SERIE
De samenvattingen van de afleveringen kan u hieronder terugvinden. Ik veronderstel dat als u deze bespreking wil lezen ongetwijfeld de reeks al kent, en wil weten of ze een upgrade naar Blu-ray waard is. Toch even een paar algemeenheden: Battlestar Galactica gaat over de oorlog tussen het laatste restant van de mensheid, een kleine vijftigduizend mensen, en de Cylons, opstandig geworden werkrobotten die hun meesters willen uitroeien. Na jaren van gewapende vreden hebben de Cylons op een dag de zeer goed voorbereide nucleaire aanval ingezet, en ze slagen er ei zo na in de mensheid compleet uit te roeien. De Battlestar Galactica is het vlaggenschip van de restanten van de Twaalf Koloniën, waarop een laatste paar tienduizend overlevenden trachten de beperkte middelen die ze hebben zo goed mogelijk te distribueren en de aanvallen van de Cylons trachten af te slaan. Het schip is eigenlijk een roestig museumstuk dat al jaren niet meer aan vernieuwing is toegekomen, en dat het nog vliegt mag al een wonder op zich heten. De Cylons hebben echter al redelijk gewerkt aan hun eigen verbetering, en ze hebben twaalf modellen gemonteerd die bijna niet van echte mensen te onderscheiden zijn. Mogelijk zijn alle mensen dus kandidaat-Cylon, zelfs als ze het niet van zichzelf weten. In die sfeer van wantrouwen krijgt Admiraal William Adama (Edward James Olmos) de ondankbare taak om de vloot te behoeden voor de alsmaar in hevigheid toenemende aanvallen van de Cylons, en tegelijkertijd de zoektocht naar de aarde te dirigeren.

De Battlestar Galactica-saga is intussen uitgegroeid tot een cultfenomeen dat de originele reeks uit het eind van de jaren '70 te schande maakt. In plaats van een crew gekleed in olifantenpijpen en compleet foute haarsnitten, die leken erop te wijzen dat er ergens in het helaal een grote discofuif werd georganiseerd, is deze Battlestar Galactica een stuk steviger, een stuk filosofischer ook, want het draait uiteindelijk allemaal om het idee van een polytheïstisch pantheon van de mensheid tegenover de éne god die de Cylons aanbidden, waarbij alle hoofdpersonages uiteindelijk gedwongen worden kleur te bekennen. Thema's als schuld en boete doen het goed aan boord van de Galactica, want de geleerde Gaius Baltar (James Callis) weet als enige dat hij, zij het zonder het te beseffen, heeft meegedaan aan de uitroeiing van de mensheid door zijn vriendin, de Cylon die enkel bekend staat als Number Six (Tricia Helfer), de codes van de veiligheidsdiensten door te spelen. Het is niet makkelijk om er naar boven toe uit te springen bij een reeks waar er homogeen zeer goed geacteerd wordt, maar voor de waanzinnige Baltar, die voortdurend in een fantasiewereld leeft waarin zijn Cylonvriendin hem subliminaal tracht te beïnvloeden, mag Callis zichzelf een pluim op de hoed steken. Samen met Edward James Olmos als de kankerende, drinkende, cynische oneliners spuiende commandant Adama met een groot teddybeergehalte, steelt hij elke scène waarin hij verschijnt. Onder de andere drama's die zich tegen de achtergrond van de overlevingspoging van het laatste restant van de mensheid afspelen, is er bijvoorbeeld de erg mooi uitgewerkte subplot over de minister van onderwijs, Laura Roslin (Mary McDonnell), die plots de hoogste in rang schijnt te zijn en tot presidente wordt gebombardeerd, terwijl ze net te horen gekregen heeft dat ze terminale kanker heeft. De toppilote van de vloot Kapitein Kara 'Starbuck' Thrace (Katee Sackhoff)  - in de jarenzeventigreeks nog een mannenrol in plaats van een vrouwenrol - was ooit verliefd op Zak (Tobias Mehler), de intussen overleden zoon van Adama. Samen met zijn broer Lee 'Apollo' (Jamie Bamber) en ze houdt nu minstens een rare driehoeksverhouding in stand, maar nu Zak dood is moeten Apollo en Starbuck noodgedwongen op hetzelfde schip werken en een soort van savoir-vivre vinden. De seksuele spanning tussen de twee geeft vonken die meters ver uit de televisie springen.

