MARI DE LA COIFFEUSE, LE
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2009-12-22
FILM
Als jongen van twaalf wordt Antoine (Jean Rochefort) verliefd op Madame Shaeffer, de kapster die regelmatig z’n haar knipt. Hij aanbidt de rondborstige en goedlachse coiffeuse en telkens als hij meent dat z’n haardos een beurt kan gebruiken, zit hij een tijdje later bij haar in de kapperstoel. Madame Shaeffer overlijdt evenwel als gevolg van een overdosis slaappillen, maar de jonge kerel besluit dat hij later met een kapster wil trouwen, waarvoor z’n onthutste vader hem aan tafel een flinke mep geeft.
Vele jaren later, Antoine is ondertussen van middelbare leeftijd, passeert hij de kapperszaak van Isidore Agopian (Maurice Chevit), een oudere homo met drie kapstertjes in dienst. Antoine valt meteen voor Mathilde (Anne Galiena) die kort nadien de zaak van haar baas overneemt als die besluit om naar een bejaarden tehuis te gaan. Hij stapt haar zaakje binnen, laat z’n haar knippen en vraagt haar ten huwelijk. Mathilde gaat onverstoorbaar door met haar werk, maar als Antoine drie weken later – z’n haar is ondertussen nauwelijks gegroeid – opnieuw voor haar toonbank verschijnt, accepteert ze z’n aanbod. Antoine kan z’n geluk niet op, ook al krijgt z’n vader bij het bericht een hartaanval en overlijdt hij een paar dagen later en weigert z’n moeder de bruiloft bij te wonen. Monsieur Agopian en Antoine’s oudere broer en schoonzusje zijn evenwel van de partij en vieren uitbundig de verbintenis in het kapperssalon waar Antoine en Mathilde op de eerste verdieping hun intrek nemen.
Tien jaar later is de liefde tussen Antoine en Mathilde alleen maar gegroeid. Familieleden hebben ze geen van beiden meer, vrienden evenmin, maar eigenlijk hebben ze alleen elkaar nodig om gelukkig te zijn. Mathilde kapt haar klanten en Antoine kijkt toe van op een stoel, tien jaar lang, elke dag, zonder een oog af te slaan van zijn lieve en bevallige vrouw. Seks is een deel van hun ritueel, maar blijft altijd een passioneel onderdeel van hun relatie. Antoine heeft alleen ogen voor Mathilde en Mathilde alleen voor Antoine. Op een keer als ze in een vrouwenblaadje kijkt en zegt dat je vijf kilo per week kan afvallen op een dieet van komkommer en thee, zegt hij: als je meer dan 300 gram afvalt, dan gooi ik mij onder een bus!, terwijl hij haar ruime borstjes met z’n kleine handjes omsluit, en zij: beloof me dat wanneer je niet meer van me houdt, je ook niet zal doen alsof. Maar zoals alle mooie sprookjes kan ook het sprookje van Antoine en Mathilde niet blijven duren en dus begint het op een avond na het sluiten van hun kapperszaak te stormen terwijl Mathilde door de regen nog even snel naar de winkel op de hoek loopt voor een potje yoghurt voor bij het dessert…
Regisseur Patrice Leconte is nauwelijks bekend in ons taalgebied. Successen als Monsieur Hire (1989) of Le Parfum d’Yvonne (1994) en zelfs La Veuve de Saint-Pierre (2000) konden het Vlaamse publiek nauwelijks boeien, evenmin als deze Le Mari de la Coiffeuse, een film die ondanks z’n aanvankelijke lichtvoetigheid evolueert tot een verrassend, pakkend drama dat beslist nog een tijdje door het hoofd blijft spoken. Dat heeft allemaal te maken met de typische luchtige toon die Leconte door z’n producties durft te laten waaien, waardoor de toeschouwer keer op keer verrast wordt door de plotse ommekeer in de verhaallijn en de toon. Le Mari de la Coiffeuse begint als een sprookje, gewikkeld in een doorschijnend en dromerig licht met de jonge Antoine in de hoofdrol. Hij is gefascineerd door Madame Shaeffer, maar op een onschuldige en nauwelijks kwetsende manier en als hij voorzichtig naar haar halfontblote borst loenst terwijl ze zijn haar wast, dan is dat grappig en een klein beetje vermetel, maar nooit seksistisch. Op middelbare leeftijd is Antoine nauwelijks veranderd. Hij is volwassen geworden, maar z’n fascinatie voor kapsters is nauwelijks afgenomen en hoewel hij nu durft te staren, verraadt z’n blik altijd goede intenties. Mathilde die al vaker lief heeft gehad, maar volgens eigen zeggen nooit werd bemind, valt als een blok voor de oudere man in wiens gezicht ze zowel de edelman als de arbeider herkent, maar die altijd vrede en onschuld uitstraalt en een kinderlijke verwondering.
