jaar geleden op een grote aanhang rekenen in onze contreien, want deze Britse kwaliteitsserie was gesitueerd in Brussel en vertelt verhalen over de lotgevallen van Britse piloten tijdens W.O.II die zich zo’n twintig jaar eerder in België hadden afgespeeld. Bovendien maakte de serie ook onderscheid tussen de verschillende bevolkingsgroepen in ons land en werden Walen en Vlamingen duidelijk van elkaar onderscheiden, wat wellicht terug te voeren is op de participatie van de toenmalige BRT in het project. Kijkers van tegenwoordig ervaren de afleveringen wellicht als iets te traag en soms wat te eenvoudig van scenario met wisselvallige dramatische klemtonen, maar spannend zijn ze in elk geval wél. Secret Army is nostalgie uit een tijd toen televisiemakers nog de tijd namen om een verhaal te vertellen en wie ze toen zag die zal ze beslist opnieuw willen bekijken.
Jammer genoeg werd het ‘serieuze’
Secret Army in de loop der jaren helemaal overschaduwd door de satirische BBC-spin off
‘Allo, ‘Allo! (1982) die zich in een café in Frankrijk afspeelt tijdens W.O.II, waarin de draak wordt gestoken met het amateurisme van de Duitse bezetters en cafébaas René Artois met de meeste van zijn diensters een overspelige relatie heeft.
‘Allo, ‘Allo! dankte zijn populariteit aan de vloed van Benny Hill-achtige sketches die tot uit den treuren werden gelanceerd, met de
Fallen Madonna With The Big Boobies als ultieme uithangbord en Herr Flick van de Gestapo (persiflage op
Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler uit Secret Army) als eeuwige pispaal.
In 1981 pakte de BBC uit met de serie Kessler (6 afl.), opnieuw gebaseerd op de figuur van Gestapo Sturmbannführer Ludwig Kessler uit Secret Army, een serie die eveneens op hoge kijkcijfers mocht rekenen. De verhaal speelt zich af na de oorlog op het moment dat de voormalige nazi op de vlucht is. Albert Foiret en de rest van cast komen even aan bod in het begin van de serie. Kessler liep zes afleveringen lang op de BBC, bij ons en in de rest van Europa.