Het verdere kluwen van intriges dat zich aflevering na aflevering ontspint laat ik even voor u (u mag natuurlijk altijd mijn samenvattingen hieronder lezen), maar mijn voornaamste bekommernis is nú om u naar de winkel te lokken om u een portie aan te schaffen van deze goed uitgedachte, diepzinnige en met actie overladen sciencefictionreeks. Met de hierop volgende seizoenen in het achterhoofd valt het pas echt goed op hoe zeer de makers begaan zijn met de details van hun scenario, en dat ze vooruit hebben gedacht.  Battlestar Galactica is larger than life.

AFLEVERINGEN
Disk 1:
Miniseries
De mensheid leeft al tientallen jaren op gespannen voet met de Cylons, een groep kunstmatig intelligente robotten die aanvankelijk werden ontworpen als werkrobotten om het leven van de mensen gemakkelijker te maken. De Cylons zijn echter al jaren in het geheim bezig met het ontwikkelen van geavanceerde modellen, die nauwelijks van echte mensen te onderscheiden zijn, behalve dan dat ze onsterfelijk zijn en bij een eventuele dood simpel in een ander lichaam kunnen gedownload worden. Eén van de modellen, Number Six, heeft geleerde Gaius Baltar (James Callis) verleid en hem de verdedigingscodes van het ganse systeem ontfutseld, waarna de Cylons een uitroeiingsoorlog tegen de mensheid zijn begonnen. De Battlestar Galactica, een oud museumstuk dat nog amper vliegt, is één van de weinige schepen dat de nucleaire holocaust heeft overleefd, dankzij het feit dat hun commandant, William Adama, een ingeboren wantrouwen heeft tegen computernetwerken. De oude rammelbak wordt het centrum van het verzet, en Adama benoemt zichzelf tot admiraal. Ook de regering is zo goed als uitgeroeid, maar als bij wonder heeft de minister van onderwijs, Laura Roslin, de aanvallen overleefd. Als hoogste in rang neemt zij het dagelijks bestuur over, alhoewel ze in haar eerste beleidsdaden al dadelijk beslissingen moet nemen over leven en dood. D'r is sprake van een thuisplaneet, de aarde, waarop het laatste restantje van de mensheid beschutting zou kunnen vinden, gesteld dat ze er al ooit geraken natuurlijk. Adama tracht zijn manschappen moed in te spreken, alhoewel hij zijn job duidelijk met veel tegenzin uitvoert. Ook Baltar heeft de slachting overleefd, doordat kapitein Helo Agathon (Tahmoh Penikett) zijn plaats aan hem heeft afgestaan bij de evacuatie van de planeet Caprica. De doctor heeft voortdurend waanvoorstellingen waarbij zijn vriendin, de Number Six-Cylon, hem aanmoedigt om zijn verraad tegenover de mensheid goed te praten. De klok tikt voor de mensheid, want iedereen kan mogelijk een Cylon zijn; doctor Baltar wordt aangezocht om een test te ontwerpen waarbij individuen kunnen gescreend worden op hun ware aard. En het is nodig: pr-man Aaron Doral (Matthew Bennett) is een Cylon, en tijdens de zoektocht naar wapens vindt een commando soldaten van Galactica er nog één, Leoben Conoy (Callum Keith Rennie). Maar zijn hun eigen rangen wel vrij van verdenking? Want ook van luitenant Sharon Valerii (Grace Park) lopen er blijkbaar meerdere kopieën rond...