De jonge en de oudere Antoine blijven elkaar in de loop van de film voor de voeten lopen. Typisch voor Leconte is het feit dat hij geen flashbacks gebruikt, maar de jonge Antoine een eigen nieuwe functie in het verhaal toekent. Het klinkt als onmogelijk, maar bij deze regisseur werkt dat perfect, want de volwassen Antoine en z’n jongere versie zijn als de twee zijden van eenzelfde blad in een verhaal met lichtjes magisch-realistische en zelfs surrealistische kwaliteiten zoals alleen Franse cineasten ze schijnbaar kunnen vertellen en waarin de rauwheid van Amerikaanse films en de sociaalrealistische context van Britse producties plaats maken voor een heel aparte wereld die nauwelijks verwant is met de realiteit, maar die door de aparte aanpak heel erg op de werkelijkheid lijkt. Leconte toont z’n hoofdpersonage Antoine vaak in close-up: een gezicht dat tegelijk bezorgdheid en onbekommerdheid uitstraalt en dat een zekere spanning creëert als van naderend onheil. Als hij naar Mathilde kijkt, neemt de camera heel vaak die blik over om te tonen wat Antoine ziet, hoe hij naar haar kijkt, hoe z’n blik over haar lichaam glijdt en hoe zij zich dat laat welgevallen en terugblikt, lacht, alsof het voorspel al is begonnen en ze alleen nog op het vertrek van de laatste klant wachten. Het werkt erotiserend, want liefde is meer dan een gevoel, liefde is ook lichamelijkheid en in het geval van Antoine is liefde naast passie ook fascinatie.
BEELD EN GELUID
De beeldkwaliteit is goed zonder storende ongerechtigheden. De kleuren zijn meestal stabiel met in de donkere partijen een lichte neiging tot blokvorming. Grootste tekortkoming is evenwel het terugknippen van de originele anamorfische 2:35.1-beeldbreedte naar 1.78:1, waardoor er heel veel informatie links en rechts verloren gaat in een decor dat al niet echt ruim is. Dat kost punten. De soundtrack van Michael Nyman is wondermooi en het is dan ook jammer dat geen poging is ondernomen om een stereo- of zelfs een 5.1-track samen te stellen. Maar de reden is duidelijk: deze dvd verschijnt in de midpriceserie van Cinéart en gaat dus over de toonbank tegen een zachte prijs. Je kan het niet allemaal tegelijk hebben.
EXTRA'S
Geen
CONCLUSIE
Le Mari De La Coiffeuse van de Fransman Patrice Leconte is meer dan een stomende romance, want de toon die de regisseur in z’n productie stopt, de manier waarop hij de dingen laat filmen (door Eduardo Serra, zie
Girl with a Pearl Earring, 2003) en belichten in combinatie met de vaak vervreemdende close-ups en het bizarre rollenspel van de jonge en de oude Antoine, ze maken van deze film een kleine witte parel, een kleinood dat het bekijken meer dan waard is.