Disk 2:
1. 33
De Galacticavloot wordt achtervolgd door een schip van de Cylons, waarvoor ze om de 33 minuten een FTL-sprong moeten maken. Na een dikke tweehonderd van dergelijke sprongen begint de bemanning tekenen van vermoeidheid te vertonen, en fouten te maken. Een ander burgerschip geraakt daardoor even van de radar. Aan boord is één van de schaarse getuigen die het verraad van Baltar kan aantonen. Op aanstoken van de hersenschim van Number Six in zijn hoofd raadt Baltar de admiraal en de president aan om het schip te brandmerken als een infiltratiepoging van de Cylons en het uit de lucht te schieten. Zijn voorstel wordt aangenomen. Helo wordt op Caprica gevangen genomen door een Number Six, maar weer bevrijd door Sharon. Hij weet natuurlijk niet dat ze een zoveelste Cylonkopie is.

2. Water
Sharon ontdekt dat er uit een magazijn zeven detonators gestolen zijn. Zes van de dingen ontploffen waardoor het gros van Galactica's watervoorraad de ruimte in wordt geblazen. Een derde van de vloot heeft geen eigen voorzieningen om water te recycleren, en komt voor de bevoorrading aankloppen bij Galactica. Met een rantsoenering in het vooruitzicht wordt er natuurlijk flink op los gemord. Raptors vertrekken in alle richtingen om op zoek te gaan naar voorraden. Boomer is op Caprica geland om Helo mee terug te nemen, maar vooraleer het duo weer op hun schip geraakt is dat ontdekt door de Centurions.

3. Bastille Day
Sharon heeft water ontdekt op een niet zo herbergzame maan. Er zal een mankracht van zo'n duizendtal nodig zijn om het te ontginnen. Er wordt geopperd om hiervoor de gevangenen te gebruiken die op de Astral Queen, een gevangenenschip dat de nucleaire holocaust heeft overleefd, in de cel zitten. President Roslin wil echter geen gebruik maken van slaven, en stelt voor dat wie zich vrijwillig aanmeldt voor het werk, strafvermindering kan krijgen. Lee brengt het voorstel over aan de gevangenen, maar er breekt prompt een opstand uit, geleid door de notoire terrorist Tom Zarek (Richard Hatch). Die eist niet alleen de vrijlating van alle gevangenen, maar ook dat president Roslin haar mandaat ter beschikking stelt en dat er vrije verkiezingen worden gehouden. Terwijl Lee, Dualla (Kandyse McClure) en Callly (Nicki Clyne) als gijzelaars worden gehouden, wordt er onder leiding van Kara een commando samengesteld om de controle over de Astral Queen weer over te nemen.

4. Act Of Contrition (1)
Bij een ongeluk in een hangar met een verkenningssonde komt een tiental piloten om het leven. Kara krijgt de taak om enkele nieuwe rekruten op te leiden om de vrijgekomen plaatsen in de Vipers op te vullen. Helaas zijn de nieuwe piloten niet uit het goede hout gesneden. Er komen bij Kara bovendien nare herinneringen aan vroeger naar boven: ze herinnert zich hoe ze de overleden zoon van de admiraal, Zak, toch als instructeur zijn brevet voor piloot heeft gegeven, alhoewel hij er niet bekwaam voor was. De twee hadden een relatie, en Kara heeft zich in haar oordeel laten leiden door haar persoonlijke gevoelens. Met als gevolg dat ze nu voor de nieuwe piloten extra meedogenloos is. Wanneer ze eindelijk de knop om heeft, wordt het stel leerlingpiloten onder vuur genomen door een squadron Cylons.

5. You Can't Go Home Again (2)
Kara is neergestort en heeft nog maar een beperkte voorraad zuurstof. Ze vindt een neergestort Raiderschip dat ze nota bene zelf heeft neergeschoten. Ze probeert krampachtig om wijs te geraken uit de organische technologie om het ding weer omhoog te krijgen. Op Galactica ontstaan er meningsverschillen: president Roslin vindt dat er onevenredig veel van de hulpmiddelen naar de reddingspogingen voor Starbuck gaan, en dat de vloot hierdoor praktisch onbewaakt achterblijft. Lee en zijn vader spreken dat natuurlijk tegen, maar omwille van hun persoonlijke betrokkenheid bij Kara's welzijn hebben ze tenminste de schijn tegen.

Disk 3:
6. Litmus
Een Aaron Doral-model wandelt zonder problemen voorbij de veiligheid en blaast zichzelf en enkele omstaanders op. Een commissie onderzoekt of er lekken in de beveiliging zitten, en ze komen tot de constatatering dat er een luik openstond. De verantwoordelijkheid wordt in de schoenen van Chief Tyrol geschoven, want zijn verklaring klopt op enkele essentiële punten niet met die van drie van zijn ondergeschikten. Tyrol had op het bewuste ogenblik een romantisch rendez-vous met Sharon, wat onder de code of conduct niet toegestaan is.

7. Six Degrees Of Separation
Doctor Baltar wordt door een vrouw op Galactica, die zich Shelley Godfrey noemt maar eigenlijk een Six is, beschuldigd dat hij de beveiligingsgegevens van de mensheid aan de Cylons heeft verkocht. Godfrey heeft zelfs materieel bewijs tegen hem: een foto waarop te zien is hoe Baltar explosieven bij de mainframe plaatst. Gaius beweert dat de beelden een vervalsing zijn, en in opdracht van Adama gaat Gaeta de echtheid ervan onderzoeken. Intussen zijn Baltars privileges wel opgeschort en mag hij niet meer aan zijn Cylondetector knutselen. Helo en zijn Eight-vriendin hebben een seksuele ontmoeting.

8. Flesh And Bone
Op één van de schepen is er een kopie van Leoben Conoy gearresteerd. Adama pleit ervoor om 'm zo snel mogelijk uit de weg te ruimen, maar de president staat erop dat hij eerst ondervraagd wordt. Adama stuurt daarom zijn beste ondervrager: Kara. De discussie met haar gevangene wordt bits en krijgt al gauw een religieus trekje. Dan onthult Conoy dat er een kernkop aan boord is, en begint de tijd helemaal te dringen. Boomer vraagt aan Baltar of zij zich als eerste mag laten testen door de Cylondetector. Het resultaat is uiteraard positief, maar Baltar is bang dat als hij dat uitbrengt, ze zijn hoofd eraf slaat.

9. Tigh Me Up, Tigh Me Down
De Cylondetector van doctor Baltar is klaar voor gebruik, maar heeft een paar zware technische beperkingen: er kan maar één persoon tegelijk getest worden, en dat duurt uren, waardoor het erop neerkomt dat het testen van de ganse bemanning zo'n 60 jaar zal duren, pauzes niet inbegrepen. Er wordt besloten dat dan maar de belangrijkste personen eerst moeten getest worden. Vooraleer Leoben Conoy stierf in het luik, heeft hij presidenten Roslin toegefluisterd dat Adama een Cylon is. Waarheid of niet, het lijkt erop dat Adama het eerste officiële proefkonijn gaat worden. Maar dan moet Adama plots dringend weg, en hij haalt van een ander schip de doodgewaande Ellen Tigh (Kate Vernon), de vrouw van onderofficier Saul Tigh (Michael Hogan). Ellen is een dronken nymfomane die binnen de kortste keren de boel in rep en roer zet. Adama onderbreekt zijn test omdat hij Ellen eerst wil laten testen. Maar is dit niet gedaan om de aandacht van zichzelf af te leiden?

10. The Hand Of God
De Galacticavloot vliegt op haar laatste restje tylium, en tenzij ze héél snel een grote voorraad op korte termijn kunnen inslaan worden ze sitting ducks. Een verkenningsschip vindt een kanjer van een tyliummeer, maar de Cylons zitten er ongeveer bovenop. Adama beveelt een verrassingsaanval om de Raiders weg te lokken. Starbuck mag echter niet meevliegen, want Adama is er - terecht - van overtuigd dat ze zichzelf overschat en dat het met haar knie niet zo goed gesteld is als ze haar oversten wil doen geloven.

Disk 4:
11. Colonial Day
President Roslin heeft besloten om een nieuwe Raad van Twaalf samen te stellen. Ze is er echter niet zo gelukkig mee dat terrorist Tom Zarek er namens één van de twaalf werelden zal zitting in zal hebben. Zareks eerste wetsvoorstel is er bovendien ook niet naast: hij wil dat er een vice-president geïnstalleerd wordt, en hij is natuurlijk zelf bij uitstek kandidaat. Roslin stelt aan Gaius Baltar voor om zijn tegenkandidatuur te stellen. De stemming wordt echter een dubbeltje op zijn kant.

12. & 13. Kobol's Last Gleaming, Part 1 & 2
Na Colonial Day wordt Kara wakker in het bed van Baltar. Ze heeft er Lee erg mee gekwetst, en Baltar krijgt een standje van zijn ingebeelde vriendin. Eerder toevallig  dan wat anders krijgt een verkenningspatrouille de planeet Kobol in het vizier, de legendarische bakermat van het mensenras. Wanneer Adama drie verkenningsschepen uitstuurt, blijkt er een heel regiment Cylons op de uitkijk te staan. Eén van de verkenningsschepen, waarin onder meer Baltar zit, moet een noodlanding maken. Adama stuurt Kara met het gekaapte Raiderschip als afleidingsmanoeuver: Kara heeft echter van president Roslin de opdracht gekregen om op bezet Caprica een pijl uit een museum te halen die op Kobol de weg kan wijzen naar de aarde. Omdat Adama dit uitdrukkelijk heeft verboden, laat hij wegens insubordinatie de president arresteren. Op Caprica ontmoet Kara Helo en de Sharon die zich bekend gemaakt heeft als Cylon, maar ook een vijandige Six die bereid is om voor de pijl op leven en dood te vechten. Sharon op Galactica krijgt last van een gewetenscrisis omdat ze vermoedt dat ze een Cylon is. Een zelfmoordpoging kan ze nog afdoen als een ongelukje met haar pistool, maar wanneer ze op missie gestuurd wordt om samen met Racetrack (Leah Cairns) een Cylon-basisschip te gaan vernietigen, wordt ze geconfronteerd met haar ware aard.

BEELD EN GELUID
Is de release van Battlestar Galactica een upgrade naar Blu-ray waard? De ene keer vind ik double dippen al wat meer de moeite dan de andere, maar ik ben zelden of nooit een release tegengekomen die op vormelijk vlak zó erg is verbeterd dan Battlestar Galactica. De Blu-ray is een zeer fijn voorbeeld van hoe een reeks die bewust met matige standaarden werd geschoten, zoals een zeer grove korrel, een koud kleurenpalet dat de koudheid van de lege ruimte nog eens onderstreept, en een losse handheldcamera, op voortreffelijke wijze in beeld kan worden gebracht. Wie houdt van een gepolijst, strak en rimpelloos beeld is bij Galactica aan het verkeerde adres, maar als u de bespreking van de dvd's leest, dan weet u dat dit geheel de stijl van de makers en dan bijzonder van Ron Moore is, die alleen maar beter uit de verf komt op Blu-ray. Battlestar Galactica is initieel bedoeld om op high definition vertoond te worden, maar het is pas nu met de komst van Blu-ray dat de reeks helemaal technisch tot zijn recht komt. Ondanks de bleke grijstinten en de bij momenten zéér hoge dosis grain zijn details zoals de afwerking van de schepen er enorm op vooruitgegaan. Ook de rimpels in het gelaat van commandant Adama en de sproeten van Kara Thrace zijn zeer gedetailleerd. De scènes uit Gaius Baltars verbeelding zijn dan weer compleet overdone, het kleurcontrast maakt daar dan weer een een surrealistisch droomlandschap van waarbij het rood van de vele nauwsluitende pakjes van Number Six bijna pijn doet aan de ogen. Ook het geluid is goed opgewaardeerd: van een eenvoudige maar effectieve Dolby Digital 5.1-mix van op de dvd's werd afgestapt ten voordele van een DTS-HD Master Audio 5.1-track die alle verwachtingen inlost. Niet alleen zijn de dialogen goed verstaanbaar en komt de muziek van Bear McCreary goed tot haar recht, de beklemmende atmosfeer is veel tastbaarder, en alhoewel het geluid in de ruimte wordt onderdrukt - zo ver gaan als in Firefly waarin er in outer space helemaal géén geluid is, heeft men niet aangedurfd - zijn de veldslagen tussen de Raptors en de Raiders erg gericht. De subwoofer krijgt voortdurend flink zijn portie ontploffingen en schietpartijen te verwerken, en qua subtiliteit is het genieten wanneer Helo en Sharon op Caprica liggen te slapen en de stilte plots wordt verbroken door het ijzeren metaalklank van patrouillerende Centurions. In één woord: dit is een heerlijke transfer! Eén opmerking: voor de opening credits werd niet het in de UK gebruikte openingsthema aangewend, maar het Amerikaanse. Met één uitzondering: aflevering 13, Kobol's Last Gleaming Part 2, heeft wél de van de dvd "geleende" openingsmuziek.

EXTRA'S
Het was altijd een doorn in het oog dat Vlaams/Nederlandse versies van Battlestar Galactica zoals het seizoen 1 op dvd zo weinig bonusmateriaal bevatten, terwijl de buitenlandse versies in UK en US gewoonlijk kraakten onder hun eigen gewicht. Daar is met deze versie wat aan verholpen, zij het dat Universal de onbegrijpelijke keuze heeft gemaakt om de serie hier niet in één box uit te brengen, maar in aparte seizoenen (allicht komt die versie wanneer u het niet meer verwacht en deze al hebt gekocht). In het bonusmateriaal hebben ze echter gelukkig niet gesneden.

Producent Ronald Moore geeft op de eerste disk een inleiding (1 min.), specifiek over wat de Battlestar Galactica-ervaring in high definition zo uniek moet maken. Over de verschillende afleveringen verspreid zijn er 67 minuten verwijderde scènes, over de vier disks verspreid. Na de miniserie volgt de korte documentaire "Battlestar Galactica: The Lowdown" (20 min.), helaas maar de korte versie. De eerste disk bevat ook nog een fotogalerij (4 min.) met conceptuele schetsen en productiefoto's, op muziek van Bear McCreary. Negen van de dertien afleveringen én de tweedelige miniserie bevatten een audiocommentaartrack, ingesproken door producenten David Eick en/of Ron Moore, op de miniserie en de eerste aflevering, 33, worden ze vergezeld door regisseur Michael Rymer. De echte diehard-Galacticafans zullen er niet genoeg van krijgen. Een heel mooie toevoeging is een interactieve jukebox met daarop de soundtrack.

Het kroonjuweel blijft echter de achtdelige making of-documentaire "Behind the scenes". In 63 minuten krijgen we de evolutie van een miniserie naar een volwaardige televisieserie te zien in From Miniseries to Series, vertellen de makers waarom Boomer en Starbuck in de nieuwe reeks vrouwen zijn geworden in Change Is Good, Now They're Babes, en tonen ze ons de herwerkte Centurions in The Cylon Centurion. De gebruikte technologie en de opvallende hiaten daarin worden getoond in Future/Past Technology, en de brave maar ietwat kierewiete doctor Baltar krijgt zijn eigen featurette in The Doctor Is Out (Of His Mind). In Production zien we onder meer de opbouw van de sets én - niet onbelangrijk voor deze reeks - het filmprocedé in HD, en een sciencefictionreeks als Battlestar Galactica is natuurlijk niet volledig zonder bijdrage over de Visual Effects. Een samenvattend overzicht krijgen we in Epilogue.

En ook aan exclusieve Blu-raycontent die gebruik maakt van de nieuwste technologie werd gedacht. De U-control track "The Oracle" geeft ons tijdens het bekijken van de meeste aflevering interactief informatie over de personages, de ruimteschepen en de historiek van het Galacticaverse.

CONCLUSIE
Het eerste Blu-rayseizoen van Battlestar Galactica verdient zonder meer op alle vlakken een topstatus, inclusief het inhoudelijke aspect. Het enige minpuntje is dat we ook liever hadden gezien dat Universal ineens een box met de complete serie zou hebben uitgebracht.